Ξεκίνησε χτες στις Βρυξέλλες η 1η για το 2018 Σύνοδος των υπουργών Αμυνας των κρατών - μελών του ΝΑΤΟ, ανοίγοντας μια «βεντάλια» θεμάτων που δείχνουν όξυνση των ανταγωνισμών με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, αλλά και προσπάθειες να εξομαλυνθούν αντιθέσεις στο εσωτερικό του ευρωατλαντικού άξονα.

Σε ένα τέτοιο πλάισιο, ο γγ του ΝΑΤΟ Γ. Στόλτενμπεργκ είχε χτες διαδοχικές συναντήσεις με:

-- Τον Τούρκο ΥΠΑΜ Νουρετίν Τσανικλί, στο φόντο της επέμβασης του τουρκικού στρατού στο Αφρίν και των αντιθέσεων με τις ΗΠΑ για το θέμα. Ο Στόλτενμπεργκ επιδόθηκε σε «ασκήσεις ισορροπιών», λέγοντας μεταξύ άλλων ότι «η Τουρκία έχει κάποιες θεμιτές ανησυχίες για την ασφάλειά της. Κανένας άλλος σύμμαχος του ΝΑΤΟ δεν υπέστη περισσότερες τρομοκρατικές επιθέσεις, αλλά αναμένουμε από την Τουρκία να ανταποκριθεί με τρόπο αναλογικό και μετρημένο», προσθέτοντας ότι «υπάρχουν επαφές μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας, οι οποίες αφορούν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στη βόρεια Συρία». Εξάλλου, στο ίδιο φόντο, οι δυο τους συζήτησαν τα σχέδια της Τουρκίας να αγοράσει ρωσικούς «S-400», με την ηγεσία του ΝΑΤΟ να «αντιπροτείνει» ένα «εναλλακτικό» σύστημα αεράμυνας από το ιταλογαλλικό κονσόρτσιουμ EUROSAM, με το «επιχείρημα» ότι «το ρωσικό σύστημα δεν θα είναι συμβατό με τη στρατιωτική δομή του ΝΑΤΟ».

-- Τον Βρετανό ΥΠΑΜ Γκ. Γουίλιαμσον, στον απόηχο εκτιμήσεων ότι η Βρετανία θα δυσκολευτεί φέτος να πιάσει τη ΝΑΤΟική νόρμα του 2% του ΑΕΠ των κρατών - μελών για στρατιωτικές δαπάνες. Δημοσίως ο Στόλτενμπεργκ κάλυψε το Λονδίνο, μιλώντας για λάθος υπολογισμούς που γίνονται σχετικά με τις βρετανικές επιδόσεις. Επίσης φρόντισε να χαιρετίσει τις αυξήσεις στις στρατιωτικές δαπάνες που αποφάσισε το Βερολίνο, το οποίο μέχρι σήμερα συγκέντρωνε την κριτική ΗΠΑ και άλλων κυβερνήσεων για τα «χαμηλά» ποσά που δαπανούσε.

-- Τον Αμερικανό ΥΠΑΜ Τζ. Μάτις, με τις ΗΠΑ να επιμένουν όλοι οι Ευρωπαίοι εταίροι τους να πιάνουν την προαναφερθείσα νόρμα. Σημειωτέον, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι αυξάνουν κατά 1,7 δισ. δολάρια τις δαπάνες τους για την «ευρωπαϊκή άμυνα»(«European Deterrence Initiative»), ανεβάζοντάς τις συνολικά σε 6,5 δισ., με τον Στόλτενμπεργκ να χαιρετίζει την αύξηση, χαρακτηρίζοντάς την «έναυσμα» για τους Ευρωπαίους «ώστε να κάνουν περισσότερα».

Σε άλλες πτυχές της Συνόδου, έγιναν ενημερώσεις σχετικά με το πώς προχωρά η περιλάλητη νέα Δομή Διοίκησης της λυκοσυμμαχίας, ώστε να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες ενδοϊμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων, αλλά και η λεγόμενη Στρατιωτική Κινητικότητα, η ταχύτερη διεκπεραίωση προσωπικού και εφοδίων στις ζώνες αντιπαράθεσης, παραμερίζοντας γραφειοκρατικά ή άλλα εμπόδια, που κάποιες φορές βέβαια αντανακλούν ενδοαστικές αντιθέσεις στο εσωτερικό του ευρωατλαντικού άξονα ως προς τους στόχους και τα προτάγματα που κάθε φορά μπαίνουν.

Σε αυτό το πλαίσιο, χτες πάρθηκε πολιτική απόφαση να στηθούν δύο νέες διοικήσεις. Η μία για τον Ατλαντικό, ώστε να διασφαλίζει τις γραμμές επικοινωνίας μεταξύ Βόρειας Αμερικής και Ευρώπης, με απώτερο στόχο τον έλεγχο και την αντιμετώπιση του ρωσικού στόλου. Για τη «φιλοξενία» της νέας Διοίκησης έχουν προσφερθεί οι ΗΠΑ.

Σημειωτέον, ειδικά για τη Ρωσία, στη Σύνοδο έγινε συζήτηση και για την ανάπτυξη από τη Μόσχα πυραύλων «Ισκαντέρ» στο ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ ως αντίμετρο στη λεγόμενη «αντιπυραυλική ασπίδα» του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη. Ωστόσο, οι ΝΑΤΟικοί αρνούνταν να δημοσιοποιήσουν λεπτομέρειες από όσα έχει συλλέξει ως πληροφορίες η κατασκοπία τους, περιοριζόμενοι στο να καλέσουν επισήμως τη Μόσχα να επιδείξει «διαφάνεια», τόσο στα στοιχεία που δίνει για το πόσες δυνάμεις κινητοποίησε στις μεγάλης κλίμακας ασκήσεις της, τύπου «Ζάπαντ», όσο και για τη δομή ανάπτυξης των Ενόπλων Δυνάμεών της.

Η άλλη διοίκηση στήνεται ως νέα υποστηρικτική Δομή για τη βελτίωση της ταχείας μετακίνησης στρατευμάτων και εξοπλισμού στην Ευρώπη, τη στρατιωτική κινητικότητα. Για τη «φιλοξενία» αυτής της Διοίκησης έχει προσφερθεί η Γερμανία, αλλά επισήμως ο Στόλτενμπεργκ παρέπεμψε σε λήψη συγκεκριμένης απόφασης τον Ιούνη, στην επόμενη Σύνοδο των ΥΠΑΜ.

Πάρθηκε ακόμα απόφαση για ένα νέο Κέντρο Επιχειρήσεων Κυβερνοπολέμου, άλλο ένα πεδίο αντιπαράθεσης με τη Μόσχα.

Συνεδρίασε επίσης η ομάδα πυρηνικού προγραμματισμού, ως μέρος των «τακτικών διαβουλεύσεών» τους, όπως έλεγε, στρογγυλεύοντας την κατάσταση, ο Στόλτενμπεργκ, «για την ασφαλή και αποτελεσματική διατήρηση των πυρηνικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ». Στην πράξη, το ΝΑΤΟ κρατά πάντα ψηλά στην ατζέντα του τον λεγόμενο πυρηνικό προγραμματισμό, ο οποίος μάλιστα περιλαμβάνει και το «πρώτο πυρηνικό πλήγμα» έναντι αντιπάλου.

Ξεχωριστή στιγμή της χτεσινής πρώτης μέρας της Συνόδου ήταν και η επικαιροποίηση συμφωνίας για την κατασκευή ενός νέου αεροσκάφους πολλαπλών ρόλων (ιπτάμενο τάνκερ και μεταγωγικό), ώστε προοπτικά στο διάστημα 2020 - 2024 να έχουν 8 τέτοια αεροσκάφη. Στην κοινή πρωτοβουλία σχεδιασμού και κατασκευής μετείχαν ήδη Γερμανία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία και Νορβηγία, ενώ χτες σε ειδική εκδήλωση μπήκε και επισήμως εταίρος και το Βέλγιο. Στη χτεσινή φιέστα παρέστησαν και στελέχη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Αμυνας.

Η αναπληρώτρια γενική γραμματέας της λυκοσυμμαχίας, Ρόζε Γκοτεμόλερ, έλεγε σχετικά ότι «ο εναέριος ανεφοδιασμός είναι μια κρίσιμη δυνατότητα για τη Συμμαχία. Η αύξηση της ικανότητάς μας να κρατάμε τα αεροσκάφη μας σε πτήσεις - για μακρύτερες περιόδους και σε μακρύτερες αποστάσεις - έχει άμεση σχέση με την ικανότητά μας να υπερασπιζόμαστε τους πολίτες και τα εδάφη μας». Πρόσθεσε ότι τα «οφέλη αυτής της πρωτοβουλίας είναι σαφή. Μέσω αυτού του έργου, τα έθνη αντιμετωπίζουν τις ελλείψεις των ευρωπαϊκών συμμάχων σε αυτόν τον τομέα και αποδεικνύουν με πολύ απτό τρόπο πώς το ΝΑΤΟ και η ΕΕ συνεργάζονται σε ένα σημαντικό έργο (...) Τέλος, η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί περαιτέρω απόδειξη της δέσμευσης των ευρωπαϊκών συμμάχων για δίκαιη κατανομή των βαρών. Οχι μόνο με λόγια, αλλά και με πράξεις».

Νωρίτερα, και σε ανάλογο τέμπο, σε δηλώσεις του στον Τύπο, ο Στόλτενμπεργκ επέμεινε για αύξηση των στρατιωτικών δαπανών από τα ευρωπαϊκά κράτη - μέλη, ώστε σταδιακά να πιάσουν όλοι τη νόρμα του 2% (ήταν 3 το 2014, 8 φέτος, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, και αναμένονται να γίνουν 15 την περίοδο 2020 - 2024). Οπως επίσης επέμεινε για περισσότερες «επενδύσεις» σε στρατηγικές ικανότητες και συνεισφορές με μέσα και προσωπικό σε επιχειρήσεις και αποστολές του ΝΑΤΟ. «Πρέπει να κάνουμε περισσότερα», είπε.

Σε στενή συνάρτηση με τα παραπάνω, αργότερα χτες το βράδυ, ο Στόλτενμπεργκ και υπουργοί Αμυνας του ΝΑΤΟ είχαν συνάντηση με την ύπατη εκπρόσωπο της ΕΕ, αρμόδια για θέματα Εξωτερικών και Ασφάλειας, Φεντερίκα Μογκερίνι, εστιάζοντας στις «προσπάθειες» της ΕΕ να βελτιώσει τις στρατιωτικές της ικανότητες και την ακόμα στενότερη συνεργασία σε αυτό το πεδίο με το ΝΑΤΟ.

Ολα αυτά στον απόηχο των αντιθέσεων που αποτυπώνει και η προχτεσινή δήλωση του γγ του ΝΑΤΟ ότι οι περισσότερες ευρωπαϊκές δαπάνες και ικανότητες στον τομέα της άμυνας μπορούν να ενισχύσουν τον ιμπεριαλιστικό οργανισμό «μόνο αν οι προσπάθειες της ΕΕ αναπτυχθούν ως συμπλήρωμα και όχι ως εναλλακτική απέναντι στο ΝΑΤΟ».

«Αν οι προσπάθειες της ΕΕ γίνουν με σωστό τρόπο, θα οδηγήσουν και σε μια δικαιότερη κατανομή βαρών μεταξύ Ευρώπης και Βόρειας Αμερικής», έλεγε χτες ο Στόλτενμπεργκ, παρουσιάζοντας την όλη υπόθεση ως ζήτημα καλύτερου συντονισμού, π.χ. να μην καταρτίζει το ΝΑΤΟ μια λίστα με μέσα προς ανάπτυξη και άλλη λίστα η ΕΕ στα κράτη - μέλη τους.

Τέλος, στο περιθώριο της χτεσινής πρώτης μέρας της Συνόδου έγινε και συζήτηση για τα Δυτικά Βαλκάνια. Ο Στόλτενμπεργκ χαιρέτισε τη συνεισφορά του Μαυροβουνίου (το 29ο μέλος του ΝΑΤΟ) στην κάλυψη αναγκών της λυκοσυμμαχίας, τη συμβολή του στη «σταθερότητα» και «ασφάλεια» στα Δυτικά Βαλκάνια. Χαρακτηριστικά, επαίνεσε την απόφαση της Ποντγκόριτσα να στείλει στρατιώτες στη δύναμη KFOR στο Κόσσοβο.

Μίλησε επίσης για «στενή συνεργασία» με τη Σερβία και ενίσχυση των σχέσεων του ΝΑΤΟ με το Βελιγράδι, «σεβόμενοι βέβαια την απόφασή τους να μην υποβάλουν αίτημα ένταξης στη Συμμαχία»...

Να σημειωθεί εξάλλου ότι ο γγ του ΝΑΤΟ είχε χτες ξεχωριστή συνάντηση με την Αλβανίδα υπουργό Αμυνας Ολτα Τσάκα, σε μια «συμβολική» κίνηση εκ μέρους ηγεσίας ΝΑΤΟ, καθώς παρουσιάζει τα Τίρανα ως υπόδειγμα «δέσμευσης» στους στόχους της λυκοσυμμαχίας, εφόσον υπόσχονται να διαθέσουν ακόμα περισσότερα μέσα και προσωπικό στις ΝΑΤΟικές αποστολές και επιχειρήσεις.