Από τη συνάντηση Μισέλ - Αναστασιάδη

Σε αυτό το πλαίσιο, χτες το απόγευμα, και ενώ νωρίτερα ο Ελληνας κυβερνητικός εκπρόσωπος άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο επικοινωνίας Μητσοτάκη - Ερντογάν, πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο με την Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ και τον Τούρκο Πρόεδρο Ρ. Τ. Ερντογάν, με τη συμμετοχή - μεταξύ άλλων - και των Τούρκων υπουργών Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, και Αμυνας, Χουλούσι Ακάρ.

Σύμφωνα με το τουρκικό υπουργείο Επικοινωνιών, κατά τη συνάντηση συζητήθηκαν οι σχέσεις Τουρκίας - Γερμανίας και οι περιφερειακές εξελίξεις. Ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε ότι όσο υπάρχει μια εποικοδομητική και δίκαιη προσέγγιση στην Ανατολική Μεσόγειο, οι διαφορές μπορούν να επιλυθούν μέσω διαπραγματεύσεων και συμβιβασμών. Επισημαίνοντας ότι «τα ευρωπαϊκά κράτη πρέπει να είναι δίκαια και συνεπή στο ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου, αναγνωρίζοντας τα δικαιώματα της Τουρκίας», ο Ερντογάν ξεκαθάρισε πως η χώρα του «θα συνεχίσει να εφαρμόζει ενεργητική πολιτική σε αυτόν τον τομέα».

Νωρίτερα χτες, στο Ευρωκοινοβούλιο η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν, δίνοντας το στίγμα των παζαριών της ΕΕ με τον «στρατηγικό εταίρο» Τουρκία επανέλαβε ότι η τελευταία «είναι και θα είναι ένας σημαντικός γείτονας» και πρόσθεσε πως «παρότι είμαστε κοντά στο χάρτη, η απόσταση ανάμεσά μας μοιάζει να μεγαλώνει. Ναι, η Τουρκία είναι σε μια προβληματική γειτονιά. Και ναι, φιλοξενεί εκατομμύρια προσφύγων, γι' αυτό και τους υποστηρίζουμε με σημαντική χρηματοδότηση. Αλλά τίποτα από όλα αυτά δεν δικαιολογεί την προσπάθεια εκφοβισμού των γειτόνων και κρατών - μελών της ΕΕ».

Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο σημείωσε πως η Κύπρος και η Ελλάδα μπορούν να υπολογίζουν «στην πλήρη αλληλεγγύη της ΕΕ για την προστασία των νόμιμων κυριαρχικών τους δικαιωμάτων». Τόνισε δε ότι «η αποκλιμάκωση στην Ανατ. Μεσόγειο είναι για το κοινό μας συμφέρον» και η επιστροφή του τουρκικού γεωτρύπανου στην Αττάλεια «ένα θετικό βήμα σε αυτή την κατεύθυνση. Αυτό είναι απαραίτητο για να δημιουργήσουμε τον τόσο απαραίτητο χώρο για διάλογο. Η αποφυγή μονόπλευρων ενεργειών και η συνέχιση των συνομιλιών σε κλίμα καλής πίστης είναι (...) ο μοναδικός δρόμος για τη σταθερότητα και λύσεις που διαρκούν».

Στο μεταξύ, κουβαλώντας στις αποσκευές του τα σχέδια για Σύνοδο της Ανατ. Μεσογείου με τη συμμετοχή και της Τουρκίας, για να συζητηθούν τα σχέδια συνεκμετάλλευσης, χτες ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ έκανε επίσημη επίσκεψη στη Λευκωσία, όπου μετά από συνάντησή του με τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη επανέλαβε ότι μόνο μέσω του διαλόγου μπορεί να «επιτευχθεί πρόοδος όσον αφορά την αποκλιμάκωση και τη σταθερότητα».

Δεν παρέλειψε να αναδείξει και το Μεταναστευτικό ως βασικό θέμα των συνομιλιών, που θα βρεθεί και στο επίκεντρο της έκτακτης Συνόδου της ΕΕ (25-26/9), ταυτόχρονα με τις σχέσεις με την Τουρκία και την κατάσταση στην Ανατ. Μεσόγειο. Οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει να εργαστούν για να υπάρξει πρόοδος, είπε, αναφερόμενος μεταξύ άλλων και στο Κυπριακό.

Σημειωτέον, νέα κινητικότητα γύρω από το Κυπριακό ανήγγειλε πάλι και ο πρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, που μετά την προχτεσινή συνάντηση του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών στην Κύπρο είπε ότι «το Κυπριακό έχει μπει στις προτεραιότητες του διεθνούς παράγοντα. Εδώ και δεκαετίες δεν θυμάμαι τέτοια κινητικότητα του ευρωπαϊκού αλλά και του διεθνούς παράγοντα για το Κυπριακό», αναφερόμενος σε χώρες όπως Ρωσία, ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία, μεσογειακές χώρες αλλά και σε «ολόκληρη την Ευρώπη». Σημείωσε ότι τις επόμενες μέρες αναμένονται στην Κύπρο ο ΥΠΕΞ της Αυστρίας και ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας, αναφέροντας πως «θα έρθουν κατά την άποψή μας εξελίξεις στο Κυπριακό μετά και από τις εκλογές στην τουρκοκυπριακή κοινότητα», που έχουν προγραμματιστεί για τις 11 Οκτώβρη.

Την ίδια στιγμή, ενδιαφέρον είχαν οι παρεμβάσεις του πρώην Προέδρου της Γαλλίας, Φρ. Ολάντ, και του πρώην ΥΠΕΞ και αντικαγκελάριου της Γερμανίας, Ζ. Γκάμπριελ, από το συνέδριο του «Economist» στην Αθήνα.

Με φόντο τις ισχυρές αντιθέσεις Γαλλίας - Τουρκίας και τις διαφωνίες στην ΕΕ ως προς την τακτική αντιμετώπισης της Τουρκίας, ο μεν Ολάντ σχολίασε ότι «πολλά κράτη της Ευρώπης που θέλουν να διατηρούν καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ - γιατί θέλουν να έχει μέλλον το ΝΑΤΟ - προτιμούν να μην είναι απαιτητικοί έναντι του Προέδρου Ερντογάν» αλλά και ότι «υπάρχουν κάποια κράτη που είναι υπό την επιρροή της Τουρκίας σε εμπορικό και οικονομικό επίπεδο. Δεν θα τα αναφέρω, αλλά είναι τα κράτη που δεν δέχονται να επιβληθούν κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας». Υποστήριξε ακόμα πως «το γεγονός ότι έχουμε επιτρέψει εντός του ΝΑΤΟ στην Τουρκία να έχει αγοράσει ρωσικούς πυραύλους, σε αντίθεση με το πνεύμα της Συμμαχίας, λέει πολλά για τις υποχωρήσεις ή για τις παραιτήσεις ορισμένων κρατών - μελών του ΝΑΤΟ, αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ, έναντι της Τουρκίας».

Από την πλευρά του ο Γκάμπριελ επισήμανε ότι η Τουρκία θα είναι η επόμενη πυρηνική δύναμη στη γειτονιά μας και σχολιάζοντας την αντιμετώπιση που έχει από το ΝΑΤΟ, είπε ότι καμία χώρα δεν εκδιώχθηκε από τη Συμμαχία. Απορρίπτοντας το ενδεχόμενο κυρώσεων κατά της Αγκυρας, είπε ότι «σε περίπτωση κυρώσεων, ποια είναι η πρώτη χώρα που θα υποστεί τις συνέπειες; Η Ελλάδα. Και μετά η Γερμανία», σημειώνοντας πως «αυτή τη στιγμή μία λύση υπάρχει: Η στρατηγική υπομονή. Δεν θα βρούμε μια γρήγορη λύση με το να τον διώξουμε (σ.σ. τον Ερντογάν) από το ΝΑΤΟ, ή με κυρώσεις. Ο Ρούσβελτ είχε πει κάποτε: "Θα πρέπει να μιλάμε σοφά, αλλά να έχουμε και ένα μεγάλο ραβδί". Η Ευρώπη λειτουργεί διαφορετικά: Μιλά με βροντερή φωνή, αλλά έχουμε ένα πολύ μικρό ραβδί».

Στο μεταξύ, στο φόντο και της πρόσφατης παρέμβασης του Αμερικανού ΥΠΕΞ Μ. Πομπέο, ο οποίος από την Κύπρο τόνισε την ανάγκη για τη διατήρηση της «διατλαντικής ενότητας» στην περιοχή απέναντι στα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, το τουρκικό πρακτορείο «Αναντολού» ζήτησε από το αμερικανικό Πεντάγωνο να σχολιάσει τα σενάρια που επανεμφανίστηκαν για αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη βάση Ιντσιρλίκ στη νότια Τουρκία. Ο εκπρόσωπός του, Τόμας Κάμπελ, απάντησε πως «οι ΗΠΑ επιχειρούν στη βάση του Ιντσιρλίκ εδώ και δεκαετίες μετά από πρόσκληση της τουρκικής κυβέρνησης και η συνεχιζόμενη παρουσία μας εκεί δείχνει τον συνεχιζόμενο και ισχυρό δεσμό μεταξύ των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟικού μας συμμάχου, Τουρκίας».

Τέλος, μετά την έκδοση νέων τουρκικών NAVTEX (από προχτές) που αφορούν και τη συνέχιση των ερευνών του «Γιαβούζ» στα ανοιχτά της Κύπρου, συνέχεια στις τουρκικές προκλήσεις έδωσε ο Ουμίτ Γιαλίμ, πρώην γενικός γραμματέας του τουρκικού υπουργείου Αμυνας, που σε δηλώσεις του στη «Γενί Σαφάκ», επικαλούμενος τη Συνθήκη της Λοζάνης (1923) ισχυρίστηκε ότι «η Ελλάδα παίζει με τη φωτιά. Εχοντας τοποθετήσει στρατό στα νησιά του Βόρειου Αιγαίου, έχει χάσει το δικαίωμα χρήσης τους. Πρέπει να εκκενώσει τα 9 νησιά από τους πολίτες της και το στρατό της προς την ενδοχώρα και να τα παραδώσει στην Τουρκία»!

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.--

Στην ενίσχυση της ΕΕ - με αφορμή και την πανδημία - ήταν αφιερωμένο το μεγαλύτερο μέρος της καθιερωμένης ομιλίας «Για την κατάσταση της ΕΕ» από την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν, χτες στο Ευρωκοινοβούλιο.

Η ΕΕ, είπε η φον Ντερ Λάιεν, βλέπει την «κρίση του κορονοϊού» ως μια «ευκαιρία» για πιο επιθετικές επενδύσεις στην «πράσινη ανάπτυξη», για «μεταρρυθμίσεις» στην κοινωνική πολιτική και Ασφάλιση και για πιο «αποφασιστική» εξωτερική πολιτική, καθώς η πανδημία έχει πυροδοτήσει και γεωπολιτικές ανακατατάξεις.

Αναφερόμενη στο «πρόγραμμα ανοικοδόμησης» της ΕΕ ύψους 750 δισ. ευρώ ως απάντηση στην καπιταλιστική κρίση που επιταχύνθηκε από την πανδημία, σημείωσε πως το 37% του πακέτου θα δαπανηθεί σε «πράσινες» επενδύσεις και το 20% στην ψηφιακή οικονομία, που αποτελούν πεδίο σφοδρού ανταγωνισμού μεταξύ των ισχυρότερων ιμπεριαλιστικών κέντρων. Μάλιστα, τόνισε πως η οικονομία και η βιομηχανία της ΕΕ αντεπεξέρχονται στους στόχους για το Κλίμα «και τους θέλουν».

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε σε επενδύσεις σε σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, μια νέα κατασκευαστική αυτοκινητοβιομηχανία, ένα ευρωπαϊκό «cloud» για τη διαχείριση δεδομένων, στην Τεχνητή Νοημοσύνη.

Στην εξωτερική πολιτική, η πρόεδρος της Κομισιόν υποστήριξε την πρόταση για αποφάσεις με πλειοψηφία και όχι ομοφωνία, ακόμη και για θέματα όπως η μετανάστευση, οι κυρώσεις απέναντι στη Ρωσία κ.ά.

Εξάλλου, δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει και τις γεωπολιτικές διαστάσεις της πανδημίας που ενδέχεται να οδηγήσουν σε ανακατατάξεις στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, από τις οποίες η ΕΕ επιδιώκει να βγει ενισχυμένη. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κράτησε αποστάσεις από την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ και σκιαγράφησε την εικόνα μιας ΕΕ που «ανταποκρίνεται στις παγκόσμιες ευθύνες της» και αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο, ιδίως στο πλαίσιο διαχείρισης της πανδημίας και μετά από αυτή.

Ταυτόχρονα, διαβεβαίωσε ότι η Ευρώπη «θα τιμά πάντα τη διατλαντική συμμαχία». «Θέλουμε μια νέα αρχή ανάμεσα σε παλιούς φίλους - και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, καθώς και στις δύο πλευρές του αγγλικού καναλιού», είπε αναφερόμενη και στο Brexit, όπου δεν διαφαίνεται επίτευξη συμφωνίας για τις μελλοντικές σχέσεις της ΕΕ με το Ηνωμένο Βασίλειο, μετά τη μεταβατική περίοδο.

Στη συζήτηση «για την κατάσταση στην Ενωση» στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, όπου η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν παρουσίασε τις αντιλαϊκές προτεραιότητες της ΕΕ, παρενέβη ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Λευτέρης Νικολάου - Αλαβάνος, σημειώνοντας τα παρακάτω:

«Από την αποτυχία των εμπορευματοποιημένων δημόσιων συστημάτων Υγείας σε όλες τις χώρες της ΕΕ να αντιμετωπίσουν τον COVID, τα δεκάδες εκατομμύρια εργαζομένων που έχασαν τις δουλειές τους ή βρίσκονται σε αναστολή, τους 95 εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας αποδεικνύεται ότι η πολιτική σας είναι αντιλαϊκή, με κριτήριο τα κέρδη των λίγων.

Αυτό που σας ενδιαφέρει είναι να ενισχύσετε τους ευρωπαϊκούς ομίλους, κόντρα στους ανταγωνιστές τους, μπροστά στη νέα καπιταλιστική κρίση, με τον ιδρώτα των εργαζομένων. Γι' αυτό επιβάλλετε νέους φόρους στους λαούς, που παραπλανητικά ονομάζετε "ίδιους πόρους", ενώ το Σχέδιο Ανάκαμψης κατευθύνεται κυρίως στη στήριξη επιχειρήσεων σε πεδία υψηλής κερδοφορίας, όπως η πράσινη ενέργεια, η ψηφιακή τεχνολογία και τα δίκτυα.

Οι λαοί έχουν πληρώσει πολύ ακριβά και την ανάπτυξη και την κρίση σας, δεν θα αποδεχτούν να τους φορτώσετε πάλι τα βάρη με νέα μνημόνια - Εθνικά Σχέδια Ανάκαμψης. Θα διεκδικήσουν μαχητικά τα σύγχρονα δικαιώματά τους, κόντρα στη στρατηγική ΕΕ, κυβερνήσεων και μονοπωλίων, που εσείς εκπροσωπείτε».