ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Παρασκευή 21 Σεπτέμβρη 2018
Σελ. /28
ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΗ ΜΕΓΓΕΝΗ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Ο «Ριζοσπάστης» σήμερα παρουσιάζει ορισμένα ενδεικτικά παραδείγματα για το πώς τα δικαιώματα των νέων στην εργασία και στην Παιδεία μπαίνουν στη μέγγενη των αναγκών του κεφαλαίου σε όλες τις ισχυρές καπιταλιστικές χώρες, που πολλές φορές από διάφορες φιλελεύθερες και σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις, όπως και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, εμφανίζονται ως πρότυπα. Η πραγματικότητα καταγράφει ότι ανεξάρτητα από το επίπεδο ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων της κάθε χώρας, κοινή είναι η επίθεση των κεφαλαιοκρατών και των κυβερνήσεών τους στα λαϊκά και νεολαιίστικα δικαιώματα, ενώ πολλές φορές αποκαλύπτεται η σαπίλα του εκμεταλλευτικού συστήματος, που δεν μπορεί να καλύψει ούτε τις στοιχειώδεις ανάγκες.

ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ
Θεριεύει στερώντας στους νέους μια ζωή με δικαιώματα

Πάνω από τους μισούς νέους έως 24 ετών έχουν «επισφαλή απασχόληση»

Από διαδήλωση Γάλλων εργαζομένων στη Μασσαλία ενάντια στην αντεργατική μεταρρύθμιση Μακρόν, που ενισχύει τις ελαστικές μορφές απασχόλησης

Copyright 2017 The Associated

Από διαδήλωση Γάλλων εργαζομένων στη Μασσαλία ενάντια στην αντεργατική μεταρρύθμιση Μακρόν, που ενισχύει τις ελαστικές μορφές απασχόλησης
Είναι γνώριμος ο μύθος που καλλιεργούν πολλές αστικές πολιτικές δυνάμεις για τη Γαλλία, ότι δήθεν «αποτελεί την ελπίδα μας», επειδή κοντράρεται με τη Γερμανία για να επαναφέρει την ΕΕ - λέει ο μύθος - στον «σωστό δρόμο». `Η επειδή οργανώνει την «Ευρώπη του Νότου», για να «στριμωχτούν» λίγο - λέει ο ίδιος μύθος - οι «κακοί» του ευρωπαϊκού Βορρά.

Η αλήθεια είναι, βέβαια, ότι η σημερινή ιμπεριαλιστική Γαλλία πασχίζει να βρει τρόπους για να μειώσει τη χασούρα που έχει υποστεί το ντόπιο κεφάλαιο (ειδικά μετά την καπιταλιστική κρίση του 2008) και για να υπερασπιστεί τη θέση της σε μια διεθνή «σκακιέρα». Η αλήθεια είναι ότι η Γαλλία πρωτοστατεί στο τσάκισμα όλων των λαϊκών αναγκών, στο τσάκισμα του βασικότερου δικαιώματος που αφορά ειδικά και πολλαπλά τη νέα γενιά: Στη δουλειά με δικαιώματα.

Εκτοξεύεται η «επισφαλής εργασία»

Σύμφωνα με στοιχεία του Insee (Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής), η λεγόμενη «επισφαλής απασχόληση» («emploi precaire») - μια κατηγορία όπου στατιστικά περιλαμβάνονται όλες συνολικά οι μορφές «ελαστικής» εργασίας - από 17,2% που ήταν στους εργαζόμενους 15-24 ετών το 1982, ανέβηκε στο 47,3% το 2000, για να σκαρφαλώσει ακόμα πιο ψηλά, στο 51,6%, το 2014! Μιλάμε δηλαδή όχι απλά για αύξηση, αλλά για καθαρό τριπλασιασμό μέσα σε 22 χρόνια. Δηλαδή, ένας στους δύο νέους έχει «επισφαλή» δουλειά. Ουσιαστικά, έχει και δεν έχει δουλειά, αφού στην πραγματικότητα πρόκειται για μια διαρκή ανακύκλωση των ανέργων, που κι όταν βρίσκουν μεροκάματο, δεν πρόκειται παρά για «απασχόληση», σε συνθήκες που διαμορφώνουν μια καθημερινότητα - σκλαβιά. Αυτά είναι τα αποτελέσματα της περίφημης «στρατηγικής αντιμετώπισης της ανεργίας» που συνδιαμορφώνεται στις Βρυξέλλες.

Ανοδική όμως είναι η πορεία του «emploi precaire» και στους εργαζόμενους 25-49: Από 2,9% το 1982, πήγε 10,1% το 2014. Σ' αυτήν την περίπτωση έχουμε υπερτριπλασιασμό, για μια κατηγορία μάλιστα που αφορά νέους στη φάση που προσπαθούν να δημιουργήσουν οικογένεια, μπαίνουν δηλαδή σε μία περίοδο της ζωής τους που αποκαλύπτεται ακόμα πιο καθαρά η σημασία της σταθερής και με δικαιώματα εργασίας.

Οσον αφορά τους νέους που δουλεύουν με CDD (Contrats a Duree Determinee - Συμβάσεις Ορισμένου Χρόνου): Το 2017 οι 31 στους 100 εργαζόμενους 15-24 ετών δούλευαν με CDD (31,1% για την ακρίβεια), σύμφωνα με στοιχεία της DARES (Direction de l'Animation de la Recherche, des Etudes et des Statistiques - υπηρεσία ενταγμένη στο υπουργείο Εργασίας) για το 2017. Οι απασχολούμενοι με CDD 25-49 ετών ήταν 10,1%.

Μεγάλη «άνθιση» παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια οι λεγόμενοι «interimaires» ή «en interim» («προσωρινοί») απασχολούμενοι με σχέση εργασίας της οποίας οι όροι και η διάρκεια καθορίζονται με τη μεσολάβηση διαφόρων «γραφείων ευρέσεως εργασίας». Μιλάμε για μία ακόμα μέθοδο «παράκαμψης» ουσιαστικά κλαδικών αλλά και επιχειρησιακών Συλλογικών Συμβάσεως Εργασίας που κατοχυρώνουν μια σειρά από κατακτήσεις, όπως την προσαύξηση του μισθού ανάλογα με τις συνθήκες εργασίας του κλάδου, την εξέλιξή του με βάση τα χρόνια απασχόλησης, μια σειρά από επιδόματα ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση, τις σπουδές του εργαζόμενου κ.τ.λ.

Το 2017, οι «en interim» εκτοξεύτηκαν κατά 17%. Πρόκειται για «εργασιακό καθεστώς» που μέχρι σήμερα στη Γαλλία δεν είχε αξιοποιηθεί ιδιαίτερα, αλλά τώρα προτάσσεται για τις «ανάγκες της καπιταλιστικής ανάκαμψης». Το 2017 (σύμφωνα με τη DARES) οι νέοι 15-24 ετών που απασχολούνταν ως «interimaires» ήταν σχεδόν 2,5 φορές περισσότεροι από τους εργαζόμενους 25-49 ετών, αφού το σχετικό ποσοστό στην πρώτη κατηγορία ήταν 7,8% και στη δεύτερη 2,9%.

«Παγίδα» για χιλιάδες νέους

Κι αν ορισμένοι επιμένουν ότι αυτές οι μορφές απασχόλησης είναι κάτι «προσωρινό», τα πράγματα δεν είναι έτσι.

Εκθεση του Insee που έγινε το 2015, αποτύπωνε ότι η ραγδαία επέκταση ελαστικών μορφών απασχόλησης δεν σηματοδοτεί παρά τη ριζική αλλαγή της αγοράς εργασίας. Ενας από τους συντάκτες της έκθεσης εξηγούσε ότι η σύγχρονη αγορά εργασίας «απομακρύνεται» από το μοντέλο σύμφωνα με το οποίο «οι μη σταθερές θέσεις εργασίας αποτελούν αφετηρίες προς τη σταθερή εργασία» και «προσεγγίζει» ένα μοντέλο «όπου οι σταθερές και οι μη σταθερές θέσεις εργασίας διαμορφώνουν δύο (εντελώς) χωριστούς κόσμους, με τις μη σταθερές θέσεις εργασίας να αποτελούν μια "παγίδα" για όσους απασχολούνται σε αυτές...».

Η ίδια η έκθεση σημείωνε ότι «σήμερα, πάνω από 9 στις 10 προσλήψεις γίνονται με CDD ή με συμβόλαια "προσωρινά"»! Ενώ αστοί αναλυτές που μελέτησαν την έκθεση, ομολογούσαν ότι πρέπει να κάνουμε την εξής διάκριση στους μισθωτούς: «(σ.σ. υπάρχουν) θέσεις εργασίας "σταθερές" και ως εκ τούτου με CDI (Contrats a Duree Indeterminee - Συμβάσεις Αορίστου Χρόνου) και, από την άλλη, (υπάρχουν) στρατοί, όλο και πιο μεγάλοι, μισθωτών με CDD και "en interim", ακούσιοι οπαδοί μιας επισφάλειας σχεδόν σταθερής».

Το παράδειγμα της «Ρενό»

Χαρακτηριστικά στοιχεία για τις άθλιες συνθήκες των «προσωρινά απασχολούμενων» («interimaires») δίνουν ρεπορτάζ και μαρτυρίες για την κατάσταση στην αυτοκινητοβιομηχανία της «Ρενό». Στη μονάδα της Κλεόν (στη βόρεια επαρχία της Νορμανδίας), από τους 5.000 εργαζόμενους οι 1.600 είναι «προσωρινοί». Αντιγράφουμε από την τοπική εφημερίδα «Παρί - Νορμαντί», την 1η Σεπτέμβρη: «Μέσα σε 5 χρόνια, δέκα εργαζόμενοι έχουν αυτοκτονήσει ή αποπειράθηκαν να αυτοκτονήσουν. Ολοι θέτουν υπό αμφισβήτηση τς συνθήκες δουλειάς τους. Εξάλλου, οι τέσσερις έκαναν την απόπειρα στο χώρο του εργοστασίου...».

Ο 25χρονος Τόνι, ένας από αυτούς τους δέκα, που επέζησε, υπέγραψε στις 23 Νοέμβρη 2017 το πρώτο του συμβόλαιο ως «προσωρινός» στο τμήμα συναρμολόγησης κιβωτίων ταχυτήτων. Περιγράφει χαρακτηριστικά: «Τις πρώτες μέρες, ήταν τέλεια. Υπήρχε μια μεγάλη συνεργασία μεταξύ των χειριστών, εξάλλου ο προϊστάμενος ήταν πάνω από το κεφάλι μας. Επειτα, έγινα η "προτίμησή" του... Πολύ γρήγορα, η κατάσταση χειροτερεύει». Στις 3 Απρίλη 2018, από την πίεση και το φόβο της απόλυσης παίρνει πολλά χάπια, προσπαθώντας να βάλει τέλος στη ζωή του.

Αποκαλυπτική είναι και η μαρτυρία του Αντονι, ενός άλλου «προσωρινού», στο ίδιο εργοστάσιο: «Τους "έρχεται κουτί" όταν κάνουμε παραπάνω από τη δουλειά μας, χωρίς να πληρωνόμαστε παραπάνω, για να ανανεωθεί η σύμβαση. Μας οδηγούν στην απόλυτη υποταγή... Υπάρχουν στιγμές, θέλουμε να πούμε "φτάνει!", αλλά αφού είμαστε "προσωρινοί", είμαστε αναγκασμένοι να σωπαίνουμε...». Ολα τα παραπάνω, βέβαια, για την εργοδοσία είναι η συνταγή της επιτυχίας, της ...ανταγωνιστικότητας. Για τους εργάτες και ειδικά τους νέους είναι η συνταγή για μια ζωή - εφιάλτη.


Α. Μ.

ΗΠΑ
«Εκρηξη χρεών» από φοιτητικά δάνεια

Με τις «χειροπέδες» επαχθών φοιτητικών δανείων καλούνται να ξεκινήσουν τη σταδιοδρομία τους εκατομμύρια νέοι Αμερικανοί, που βλέπουν το κόστος απόκτησης ενός βασικού πτυχίου να εκτοξεύεται σε αρκετές δεκάδες χιλιάδες δολάρια...

Από πρόσφατη κινητοποίηση στις ΗΠΑ ενάντια στην Παιδεία - εμπόρευμα
Από πρόσφατη κινητοποίηση στις ΗΠΑ ενάντια στην Παιδεία - εμπόρευμα
Επτά στους δέκα νέους απόφοιτους κολεγίων και πανεπιστημίων στις ΗΠΑ βγαίνουν στο στίβο της βιοπάλης κουβαλώντας στις πλάτες τους ένα βαρύ χρέος από το φοιτητικό δάνειο που αναγκάστηκαν να πάρουν για να εξασφαλίσουν ένα πτυχίο και λίγες πιθανότητες παραπάνω για καλύτερα αμειβόμενη εργασία στο μέλλον. Αρκετοί, ωστόσο, δεν τα καταφέρνουν. Οχι απαραίτητα γιατί δεν βρίσκουν εργασία στον επιθυμητό τομέα, αλλά γιατί έχει απαξιωθεί σημαντικά η εργατική τους δύναμη (ιδιαίτερα μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές στην Ευρώπη και την καπιταλιστική κρίση του 2008). Στη «μητρόπολη» του καπιταλισμού η Παιδεία - όπως και η Υγεία και άλλες βασικές ανάγκες - είναι ακριβοπληρωμένο εμπόρευμα, για την εξασφάλιση του οποίου ματώνουν οδυνηρά τα λαϊκά νοικοκυριά.

Για το λόγο αυτό, σήμερα, τουλάχιστον 44,2 εκατομμύρια Αμερικανοί χρωστούν συνολικά για φοιτητικά δάνεια σε κρατικούς φορείς και ιδιωτικούς κερδοσκοπικούς οργανισμούς 1,52 τρισεκατομμύρια δολάρια (πάνω από το 7,7% του ΑΕΠ). Το ποσό είναι μεγαλύτερο κατά 620 δισ. δολάρια από όσα χρωστάνε σήμερα οι Αμερικανοί στις τράπεζες από τη χρήση πιστωτικών καρτών. Αντιλαμβάνεται κανείς, έτσι, το «χρυσωρυχείο» που έχουν στήσει επί δεκαετίες οι κυβερνήσεις του κεφαλαίου και τα χρηματοπιστωτικά μονοπώλια γύρω από την Ανώτατη Εκπαίδευση.

Υπό αυτές τις συνθήκες, καθένας από τους 44,2 εκατ. Αμερικανούς που χρωστούν μέχρι σήμερα τα φοιτητικά τους δάνεια οφείλει κατά μέσο όρο περίπου 37.000 - 39.000 δολάρια. Ποσό που ισοδυναμεί με το 20% της προκαταβολής για την αγορά κατοικίας αξίας 180.000 δολαρίων. Ισως αυτό εξηγεί γιατί μέσα στην τελευταία δεκαετία έχει μειωθεί ο αριθμός των Αμερικανών που δεν καταφέρνουν να εξασφαλίσουν τη δική τους στέγη. Εξηγεί επίσης γιατί παράλληλα έχει αυξηθεί ο μέσος όρος ηλικίας των Αμερικανών που χρωστούν τα φοιτητικά τους δάνεια μέχρι την ηλικία των 60 έως 69 ετών!

Το ομοσπονδιακό υπουργείο Οικονομικών στις ΗΠΑ υπολογίζει ότι κατά μέσο όρο η δόση ενός φοιτητικού δανείου το μήνα αυξήθηκε κατά 166 δολάρια μέσα στα τελευταία 13 χρόνια. Ετσι, από 227 δολάρια που ήταν το 2005, σήμερα υπολογίζεται πως η μέση δόση ανέρχεται σε 393 δολάρια. Αρκετά «τσουχτερή» για να καταφέρει κανείς να εξασφαλίσει παράλληλα ενοίκιο κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης.

Πρόσφατα στοιχεία που δημοσιοποίησε το αμερικανικό πρακτορείο ειδήσεων «Associated Press» αναφέρουν πως το ποσοστό των Αμερικανών ηλικίας 30 - 39 ετών που δεν είχε εξοφλήσει τα φοιτητικά δάνεια έως το πρώτο εξάμηνο του 2018 αυξήθηκε κατά περίπου 30% σε σχέση με πέρυσι. Σε συνθήκες εργασιακών σχέσεων - λάστιχο και συνεχούς απαξίωσης της εργατικής δύναμης, τα χρέη πολλαπλασιάζονται και αποδεικνύονται θηλιά στο λαιμό των νέων εργαζομένων, που αναγκάζονται να ζουν με τους γονείς τους.

Αναλυτές προβλέπουν επίσης ότι τα καθυστερημένα χρέη παρατείνουν αναγκαστικά τον εργασιακό βίο και τα όρια συνταξιοδότησης, καθώς για παράδειγμα οι απόφοιτοι ΑΕΙ του 2015 θα καταφέρουν (στην καλύτερη περίπτωση...) να συνταξιοδοτηθούν γύρω στα 75 τους (αντί στα 62, που γινόταν έως πριν 15 με 20 χρόνια...), λόγω καθυστέρησης στην αποπληρωμή φοιτητικών δανείων. Με το μέσο προσδόκιμο ζωής να προβλέπεται γύρω στα 82 χρόνια, οι σημερινοί 30άρηδες θα «απολαύσουν» (αν σταθούν τυχεροί) σύνταξη μετά τα 75 τους χρόνια, για 9 χρόνια το πολύ.


Δ. ΟΡΦ.

ΟΛΛΑΝΔΙΑ - ΣΟΥΗΔΙΑ
Χρεωμένοι με φοιτητοδάνεια για τα έξοδα των σπουδών τους

Δίδακτρα, ενοίκια, βιβλία, ασφάλιση Υγείας καλούνται να καλύψουν από το «πορτοφόλι» τους οι σπουδαστές και οι οικογένειές τους

«Γεια σας φοιτητές! Μηδέν δάνειο; Βγες ραντεβού με έναν Sugar Daddy» αναγράφεται σε κινητή διαφημιστική αφίσα στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας
«Γεια σας φοιτητές! Μηδέν δάνειο; Βγες ραντεβού με έναν Sugar Daddy» αναγράφεται σε κινητή διαφημιστική αφίσα στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας
Στοιχεία που επιβεβαιώνουν ότι οι σπουδές σε διάφορες αναπτυγμένες χώρες της Βόρειας Ευρώπης είναι εμπόρευμα, που οι φοιτητές και οι οικογένειές τους πρέπει να πληρώσουν αδρά για να το αποκτήσουν, δημοσιεύτηκαν πρόσφατα με αφορμή και τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά. Ο αποκλεισμός των πιο φτωχών από την Ανώτατη Εκπαίδευση δεν αφορά μόνο τις υπανάπτυκτες ή αναπτυσσόμενες χώρες. Σε πολλές χώρες - «πρότυπα» του καπιταλισμού το αν θα καταφέρει να σπουδάσει ένας νέος είναι σε άμεση σχέση με την οικονομική κατάσταση του ίδιου και της οικογένειάς του.

Ενα τέτοιο παράδειγμα είναι η Ολλανδία, μια από τις ισχυρότερες καπιταλιστικές οικονομίες της Ευρώπης, όπου όχι μόνο οι σπουδές δεν είναι δωρεάν και τα συνολικά έξοδα των φοιτητών δεν καλύπτονται από το κράτος, αλλά επιπλέον από το 2015 η κυβέρνηση κατάργησε και τις υποτροφίες, με εξαίρεση ορισμένους πολύ φτωχούς φοιτητές. Εκτοτε στους φοιτητές απέμεινε το ...«δικαίωμα» του «φοιτητοδάνειου» έως και περίπου 1.000 ευρώ το μήνα για να αντεπεξέλθουν στο κόστος των σπουδών τους, με αποτέλεσμα από νωρίς οι νέοι να βρίσκονται χρεωμένοι και αυτό να τους ακολουθεί και στη μετέπειτα ζωή τους.

Η αύξηση των φοιτητικών δανείων και του αριθμού των φοιτητών που δανείζονται είναι κατακόρυφη. Το συνολικό χρέος των φοιτητών - σπουδαστών, μέσω του συστήματος φοιτητικών δανείων, ανήλθε σε 11,2 δισ. ευρώ το 2017 (1 δισ. ευρώ περισσότερο από το 2016) καθώς ο αριθμός των σπουδαστών αυξάνεται, όπως μετέδωσε την προηγούμενη βδομάδα ο ραδιοτηλεοπτικός σταθμός NOS. Δύο χρόνια μετά την κατάργηση των υποτροφιών (το 2015), τα χρέη των φοιτητών αυξήθηκαν κατά 143% σε σχέση με το 2009, όπως αναφέρουν τα στοιχεία.

Επίσης, έχει αυξηθεί ο αριθμός των πρώην φοιτητών, που έχουν αποφοιτήσει αλλά έχουν ακόμη χρέη: Από 442.000 το 2009 σε 777.750 πέρυσι. Ερευνα του ινστιτούτου οικογενειακών δαπανών «Nibud» το 2017 έδειξε ότι 7 στους 10 σπουδαστές εξακολουθούν να χρωστάνε όταν τελειώνουν τις σπουδές τους. Το μέσο χρέος είναι περίπου 20.000 ευρώ. Το 62% των φοιτητών είναι χρεωμένοι με δάνειο, από 30% που ήταν το 2015. Πλέον, μόνο το 12% θεωρεί ότι είναι «περίεργο» να δημιουργείς χρέη ενώ σπουδάζεις, ενώ το ποσοστό αυτό ήταν 30% το 2015.

Εργάζονται και μένουν με τους γονείς

Επίσης, τα στοιχεία αναδεικνύουν ότι συνολικά το κόστος ζωής και σπουδών έχει αυξηθεί, με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι φοιτητές να μένουν με τους γονείς τους, να χρειάζονται την οικονομική στήριξη των γονιών τους και να εργάζονται παράλληλα με τις σπουδές τους. Ούτε καν η ασφάλιση της Υγείας τους δεν καλύπτεται από το κράτος!

Τα 2/3 των φοιτητών στην Ολλανδία εργάζονται και μάλιστα τα τελευταία χρόνια αυξάνονται οι ώρες απασχόλησής τους. Στο μεταξύ, όλο και περισσότεροι φοιτητές και συγκεκριμένα πάνω από τους μισούς (56%) μένουν με τους γονείς τους, οι οποίοι συχνά πληρώνουν την ασφάλιση Υγείας και τα δίδακτρα των παιδιών τους. Οι φοιτητές που ζουν στο πατρικό τους χρειάζονται κατά μέσο όρο 703 ευρώ το μήνα για δίδακτρα, βιβλία, ασφάλιση Υγείας κ.λπ., ενώ οι φοιτητές που νοικιάζουν σπίτι - με συγκατοίκους ή μόνοι τους - έχουν μηνιαία έξοδα περίπου 1.238 ευρώ.

Ετσι, δεν προκαλεί εντύπωση ότι το 54% των φοιτητών παίρνουν μεγαλύτερο δάνειο, είτε για να βάλουν στην άκρη λίγα χρήματα είτε για να αντεπεξέλθουν συνολικά στο αυξημένο κόστος ζωής. Το ινστιτούτο «Nibud» προειδοποιεί ότι το ποσοστό των χρεωμένων φοιτητών θα ανέβει κι άλλο, ενώ ένα υψηλό φοιτητικό χρέος μπορεί να έχει επίδραση στους όρους με τους οποίους θα πάρουν ένα στεγαστικό δάνειο αργότερα.

Το «δικαίωμα» στον ...Sugar Daddy

Στη Σουηδία, που μαζί με τις υπόλοιπες σκανδιναβικές χώρες προβάλλεται ως η «βιτρίνα» του καπιταλισμού, που υποτίθεται ότι συνδυάζει την «ελεύθερη οικονομία» με το «κοινωνικό κράτος», το δικαίωμα στις σπουδές μάλλον από το «πορτοφόλι» του φοιτητή εξαρτάται, παρά εξασφαλίζεται από το κράτος.

Παρότι η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση χρηματοδοτείται σχεδόν αποκλειστικά από το κράτος και δεν υπάρχουν δίδακτρα για τους Σουηδούς και τους πολίτες της ΕΕ, ωστόσο το κόστος ζωής (είναι από τις ακριβότερες χώρες της Ευρώπης) των φοιτητών και το αναγκαίο εκπαιδευτικό υλικό που πρέπει να προμηθευτούν είναι ατομική υπόθεση. Ετσι, πολλοί φοιτητές καταφεύγουν σε δάνειο από τις τράπεζες. Το ...αναπτυγμένο σουηδικό σύστημα χορηγεί φοιτητικά δάνεια κάθε εξάμηνο, με την προϋπόθεση ο φοιτητής να έχει περάσει το 75% των μαθημάτων.

Διαφορετικά, υπάρχουν και άλλες «επιλογές» στην «ελεύθερη οικονομία». Το αδιέξοδο των πιο φτωχών φοιτητών που δεν κατάφεραν να περάσουν τα περισσότερα μαθήματα εκμεταλλεύονται επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στην πορνεία. Μια από αυτές τις «επιλογές» διαφημίζεται με γιγαντοαφίσες σε διάφορες σουηδικές πόλεις: «Γεια σας φοιτητές! Μηδέν δάνειο; Βγες ραντεβού με έναν Sugar Daddy», γράφει η διαφήμιση του σάιτ που αναλαμβάνει αυτήν τη δουλειά. Δηλαδή, στους Σουηδούς φοιτητές κατοχυρώνεται το «δικαίωμα» να «βγαίνουν» με κάποιο ηλικιωμένο άτομο και να πληρώνονται για τις «υπηρεσίες» που θα του παράσχουν. Σε τέτοια σημεία σαπίλας έχει φτάσει ο καπιταλισμός στην... «καλύτερη εκδοχή του».


Ε. Μ.

ΒΡΕΤΑΝΙΑ
Μισή ζωή με δουλειές του ποδαριού...

Ζωή - «λάστιχο» μέσα στην ανασφάλεια για το μέλλον και τη συνεχή αγωνία για επιβίωση ζουν καθημερινά, ιδιαίτερα μετά την καπιταλιστική κρίση του 2008, εκατομμύρια από τους περίπου 16.000.000 νέους ηλικίας από 15 έως 30 ετών στη Βρετανία, μολονότι η χώρα τους προβάλλει ως μία από τις πλουσιότερες καπιταλιστικές χώρες.

Στοιχεία συνδικάτων και κοινωνικών φορέων, ακόμη και αυτά από τα αρμόδια υπουργεία, αναδεικνύουν τις έντονες ταξικές, κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες που βιώνουν εκατομμύρια Βρετανοί νεαροί καθώς η απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων (μέσω ημιαπασχόλησης, των συμβάσεων έργου του λεγόμενου μηδενικού χρόνου κ.ά.) και η καταπάτηση αλλοτινών κεκτημένων εργατικών δικαιωμάτων «χτυπούν κόκκινο».

Το υπουργείο Εργασίας και Συντάξεων της Βρετανίας εκτιμά πως περίπου τα 3/4 των νέων ηλικίας μεταξύ 16 και 24 ετών είναι άνεργοι. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται για νέους ασιατικής ή αφρικανικής καταγωγής καθώς φθάνει το 50%...

Ερευνα της βρετανικής κοινωνικής οργάνωσης «Young Women's Trust», που έγινε το 2016 σε νέους και νέες ηλικίας μεταξύ 16 και 30 ετών διαπίστωσε ότι στο 30% των νέων ανθρώπων προσφέρονται θέσεις με συμβάσεις «μηδενικού χρόνου» (zero hour contracts). Τα συμβόλαια μηδενικού χρόνου λέγονται έτσι γιατί δεν εξασφαλίζουν στον εργαζόμενο ούτε μία ώρα δουλειάς το μήνα αλλά τον αναγκάζουν να είναι ανά πάσα στιγμή στη διάθεση του εργοδότη και να αμείβεται με χαμηλότερο μεροκάματο, δίχως κανένα ουσιαστικό δικαίωμα. Επιπλέον, ένας στους πέντε νέους και μία στις τέσσερις νέες, που συμμετείχαν στην έρευνα, δήλωσαν πως πληρώνονται λιγότερο και από το κατώτατο μεροκάματο. Το 28% των νέων εργαζομένων δήλωσαν ότι ανησυχούν πως δεν θα καταφέρουν να δουλέψουν αρκετές ώρες ώστε να εξασφαλίσουν το εισόδημα που χρειάζονται. Τέσσερις στους 10 δήλωσαν ανήσυχοι ότι δεν θα έχουν δουλειά το επόμενο εξάμηνο. Η αναλογία αυτή αυξάνεται περισσότερο στους νέους από τα πιο φτωχά λαϊκά στρώματα καθώς το 47% εξέφρασαν αγωνία για το μέλλον, διαπιστώνοντας πως δεν μπορούν να ανταγωνιστούν εύκολα άλλους συνομηλίκους τους επειδή διαθέτουν λιγότερα προσόντα και μόρφωση. Ενδιαφέρον (αλλά όχι έκπληξη) προκαλεί το γεγονός πως μόλις το 31% των ερωτηθέντων νέων απάντησε πως θα αναζητούσε συμβουλές από ένα (εργοδοτικό...) συνδικάτο σε περίπτωση προβλήματος στη δουλειά. Η συντριπτική πλειοψηφία (80%) δήλωσε πως θα ζητούσε το πιθανότερο συμβουλή από έναν φίλο... Ανησυχία προκαλεί επίσης το γεγονός ότι 34% των νέων εργαζομένων δήλωσε πως αντιμετωπίζει προβλήματα σωματικής υγείας και ένα 33% δήλωσε πως αντιμετωπίζει διάφορες ψυχολογικές διαταραχές. Με δεδομένη τη στενή συνεργασία των μεγαλύτερων αστικών κομμάτων με καπιταλιστές που επιδιώκουν συνεχώς αύξηση της κερδοφορίας τους και με γνωστό το καταρρακωμένο (από τις άγριες περικοπές) βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας, τα ποσοστά αυτά αναμένεται να αυξηθούν κι άλλο.

Ανησυχητικά είναι και τα στοιχεία για τους νεαρούς άεργους. Οι λεγόμενοι ΝΕΕΤ (αρκτικόλεξο που προκύπτει από τις λέξεις «Not Employment, Education or Training», δηλαδή Χωρίς Εκπαίδευση, Απασχόληση ή Εκπαίδευση) εκτιμάται πως αποτελούν το 17% των νεαρών έως 24 ετών. Οι νέοι αυτοί είτε δεν τελειώνουν το σχολείο είτε το τελειώνουν και μένουν σπίτι γιατί δεν έχουν εύκολα άλλη επιλογή. Από αυτούς τα περισσότερα είναι κορίτσια. Είναι περίπου 423.000 νεαρές μεταξύ 18 και 24 ετών που νιώθουν πως δεν έχουν στον ήλιο μοίρα...

Τα πράγματα δεν είναι εύκολα ούτε για τους «τυχερούς» που εργάζονται. Εκατοντάδες χιλιάδες νεαροί και νεαρές απασχολούνται ως μαθητευόμενοι παίρνοντας ψίχουλα ή και τίποτε. Το βρετανικό ινστιτούτο έρευνας «Resolution Foundation», που μελετά από το 2005 στοιχεία που αφορούν το βιοτικό επίπεδο μικρομεσαίων στρωμάτων στη Βρετανία, διαπίστωσε σε έρευνά του ότι 3 στους 10 νέους μεταξύ 21 και 30 ετών στη Βρετανία (πάνω από 1,5 εκατομμύριο άτομα) αμείβονται με τον κατώτατο μισθό...

Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν εκατομμύρια νέοι κάτω των 30 ετών όσον αφορά την εύρεση προσιτής στέγης. Οι περισσότεροι έχουν ξεγράψει την πιθανότητα να αγοράσουν σπίτι, ξοδεύοντας το μεγαλύτερο μέρος του πενιχρού εισοδήματος σε πανάκριβα ενοίκια παλιών κατοικιών.


Δ. Ο.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ