Ο χάρτης καταγράφει τη «διαμάχη» των ενεργειακών κολοσσών που ενδιαφέρονται για τον πλούτο στην ΑΟΖ της Κύπρου

Τους επόμενους μήνες αναμένεται νέα ένταση εργασιών στην κυπριακή ΑΟΖ, μετά το ισχυρό ενδιαφέρον που έχουν εκφράσει για την περιοχή μονοπώλια με διεθνείς διακρίσεις στον κλάδο της Ενέργειας. Θυμίζουμε ότι την περασμένη άνοιξη εκδόθηκαν νέα άδεια για την κοινοπραξία «ΕΝΙ» - «Total» (για το «οικόπεδο 6»), χωριστή άδεια για έρευνες της «ΕΝΙ» στο «8» αλλά και άδεια για την κοινοπραξία της αμερικανικής «Εxxon Mobil» και της καταριανής «Qatar Petroleum» για το «οικόπεδο 10».

Πάντως, από χτες η Κυπριακή Δημοκρατία εξέδωσε την αναμενόμενη NAVTEX (οδηγία προς ναυτιλομένους), δεσμεύοντας την περιοχή γύρω από το τεμάχιο «Ονησίφορος», όπου και θα επικεντρωθούν συγκεκριμένα οι εργασίες του «West Capella». Με βάση το σχεδιασμό που είχε γίνει γνωστός από το Μάρτη, η γεώτρηση θα διαρκέσει αρχικά (τουλάχιστον) 50 μέρες, σε σημείο που βρίσκεται πολύ κοντά στο τεράστιο αιγυπτιακό κοίτασμα «Ζορ», και γι' αυτό αρκετοί έχουν αυξημένες προσδοκίες για τα ευρήματα. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Φιλελεύθερος», που επικαλείται δηλώσεις στελεχών της «Total», η εταιρεία θα αλλάξει πλάνα μόνο σε περίπτωση που το Παρίσι κρίνει ότι απειλείται η ασφάλεια του προσωπικού. Πάντως, στελέχη της «Total» είπαν ότι «δεν ανησυχούν», αναφερόμενα στις προχτεσινές δηλώσεις της τουρκικής ηγεσίας (ότι η Αγκυρα θα τα «σπάσει» με τις εταιρείες που θα κάνουν έρευνες στην Κύπρο χωρίς συμφωνία δική της).

Η έναρξη των γεωτρήσεων σηματοδοτεί την κλιμάκωση των σχεδιασμών ισχυρών επιχειρηματικών κολοσσών για την Ανατολική Μεσόγειο γενικά, σε μια περίοδο που και οι πρόσφατες εξελίξεις στο Κυπριακό (με τη μη κατάληξη της Διάσκεψης στο Κρανς Μοντάνα) αποκαλύπτουν τις βαθιές ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις που μαίνονται.

Δεν είναι τυχαίο ότι η Τουρκία επανέφερε τα περί «μονομερών ενεργειών» της «ελληνοκυπριακής διοίκησης», επικρίνοντας μάλιστα όσες εταιρείες συνεργάζονται με τη Λευκωσία και προειδοποιώντας τες ότι «μπορεί να χάσουν έναν φίλο όπως η Τουρκία». Ενταγμένη στο ίδιο πλαίσιο είναι και η έκδοση νέων παράνομων NAVTEX που εξέδωσε η Τουρκία, δεσμεύοντας περιοχές στα «οικόπεδα» «5», «6» και «7», για ασκήσεις του Πολεμικού Ναυτικού της σήμερα και αύριο. Αντίστοιχα εξέδωσε και ΝΟΤΑΜ, δεσμεύοντας το ίδιο προκλητικά και τμήματα του FIR Λευκωσίας. Ενώ, αποτιμώντας τις πρόσφατες διαβουλεύσεις, ο ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου διαμήνυε χτες ότι οι προτάσεις που κατέθεσε η ελληνοκυπριακή πλευρά ήταν «ανόητες», επικρίνοντας όσους θέλουν «ο τουρκικός στρατός να αποσυρθεί εντελώς. Το δικαίωμα μονομερούς παρέμβασης της Τουρκίας που θα καταργήσει τις εγγυήσεις της Τουρκίας να μην υπάρχει καθόλου. Οι δεσμοί της Τουρκίας με την Κύπρο να διακοπούν εντελώς».

Στο μεταξύ, στην Κύπρο συνεχίζονται οι εκτιμήσεις για το περιεχόμενο και το αποτέλεσμα της Διάσκεψης. Αναφερόμενος στους χειρισμούς της κυβέρνησης Αναστασιάδη στην πρόσφατη Διάσκεψη, ο ΓΓ της ΚΕ του ΑΚΕΛ Αντρος Κυπριανού σημείωσε μιλώντας στο ΡΙΚ ότι «δεν επήγαμε εκεί (σ.σ. η κυπριακή κυβέρνηση) με προτεραιότητα να ασχοληθούμε με τη λύση στο Κυπριακό. Πήγαμε εκεί με προτεραιότητα να παίξουμε το παιχνίδι της επίρριψης των ευθυνών, από την αρχή μέχρι το τέλος. Αυτή είναι η δική μου η αίσθηση». Επανέλαβε ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά πήγε στη Διάσκεψη εντελώς απροετοίμαστη, «με την αντίληψη ότι δεν επρόκειτο να συζητηθεί η ουσία κάποιων θεμάτων και δεν είχαμε προετοιμάσει σχετικές θέσεις για τα συγκεκριμένα ζητήματα. Και υποχρεωθήκαμε εκεί να αναθέσουμε σε κάποιους ανθρώπους να εργάζονται όλο το βράδυ για να ετοιμάζουν κάποια έγγραφα. Ενώ αυτή η δουλειά έπρεπε να προηγηθεί, έπρεπε να είχε γίνει στην Κύπρο».

Αντιδρώντας, ο αναπληρωτής εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης (του ΔΗΣΥ), Βίκτωρας Παπαδόπουλος, είπε ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θεωρεί ότι αυτό που έχει σημασία τούτες τις κρίσιμες ώρες «είναι να αφήσουμε κατά μέρος τις όποιες σκοπιμότητες και να εργαστούμε από κοινού προς αντιμετώπιση της τουρκικής αδιαλλαξίας, αλλά και για την επανέναρξη των συνομιλιών, το συντομότερο δυνατόν, και μέσα στο ίδιο πλαίσιο που διεξάγονταν μέχρι τώρα». Πρόσθεσε ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μετέβη στο Κρανς Μοντάνα «πλήρως προετοιμασμένος και ιδιαιτέρως αποφασισμένος να επιτύχει συγκλίσεις εντός των παραμέτρων που καθορίστηκαν από τον γγ του ΟΗΕ», παραπέμποντας στο «πλαίσιο Γκουτέρες», που προέβλεπε μεταξύ άλλων διαμόρφωση ενός «μηχανισμού εφαρμογής» της όποιας συμφωνίας με την εμπλοκή και «κάτι εκτός Κύπρου», ανοίγοντας κι άλλο τη συζήτηση για πιο διακριτή ανάμειξη ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων.

Από τη μεριά του ΔΗΚΟ, ο πρόεδρός του Νικόλας Παπαδόπουλος δήλωσε: «Δεν θεωρώ ότι αυτό το αδιέξοδο οφείλεται στον Νίκο Αναστασιάδη, αλλά στην Τουρκία και τις πάγιες και αδιάλλακτες θέσεις της στο κεφάλαιο της ασφάλειας, στην επιμονή της στο Κεφάλαιο της Ασφάλειας, την παραμονή των εγγυήσεων και επεμβατικών δικαιωμάτων, αλλά και του στρατού. Διερωτώμαι αν αυτοί που επικρίνουν τον Νίκο Αναστασιάδη για την κατάρρευση των συνομιλιών είναι έτοιμοι να δηλώσουν δημόσια αν αποδέχονται την παραμονή των εγγυήσεων, των επεμβατικών δικαιωμάτων και των τουρκικών στρατευμάτων εσαεί». Πρόσθεσε ότι η Διάσκεψη στο Κρανς Μοντάνα ήταν μια αποτυχία, έγιναν «τρομερά λάθη», αλλά «δεν μπορούμε να βγάζουμε από το κάδρο την Τουρκία και να επιρρίπτουμε όλες τις ευθύνες στη δική μας πλευρά, γιατί αυτό βοηθά τους τουρκικούς σχεδιασμούς, και δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι η Τουρκία πήρε αυτό που ήθελε, ένα αδιέξοδο, χωρίς επίρριψη ευθυνών».

Συνάντηση με τον ΓΓ του ΑΚΕΛ, Αντ. Κυπριανού, είχε χτες το πρωί ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Κοτζιάς, με θέμα συζήτησης τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό. Ο Ν. Κοτζιάς αναμένεται να ενημερώσει για όσα έγιναν στο Κρανς Μοντάνα και τους ομολόγους του, τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, ενώ αμέσως μετά θα μεταβεί στη Λευκωσία, ώστε από την Τρίτη να έχει επαφές με την κυπριακή κυβέρνηση και τις ηγεσίες των κομμάτων.

Μιλώντας χτες βράδυ στον «ΑΝΤ1», ο υπουργός σημείωσε πως στο επίκεντρο των συζητήσεων με την κυπριακή κυβέρνηση θα βρεθεί το πώς θα ανοίξουν μια πιο «αποτελεσματική διαπραγμάτευση», ώστε να μην κλείσει το Κυπριακό. Επέμεινε ότι «το Κυπριακό είναι εδώ» και παρέπεμψε στην πρόσφατη τοποθέτηση του γγ του ΟΗΕ, ότι ο Οργανισμός είναι έτοιμος να συμβάλει στην απαρχή μιας νέας συζήτησης. Διατύπωσε, δε, την άποψη ότι αν πλέον η Τουρκία αποφασίσει να προσαρτήσει τα Κατεχόμενα, αυτό θα είναι η χειρότερη δυνατή επιλογή για την ίδια, καθώς θα έχει «τρομερό διπλωματικό κόστος».

Οπως είπε, ακόμα, ο Ν. Κοτζιάς θα συζητήσει στη Λευκωσία τη στάση Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας στις σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας και την περιλάλητη τελωνειακή ένωση, προσθέτοντας ότι αν προχωρήσει θα έχει πολλά δισ. ευρώ όφελος για την Τουρκία.

Συμπλήρωσε ότι αντικείμενο συνεννοήσεων στη Λευκωσία θα είναι και το πώς να εμπεδωθεί το διεθνές δίκαιο, ώστε κανείς να μην αμφισβητεί τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ της. Βασικά να προχωρήσουν οι γεωτρήσεις μεγάλων ενεργειακών κολοσσών στην κυπριακή ΑΟΖ. Ο Ν. Κοτζιάς σημείωσε ότι η Αγκυρα μέχρι στιγμής επιδίδεται σε φραστικούς λεονταρισμούς και ότι ενδεχομένως θέλει να προχωρήσει και σε κάποια «πρακτικά βήματα» ώστε να αποτρέψει τις γεωτρήσεις, «αλλά αυτά θα έχουν πολύ υψηλό κόστος γι' αυτούς». Συμπλήρωσε επ' αυτού ότι η Αθήνα θα στηρίξει τη Λευκωσία και εξέφρασε την πίστη του ότι «θα υπάρξουν κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες που θα στηρίξουν τα δικαιώματα της Κύπρου και το διεθνές δίκαιο», παραπέμποντας ουσιαστικά στην κινητικότητα σε όλα τα επίπεδα, ώστε να προστατευτούν τα συμφέροντα των μονοπωλιακών ομίλων τους πάνω στις πηγές και τους δρόμους της Ενέργειας.

Την ίδια ώρα, από το ΥΠΕΞ αφήνονται υπόνοιες ότι επιχειρηματικοί και δημοσιογραφικοί κύκλοι ετοιμάζουν νέες πιέσεις για «εδώ και τώρα λύση». Ο ίδιος ο Ελληνας ΥΠΕΞ, μιλώντας στον «ΑΝΤ1», έδωσε μια τέτοια εικόνα, λέγοντας ότι και ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Ε. Μπ. Αϊντε, έπαιξε τέτοιο ρόλο «λομπίστα» σε τέτοιου περιεχομένου συναντήσεις στα βόρεια προάστια της Αθήνας.