ΔΙΕΘΝΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΔΙΕΘΝΗ

ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ

Προχωρούν οι αντιλαϊκοί συμβιβασμοί με μοχλό το Κυπριακό

Η ειδική εκπρόσωπος του γγ του ΟΗΕ συνεχίζει τις επαφές, ενώ ιμπεριαλιστικά κέντρα σημειώνουν τα οφέλη που θα προκύψουν από την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων της περιοχής

Από τη συνάντηση Αναστασιάδη - Ακιντζί, στις 9 Αυγούστου

ΛΕΥΚΩΣΙΑ - ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ - ΑΘΗΝΑ - ΑΓΚΥΡΑ.--

Με ορμή προχωρούν οι αντιλαϊκοί σχεδιασμοί στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, όπου όλα δείχνουν πως το Κυπριακό και μια νέα προσπάθεια διχοτόμησης του νησιού θα αποτελέσουν το επόμενο διάστημα βασικό μοχλό «διευθέτησης» διαφόρων επιδιώξεων, με κύριο στόχο την αποφασιστική ενίσχυση του αμερικανοΝΑΤΟικού παράγοντα στην περιφέρεια, για να αναβαθμίσει τη θέση του έναντι ανταγωνιστών, πρώτα απ' όλα της Ρωσίας.

Τις τελευταίες μέρες έχουν αναζωπυρωθεί σημαντικά οι διεργασίες για την επανέναρξη επίσημων συνομιλιών για την Κύπρο, μετά και από την άφιξη της ειδικής εκπροσώπου του γγ του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λουτ, στη Λευκωσία, το Σάββατο. Το αυξημένο ενδιαφέρον να «λυθεί» το Κυπριακό «με την αίσθηση του επείγοντος» (όπως τονίστηκε και στο ανακοινωθέν της συνάντησης που είχαν στις 9/8 οι Αναστασιάδης - Ακιντζί) συνδέεται με πολυεπίπεδους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, κυρίως μεταξύ ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας, που αλληλεπιδρούν και με την αξιοποίηση του φυσικού αερίου της περιοχής (για την «ενεργειακή απεξάρτηση» από τη Ρωσία) και συνολικότερα με την αύξηση της γεωπολιτικής επιρροής που κάθε πλευρά επιδιώκει.

Καθόλου τυχαία, χτες, έγινε γνωστό ότι σε συνάντηση που είχε ο κατοχικός ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί, με τον γενικό διευθυντή της Υπηρεσίας Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μάρτιν Φέρβει, ο δεύτερος επέδωσε στον πρώτο επιστολή του προέδρου της Κομισιόν, Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ, που απαντά στο επίμονο αίτημα του ψευδοκράτους για τη δημιουργία Επιτροπής συνδιαχείρισης του φυσικού αερίου.

Πρόκειται για πρόταση που οι κατοχικές αρχές προβάλλουν όλο και πιο στοχευμένα τον τελευταίο καιρό, προσδοκώντας μεγαλύτερη «κινητοποίηση» από ενεργειακά μονοπώλια που ήδη δραστηριοποιούνται στη ΝΑ Μεσόγειο και προσδοκούν μεγαλύτερα οφέλη και μερίδια από τον πλούτο της περιοχής, εφόσον ξεπεραστούν εμπόδια για τη διευθέτηση του Κυπριακού και επιταχυνθούν οι μπίζνες, ειδικά στην Ενέργεια.

Σύμφωνα με σχετικά ρεπορτάζ, ο Γιούνκερ στην επιστολή του επισημαίνει ότι οι υδρογονάνθρακες μπορούν να έχουν όφελος και για τις δύο κοινότητες στην Κύπρο, συμβάλλοντας στην ειρήνη και τη σταθερότητα, συμπληρώνοντας ότι ο καλύτερος τρόπος για να συμβεί αυτό είναι μια «περιεκτική λύση» του Κυπριακού. Ακόμα, εκφράζει ικανοποίηση για τη συνάντηση Αναστασιάδη - Ακιντζί στις 9 Αυγούστου, όπου συζητήθηκε και το θέμα των υδρογονανθράκων, χωρίς ωστόσο να υπάρξει ενημέρωση.

Παρέμβαση του Αμερικανού πρέσβη Τζ. Πάιατ

Την ίδια στιγμή, ενδεικτικό είναι το σύνθετο παζάρι που δυναμώνει με την Τουρκία, με πρώτο βιολί τις ΗΠΑ, που σιγοντάρουν με τη στάση τους την προκλητικότητα της Αγκυρας, προσδοκώντας ότι τουλάχιστον θα εμποδίσουν την περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας της με τη Μόσχα. Είναι χαρακτηριστική η απάντηση που έδωσε ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, σε ερώτηση δημοσιογράφου για τους νέους χάρτες της «Γαλάζιας Πατρίδας» που παρουσίασε η τουρκική ηγεσία (όπου περιλαμβάνονται όλα τα Δωδεκάνησα, τα ελληνικά νησιά του ανατολικού Αιγαίου, μέχρι και τμήμα των Κυκλάδων). Αντιμετωπίζοντας λίγο - πολύ την επιθετικότητα της Τουρκίας ως ...καπρίτσιο, ο Αμερικανός διπλωμάτης βρήκε να σχολιάσει ότι «δεν θα προβληματιζόμουν ιδιαίτερα για τους χάρτες», αφού πρώτα είχε προσπαθήσει να αρθρώσει ότι «η ελληνική κυριαρχία είναι αναμφισβήτητη και αναγνωρίζεται σίγουρα από τις ΗΠΑ».

Συνεργασία με «ρεαλιστικό τρόπο»

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η τουρκική αστική τάξη εκπέμπει τη δική της ετοιμότητα για όξυνση των παζαριών.

Ο Τούρκος υπουργός Αμυνας, Χουλούσι Ακάρ, επανέλαβε ότι «δεν θα επιτρέψουμε ποτέ οποιαδήποτε τετελεσμένα στην Ανατολική Μεσόγειο». Είπε ακόμα ότι όσον αφορά το Αιγαίο, την Ανατολική Μεσόγειο και την Κύπρο «η Τουρκία είναι υπέρ του Διεθνούς Δικαίου, των διμερών συνθηκών και της φιλικής επίλυσης των προβλημάτων», σημειώνοντας ότι αυτό δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να γίνει αντιληπτό ως υποχώρηση ή αδυναμία. «Οι προετοιμασίες μας με βάση αυτό είναι πλήρεις. Και αυτό δεν είναι απειλή. Εμείς θέλουμε μόνο τη συνέχιση των σχέσεων καλής γειτονίας με ρεαλιστικό τρόπο και αναμένουμε από την απέναντι πλευρά να δώσει μια θετική απάντηση. Τα γεωτρύπανά μας "Φατίχ", "Γιαβούζ" και τα ερευνητικά μας πλοία "Μπαρμπαρός" και "Ορούτς Ρέις" ασκούν εκεί τα καθήκοντά τους ανελλιπώς. Εφαρμόζουν αυτό που επιβάλλουν το δίκαιο και τα δικαιώματα τόσο της δικής μας χώρας όσο και των Τουρκοκυπρίων. Σε αυτό το θέμα δώσαμε και θα συνεχίσουμε να δίνουμε την απαραίτητη στήριξη που χρειάζεται τόσο με τις πολεμικές ναυτικές μας δυνάμεις όσο και με τις αεροπορικές μας δυνάμεις. Οποια και να είναι τα δικαιώματά μας εκεί θα τα υπερασπιστούμε...».

Ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ στην Τουρκία, Ομέρ Τσελίκ, δήλωσε από την πλευρά του ότι «η "ελληνοκυπριακή διοίκηση" (σ.σ. η κυπριακή κυβέρνηση) προσπαθεί με δηλώσεις της να αποδυναμώσει το καθεστώς των εγγυήσεων της Τουρκίας, οι οποίες διασφαλίζουν την ασφάλεια των αδελφών μας στην Τουρκική Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου και αποτελούν εγγύηση στα δικαιώματα και συμφέροντά τους... Αν πραγματικά αυτό που σκέφτονται είναι να εκμεταλλευτούν αυτές τις πηγές (υδρογονανθράκων) για ολόκληρο το νησί, το πρώτο πράγμα που θα έκαναν θα ήταν να επιδείξουν θετική στάση στην τουρκοκυπριακή πρόταση για κοινή επιτροπή για τους υδρογονάνθρακες».

Συνεχείς συναντήσεις της εκπροσώπου του γγ του ΟΗΕ

Επιβεβαιώνοντας ότι οι διεργασίες στο Κυπριακό «φουντώνουν», η ειδική απεσταλμένη του γγ του ΟΗΕ είχε μέχρι χτες τρεις γύρους χωριστών συναντήσεων στην Κύπρο. Ενώ αρχικά είχε προγραμματιστεί να αποχωρήσει χτες από το νησί, τελικά σήμερα το πρωί έχει οριστεί ένα ακόμα ραντεβού με τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη.

Με φόντο τις συναντήσεις της Λουτ, όλες οι πλευρές συγκλίνουν στην ανάγκη «ρεαλιστικής λύσης», με βάση τις «νέες πραγματικότητες» σε όλη την περιοχή. Καθόλου τυχαία μνημονεύουν συμφωνίες και προτάσεις που αντανακλούν κρυστάλλινα τις προθέσεις για διχοτόμηση της Κύπρου (με πιο χαρακτηριστικό το Κοινό Ανακοινωθέν του Φλεβάρη του 2014 που μιλά για «δύο συνιστώντα κράτη»).

Μετά τη Λευκωσία η Λουτ εκτιμάται ότι θα έχει σειρά συναντήσεων και σε άλλες χώρες, με πρώτες τις «εγγυήτριες δυνάμεις» (Αθήνα, Αγκυρα, Λονδίνο).

Χτες το πρωί, ο Κύπριος ηγέτης προήδευσε συνεδρίασης του «Εθνικού Συμβουλίου» (όπου συμμετέχουν οι πρώην Πρόεδροι της χώρας και οι ηγέτες των κοινοβουλευτικών κομμάτων). Μετά από αυτή, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Πρόδρομος Προδρόμου δήλωσε ότι οι πολιτικοί αρχηγοί ενημερώθηκαν «για τις διαβουλεύσεις που γίνονται με την κ. Λουτ και την τουρκοκυπριακή πλευρά, προκειμένου να καταλήξουμε σε "όρους αναφοράς" (σ.σ. "οδικός άξονας" για τις νέες πιθανές συνομιλίες), όπως ζητά ο Γενικός Γραμματέας, να προχωρήσουμε ενδεχομένως στην κοινή συνάντηση των δύο ηγετών με τον Γενικό Γραμματέα και να πλησιάσουμε τον στόχο που είναι η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων». Ο ίδιος έκρινε σκόπιμο να θυμίσει ότι και ο γγ του ΟΗΕ επανειλημμένα «είχε προτείνει στα διαπραγματευόμενα μέρη να αναζητήσουν λύσεις που θα λάμβαναν υπόψη ότι η υφιστάμενη Συνθήκη Εγγυήσεων δεν είναι βιώσιμη», ακριβώς επειδή αναζητούνται άλλα «μοντέλα» για την ασφάλεια της Κύπρου, πιο «βιώσιμα» και προσαρμοσμένα στα σημερινά δεδομένα. Μεταξύ άλλων δήλωσε ότι «είμαστε πολύ κοντά και θα υπάρξουν αποτελέσματα», ενώ απαντώντας σε ερώτημα για το πότε θα γίνει τριμερής συνάντηση των δύο ηγετών με τον γγ του ΟΗΕ, είπε ότι πρώτα πρέπει «να επιβεβαιωθεί η κατανόηση που υπάρχει ανάμεσα στις δύο πλευρές».

Τέλος, χτες το απόγευμα, ανακοινώθηκε ότι στις 10 Σεπτέμβρη θα βρεθεί στην Αθήνα ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης, για να συναντήσει τον Ελληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη πριν από τη ΓΣ του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη, όπου αναμένεται νέος πυρετός διαβουλεύσεων, παρασκηνιακών και επίσημων.

ΤΟΥΡΚΙΑ

Προς διαγραφή από το ΑΚP o Νταβούτογλου

ΑΓΚΥΡΑ.--

Ενταση διεργασιών εντός του κυβερνώντος ισλαμοσυντηρητικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στην Τουρκία δείχνουν πιθανώς οι προετοιμασίες που γίνονται για την αποπομπή του ιδρυτικού στελέχους του, Αχμέτ Νταβούτογλου, που έχει διατελέσει πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών (ΥΠΕΞ), ενώ για πολλά χρόνια ήταν στενός συνεργάτης με τον σημερινό ηγέτη, Ρ. Τ. Ερντογάν.

Τουρκικά ΜΜΕ μετέδωσαν ότι μετά από πολύωρη συνεδρίαση της εκτελεστικής επιτροπής του ΑΚΡ, τη Δευτέρα αποφασίστηκε ομόφωνα ο Νταβούτογλου να παραπεμφθεί στην Κεντρική Επιτροπή (εσωκομματικής) Πειθαρχίας, με πρόταση να διαγραφεί. Μαζί με τον Νταβούτογλου παραπέμπονται και οι για πολλά χρόνια βουλευτές του ΑΚΡ Σελτζούκ Ουζντάγ, Αϊχάν Σεφέρ Ουστούν και Αμπντουλάχ Μπαστσί. Ολοι παραπέμπονται για παραβίαση των κομματικών αρχών του ΑΚΡ. Αν δεν παρουσιαστούν στο σχετικό όργανο, θα τεθούν εκτός κόμματος αυτομάτως.

Ο Νταβούτογλου είχε αποχωρήσει από την ενεργό πολιτική δράση αφού παραιτήθηκε από τη θέση του πρωθυπουργού, το 2016, μετά από διαφωνίες με την πλευρά Ερντογάν. Εδώ και καιρό, το όνομά του εμπλεκόταν σε διάφορα σενάρια για την ίδρυση νέου κόμματος, που προετοιμάζουν διάφορα διαφωνούντα στελέχη του ΑΚΡ (όπως ο πρώην υπουργός Οικονομικών Αλί Μπαμπατζάν). Μέχρι πρόσφατα ο ίδιος ο Νταβούτογλου τηρούσε πιο διακριτική στάση απέναντι στην ηγεσία του ΑΚΡ, ωστόσο στις αρχές Ιούλη έθεσε πιο ανοιχτά τους «προβληματισμούς» του. Μεταξύ άλλων είχε δηλώσει ανήσυχος γιατί «υπήρχε άλλοτε μια κυβέρνηση που έκανε πράξη τις δεσμεύσεις της», μιλώντας για «ολίσθηση» πολλών από τις αρχές του ΑΚΡ, οι οποίοι και πρέπει να «πληρώσουν το τίμημα». Επέκρινε την ηγεσία του ΑΚΡ για την εκλογική ήττα του κόμματος στις δημοτικές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη (που αποτελούσε προπύργιό του για χρόνια) και υποστήριξε ότι η σημερινή ηγεσία δεν έχει σωστό όραμα για την οικονομία. «Δεν μπορούμε να βγούμε από αυτήν την κρίση με τη νοοτροπία ότι τα ξέρουμε όλα, τι είναι καλύτερο για το καθετί, υποβαθμίζοντας πράγματα, νομίζοντας ότι η ομαδική δουλειά είναι απλά να αναθέτεις πράγματα στο στενό σου κύκλο (...) Το AKP δεν είναι κόμμα ενός ανδρός, μιας οικογένειας, μιας ομάδας...», είχε πει ανάμεσα σε άλλα, καλώντας τους συμμετέχοντες στην εκδήλωση όπου είχε μιλήσει, ότι «δεν πρέπει να μένετε σιωπηλοί. Δεν πρέπει να σωπαίνετε όσον αφορά αλήθειες που συζητάμε πίσω από κλειστές πόρτες όταν οι πόρτες ανοίγουν. Χρειαζόμαστε νέα αντίληψη για την πολιτική».