Ο ενεργειακός πλούτος και τα μονοπώλια που διαγκωνίζονται για τον έλεγχό του αποτελούν βασικό στοιχείο του εξελισσόμενου παζαριού

Με έντονο παρασκήνιο συνεχίζονται οι διεργασίες γύρω από το Κυπριακό, σε μία περίοδο που ολόκληρη η Νοτιοανατολική Μεσόγειος βρίσκεται στο επίκεντρο σκληρών ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών για τον έλεγχο γεωπολιτικών σφαιρών επιρροής και ενεργειακών διαδρόμων.

Χτες συνεδρίασε στη Λευκωσία το λεγόμενο Εθνικό Συμβούλιο (συμμετέχουν οι αρχηγοί των κοινοβουλευτικών κομμάτων και πρώην Πρόεδροι της Δημοκρατίας), όπου ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης έκανε ενημέρωση για τα αποτελέσματα των επαφών που έγιναν πρόσφατα στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, για το Κυπριακό. Ενημέρωσε επίσης για τις τελευταίες συναντήσεις που είχαν οι υπουργοί Εξωτερικών και Ενέργειας (πάνω σε θέματα όπως υδρογονάνθρακες, ΑΟΖ, πολυμερείς συνεργασίες για Ασφάλεια, Ενέργεια κ.λπ.), όπως και για θέματα που αφορούν την ειρηνευτική δύναμη στην Κύπρο, ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Να σημειωθεί ότι για την τελευταία πολλαπλασιάζονται τα δημοσιεύματα που καταγράφουν αυξανόμενες πιέσεις να αποχωρήσει, ως έκφραση δυσαρέσκειας διαφόρων ιμπεριαλιστικών κέντρων για το πολυετές «αδιέξοδο στο Κυπριακό».

Μετά από τη συνάντηση, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Πρόδρομος Προδρόμου επιβεβαίωσε ότι στη Νέα Υόρκη ο Κύπριος Πρόεδρος συνάντησε και τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου (με μεσολάβηση του Ελληνα ΥΠΕΞ Νίκου Κοτζιά, λένε πολλοί), αφού σε σχετική ερώτηση περιορίστηκε να απαντήσει ότι στο Εθνικό Συμβούλιο έγινε ενημέρωση για όλες τις επαφές.

Πάντως, την περασμένη βδομάδα η Τουρκία αντέδρασε έντονα στην απόφαση της κυπριακής κυβέρνησης να απευθύνει πρόσκληση ενδιαφέροντος σε εταιρείες και για το «οικόπεδο» 7 της κυπριακής ΑΟΖ. Το τουρκικό ΥΠΕΞ δήλωσε ότι «δεν θα επιτρέψει καμιά δραστηριότητα χωρίς την άδεια της Τουρκίας» και ότι «θα συνεχίσει να παίρνει όλα τα απαραίτητα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων και γεωτρήσεων, για να προστατέψει τα συμφέροντά της». Ας σημειωθεί ότι η αμερικανική «ExxonMobil», που δραστηριοποιείται στο διπλανό «οικόπεδο», το «10», δεν αποκλείει να ενδιαφερθεί και για το «7».

Ενδεικτικές των έντονων διεργασιών είναι και οι δηλώσεις του κατοχικού ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, που δεν απέκλεισε συνάντησή του με τον Αναστασιάδη, υποστηρίζοντας πως «σίγουρα μπορεί να γίνει μια γενική αξιολόγηση της κατάστασης» και πως το θεωρεί «ωφέλιμο να γίνει», αλλά και προσθέτοντας ότι «η δική μου στάση είναι πολύ ξεκάθαρη, δεν θέλω να δοθεί η εντύπωση ότι συνεχίζεται η διαδικασία των παλιών διαπραγματεύσεων. Εγώ είμαι που δήλωσα ότι εκείνη η εποχή έκλεισε. Γι' αυτό δεν θέλω να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι συνεχίζεται η ίδια διαδικασία κατά κάποιον τρόπο». Σημειώνουμε ότι στα τέλη της περασμένης βδομάδας ο Ακιντζί είχε σχολιάσει δηλώσεις του Τσαβούσογλου ότι «μιλάμε με όλους, περιλαμβανομένων και των Ελληνοκυπρίων», λέγοντας πως πρέπει και η Ελλάδα να επιδείξει παρόμοια συμπεριφορά και να έχει συναντήσεις και εκείνη με την τουρκοκυπριακή πλευρά.

Με φόντο όλο αυτό το παρασκήνιο, κυπριακά ΜΜΕ επικαλούνταν χτες πληροφορίες για τη συνάντηση Τσαβούσογλου - Αναστασιάδη στη Νέα Υόρκη, σύμφωνα με τις οποίες συζητήθηκαν προτάσεις για δημιουργία συνομοσπονδίας, αλλά και μιας «πιο χαλαρής ομοσπονδίας».

Στο μεταξύ, ο πρόεδρος του κυβερνώντος Δημοκρατικού Συναγερμού (ΔΗΣΥ), Αβέρωφ Νεοφύτου, είπε χτες ότι αναχωρεί για τις Βρυξέλλες, όπου θα έχει σειρά επαφών με Ευρωπαίους αξιωματούχους.

Την προηγούμενη βδομάδα, μετά από συνάντησή του με την πρέσβειρα των ΗΠΑ στη Λευκωσία, Καθλίν Ντόχερτι, ο ηγέτης του ΔΗΣΥ είχε πει ότι βλέπει «το εθνικό τσουνάμι να έρχεται» και ότι «δεν είναι αρκετό ο εκάστοτε εκλεγμένος Πρόεδρος της Δημοκρατίας να προσπαθεί» για το Κυπριακό. Μεταξύ άλλων εκτίμησε ότι «φαίνεται μια κόπωση» και ότι αν αυτό γίνεται «εντός του εσωτερικού, αντιλαμβάνεστε ότι ενδεχομένως να κουράσαμε και τους ξένους». Χτες, ο Νεοφύτου επανήλθε σε αναφορές για «πλαίσιο των δύο κρατών» στο οποίο «θα κινηθεί η διεθνής κοινότητα, αν δεν ανοίξει ξανά το παράθυρο ελπίδας».

Ο Νεοφύτου προ ημερών συναντήθηκε και με τον «υπουργό Εξωτερικών» του ψευδοκράτους, Κουντρέτ Οζερσάι, «στο σπίτι ενός φίλου», όπως ανέφερε σε ανάρτησή του στο «Twitter», προσθέτοντας ότι «είτε συμφωνούμε είτε όχι, ο διάλογος είναι ο μόνος πολιτισμένος τρόπος να προχωρήσουμε» και λέγοντας ότι θα συνεχίσει τις επαφές με τον Οζερσάι και «ως ηγέτες των πολιτικών κομμάτων μας».

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ - ΡΩΜΗ.--

«Εγκειται στους Ιταλούς διαμορφωτές πολιτικής να βρουν κανόνες και μέτρα που θα επιτρέψουν στην Ιταλία να παραμείνει εντός των συμφωνηθέντων δημοσιονομικών στόχων», δήλωσε ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ, αναφερόμενος στο σχέδιο προϋπολογισμού που συνέταξε η ιταλική κυβέρνηση του «Κινήματος 5 Αστέρων» και της «Λέγκας». Το σχέδιο προβλέπει ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα θα φτάσει 2,4% του ΑΕΠ το 2019, 2,1% το 2020 και 1,8% το 2021, στόχος που θεωρείται ότι δεν εξυπηρετεί με τους προσδοκώμενους ρυθμούς την «τιθάσευση» του δημόσιου χρέους και ελλείμματος και έχει προκαλέσει πολλές αντιδράσεις σε Βρυξέλλες, Βερολίνο, Παρίσι κ.α.

«Θα αποτιμήσουμε τον ιταλικό προϋπολογισμό αμερόληπτα και θα προτείνουμε αλλαγές, αν είναι απαραίτητο», πρόσθεσε. Πάντως, σύμφωνα με διαρροές σε ιταλικά ΜΜΕ, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Β. Ντομπρόβσκις, και ο επίτροπος Οικονομικών, Π. Μοσκοβισί, έστειλαν επιστολή στη Ρώμη αναφέροντας ότι «με μια πρώτη ανάγνωση το ιταλικό προσχέδιο προϋπολογισμού αποτελεί σημαντική απόκλιση από τη δημοσιονομική πορεία που υπέδειξε το Συμβούλιο της ΕΕ, κάτι που προκαλεί σοβαρή ανησυχία».

Στην Ιταλία, πηγές της κυβέρνησης υποστήριζαν ότι «ακόμη δεν άρχισε ο επίσημος διάλογος» Βρυξελλών - Ρώμης για τον προϋπολογισμό, ενώ ο υπουργός Οικονομικών, Τζοβάνι Τρία, φέρεται να δήλωσε ότι θα ξεκινήσει ουσιαστικός διάλογος και σε ό,τι αφορά το θέμα του δημόσιου ελλείμματος.

Ο αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης (ηγέτης του «Κινήματος 5 Αστέρων» και υπουργός Εργασίας και Βιομηχανίας), Λουίτζι ντι Μάγιο, υποστήριξε ότι «με την ανάπτυξή μας θα καταφέρουμε να αποπληρώσουμε το χρέος και να μειώσουμε το έλλειμμα», προσθέτοντας ότι «η κυβέρνηση τις ερχόμενες βδομάδες θα ξεκινήσει διάλογο με την Ευρώπη, αλλά δεν υπάρχει κάποιο "σχέδιο Β"(...) Περιμέναμε ότι ο προϋπολογισμός αυτός δεν θα άρεσε στις Βρυξέλλες. Τώρα αρχίζει η φάση του διαλόγου, αλλά δεν πρόκειται να γυρίσουμε πίσω». Μεταξύ άλλων ο ντι Μάγιο είπε ότι «η μόνη λύση» για να ηρεμήσουν οι αγορές «θα ήταν η παραίτηση της κυβέρνησης της Ρώμης», αλλά αυτό «δεν το επιθυμούν οι Ιταλοί πολίτες».

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, σχολιάζοντας δημοσιεύματα του ιταλικού Τύπου πως επίκειται επιστροφή προσφύγων στην Ιταλία με αεροπορικές πτήσεις, ο ντι Μάγιο ισχυρίστηκε ότι «για τις λεγόμενες δευτερογενείς μετακινήσεις προσφύγων που ζητούσε η Γερμανία, σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν έχει υπογραφεί καμία συμφωνία». Ενώ ο άλλος αντιπρόεδρος της ιταλικής κυβέρνησης, Ματέο Σαλβίνι (ηγέτης της «Λέγκας» και υπουργός Εσωτερικών), τόνισε ότι «θα κλείσουμε τα αεροδρόμια, έτσι όπως κλείσαμε τα λιμάνια μας...».

Πάντως, οι ευρω-ιταλικές κόντρες είναι ενδεικτικές και των ευρύτερων διεργασιών που δυναμώνουν για την πορεία της ΕΕ, ενόψει και των ευρωεκλογών.

Ο ντι Μάγιο υποστήριξε πως στις ευρωεκλογές της ερχόμενης άνοιξης θα γίνει «σεισμός κατά της λιτότητας» και «οι κανόνες θα αλλάξουν αμέσως, την επόμενη ημέρα». Συμπλήρωσε ωστόσο ότι η Ρώμη δε διαθέτει «σχέδιο Β» και ότι δεν τίθεται σε συζήτηση η συμμετοχή της στην ΕΕ και στο ευρώ. Είπε ακόμα ότι οι έντονες επικρίσεις Ευρωπαίων «μας ενώνουν περισσότερο, διότι πρέπει να αντιδράσουμε και να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας και την Ιταλία...». Είχαν προηγηθεί δηλώσεις του Ιταλού βουλευτή Κλαούντιο Μπόργκι πως «αν προσπαθήσετε να μας κάνετε Ελλάδα ρισκάρετε παγκόσμια οικονομική καταστροφή».

Αλλωστε, στο πλαίσιο των διεργασιών που εντείνονται μπροστά στις ευρωεκλογές του Μάη, χτες βρέθηκε στην Ιταλία η πρόεδρος του γαλλικού «Εθνικού Συναγερμού», Μαρίν Λεπέν, που συναντήθηκε με τον Σαλβίνι. Ο τελευταίος χαρακτήρισε τους Γιούνκερ και Μοσκοβισί «πραγματικούς εχθρούς της Ευρώπης οι οποίοι προκαλούν ανασφάλεια στους πολίτες» και ζήτησε από τους οίκους αξιολόγησης να αντιμετωπίσουν την Ιταλία με... δίκαιο τρόπο.

Στο μεταξύ, χτες, ο Ιταλός ΥΠΕΞ, Εντζο Μοαβέρο Μιλανέζι, αναμενόταν να φτάσει στη Μόσχα, στο πλαίσιο των προετοιμασιών για την επίσημη επίσκεψη που θα κάνει στα τέλη του μήνα στη Ρωσία ο Ιταλός πρωθυπουργός, Τζουζέπε Κόντε. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μαρία Ζαχάροβα, η συνάντηση του Μοαβέρο με τον ομόλογό του, Σ. Λαβρόφ, θα επικεντρωνόταν και στην αντιμετώπιση της κρίσης στη Λιβύη. Σημειωτέον, η Ρώμη θα διοργανώσει σύσκεψη για τη Λιβύη στη Σικελία στα μέσα Νοέμβρη.

Σε δηλώσεις του, ο Λαβρόφ είπε ότι ο διάλογος Ρώμης - Βρυξελλών «πρέπει να βελτιωθεί και να επιταχυνθεί» αλλά και ότι «(εμείς) αξιολογούμε από αυτήν τη σκοπιά την εποικοδομητική στάση των Ιταλών εταίρων μας, που στοχεύει να διευκολύνει αυτήν τη διαδικασία».