Με φόντο την επιχείρηση διαφύλαξης της ΝΑΤΟικής συνοχής για την «απώθηση» αντίπαλων ιμπεριαλιστικών κέντρων, όσο και τα παζάρια ΕΕ - Τουρκίας, συνεχίζονται οι διεργασίες στα Ελληνοτουρκικά.

Σε αυτό το πλαίσιο τηλεφωνικές επικοινωνίες με τους ΥΠΕΞ Ελλάδας και Τουρκίας, Νίκο Δένδια και Μεβλούτ Τσαβούσογλου, είχε χτες ο γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ενόψει και της Συνόδου των ΥΠΕΞ της λυκοσυμμαχίας που θα γίνει την ερχόμενη βδομάδα (η οποία μεταξύ άλλων θα συζητήσει και την έκθεση της ομάδας ειδικών στο πλαίσιο της διαδικασίας για το «ΝΑΤΟ 2030»).

Για τη συνομιλία Δένδια - Στόλτενμπεργκ, η Αθήνα ανέφερε ότι αυτή ασχολήθηκε με τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και την τουρκική παραβατικότητα στην περιοχή, ενώ πηγές του υπουργείου Εξωτερικών διέρρεαν ότι ο Ν. Δένδιας ενημέρωσε ότι «η τουρκική συμπεριφορά (...) υπονομεύει τη συνοχή του ΝΑΤΟ σε μια κρίσιμη χρονική περίοδο». Πρόσθεταν μάλιστα ως παράδειγμα ότι η Τουρκία χρησιμοποιεί το δικαίωμα του «βέτο» στο ΝΑΤΟ «για ιδιοτελείς πολιτικούς σκοπούς», υπονομεύοντας έτσι τις κολιγιές του ιμπεριαλιστικού οργανισμού με δυνάμεις όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος, τα ΗΑΕ, αλλά και την Κύπρο.

Ο δε κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στ. Πέτσας, ενόψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις αρχές Δεκέμβρη, εξωραΐζοντας το ρόλο της ιμπεριαλιστικής ένωσης, έσπευσε να επαναλάβει τα περί «αποσταθεροποίησης» που προκαλούν οι τουρκικές αξιώσεις στη «σταθερότητα» που χρειάζονται τα ευρωατλαντικά σχέδια στην περιοχή, λέγοντας πως «τις τελευταίες μέρες η Τουρκία επιχειρεί να σκεπάσει το πρόσωπο του ταραχοποιού με μάσκα ειρηνοποιού. Η Ευρώπη, όμως, δεν είναι αφελής. Η Τουρκία αφενός συνεχίζει την παράνομη δραστηριότητα σε περιοχές που επικαλύπτουν ελληνική υφαλοκρηπίδα και αφετέρου μιλάει γενικά και αόριστα για πρόθεση διαλόγου με την Ελλάδα. Είναι προφανές ότι ταλανίζεται από το άγχος των κυρώσεων, ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου. Τα ίδια άλλωστε έκανε και πριν τη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου», όταν βέβαια οι Βρυξέλλες δεν είχαν κάνει κάτι άλλο από το να δώσουν πάλι σύνθημα κλιμάκωσης του παζαριού με την Αγκυρα. Μάλιστα, ο Στ. Πέτσας «παραπονέθηκε» επειδή η Τουρκία «δεν αξιοποίησε την προσφορά της Ευρώπης και δεν ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου» και κατέληξε μεταξύ άλλων πως «απαιτείται συνέχεια και συνέπεια σε μια ειλικρινή πολιτική αποκλιμάκωσης από την πλευρά της γείτονος και σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο ως διαρκής επιλογή και όχι ως σημαία ευκαιρίας».

Στο μεταξύ, σε συνέντευξη που παραχώρησε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μ. Βαρβιτσιώτης σε γαλλικό περιοδικό («Valeurs Actuelles»), στη γνωστή γραμμή που εντάσσει τα Ελληνοτουρκικά στα παζάρια της ΕΕ με τη «στρατηγική εταίρο» Τουρκία, σημειώνει ότι «η τουρκική προκλητικότητα αποτελεί διαρκή απειλή για την ασφάλεια της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με αποτέλεσμα η ελληνοτουρκική ένταση να αποτελεί αναπόφευκτα ένα ευρωτουρκικό ζήτημα», όπως και ότι «το μέλλον του ευρωπαϊκού εγχειρήματος περνά από τα νερά της Μεσογείου».

Ενώ, σε μια εξόφθαλμη προσπάθεια για «ξέπλυμα» του ρόλου της ΕΕ, ερωτηθείς για τη στάση των εταίρων της αστικής τάξης απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα, βαφτίζει τα ευχολόγια και τα παζάρια με την Τουρκία επίδειξη αλληλεγγύης (!) εκ μέρους τους και λέει για τη Γαλλία πως «η γαλλοελληνική συνεργασία αναπτύσσεται πλήρως στο πολιτικό και στρατηγικό πεδίο και ιδίως όσον αφορά τον Διάλογο για το Μέλλον της Ευρώπης». Επαναλαμβάνει δε ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να μπει σε διάλογο με προκαθορισμένο πλαίσιο, αλλά όχι χωρίς προϋποθέσεις και υπό την πίεση πολιτικών αποπροσανατολισμού, όπως επιθυμεί η Τουρκία.

Την ίδια στιγμή, η Τουρκία επενδύει στην αξία που δίνει η ιμπεριαλιστική συμμαχία στη συμμετοχή της, για την υλοποίηση των επιδιώξεών της στην περιοχή και υψώνει τους τόνους διεκδικώντας ακόμα περισσότερα.

Στη συνομιλία με τον γγ του ΝΑΤΟ - στην οποία καθόλου τυχαία συζητήθηκαν οι εξελίξεις σε Λιβύη, Αφγανιστάν, Ναγκόρνο Καραμπάχ - ο Τσαβούσογλου αναφέρθηκε και στην πρόσφατη απόπειρα ελέγχου τουρκικού φορτηγού (από γερμανική φρεγάτα που συμμετείχε στην ευρωπαϊκή επιχείρηση «Irini»), μιλώντας για «απαράδεκτη συμπεριφορά».

Χαρακτηριστικές ήταν όμως και οι δηλώσεις που έκανε ο Τούρκος υπουργός Αμυνας Χουλούσι Ακάρ, που είπε ότι «όλοι απέφυγαν να αναλάβουν ευθύνη» και «προσπαθούν να κατηγορήσουν ο ένας τον άλλον επειδή γνωρίζουν ότι υπάρχει μια κατάσταση αντίθετη με το διεθνές δίκαιο». Εντόπισε μάλιστα ομοιότητες του τελευταίου περιστατικού με την «υπόθεση Courbet» (που το καλοκαίρι έφερε στην επιφάνεια και το σύνθετο γαλλο-τουρκικό παζάρι), λέγοντας ότι «η Γαλλία οφείλει ακόμη μια συγγνώμη» και συνεχίζοντας: «Γνωρίζουμε επίσης ότι υπάρχουν προσπάθειες σύνδεσης της "Irini", που είναι μια παράνομη, μεροληπτική και αμφιλεγόμενη επιχείρηση, με τις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ. Η Γαλλία προσπαθεί να δικαιολογήσει αυτήν την επιχείρηση, η οποία παραβιάζει σαφώς τη θαλάσσια ελευθερία στη Μεσόγειο, συνδέοντάς την με το ΝΑΤΟ. Είμαστε εναντίον τέτοιων προσπαθειών». Σημειωτέον ότι ο Ακάρ δήλωσε ότι ο γγ του ΝΑΤΟ «αποκάλυψε τα γεγονότα με τις αντικειμενικές του εξηγήσεις, όπως και πριν» (με την υπόθεση «Courbet»).

Παράλληλα, σε συνέντευξή του στο αμερικανικό πρακτορείο «Ρόιτερς», ο αντιπρόεδρος του (τουρκικού κυβερνώντος ισλαμοσυντηρητικού) κόμματος AKΡ Νουμάν Κουρτουλμούς εκτίμησε ότι «ο (σ.σ. νέος) Πρόεδρος των ΗΠΑ πιθανότατα θα δει πολύ προσεκτικά την ισορροπία στη Μέση Ανατολή για τα αμερικανικά συμφέροντα και δεν θα θελήσει να συνεχίσει την ένταση στις σχέσεις με την Τουρκία», συμπληρώνοντας ότι οι ΗΠΑ «θα κάνουν θετικά βήματα στο μέλλον». Αναφερόμενος συγκεκριμένα στα ρωσικά συστήματα «S-400» που αγόρασε η Αγκυρα, ο Κουρτουλμούς επέμεινε πάντως ότι «δεν τα προμηθευτήκαμε για να τα κρύψουμε. Τα αποκτήσαμε για να καλύψουμε ανάγκες της ασφάλειας της Τουρκίας».

Στο μεταξύ, τη σημασία που δίνει η ΕΕ στη διαπραγμάτευση με την Τουρκία αναδεικνύει και (μη δεσμευτικό) ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου «σχετικά με την κλιμάκωση των εντάσεων στα Βαρώσια μετά τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας και την επείγουσα ανάγκη επανάληψης των συνομιλιών» για το Κυπριακό. Το ψήφισμα ζητά από την Τουρκία «να αντιστρέψει την απόφαση» για το άνοιγμα των Βαρωσίων που επιταχύνει με το ψευδοκράτος και «να αποφύγει μονομερείς ενέργειες». Καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «να αναλάβει δράση και να επιβάλει αυστηρές κυρώσεις ως απάντηση στις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας», σπεύδοντας την ίδια στιγμή να τονίσει ότι περαιτέρω κυρώσεις «μπορούν να αποφευχθούν μόνο μέσω διαλόγου, ειλικρινούς συνεργασίας και συγκεκριμένης προόδου επί του εδάφους», ζητώντας δε «να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατόν οι διαπραγματεύσεις για την επανένωση της Κύπρου υπό την αιγίδα του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών».

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, που αναδεικνύει τις ευρύτερες διαστάσεις που έχουν οι σχεδιασμοί γύρω από την Κύπρο, η τουρκική «Γενί Σαφάκ» επανέφερε χτες σχέδια της Αγκυρας για την αναβάθμιση της στρατιωτικής της παρουσίας στα Κατεχόμενα. Συγκεκριμένα, δημοσίευμά της αναφερόταν σε «κέντρο υπηρεσιών για την παρακολούθηση πλοίων στην Ανατολική Μεσόγειο» που «θα εγκαταστήσει η Αγκυρα την επόμενη χρονιά» στο ψευδοκράτος. Μάλιστα, το δημοσίευμα επικαλείται και την πρόσφατη «επιδρομή της γερμανικής φρεγάτας στο τουρκικό εμπορικό πλοίο» που επιβεβαιώνει - όπως αναφέρει - τη σημασία τέτοιων σχεδιασμών. Οπως αναφέρεται, η εταιρεία «Havelsan» θα αναλάβει τη δημιουργία «παρατηρητηρίων» σε Κατεχόμενα αλλά και αλλού στην Ανατολική Μεσόγειο για να ελέγχει την κίνηση των πλοίων.