ΑΓΚΥΡΑ.--

Οτι η χώρα του επιδιώκει μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική επανέλαβε χτες ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου, από το Βίλνιους όπου συνάντησε τον Λιθουανό ομόλογό του Λίνας Λινκεβίτσιους, υποστηρίζοντας ότι «χωρίς αμφιβολία» η χώρα μας «θα συνεχίσει να είναι μέλος του ΝΑΤΟ και θα επιδιώξει να ενταχθεί στην ΕΕ».

Μεταξύ άλλων, είπε ότι «θέλουμε η Τουρκία να πάρει από την Ευρωπαϊκή Ενωση αυτό που της αξίζει», αλλά και ότι «η Τουρκία περιμένει από την ΕΕ ένα σαφές μήνυμα», σχετικά με την πορεία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.

Οσον αφορά τις συνεχιζόμενες «τριβές» Τουρκίας - ΗΠΑ, σχολίασε ότι «η Τουρκία δεν είναι μια πολιτεία των ΗΠΑ, η Τουρκία είναι μία ανεξάρτητη χώρα. Δεν πρέπει να συμφωνούμε (με τις ΗΠΑ) σε κάθε απόφαση ή ενέργεια, ειδικά όταν δεν είναι δίκαιη».

Στο μεταξύ, προχτές, ο Τούρκος υπουργός Αμυνας Χουλούσι Ακάρ είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζέιμς Μάτις, συζητώντας για σειρά θεμάτων που «απασχολούν» σημαντικά και τις δύο πλευρές: Τις διμερείς στρατιωτικές σχέσεις, το Συριακό, αλλά και την «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας», τουλάχιστον όπως μετέδωσε το πρακτορείο «Αναντολού». Πάντως, ο Μάτις επανέλαβε χτες ότι η απόφαση της Τουρκίας να αγοράσει ρωσικά συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας «S-400» προβληματίζει έντονα τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Την ίδια στιγμή, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν συνέχισε να εκφράζει τη «δυσαρέσκειά» του για τις κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Τουρκίας, αυτήν τη φορά σε συνομιλία του με την πρωθυπουργό της Βρετανίας (η οποία με φόντο το Brexit έχει αναβαθμίσει το ενδιαφέρον της για την Τουρκία), Τερέζα Μέι. Σε τηλεφωνική τους επαφή, συζήτησαν για οικονομικά ζητήματα «διμερούς ενδιαφέροντος», αλλά και για τις «ανησυχίες» που προκαλεί η δράση του συριακού στρατού στη βορειοδυτική Συρία, με φόντο την ευρύτερη όξυνση ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών και ανταγωνισμών (βλέπε σχετικό θέμα). Ο εκπρόσωπος της «Ντάουνινγκ Στριτ» δήλωσε ότι η Μέι «τόνισε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελεί κρίσιμο επενδυτικό και εμπορικό εταίρο της Τουρκίας και επιθυμεί η τουρκική οικονομία να ανθίζει». Σε αυτό το πλαίσιο, «θα καλωσορίσει μια επίσκεψη του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών της Τουρκίας για να συζητηθούν τρόποι ενίσχυσης της διμερούς εμπορικής σχέσης».

Θυμίζουμε ότι ο Μπεράτ Αλμπαϊράκ, γαμπρός του Ερντογάν και υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Τουρκίας, προχτές είχε αντίστοιχες επαφές στο Παρίσι, όπου έτυχε θερμής υποδοχής από τον Γάλλο ομόλογό του Μπρουνό Λε Μερ, ο οποίος επίσης τόνισε ότι «είναι προς το συμφέρον όλων, σε Γαλλία, Τουρκία, Ευρώπη, η κατάσταση στην Τουρκία να σταθεροποιηθεί».

Βεβαίως, τέτοιες επαφές δεν ακυρώνουν υπαρκτές αντιθέσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Γάλλος ηγέτης Εμανουέλ Μακρόν ζήτησε προχτές την «έξοδο από την υποκρισία» σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, αλλά και προτείνοντας «μία στρατηγική (διμερή) συμμαχία». Ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ Χαμί Ακσόι δήλωσε ότι «η Τουρκία είναι αποφασισμένη να προχωρήσει τη διαδικασία για μία πλήρη ένταξη» στην ΕΕ.

• Ο 50χρονος Τούρκος διευθυντής σχολείου στη Μογγολία Βεϊσέλ Ακτσάι κατήγγειλε ότι τον Ιούλη έγινε απόπειρα απαγωγής του, ενώ οι αρχές της Μογγολίας έχουν απαγορεύσει την έξοδό του από τη χώρα. Ο συνήγορός του ζήτησε τη συνδρομή του ΟΗΕ για να του χορηγηθεί άσυλο σε άλλη χώρα, επειδή απειλείται με διώξεις στην Τουρκία που τον συνδέουν με τον ισλαμιστή επιχειρηματία Φετ. Γκιουλέν, που η Αγκυρα θεωρεί πρωτεργάτη της απόπειρας πραξικοπήματος του 2016.

ΓΙΟΧΑΝΕΣΜΠΟΥΡΓΚ.--

Ενα «Brexit χωρίς συμφωνία» με την ΕΕ δεν θα είναι «και το τέλος του κόσμου», δήλωσε χτες η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι, εν πτήσει προς το Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής, από όπου ξεκίνησε χτες αφρικανική τριήμερη περιοδεία.

Στη συνάντησή της με τον Νοτιοαφρικανό Πρόεδρο Σίριλ Ραμαφόσα, η Μέι έδωσε έμφαση στην ενίσχυση των διμερών εμπορικών και οικονομικών δεσμών, προς όφελος των βρετανικών μονοπωλίων. Φτάνοντας στο Κέιπ Τάουν, συνοδευόμενη από τον υπουργό Εμπορίου και μία αντιπροσωπεία στελεχών 29 βρετανικών επιχειρήσεων, επιβεβαίωσε ότι η Βρετανία σκοπεύει να διεκπεραιώσει συμφωνίες εταιρικών σχέσεων που είχε συνάψει ως μέλος της ΕΕ με έξι χώρες της Νότιας Αφρικής (Μποτσουάνα, Λεσότο, Ναμίμπια, Νότια Αφρική, Σουαζιλάνδη, Μοζαμβίκη). Ανακοίνωσε ότι η κυβέρνησή της θα κάνει επενδύσεις ύψους 4 δισ. στερλινών σε αφρικανικές οικονομίες, αποφεύγοντας σημαντικές λεπτομέρειες.

Σε ομιλία που εκφώνησε με θέμα «Ηνωμένο Βασίλειο - Αφρική: Εταίροι για την Ευκαιρία», η Μέι επιβεβαίωσε το ζωηρό ενδιαφέρον των βρετανικών μονοπωλίων για τις αφρικανικές αγορές, παρά τον έντονο ανταγωνισμό με εταίρους όπως οι ΗΠΑ, οι άλλες χώρες της ΕΕ, η Κίνα κ.ά. Εξέφρασε επίσης τη φιλοδοξία η Βρετανία να γίνει έως το 2022 «ο μεγαλύτερος επενδυτής στην Αφρική» μεταξύ των μελών της Ομάδας των 7 πιο αναπτυγμένων οικονομιών. Κληθείσα αργότερα να σχολιάσει το σχέδιο της κυβέρνησης Ραμαφόσα για αναδιανομή καλλιεργήσιμης γης στη Ν. Αφρική, είπε πως «υποστηρίζει μία αγροτική μεταρρύθμιση που θα είναι νόμιμη, διαφανής και με δημοκρατική διαδικασία».

Λίγες ώρες αργότερα, το νοτιοαφρικανικό κοινοβούλιο απέσυρε το νομοσχέδιο για τις απαλλοτριώσεις γαιών που είχε εγκριθεί το 2016 και επέτρεπε στο κράτος να προχωρά στην αναγκαστική απαλλοτρίωση εδαφών προκειμένου να αντιμετωπιστεί η φυλετική ανισότητα σε ό,τι αφορά την ιδιοκτησία. Εκπρόσωπος του κυβερνώντος Εθνικού Αφρικανικού Κογκρέσου (ANC) τόνισε ότι η απόσυρση του νομοσχεδίου αποφασίστηκε μετά την πρόταση που κατέθεσε το κόμμα για την αναθεώρηση του Συντάγματος, ώστε να επιτραπεί η απαλλοτρίωση χωρίς αποζημίωση των ιδιοκτητών.

Επόμενοι σταθμοί της αφρικανικής περιοδείας της Βρετανίδας πρωθυπουργού είναι η Κένυα και η Νιγηρία.