Copyright 2020 The Associated

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με πληροφορίες η Αθήνα συνεχίζει τις συζητήσεις με την Αίγυπτο, προς μια οριοθέτηση ΑΟΖ ανάμεσα στις δύο χώρες. Την περασμένη Πέμπτη πραγματοποιήθηκε επικοινωνία του Κυρ. Μητσοτάκη με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Σίσι. Οι εν εξελίξει διαπραγματεύσεις και το όποιο αποτέλεσμά τους, σύμφωνα με δημοσιεύματα, στόχο έχουν να χρησιμοποιηθούν και στις διευθετήσεις με την τουρκική πλευρά.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, το Λιμενικό Σώμα ανακοίνωσε ασκήσεις με πραγματικά πυρά, από χτες μέχρι και τις 30 Ιούλη στα χωρικά ύδατα νότια και νοτιοανατολικά του Καστελόριζου, δεσμεύοντας με σχετική NAVTEX την περιοχή. Ακολούθησε τουρκική αντι-NAVTEX, η οποία επιχειρεί να ακυρώσει την ελληνική οδηγία, βάζοντας θέμα για «παραβίαση του αποστρατιωτικοποιημένου status του Καστελόριζου». Το συγκεκριμένο θέμα έδωσε την ευκαιρία για μια κούφια αντιπαράθεση μεταξύ της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή χτες, με αφορμή την αναφορά του υπουργού Αμυνας ότι δεν γνώριζε για τη συγκεκριμένη ελληνική NAVTEX. Οπως είπε ο υπουργός, η NAVTEX για το Λιμενικό εκδόθηκε σε «χαμηλότερες βαθμίδες της ιεραρχίας» και «έγινε σχετική διορθωτική κίνηση», «δεν πραγματοποιήθηκε». Γιατί, πρόσθεσε, «θα ήταν ένα πρόβλημα την ώρα που αποκλιμακώνουν οι δύο στόλοι και αποχωρούν, να εκδιδόταν μια NAVTEX». Είπε ότι έτσι «λύθηκε κάθε παρεξήγηση», καθώς «δυστυχώς παρουσιάστηκε μια εσφαλμένη εικόνα, ότι το Ναυτικό εξέδωσε NAVTEX, που όμως ήταν το Λιμενικό». Παρεμβαίνοντας στη συζήτηση ο Θανάσης Παφίλης, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, ανέφερε για τον καβγά ανάμεσα σε ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ: «Δεν κοιτάτε τα χάλια σας, που έχετε εναποθέσει την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ελλάδας στους Αμερικανούς, στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, οι οποίοι σφυρίζουν αδιάφορα;». Και ανέδειξε χαρακτηριστικά ότι την ίδια ώρα που τσακώνονται στη Βουλή, «κοκορεύεστε σαν γύφτικα σκεπάρνια που έρχονται οι φονιάδες στην Αλεξανδρούπολη...».

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στ. Πέτσας καταδίκασε χτες την τουρκική επιθετικότητα, διευκρινίζοντας παράλληλα ότι στην κυβέρνηση «πάντα επιδιώκουμε να έχουμε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με την τουρκική πλευρά. Πάντα επιδιώκουμε τον διάλογο, στο πλαίσιο όμως του Διεθνούς Δικαίου και των κανόνων καλής γειτονίας». Και την ίδια στιγμή που η Τουρκία ανοίγει όλη τη βεντάλια των διεκδικήσεων, στο πλαίσιο των ευρωτουρκικών διαπραγματεύσεων, με τη νομιμοποίηση του γκριζαρίσματος επί «διαφιλονικούμενων υδάτων», όπως λένε αξιωματούχοι της ΕΕ και των ΗΠΑ, ο Στ. Πέτσας επισήμανε ότι η «μόνη διαφορά» είναι «η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών».

Τα Ελληνοτουρκικά κυριάρχησαν και στις επαφές της υπουργού Εξωτερικών της Βουλγαρίας και αναπ. πρωθυπουργού της γείτονος, Εκατέρινα Ζαχάριεβα, χτες στην επίσημη επίσκεψή της στην Αθήνα. Μετέβη στο ΥΠΕΞ για συνομιλίες με τον Ελληνα ομόλογό της, Ν. Δένδια, ο οποίος την ενημέρωσε για τις εξελίξεις στα Ελληνοτουρκικά, εξωραΐζοντας τη στάση ΝΑΤΟ και ΕΕ. Οπως είπε, «παρά τα σαφή μηνύματα της ΕΕ και της διεθνούς κοινότητας, η Τουρκία επιμένει σε παράνομες συμπεριφορές που υπονομεύουν την ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή». Προηγουμένως η Βουλγάρα ΥΠΕΞ συναντήθηκε με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου και τον πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη.

Η Ζαχάριεβα, είπε ότι πρέπει να τηρούνται τα «κυρίαρχα δικαιώματα όλων των κρατών - μελών της ΕΕ». Πρόσθεσε ότι η κλιμάκωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο εγκυμονεί κινδύνους όχι μόνο για την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά και για την περιοχή και όλη την ΕΕ.

Σημειωτέον ότι από πλευράς ελληνικού ΥΠΕΞ είχε προηγηθεί ανακοίνωση απέναντι στην τοποθέτηση του εκπροσώπου του τουρκικού υπουργείου, ο οποίος το Σάββατο δήλωνε εναντίον της Ελλάδας, μετά από αντιδράσεις που προκλήθηκαν εδώ για την Αγία Σοφία: «Καταδικάζουμε σθεναρά την ελληνική κυβέρνηση για τις εχθρικές δηλώσεις, καθώς και για το γεγονός ότι επέτρεψε να καεί δημοσίως η τουρκική σημαία στη Θεσσαλονίκη». Χαρακτήρισε την Ελλάδα το κακομαθημένο παιδί της Ευρώπης, το οποίο δεν μπορεί να χωνέψει τις εξελίξεις με την Αγία Σοφία. «Αυτά τα ρατσιστικά μυαλά, τα οποία δεν έχουν διδαχθεί το μάθημα της Ιστορίας και δεν σέβονται την ένδοξη σημαία μας, θα πρέπει να θυμούνται τη μοίρα τους στο Αιγαίο», συνέχισε και κάλεσε την Αθήνα να ξυπνήσει από το όνειρο του Βυζαντίου, ενώ επανέλαβε ότι «η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της ΕΕ που καταπιέζει τη μουσουλμανική - "τουρκική" μειονότητα στη Θράκη». Η απάντηση του ελληνικού ΥΠΕΞ επικαλούνταν τη «διεθνή κοινότητα», που όπως έλεγε «παρατηρεί έκπληκτη τα παραληρήματα θρησκευτικού και εθνικιστικού φανατισμού της σημερινής Τουρκίας». Πρόσθετε ότι αυτά «έχουν καταδικαστεί και είναι ανάξια απάντησης, ενώ εκθέτουν διεθνώς όλο και περισσότερο αυτούς που τα εκστομίζουν και τα υποκινούν».

Κλιμακώνοντας μεθοδικά την επιθετικότητά της αλλά και εκφράζοντας κάθε ετοιμότητα για όξυνση του παζαριού, η τουρκική αστική τάξη δηλώνει αποφασισμένη να υπερασπιστεί τα γεωπολιτικά της συμφέροντα. «Γνωρίζουμε ότι τις τελευταίες μέρες η αιτία που κάποιες χώρες προκαλούν μεγάλο θόρυβο, δεν είναι η Αγία Σοφία και η Ανατολική Μεσόγειος, αλλά στην πραγματικότητα το τουρκικό έθνος και η παρουσία των μουσουλμάνων σε αυτή την περιοχή», δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λίγα 24ωρα μετά την πρώτη μουσουλμανική προσευχή που έγινε στο μνημείο από το 1934. Και πρόσθεσε ότι «από το Ιράκ έως τη Συρία, από τη Λιβύη μέχρι το Αιγαίο, όπου υπάρχει απειλή εναντίον της χώρας μας πήγαμε, δείξαμε τη δύναμη και την αποφασιστικότητά μας χωρίς να διστάσουμε».

Επισήμανε ξανά ότι η Αγκυρα θα εξετάσει αποφασιστικά όλα τα ανταλλάγματα που θα πέσουν σε κάθε τραπέζι του παζαριού: «Είμαστε έτοιμοι να αξιολογήσουμε και να διαπραγματευτούμε κάθε δίκαιη ηθική πρόταση. Την απάντησή μας ενάντια στις επιμονές και τους παλικαρισμούς τη δείχνουμε άλλωστε στο πεδίο της δράσης. Εάν χρειαστεί δεν θα διστάσουμε να κάνουμε και περισσότερα...».

Υπογράμμισε δε ότι «προειδοποιούμε ανοιχτά όλους όσοι μιλούν και συμπεριφέρονται εναντίον της χώρας μας με τρόπο που δεν αρμόζει με την πολιτική, τη διπλωματία, την καλή πρόθεση και τη λογική: Αν λάβετε το τίμημα που έχουμε πληρώσει, ορίστε, βγείτε στο πεδίο. Αν δεν έχετε τέτοιο σκοπό, τότε το συντομότερο αρχίστε τις διαπραγματεύσεις». Νωρίτερα είχε υποστηρίξει ότι «απογοητεύσαμε για μια ακόμη φορά εκείνους που περίμεναν να σκοντάψει και να γονατίσει η Τουρκία έπειτα από κάθε επίθεση που δέχθηκε».

Πάντως η Αγκυρα εξακολούθησε τις προκλήσεις, αξιοποιώντας και την επαναλειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τζαμί, με τον Ερντογάν να σχολιάζει πως «αιώνες μετά την κατάκτηση, βλέπουμε ότι ακόμη δεν είναι αποδεκτό ότι η Κωνσταντινούπολη βρίσκεται στα χέρια του τουρκικού έθνους και των μουσουλμάνων».

Ενδεικτική ήταν και η αναφορά του ανώτατου ιμάμη της χώρας και επικεφαλής της Αρχής Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας, Αλί Ερμπάς, που εμφανίστηκε μαζί με ένα οθωμανικό ξίφος - σύμβολο κατάκτησης - και μίλησε για «λαχτάρα του έθνους μας» που «είχε γίνει βαθιά πληγή» αλλά «τελειώνει», ενώ πρόσθεσε ότι «όσοι αγγίζουν τα θεμελιώδη αγαθά και τις αξίες (σ.σ. της χώρας μας) είναι καταραμένοι».

Χτες, υποδεχόμενος στην Αγκυρα την Ισπανίδα ομόλογό του Αράντσα Γκονθάλεθ Λάγια, ο ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου είπε ότι «η Αγία Σοφία είναι τζαμί από το 1453 και δεν είναι δυνατόν να κατανοήσουμε αυτή την αντίδραση της Ελλάδας».

Στο μεταξύ, Τούρκος κυβερνητικός εκπρόσωπος αναφερόμενος στην προχτεσινή τηλεφωνική επικοινωνία του Τούρκου Προέδρου Ρ. Τ. Ερντογάν με τον Παλαιστίνιο ομόλογό του Μαχμούτ Αμπάς, ισχυρίστηκε πως ο τελευταίος «χαιρέτισε την απόφαση της Τουρκίας» για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος. Ωστόσο, αυτή η εκδοχή δεν επιβεβαιώνεται από το παλαιστινιακό πρακτορείο ειδήσεων WAFA, που αναφερόμενο στην τηλεφωνική επικοινωνία των δύο Προέδρων τονίζει πως συζήτησαν διμερή και περιφερειακά θέματα, τη σημασία συνέχισης των ενδοπαλαιστινιακών συνομιλιών μεταξύ «Φατάχ» και «Χαμάς» και τις τελευταίες εξελίξεις στην περιοχή ενόψει των σχεδίων του Ισραήλ για προσάρτηση τμήματος της Δυτικής Οχθης. Για το θέμα της Αγίας Σοφίας δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά.

Στο μεταξύ, εκπρόσωπος της ΕΕ, απαντώντας σε ερώτηση του ΑΠΕ - ΜΠΕ εξέφρασε πάλι την απογοήτευση των Βρυξελλών για τις εξελίξεις με την Αγία Σοφία, με το σκεπτικό ότι «υπονομεύει τις προσπάθειες της ΕΕ για διάλογο και συνεργασία». Ο ίδιος υπενθύμισε ότι μετά την πρόσφατη συνεδρίαση των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ (13 Ιούλη), ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής κλήθηκε «να διερευνήσει νέα μονοπάτια τα οποία θα οδηγήσουν στην αποκλιμάκωση της έντασης», όπως και να προετοιμάσει «περαιτέρω μέτρα που μπορούν να ληφθούν», περιλαμβάνοντας και το «χαρτί» των νέων πιθανών κυρώσεων στο αλισβερίσι. Ακόμα, υπενθύμισε και τη νέα τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν στα τέλη της προηγούμενης βδομάδας ο Μπορέλ με τον Τσαβούσογλου, συμφωνώντας ότι «υπάρχει ανάγκη αποκλιμάκωσης της έντασης».

Δηλώσεις έκανε την Παρασκευή και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν και επίτροπος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής Μαργαρίτης Σχοινάς, αναφέροντας ότι «η Τουρκία πρέπει να αποφασίσει, επιτέλους, ποια θα είναι η ευρύτερη γεωπολιτική της στόχευση. Αν θέλει να πορευτεί με την Ευρώπη, αν θέλει να συνεχίσει σε αυτόν τον δρόμο της σύμφυσης με τις δικές μας αρχές και τις δικές μας αξίες». Και σε αυτό το πλαίσιο, χαρακτήρισε τη μουσουλμανική προσευχή στην Αγία Σοφία «λάθος αρχή».

Από τη συνάντηση του Γ. Ντουνιαδάκη με την Ενωση Στρατιωτικών Χανίων

Και πρόσθεσε ότι «το δίλημμα συνεκμετάλλευση - συμβιβασμός ή κλιμάκωση - πόλεμος, που λανσάρεται τελευταία όλο και συχνότερα, είναι αβάσιμο και ψεύτικο! Ουσιαστικά είναι μέσο εκβιασμού του λαού. Είναι παραπάνω από σίγουρο ότι η συνεκμετάλλευση θα γεννήσει όρους νέων εντάσεων, νέα θερμά επεισόδια, σύγκρουση. Τελικά πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο, στον οποίο οδηγεί η αστική πολιτική, που είναι αδιέξοδη».

Στο πλαίσιο της παρουσίας του στην περιοχή, ο Γ. Ντουνιαδάκης μαζί με τον Γιώργο Νταγκουνάκη, μέλος της ΚΕΟΕ του ΚΚΕ, συναντήθηκαν με αντιπροσωπεία της Ενωσης Στρατιωτικών Περιφερειακής Ενότητας Χανίων (μέλος της ΠΟΕΣ). Από την Ενωση Στρατιωτικών συμμετείχαν ο αντιπρόεδρος Επιλοχίας Ηρακλής Μίχας, ο γενικός γραμματέας Αρχισμηνίας Πέτρος Τσούκας και ο ταμίας λοχαγός (ΥΠ) Γεράσιμος Τερεζάκης. Οι εκπρόσωποι της Ενωσης παρουσίασαν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα μόνιμα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, παραδίδοντας στα στελέχη του Κόμματος υπόμνημα με θέματα προς επίλυση. Η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ, αφού εξέφρασε τη συμπαράσταση του Κόμματος προς τα στελέχη για τη δύσκολη κατάσταση που περνούν εξαιτίας των γεγονότων των ημερών, παρουσίασε τις θέσεις του για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων. Τονίστηκε το έμπρακτο ενδιαφέρον του Κόμματος για την επίλυση των προβλημάτων τους. Η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ δεσμεύτηκε να συνεχίσει την προβολή και τη διεκδίκηση της επίλυσης των δίκαιων αιτημάτων των στρατιωτικών.