ΕΞΗΝΤΑ χρόνια από το Μάη του 1941. «Κατάμεσα του μελανού πελάγου» άρχισε σαν σήμερα η Μάχη της Κρήτης, ένα συγκλονιστικό δεκαήμερο που θ' αποτελούσε και το ηρωικό πρελούντιο, μια εποποιία που άνοιγε την ίδια ώρα και την πρώτη σελίδα της Εθνικής, της ΕΑΜικής Εθνικής μας Αντίστασης.

Η ΑΘΗΝΑ, που ζούσε τις πρώτες μέρες της χιτλεροφασιστικής Κατοχής είχε κιόλας τα μηνύματα για την έφοδο που ετοίμαζαν οι Γερμανοί. Την αφουγκράστηκε από τα χαράματα (20 του Μάη) όταν σ' ατέλειωτα κύματα τα γερμανικά αεροπλάνα απογειώνονταν από το Χασάνι - σημερινό Ελληνικό - και τραβούσαν κατά το νοτιά.

ΔΕ χρειάζονταν άλλες εξηγήσεις για όσα, τότε ετοίμαζαν οι Γερμανοί. Στους δρόμους της πρωτεύουσας εκείνες τις μέρες το μάτι εύκολα μπορούσε να διακρίνει τα επίλεκτα εκείνα τμήματα, που ο Χίτλερ είχε προωθήσει και προορισμός τους ήταν η έφοδος για να πάρουν την Κρήτη, όπως πρόβλεπε η διαταγή του Χίτλερ.

ΜΕ το νούμερο 28 (25 Απρίλη 1941) η χιτλερική αυτή διαταγή άρχιζε με τη φράση: «Η κατοχή της νήσου Κρήτης (Επιχείρηση Μερκούρ) πρέπει να προετοιμαστεί. Ο σκοπός μας είναι να υπάρχει μια βάση για τη διεξαγωγή του αεροπορικού πολέμου εναντίον των αγγλικών δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο».

ΜΙΑ μικρή επιφύλαξη μόνο υπήρχε. «... Η οργάνωση της μεταφοράς των στρατευμάτων δεν πρέπει να οδηγήσει, πάντως, σε καθυστέρηση της συγκέντρωσης στρατηγικών δυνάμεων για την Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα που είχε στόχο τη Σοβιετική Ενωση.

ΤΑ «Γιούνγκερς 52» και τα «Στούκας» χτυπούσαν - σφυροκοπούσαν ασταμάτητα το αεροδρόμιο του Μάλεμε και τα γύρω στα Χανιά σημεία (Πλατανιά, Αγιά, Σούδα κλπ.). Υπολογίζεται πως ο φοβερός αυτός βομβαρδισμός κράτησε τρεις ολόκληρες ώρες και οι χιτλερικοί χτυπούσαν ανενόχλητοι. Πήραν μέρος πάνω από 800 γερμανικά αεροπλάνα.

ΕΙΝΑΙ ακριβώς αυτή η στιγμή, που από τη μια άκρη της Κρήτης στην άλλη έφτασε η κραυγή η εγερτήρια «έρχονται». Αυτή, που θα ξεσήκωνε σε παλλαϊκό συναγερμό τους Κρητικούς από το Μάλεμε, τα Χανιά, τη Σούδα ως πάνω τα Σφακιά. Οποιος περπάτησε της Κρήτης τη γη κι όποιος του έλαχε να ακούσει θυμήματα κι ιστορίες θα 'χει την πιο ζωντανή, μοναδική καταγραφή για την πρώτη αυτή έφοδο, τις πρώτες ώρες που άρχιζε η Μάχη της Κρήτης.

ΕΙΝΑΙ η ώρα που ο ουρανός του νησιού «γέμισε ομπρελάδες». Ετσι έχουν καταγράψει οι Κρητικοί που έζησαν την εξόρμηση. Κι έτσι την κρατούν στη μνήμη τους. Οι περισσότεροι από τους αλεξιπτωτιστές στα πρώτα κύματα πέφτουν νεκροί, αλλά τ' αεροπλάνα εξακολουθούν πάντα να μεταφέρουν και νέες δυνάμειςκαι που τελικά παρ' όλες τις απώλειες που είχαν κατάφεραν να αγκιστρωθούν δυτικώς του αεροδρομίου του Μάλεμε.

ΚΙ ΥΣΤΕΡΑ, στις μέρες, που ακολούθησαν οι μάχες συνεχίστηκαν με πρωταγωνιστή τον κρητικό λαό, τους άνδρες, τα μικρά παιδιά. Θα το ομολογήσει αργότερα ο Γερμανός διοικητής της Επιχείρησης Στούντεντ που θα γράψει: «Στο θερμό έδαφος της Κρήτης αρχίζει ο σκληρότερος αγώνας στον οποίο είχε περιπλεχτεί ποτέ γερμανικό σώμα στρατού». Κι ένας δικός μας στρατιωτικός ο στρατηγός Αλ. Εδιπίδης θα χαρακτηρίσει σαν «πραγματικά αξιοθαύμαστη την οργάνωση του πολεμικού μετώπου των χωρικών... που στο μεταξύ είχαν αντικαταστήσει τα λιανοντούφεκά τους με τα μοντέρνα όπλα των Γερμανών...».

ΚΙ ΟΜΩΣ το αποτέλεσμα της Μάχης της Κρήτης - παρατηρεί στην ιστορική μελέτη του ο Αλέκος Ψηλορείτης (Γιώργης Χ. Αγγουράκης από τη Βιάννο) - μπορούσε να ήταν διαφορετικά. Η «ΜΑΧΗ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΚΕΡΔΗΘΕΙ. ΚΑΙ Η ΚΡΗΤΗ ΝΑ ΜΕΙΝΕΙ ΛΕΥΤΕΡΗ». Αν βέβαια είχαν παρθεί έγκαιρα όλα τα απαραίτητα μέτρα. «Αν χάθηκε και το νησί γνώρισε την πιο βάρβαρη κατοχή, υπεύθυνοι γι' αυτό είναι πρώτ' απ' όλα η αγγλική κυβέρνηση κι ακόμα περισσότερο οι ελληνικές κυβερνήσεις (Μεταξά στην αρχή, Κορυζή και Τσουδερού κατόπιν) και το παλάτι που όχι μόνο δε φρόντισαν, όπως είχαν υποχρέωση, για την ενίσχυση της άμυνας του νησιού, αλλά και την υπονόμευσαν, τη ΣΑΜΠΟΤΑΡΑΝ, κυριολεκτικά, όπως διαπιστώνουν και οι επίσημες στρατιωτικές εκθέσεις...».

ΟΤΑΝ ευλαβικά περπατάς πάνω στα αιματοποτισμένα χώματα της Κρήτης, στους τόπους που έπεσαν οι γενναίοι νιώθεις πίκρα κι αγανάκτηση όταν συχνά διαπιστώνεις και μάλιστα πως η Μάχη της Κρήτης δυστυχώς και σήμερα είναι μακριά από τα σχολεία, από την ιστορία και την αλήθεια της. Οπως συμβαίνει επίσης, τα βιβλία της Ιστορίας τα εξαντλούν όλα με δυο αράδες κι αυτές «ανάποδες»... και με ολόκληρο το μεγάλο κεφάλαιο της Εθνικής Αντίστασης.

ΜΑΣ έλεγαν πρόσφατα Χανιώτες συναγωνιστές πως συχνά στις μαθητικές εκδρομές τα παιδιά καθώς έκπληκτα έβλεπαν το γερμανικό νεκροταφείο στο Μάλεμε (με τα οστά 4.465 στρατιωτών) ρωτούν και ξαναρωτούν θέλουν να μάθουν γιατί «οι Ελληνες σκότωσαν τους Γερμανούς»...

ΕΞΗΝΤΑ χρόνια από τότε, που σαν σήμερα οι φλόγες έζωναν την Κρήτη, που για μια ακόμη φορά σήκωνε το ανάστημά της και ξεδίπλωνε την παντιέρα της Αντίστασης σ' έναν παλλαϊκό συναγερμό: «Απούχει άρματα ας βαστά - κι απού δεν έχει ας βρίσκει».