(Αποστολή στην Κωνσταντινούπολη: ΜπέρρυΤΣΟΥΓΚΡΑΝΗ).-

Ο Γκιουλτσούμ Σεβίλμι είναι ένας νεαρός δικηγόρος - όχι πάνω από 30 χρόνων - που παρά τις διώξεις που υφίστανται όλοι όσοι αναλαμβάνουν ως πελάτες τους πολιτικούς κρατούμενους, δε λέει να υποκύψει σε κανενός είδους εκβιασμό. Είναι ένας απ' τους 250 συνολικά δικηγόρους, που αναλαμβάνουν τέτοιες υποθέσεις, τις περισσότερες φορές μάλιστα χωρίς χρήματα, αφού «οι οικογένειες των πολιτικών κρατουμένων είναι πάρα πολύ φτωχές και μόνο χρήματα δεν μπορείς να τους πάρεις». Φυσικά, μάλλον περιττή είναι η επισήμανση, πως όλοι αυτοί οι δικηγόροι θεωρούνται «τρομοκράτες» απ' το κράτος, που κάνει τα αδύνατα δυνατά για να εμποδίσει το έργο τους.

Η αφήγηση, λοιπόν, ξεκινά απ' τον περασμένο Δεκέμβρη, τότε που, παρά το θάνατο 30 ανθρώπων μέσα στις φυλακές, η τουρκική κυβέρνηση συνέχιζε προκλητικά να δηλώνει και να χαρακτηρίζει την εισβολή «επιχείρηση - επιστροφή στη ζωή». Είκοσι απ' τους νεκρούς είχαν πυροβοληθεί εν ψυχρώ - κάτι που οι νόμοι στην Τουρκία το επιτρέπουν, όταν θεωρηθεί ανταρσία η αντίσταση των κρατουμένων - ενώ όσες απ' τις γυναίκες κρατούμενες κάηκαν, το καθεστώς έριξε όλες τις ευθύνες πάνω τους. «Υπήρχαν, βέβαια, κάποιες απ' αυτές τις γυναίκες που όντως αυτοπυρπολήθηκαν, αλλά αυτές τις γνωρίζουμε και είναι λίγες. Οι υπόλοιπες κάηκαν εν ψυχρώ από φλογοβόλες βόμβες», λέει ο Γκιουλτσούμ. Βέβαια, η μεγάλη τραγωδία παίχτηκε αμέσως μετά την επίθεση, όταν οι οικογένειες των κρατουμένων έφτασαν στα νεκροτομεία για να δουν τα παιδιά τους. «`Η δεν μπορούσαν να τα αναγνωρίσουν, ή τα αναγνώριζαν με μεγάλη δυσκολία», θα πει ο νεαρός δικηγόρος.

Αμέσως μετά, απαγγέλθηκαν στους πολιτικούς κρατούμενους βαρύτατες κατηγορίες, για τις οποίες ακόμη δεν έχουν δικαστεί, ενώ η ποινή τους θεωρείται βέβαιο ότι θα αυξηθεί κατά πολλά χρόνια ακόμα. Οι κατηγορίες που τους απευθύνθηκαν είναι: Ανταρσία ενάντια στο κράτος (και μόνο γι' αυτό μπορεί να μείνεις μια ζωή μέσα στα «εκσυγχρονιστικά» μπουντρούμια της Τουρκίας), πρόκληση ζημιών σε κρατικό οίκημα, χρησιμοποίηση βομβών και ευθύνες για τον θάνατο των ...συγκρατουμένων τους! Οι χιλιάδες φάκελοι που στοιχειοθετήθηκαν πήγαν στα τοπικά δικαστήρια της χώρας, που αμέσως δήλωσαν αναρμοδιότητα, κι έστειλαν τις υποθέσεις στα Δικαστήρια Κρατικής Ασφάλειας. Κι όμως - εδώ είναι και το τρομερό - ακόμα κι αυτά τα Δικαστήρια, «που τίποτα δε φοβούνται, που ό,τι θέλουν κάνουν σ' αυτή τη χώρα χωρίς αιδώ», δήλωσαν κι αυτά αναρμοδιότητα! Και οι φάκελοι των χιλιάδων πολιτικών κρατούμενων βρίσκονται αυτή τη στιγμή στον Αρειο Πάγο.

«Το προκλητικό με όλα αυτά - γιατί το να φορτώνει η κυβέρνηση αβάσιμες κατηγορίες σε πολιτικούς κρατούμενους, είναι πάγια τακτική της - είναι ότι φαίνεται καθαρά για ποιους λόγους, όλοι δηλώνουν αναρμοδιότητα. Ακόμα και τα Δικαστήρια Κρατικής Ασφάλειας! Θέλουν να κρατήσουν για χρόνια ακόμα μέσα στις φυλακές τους συγκεκριμένους ανθρώπους. Μόνο αυτό κρατήστε: Υπάρχουν πάνω από 100 άνθρωποι που έχει λήξει η ποινή τους και περιμένουν τώρα να γίνει η δίκη τους με τις νέες κατηγορίες. Οσο απίστευτο κι αν σας φαίνεται, μπορεί να περάσουν και δέκα χρόνια κι αυτοί οι άνθρωποι να περιμένουν ακόμα. Οσο για τα δικαστήρια της χώρας και τον τρόπο διεξαγωγής της δίκης, είναι μια κωμωδία. Μόνο αυτό μπορείς να πεις», λέει με απίστευτο ειρμό ο δικηγόρος.

Απ' την άλλη πλευρά, οι δικηγόροι των κρατουμένων έκαναν αμέσως μετά τις επιθέσεις μέσα στις φυλακές μηνύσεις «κατά παντός υπευθύνου». Ολες αυτές οι υποθέσεις πέρασαν στο αρχείο ως «μη βάσιμες». «Αυτό είναι το άγιο κράτος της Τουρκίας», θα πει ο Γκιουλτσούμ, υψώνοντας ειρωνικά προς τα πάνω τα χέρια του. «Ακόμα και ο εισαγγελέας, που ανέλαβε να διερευνήσει την υπόθεση, έριξε όλες τις κατηγορίες στους κρατουμένους. Και σφάχτηκαν, δηλαδή, και φταίνε»...

Το τι ακολούθησε για τις οικογένειες και τους δικηγόρους των πολιτικών κρατουμένων μετά τη σφαγή του Δεκέμβρη, είναι ένα κεφάλαιο που δύσκολα μπορεί να παρουσιαστεί. Οσοι ήταν τραυματισμένοι, οδηγήθηκαν σε νοσοκομεία επιλογής του κράτους και απαγορεύτηκε σε συγγενείς και δικηγόρους να πλησιάσουν. Ο δικηγόρος καταγγέλλει ακόμα και σοβαρές ιατρικές παραλείψεις - «σε καμία περίπτωση δε θεωρούμε πως έγιναν τυχαία». Μιλά για σφαίρες που πέρασαν βδομάδες μέχρι να βγουν απ' τα λαβωμένα σώματα των φυλακισμένων, για 16χρονα και 17χρονα παιδιά που έμειναν μέρες χωρίς θεραπεία και φαρμακευτική αγωγή, αλλά και για λίστες που όσο κι αν τις έψαχναν οι δικηγόροι τους δε στάθηκε ικανό να τις βρουν. «Επί 15 μέρες κανείς δε γνώριζε τίποτα. Πόσοι τραυματίστηκαν, τα ονόματά τους, πού μεταφέρθηκαν. Επί 15 μέρες χτυπούσαμε πόρτες, πηγαίναμε σε εισαγγελείς, όπου έπρεπε, τέλος πάντων, να απευθυνθούμε και κανείς δε μας άνοιγε την πόρτα. Ολες οι πόρτες ήταν κλειστές για μας. Μετά από 17 μέρες, πήραμε στα χέρια μας τις λίστες με τα ονόματα των τραυματιών και τα νοσοκομεία στα οποία νοσηλεύονταν. Ωστόσο, 15 πελάτες μας ήταν χαμένοι», θα πει ο Γκ. Σεβίλμι.

Και γι' αυτούς, όμως, τα νέα ήρθαν αργότερα. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των Αλί Οσμάν Κιουσέ και Χατζί Ντεμίρκαγια (τις οποίες μας μετέφερε ο νεαρός δικηγόρος τους), αυτοί οι 15 οδηγήθηκαν τραυματισμένοι όχι στα νοσοκομεία, αλλά στο Γραφείο Πληροφοριών Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας της Στρατοφυλακής. Με κλειστά μάτια, επί μέρες, και χωρίς να υπάρξει κανένας σεβασμός για την κατάστασή τους, ανακρίθηκαν σκληρά (προφανώς αυτοί θεωρούνται απ' το κράτος ο σκληρός πυρήνας των «τρομοκρατών»).

Παράλληλα με όλα αυτά, ξεκίνησαν να ασκούνται τρομερές πιέσεις στο Δικηγορικό Σύλλογο Κωνσταντινούπολης (ΔΣΚ). Ο πρόεδρός του, Γκιουζέλ Σεϊμάν, κατηγορήθηκε ως «αρχιτρομοκράτης», η συνέντευξη Τύπου που θέλησε ο ΔΣΚ να παραχωρήσει μετά τα αιματηρά γεγονότα απαγορεύτηκε, και ο ίδιος υπουργός Δικαιοσύνης βγήκε και είπε πως ο ΔΣΚ δίνει θάρρος στους τρομοκράτες και υποκινεί τις κινητοποιήσεις τους.

Δυο βδομάδες μετά, οι δικηγόροι κατάφεραν να συναντηθούν με τους πελάτες τους. Και τα όσα αντιμετώπισαν τότε, είναι ακριβώς τα ίδια που αντιμετωπίζουν και σήμερα: Αυστηρός σωματικός έλεγχος, πολλές φορές φτάνει τα όρια του εξευτελισμού της ανθρώπινης προσωπικότητας, περιορισμένος χρόνος συνάντησης (έως 10 λεπτά) με τους πελάτες και πάντα υπό το άγρυπνο βλέμμα μιας κρατικής βιντεοκάμερας, απαγόρευση να μπουν μέσα με τις τσάντες και τους φακέλους τους (μόνο ένα χαρτί κι ένα μολύβι είναι ό,τι τους επιτρέπεται). Είναι ενδεικτικό ίσως το γεγονός πως η αστυνομία θεωρεί επικίνδυνο ακόμα και το μεταλλικό κούμπωμα των σουτιέν(!) και αναγκάζει τις γυναίκες δικηγόρους να το βγάζουν πριν περάσουν στον πελάτη τους! «Εάν φέρνονται με αυτόν τον τρόπο στους δικηγόρους, νομίζω πως μπορείτε να φανταστείτε τι συμβαίνει με τους συγγενείς», θα πει ο Γιουλτσούμ. Ο δικηγόρος, που τώρα προσπαθεί να πείσει πως η Χούλια, μία απ' τις πελάτισσές του, ήταν μέσα στη φυλακή την περίοδο που το κράτος την κατηγόρησε πως κυκλοφορούσε στους δρόμους της Πόλης ζωσμένη με εκρηκτικά για να αυτοπυρποληθεί! «Αυτό είναι το άγιο κράτος της Τουρκίας», υψώνει χέρια, υψώνει φωνή και διαρκώς επαναλαμβάνει τη φράση ο νεαρός δικηγόρος...

(Συνεχίζεται)

ΓΑΖΑ - ΝΕΤΖΑΡΙΜ - ΡΑΜΑΛΑ - ΚΑΪΡΟ - ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ.-

Πριν καν καταλαγιάσει ο αχός από τις ογκώδεις παλαιστινιακές διαδηλώσεις για την ημέρα της Αλ Νάκμπα, και ενώ σε εξέλιξη βρίσκονταν οι κηδείες των θυμάτων των προχτεσινών συγκρούσεων, ο ισραηλινός στρατός πραγματοποίησε πέντε διαδοχικές εισβολές στα αυτόνομα εδάφη της Λωρίδας της Γάζας. Επιμένοντας στο διπλωματικό κρυφτό, η ισραηλινή ηγεσία αποδεχόταν επισήμως το πόρισμα της Επιτροπής Μίτσελ, αλλά απέρριπτε τα δύο βασικά σημεία του, προκαλώντας την παλαιστινιακή οργή.

Ενας 14χρονος Παλαιστίνιος έπεσε νεκρός από ισραηλινά πυρά ενώ πήγαινε στο σχολείο του, περνώντας έξω από τον εποικισμό Νετζαρίμ, στη Γάζα. Ο ισραηλινός στρατός δε σχολίασε το περιστατικό όπως απέφυγε να πράξει εκτενώς και για τις πέντε εισβολές σε διαφορετικά σημεία της Λωρίδας της Γάζας που έγιναν, χθες, από ισραηλινά τεθωρακισμένα και εκσκαφείς με τη γνωστή δικαιολογία της καταστροφής θέσεων «τρομοκρατικών επιθέσεων».

Ο ισραηλινός στρατός κατέστρεψε ολοσχερώς την κεντρική γαλακτοκομική μονάδα της Παλαιστινιακής Αρχής ενώ, σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, κατέλαβε το τοπικό κτίριο του παλαιστινιακού υπουργείου Οικισμού, έξω από τον εποικισμό Γκους Κατίφ. Τέλος, αργά χτες βράδυ ισραηλινά αεροπλάνα έπληξαν με τουλάχιστον τέσσερις πυραύλους την έδρα της παλαιστινιακής ασφάλειας στο προσφυγικό στρατόπεδο «Τζαμάγια» στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας...

Ενώ εντείνεται η παλαιστινιακή οργή, αλλά και η διεθνής καταδίκη για τη δολοφονία των πέντε Παλαιστινίων εθνοφρουρών, λίγο έξω από τη Ραμάλα, τη Δευτέρα, πληροφορίες φέρουν την ισραηλινή στρατιωτική ηγεσία να αναγνωρίζει το ενδεχόμενο λάθους. Ο αρχηγός του ισραηλινού ΓΕΣ, Σαούλ Μοφάζ, φέρεται να παραδέχτηκε ότι πιθανότατα οι Ισραηλινοί στρατιώτες έλαβαν λανθασμένες πληροφορίες για το στόχο. Ο Σιμόν Πέρες, μάλιστα, έσπευσε να εκφράσει τη λύπη του για το περιστατικό. Εντούτοις, όλα αυτά απέχουν μακράν από την επίσημη παραδοχή λάθους που ζητούν οι Παλαιστίνιοι, αφού, όπως υπογράμμιζε ο εκπρόσωπος της ΟΑΠ στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, Φαϊσάλ Χουσεϊνί, «θα πρέπει οι ένοχοι να δικαστούν».

Διφορούμενη είναι η στάση που τηρεί η ισραηλινή ηγεσία και σχετικά με το πόρισμα της Επιτροπής υπό τον Αμερικανό πρώην Γερουσιαστή Τζορτζ Μίτσελ. Οπως έγινε γνωστό, η ισραηλινή κυβέρνηση απάντησε επισήμως στην Ουάσιγκτον, με επιστολή, στην οποία χαρακτηρίζει «αρχικώς θετική και εποικοδομητική» την έκθεση, την οποία αποδέχεται ως «βάση για περαιτέρω συζήτηση». Εντούτοις, καθίσταται σαφές ότι απορρίπτει τα δύο σημεία - κλειδιά του πορίσματος: το αίτημα για άμεσο τερματισμό της εποικιστικής δραστηριότητας και την αναγνώριση της χρήσης «υπερβολικής βίας» απέναντι στους Παλαιστίνιους.

Η παλαιστινιακή πλευρά έχει ανακοινώσει ότι αποδέχεται τα συμπεράσματα της έκθεσης, παρά το γεγονός ότι επιρρίπτουν και σε αυτήν ευθύνες, με την προϋπόθεση να τεθούν σε εφαρμογή ως έχουν. Ο Παλαιστίνιος ηγέτης πρότεινε τη σύγκληση μιας νέας διεθνούς συνόδου να εξετάσει την έκθεση, αφού «η σύσταση της επιτροπής είχε αποφασιστεί στη σύνοδο του Σαρμ ελ Σέιχ». Επίσης, ο υπουργός Πληροφοριών Γιάσερ Αμπέντ Ράμπο τόνισε ότι «δεν τίθεται θέμα διαπραγμάτευσης του περιεχομένου του πορίσματος, αλλά άμεσης αποδοχής του». Ο διαπραγματευτής Σάεμπ Ερακάτ, επιπλέον, υπογράμμιζε ότι «κύριας σημασίας είναι ο τρόπος που οι ΗΠΑ θα αποφασίσουν να χειριστούν τα αποτελέσματα του πορίσματος».

Πάντως, όπως έγινε γνωστό, είναι πολύ πιθανή η πραγματοποίηση συνάντησης ανάμεσα στους Γιάσερ Αραφάτ και Κόλιν Πάουελ, την επόμενη βδομάδα, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Παλαιστινίου ηγέτη στο Παρίσι. Στην Ευρώπη, όμως, αναμένεται να μεταβεί και ο Αριέλ Σαρόν, στις αρχές Ιουνίου.

«Δεν υπάρχει δικαιολογία για τη δυσανάλογη χρήση βίας από το Ισραήλ και είναι σαφές ότι εποικισμοί παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και κάθε σχετική δραστηριότητα θα πρέπει να τερματιστεί» δήλωνε, χθες, μιλώντας στο Ευρωκοινοβούλιο, η προεδρεύουσα της ΕΕ, υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας Αννα Λιντ, επιρρίπτοντας στην κυβέρνηση Σαρόν την ευθύνη για την κλιμάκωση της βίας και υιοθετώντας τόσο την έκθεση Μίτσελ, όσο και τις ιορδανο-αιγυπτιακές προτάσεις. Η Λιντ, πάντως, τόνισε ότι δεν εκτιμά ως θετική παρέμβαση της ΕΕ την παύση των εμπορικών συναλλαγών με το Ισραήλ, και αρκέστηκε στη διερεύνηση της τύχης των προϊόντων που προέρχονται από τους εποικισμούς. Ο Επίτροπος για θέματα Εξωτερικών Υποθέσεων, πάντως, Κρις Πάτεν, έσπευσε να ισοσκελίσει την κατάσταση αναγνωρίζοντας ότι και η Παλαιστινιακή Αρχή φέρει σοβαρό μέρος της ευθύνης για τη βία.