«Η Κίνα έχει επανειλημμένα επαναλάβει ότι δεν έχει πρόθεση να πάρει μέρος σε τριμερείς διαπραγματεύσεις για τον έλεγχο των όπλων με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Η θέση αυτή είναι πολύ σαφής».

Αυτή ήταν η απάντηση που έδωσε η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών (ΥΠΕΞ) Χούα Τσουνουίνγκ σε ερώτηση για τη συμμετοχή της χώρας της στις συνομιλίες που ξεκινούν τις επόμενες βδομάδες ΗΠΑ και Ρωσία και στις οποίες προσκάλεσαν την Κίνα. Η Χούα σχολίασε ότι «οι ΗΠΑ "τραβάνε" την Κίνα στο θέμα για την ανανέωση της Συνθήκης "NEW START" κάθε φορά που εγείρεται» και προσπαθώντας να εξηγήσει την άρνηση του Πεκίνου να δεσμευτεί από οποιαδήποτε διαπραγμάτευση ή συνθήκη, επανέλαβε ότι οι ΗΠΑ θέλουν να «εκτρέψουν τις δικές τους ευθύνες». Μάλιστα, έκρινε κατάλληλη τη στιγμή να υπενθυμίσει ότι πρόσφατα οι ΗΠΑ έχουν αποχωρήσει από μια σειρά συνθήκες (όπως αυτή για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, αυτή για τα πυρηνικά όπλα μεσαίου βεληνεκούς, για τους «Ανοιχτούς Ουρανούς» κ.τ.λ.) και σχολιάζοντας τις εκκλήσεις της Ουάσιγκτον να προσέλθει το Πεκίνο στις διαπραγματεύσεις «δείχνοντας καλή πίστη», υποστήριξε ότι αυτές «μοιάζουν εξαιρετικά γελοίες, ακόμα και σουρεαλιστικές...».

Η συνάντηση ΗΠΑ και Ρωσίας για να συζητήσουν την ενδεχόμενη ανανέωση της συνθήκης «NEW START» θα γίνει στις 22 Ιούνη, στη Βιέννη και θα αφορά τη συγκεκριμένη συνθήκη, που υπογράφτηκε το 2010 και κανονικά λήγει το 2021 και αφορά «στρατηγικά επιθετικά όπλα», όπως εκτοξευτήρες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πυρηνικούς πυραύλους αλλά όχι τις ίδιες τις πυρηνικές κεφαλές. Η Ουάσιγκτον έχει θέσει επίμονα ζήτημα συμμετοχής και του Πεκίνου, συνολικά στις διαπραγματεύσεις για τον «έλεγχο των εξοπλισμών», με το οποίο συντάσσεται και η Μόσχα, αν και πιο «διακριτικά», λόγω της συνεργασίας της με το Πεκίνο.

Η Κίνα από τη μεριά της αρνείται με το επιχείρημα ότι το δικό της οπλοστάσιο αναπτύσσεται για «ειρηνικούς σκοπούς», ενώ οι κούρσες εξοπλισμών εντείνονται διεθνώς, με φόντο βαθιές ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και ανταγωνισμούς, που και η νέα κρίση θα οξύνει ακόμα πιο γοργά.

Πάντως, την ανησυχία που προκαλεί η ολόπλευρη ισχυροποίηση της Κίνας ανέδειξε και η υποδοχή που συναντά η πρόταση Τραμπ για πιθανή διευρυμένη συνάντηση του G7, ώστε «να συζητηθεί το θέμα της Κίνας», όπως - ανεπίσημα - διέρρεε η αμερικανική πλευρά ότι ο Αμερικανός ηγέτης έχει θέσει στις σχετικές επαφές του με τους ομολόγους του από Ινδία, Αυστραλία κ.τ.λ.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Σίνζο Αμπε δήλωσε ότι το Τόκιο θέλει να πρωτοστατήσει μεταξύ των κρατών του G7 στην έκδοση ανακοινωθέντος σχετικά με την κατάσταση στο Χονγκ Κονγκ, που τον τελευταίο καιρό έχει βρεθεί στο επίκεντρο υψηλών τόνων μεταξύ Κίνας - Δύσης. Ο Αμπε ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «το G7 έχει μια αποστολή, να ηγείται της παγκόσμιας κοινής γνώμης...». Η εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ Χούα Τσουνουίνγκ σχολίασε ότι το Πεκίνο εξέφρασε «σοβαρές ανησυχίες» στο Τόκιο για την παρέμβαση Αμπε και επανέλαβε ότι το Χονγκ Κονγκ αποτελεί «απολύτως εσωτερική υπόθεση της Κίνας», καλώντας την Ιαπωνία να συμμορφώνεται με «τις βασικές αρχές των διεθνών σχέσεων».

Στο μεταξύ, ενδιαφέρον έχει η νέα δήλωση του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ, που πήρε αποστάσεις από την έντονη κριτική άλλων πλευρών (π.χ. Ουάσιγκτον) κατά του Πεκίνου.

«Είπα στον Κινέζο υπουργό Εξωτερικών: "Μην ανησυχείτε, η Ευρώπη δεν πρόκειται να εμπλακεί σε οποιονδήποτε ψυχρό πόλεμο με την Κίνα"», δήλωσε ο Μπορέλ, απαντώντας σε ερώτηση για τη βιντεοκλήση που είχε με τον Κινέζο υπουργό, ενόψει της Συνόδου Κορυφής ΕΕ - Κίνας. «Εργαζόμαστε ήδη από καιρό για την παραπληροφόρηση. Αρχίσαμε πριν από πέντε χρόνια. Τα τελευταία χρόνια, η παραπληροφόρηση αφορούσε επίσης πηγές με προέλευση την Κίνα, αλλά δεν κατευθύνθηκε εναντίον της Κίνας», πρόσθεσε ο Μπορέλ. Πάντως, ανέφερε και ότι «έχουμε πλήρη συνείδηση στην Ευρώπη πως η Κίνα αυξάνει τις στρατιωτικές της δαπάνες...» και σχολιάζοντας τις επισημάνσεις των Κινέζων ότι δεν πρέπει να δημιουργούνται ανησυχίες για τους εξοπλισμούς τους, είπε: «Ενα πράγμα είναι αυτό που λένε οι Κινέζοι. Ενα άλλο είναι η γνώση μας των γεγονότων».

Η Κίνα «αποδίδει μεγάλη σημασία στην ανάπτυξη των σχέσεων με τις Φιλιππίνες», τόνισε ο Πρόεδρος της χώρας Σι Τζινπίνγκ, σε μήνυμά του για τη συμπλήρωση 45 χρόνων από τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων. Σε αυτό σημείωσε μεταξύ άλλων ότι το Πεκίνο επιθυμεί την αναβάθμιση των διμερών σχέσεων σε «νέα επίπεδα» και επισημαίνει ότι τα τελευταία χρόνια οι δυο πλευρές βάθυναν την αμοιβαία πολιτική εμπιστοσύνη και διεύρυναν τις σχέσεις τους, αντλώντας σημαντικά οφέλη σε σχέδια όπως το «Μία Ζώνη - Ενας Δρόμος» (OBOR). Πρόκειται για το σχέδιο διάνοιξης διαδρομών μέσα από τις οποίες τα κινεζικά μονοπώλια επιδιώκουν να ενισχύσουν τη γεωπολιτική και επενδυτική τους διείσδυση σε κρίσιμες περιοχές, περιλαμβανομένης της Νοτιοανατολικής Ασίας (όπου οι Φιλιππίνες διατηρούν κρίσιμο ρόλο), η οποία αν και τμήμα της «αυλής της Κίνας» εξελίσσεται σε κρίσιμη αρένα για την αναμέτρησή της με τις ΗΠΑ.

Σε δικό του μήνυμα, ο Πρόεδρος των Φιλιππίνων Ροντρίγκο Ντουτέρτε (που μετά την ανάδειξή του έχει επιδιώξει τα τελευταία χρόνια στενότερη διαπραγμάτευση με την Κίνα, χωρίς όμως να «παγώσει» το παζάρι με τις ΗΠΑ όπως πολλοί βιαστικά είχαν εκτιμήσει) παρατήρησε ότι η φιλία των δύο χωρών έχει αναπτυχθεί ορμητικά και πρόσθεσε ότι έχει ειδική σημασία η περαιτέρω σταθεροποίησή της τη σημερινή περίοδο, κατά την οποία η παγκόσμια ασφάλεια και η σταθερότητα αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις. Η Μανίλα θεωρεί το Πεκίνο σημαντικό εταίρο, τόνισε και επισήμανε πως κι εκείνη είναι έτοιμη για εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας τους, που θα διευκολύνει την ειρηνική συνύπαρξη και την αμοιβαία επωφελή συνεργασία.

Να σημειωθεί, πάντως, ότι την Τρίτη, ο υπουργός Αμυνας των Φιλιππίνων, Ντελφίν Λορενσάνα, επισκέφτηκε τη νησίδα Τίτου (γνωστή ως Παγκάσα στις Φιλιππίνες), που ανήκει στο σύμπλεγμα Σπράτλι για το οποίο οι δύο χώρες διαφιλονικούν εδώ και χρόνια. Ο Λορενσάνα εγκαινίασε παραλιακή ράμπα και άλλα έργα που αναμένεται να διευκολύνουν τη μεταφορά υλικών στη νήσο, με στόχο να καταστεί η περιοχή μια «βιώσιμη κοινότητα». Δυτικά ΜΜΕ έσπευσαν να σχολιάσουν ότι η επίσκεψη θα εξοργίσει το Πεκίνο, εκτιμώντας ότι η Μανίλα θέλει να «εδραιώσει» τη μικρή κοινότητα που κατοικεί τη νήσο για να ενισχύσει τις δικές της διεκδικήσεις σε αυτή. Ο Λορενσάνα έσπευσε πάντως να δηλώσει ότι η Τίτου δεν θα αποτελέσει «στρατιωτική εγκατάσταση». Η κινεζική πλευρά δεν είχε αντιδράσει έως χτες επίσημα.