Ο Σεπτέμβρης, μήνας κατεξοχήν κινηματογραφικός, ξεκίνησε με το 77ο Φεστιβάλ Βενετίας, το οποίο ολοκληρώνεται στις 12 του μήνα. Αποτελεί το πρώτο μεγάλο φεστιβάλ που γίνεται σε φυσικό χώρο μετά το πρώτο κύμα της πανδημίας, που ανάγκασε πολλά μεγάλα φεστιβάλ είτε να ακυρωθούν είτε να διεξαχθούν διαδικτυακά. Με μάσκες και μέτρα προστασίας η Βενετία τιμά τις Αν Χούι (σκηνοθέτρια) και Τίλντα Σουίντον (ηθοποιό) για τη συνολική τους προσφορά στον κινηματογράφο, όπως και τον Αμπελ Φεράρα, ως τον καλύτερο σκηνοθέτη του 2020.

Στην Ελλάδα, στις 20 - 26 Σεπτέμβρη θα πραγματοποιηθεί το 43o Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, ενώ στις 23 Σεπτέμβρη - 4 Οκτώβρη θα πραγματοποιηθεί το 26ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας», με θέμα «Το σινεμά ονειρεύεται». Αναλυτικότερα για τα φεστιβάλ, προσεχώς...

Αυτή η βδομάδα χαρακτηρίζεται κυρίως από επανεκδόσεις ταινιών, την κινηματογραφική μεταφορά του κινούμενου σχεδίου «Μουλάν» με ηθοποιούς και την ελληνική «Αλυτη». Ανάμεσα σε Μπέργκμαν, Λόουζι, Πολέ και Ρόχα, επιλέγουμε το «Ο Θεός και ο Διάβολος στη Χώρα του Ηλιου», του Ρόχα, για την ιδιαίτερη θεματολογία του.

Βραζιλία, δεκαετία '40. Ενας πάμφτωχος αγρότης και η γυναίκα του, στην προσπάθειά τους να ξεφύγουν από την πείνα και να αλλάξουν το ριζικό τους, ακολουθούν δύο ηγέτες. Ο πρώτος σχεδόν θεωρεί τον εαυτό του θεό και κηρύσσει την απελευθέρωση από τα δεινά μέσω ενός αυστηρού, σκληρού χριστιανισμού, και ο δεύτερος είναι ο τελευταίος εναπομείνας των Κανγκασέιρος, ενός είδους ληστών, κάτι σαν τους δικούς μας Κλέφτες της τουρκοκρατίας. Τους δύο αυτούς ηγέτες αναλαμβάνει να σκοτώσει ο Αντόνιο ντας Μόρτες, πληρωμένος δολοφόνος από τους γαιοκτήμονες και τον κλήρο, των οποίων τα προνόμια θίγονται.

Χαρακτηριστική ταινία του Γκλάουμπερ Ρόχα, εκπροσώπου του κύματος «Σινεμά Νόβο», πολιτικού κινηματογράφου που άνθησε στη Βραζιλία τη δεκαετία του '60. Με επιρροές από τον ιταλικό νεορεαλισμό και τη «Νουβέλ Βαγκ», πραγματευόταν κυρίως τα ζητήματα της φτώχειας και της πείνας που μάστιζαν τη Λατινική Αμερική. Μακριά από τις διαταγές της άρχουσας τάξης της Βραζιλίας, που ήθελε έναν κινηματογράφο με αναίμακτο περιεχόμενο και χολιγουντιανή φόρμα, το ρεύμα του «Σινεμά Νόβο», με ταινίες που γυρίστηκαν κάτω από αντίξοες συνθήκες, χαμηλό προϋπολογισμό, διώξεις των σκηνοθετών, αποτέλεσε μια κραυγή ενάντια στην καθεστηκυία τάξη, έναν κινηματογράφο με ανατρεπτικό περιεχόμενο, με στόχο την αφύπνιση των φτωχών και καταπιεσμένων. Η αισθητική της πείνας ενσωμάτωσε τα πιο επαναστατικά στοιχεία του λαϊκού θεάτρου, της μουσικής και της ιστορίας της Βραζιλίας και έδειξε ότι «η πιο ευγενική πολιτιστική εκδήλωση της πείνας είναι η βία». Ερημος, φτώχεια, πείνα, εξέγερση. «Ο Θεός και ο Διάβολος...» δεν είναι μια «εύκολη» ταινία εάν δεν γνωρίζει κανείς για το «Σινεμά Νόβο», έχοντας όμως μια μικρή γνώση του ρεύματος και των συνθηκών της εποχής εκτιμάται διαφορετικά από τον θεατή.

Ενας γιατρός μετακομίζει σε ένα απομακρυσμένο χωριό για να κάνει το αγροτικό του. Εκεί συναντά μια κοπέλα, η οποία ζει απομονωμένη από τους δεισιδαίμονες συγχωριανούς της, διότι πάσχει από μια σπάνια ασθένεια που καθιστά το δέρμα της σαν φλοιό δέντρου. Αποφασισμένος να τη θεραπεύσει, ο γιατρός θα συνειδητοποιήσει σύντομα ότι τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται, ιδιαίτερα όταν εκείνη του αποκαλύπτει έναν παράδοξο τρόπο για να τη σώσει...

Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Μίνωα Νικολακάκη, στηριγμένη σε θρύλους της παράδοσης, ταλαντεύεται ανάμεσα στο φανταστικό σινεμά και στο θρίλερ, δημιουργώντας μια πολύ ιδιαίτερη κινηματογραφική ατμόσφαιρα. Η αφήγηση εξελίσσεται προοδευτικά και απρόβλεπτα, σε έναν τρομακτικό μύθο που αντιστρέφει τελείως τη ματιά του θεατή απέναντι στους κεντρικούς ήρωες. Το τοπίο των γυρισμάτων, η παρθένα φύση, είναι πραγματικά εκείνο που παίζει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ιστορία. Η φωτογραφία (Θεόδωρος Μιχόπουλος) είναι εναρμονισμένη με το φυσικό φως και με τη σκηνοθετική ματιά του Νικολακάκη, που χρησιμοποιώντας τα γενικά πλάνα του δάσους σε εγκλωβίζει μέσα του. Ξενίζουν οι διάλογοι, που παραπέμπουν σε γραπτό και όχι σε προφορικό λόγο. Μια ελληνική πρόταση για τους λάτρεις του είδους.

Ο ξεπεσμένος αριστοκράτης Φραντσέσκο Μοντελέπρε συναντά τον μαφιόζο Ριτσάρντι (Βασίλης Διαμαντόπουλος), διεκδικώντας την περιουσία του, που έχει υπεξαιρεθεί από τον γκάνγκστερ. Ο αρχιμαφιόζος απειλεί τη ζωή του Μοντελέπρε και ο τελευταίος διαφεύγει στην Ελλάδα, όπου γνωρίζει μια τραγουδίστρια σε ένα καμπαρέ της Τρούμπας (Τζένη Καρέζη)...

Με πληθώρα Ελλήνων ηθοποιών (Καρέζη, Διαμαντόπουλος, Φωκάς, Μουστάκας, Μυράτ, Μούτσιος, Ζανίνο κ.ά.) και κάτω από τους ήχους της μουσικής του Μίκη Θεοδωράκη «Ενας Ομηρος», η επανέκδοση της ταινίας του Πολέ, μετά από την ψηφιακή αποκατάσταση της το 2019 από το Γαλλικό Κέντρο Κινηματογράφου, αποτελεί γεγονός. Ο Πολέ ως λάτρης της Ελλάδας αποφάσισε να γυρίσει την ταινία του εδώ, με τα γυρίσματα να συμπίπτουν με την εποχή των διαδηλώσεων των Ιουλιανών. Η ταινία είναι ένα μείγμα «Νουβέλ Βαγκ» και του ελληνικού κινηματογράφου της εποχής. Ιστορική κυρίως η αξία της. Η Τζένη Καρέζη, στη μοναδική της διεθνή ταινία, είναι πραγματικά εξαιρετική...