«Να απέχει από μονομερείς προκλήσεις προκειμένου να καταστεί εφικτός ο διάλογος για την Ανατολική Μεσόγειο», κάλεσε την Τουρκία ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών, Μίχαελ Μπούργκερ, σχολιάζοντας τις νέες τουρκικές προκλήσεις με τη φιέστα που στήθηκε στα Βαρώσια της κατεχόμενης Κύπρου. Ενώ προετοιμάζεται νέος γύρος επαφών για το Κυπριακό - αλλά και για τα Ελληνοτουρκικά και το Αιγαίο - το Βερολίνο επανέλαβε χτες ότι «προσπαθούμε για την περαιτέρω αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο και εξακολουθούμε να είμαστε πρόθυμοι να στηρίξουμε κάθε λογική προσπάθεια για αυτόν το σκοπό». Προσπερνώντας δε την κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων με ανέξοδες φράσεις και εξισώνοντας τις τουρκικές αξιώσεις με τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα ο εκπρόσωπος είπε ότι «έχουμε πολλές φορές υπογραμμίσει πως μια λύση για τα διαφιλονικούμενα ζητήματα στην Ανατολική Μεσόγειο μπορεί να επιτευχθεί μόνο με διάλογο μεταξύ όλων των συμμετεχόντων...».

Αλλωστε, οι μηχανές των διεργασιών ξαναζεσταίνονται και ενόψει των νέων ευρωπαϊκών διαβουλίων στις Βρυξέλλες στις αρχές Δεκέμβρη.

Ετσι, ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για Εξωτερικές Υποθέσεις, Ζ. Μπορέλ, προτάσσοντας για άλλη μια φορά την ανάγκη «διαλόγου» ώστε να «τρέξουν» διευθετήσεις στα Ελληνοτουρκικά και την Ανατολική Μεσόγειο, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, έστειλε επιστολή στον υπουργό Εξωτερικών, Ν. Δένδια, τονίζοντας ότι «για την επίτευξη της ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή χρειάζεται διάλογος σε πνεύμα καλής πίστης και αποχής από μονομερείς ενέργειες», τσουβαλιάζοντας έτσι την τουρκική προκλητικότητα με την υπεράσπιση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, «υπό το φως της αυξανόμενης τουρκικής προκλητικής και παραβατικής συμπεριφοράς», ο Μπορέλ έκρινε σκόπιμο να αναφέρει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «είναι έτοιμο να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της η ΕΕ προκειμένου να προστατεύσει τα συμφέροντά της, καθώς και των κρατών - μελών της», επαναλαμβάνοντας αόριστα ότι οι τουρκικές ενέργειες «δημιουργούν περαιτέρω ένταση στην περιοχή».

Διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι κατόπιν αιτήματος της χώρας μας και της Κύπρου, οι Ευρωπαίοι ΥΠΕΞ, κατά την τηλεδιάσκεψή τους αύριο, Πέμπτη, θα συζητήσουν τις τουρκικές ενέργειες σε Ανατολική Μεσόγειο και Βαρώσια.

Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Πίτερ Στάνο, χαρακτήρισε τις τουρκικές ενέργειες «πηγή δυσαρέσκειας για την ΕΕ», παραπέμποντας στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκέμβρη.

Ο Κύπριος ΥΠΕΞ, Νίκος Χριστοδουλίδης, δήλωσε μεν ότι «η αντίδρασή μας πέρα από την ετοιμότητα και την προοπτική επανέναρξης των συνομιλιών επικεντρώνεται και στην αξιοποίηση των όποιων διαθέσιμων μέσων έχουμε ως υπουργείο Εξωτερικών, με ειδική έμφαση στην ΕΕ», ταυτόχρονα όμως αναφέρθηκε σε «αδυναμίες που (η ΕΕ) παρουσιάζει, λόγω βασικά ειδικών και ιδιαίτερων συμφερόντων κρατών - μελών με την Τουρκία». Σημειωτέον, σύμφωνα με τον Κύπριο ΥΠΕΞ, ο Ζοζέπ Μπορέλ είναι πιθανό να επισκεφτεί Ελλάδα και Κύπρο πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (10 - 11 Δεκέμβρη).

Στο μεταξύ, στην Κύπρο αναμένεται την επόμενη βδομάδα και η ειδική σύμβουλος του γγ του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λουτ, στο πλαίσιο των προετοιμασιών για άτυπη 5μερή διάσκεψη. Σχολιάζοντας τις προκλήσεις στα Βαρώσια ο εκπρόσωπος του γγ του ΟΗΕ, Στεφάν Ντουζουρίκ, δήλωσε πως «τα μέρη πρέπει να αποφύγουν μονομερείς ενέργειες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν εντάσεις στο νησί και που ενδεχομένως θα υπονομεύσουν την επιστροφή στον διάλογο για τη μελλοντική επιτυχία των συνομιλιών». Επανέλαβε δε την πρόσκληση προς τα μέρη «να εμπλακούν σε διάλογο για να επιλύσουν τις διαφορές τους» και τη σημασία για «μια βιώσιμη και ολοκληρωμένη διαδικασία διαπραγματεύσεων».

Στο μεταξύ, στην Κύπρο δυναμώνει η συζήτηση για τα νέα περιθώρια επενδύσεων που διευρύνει - για όλους - το «άνοιγμα» των Βαρωσίων, όπως Αγκυρα και Κατεχόμενα το μεθοδεύουν εδώ και καιρό. Αστοί επιστήμονες, νομικοί και άλλοι, προτρέπουν ανοιχτά τους Ελληνοκύπριους ιδιοκτήτες ακινήτων στα Βαρώσια να προσφύγουν στην Επιτροπή Ακίνητης Ιδιοκτησίας που δημιουργήθηκε στο ψευδοκράτος.

Εξάλλου, ο ηγέτης του ψευδοκράτους, Ερσίν Τατάρ, μιλώντας σε τουρκικά ΜΜΕ ισχυρίστηκε ότι κατά την πρόσφατη συνάντησή τους, ο Κύπριος Πρόεδρος, Ν. Αναστασιάδης, δεν απέρριψε τη λύση δύο κρατών που έθεσαν πάλι οι κατοχικές αρχές. Ο Κύπριος ηγέτης διέψευσε χτες τις αναφορές Τατάρ και κάλεσε «την Τουρκία και τον κ. Τατάρ να αντιληφθούν ότι μια δίκαιη, λειτουργική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού δεν θα επιτευχθεί με διαστρεβλώσεις, αλλά με γνήσια πολιτική βούληση προς όφελος του κυπριακού λαού, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο, έφτασε χτες στην Κωνσταντινούπολη, στο πλαίσιο νέας του περιοδείας στην περιοχή. Ωστόσο, αυτή η άφιξή του στην Τουρκία δεν περιελάμβανε συναντήσεις με την ηγεσία της χώρας.

Βασικό θέμα της περιοδείας Πομπέο είναι η επαναδιαπραγμάτευση της σχέσης των ΗΠΑ με παλιούς και νέους στενούς τους συμμάχους. Μιλώντας στη γαλλική «Φιγκαρό», ο Πομπέο εξήγησε ότι στις επαφές του με τον Μακρόν (προχτές Δευτέρα) συζήτησαν τις «πολύ επιθετικές» ενέργειες της Τουρκίας, αλλά και την ανάγκη να «πεισθεί» η κυβέρνηση Ερντογάν να αλλάξει τη στάση της σε διάφορα θέματα στα οποία ο ρόλος της Αγκυρας επιδρά καθοριστικά στις εξελίξεις (Αζερμπαϊτζάν, Λιβύη, Ανατολική Μεσόγειος κ.λπ.). Ο Πομπέο εξέφρασε μάλιστα ανησυχία για τη «διεθνοποίηση αυτών των συγκρούσεων» ζητώντας να σταματήσει η επέμβαση δυνάμεων, όπως η Ρωσία, και τονίζοντας ότι «η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να συνεργαστούν για να πείσουν τον Ερντογάν ότι τέτοιες ενέργειες δεν είναι προς το συμφέρον του λαού του».

Στην Κωνσταντινούπολη, ο Πομπέο συναντήθηκε με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, Βαρθολομαίο, τον οποίο σε σύντομη ανάρτησή του αποκάλεσε «σημαντικό εταίρο» στη «δράση υπέρ των θρησκευτικών ελευθεριών». Σχολιάζοντας την απουσία επαφών με την τουρκική κυβέρνηση μια σειρά από ΜΜΕ προσπάθησαν να καλλιεργήσουν εντυπώσεις για το χαρακτήρα των αμερικανο-τουρκικών αντιθέσεων και διαφωνιών, ώστε να κρυφτεί πως όσο βαθιές κι αν αυτές παραμένουν, όχι απλά δεν ακυρώνουν την προσπάθεια να παραμείνει η Τουρκία στο ευρωατλαντικό στρατόπεδο, αλλά εντείνουν το ιμπεριαλιστικό παζάρι που πληρώνουν σε κάθε περίπτωση οι λαοί.