Με τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, Ζ. Ζάεφ, συναντήθηκε χτες στις Βρυξέλλες ο επικεφαλής της ευρωενωσιακής διπλωματίας, Ζ. Μπορέλ, τονίζοντας πως οι Βρυξέλλες είναι έτοιμες να λάβουν κάθε μέτρο ώστε να μπει στην τελική ευθεία η ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ.

«Θέλω να υπογραμμίσω το υψηλό επίπεδο της ευθυγράμμισής σας με την εξωτερική μας πολιτική και την πολιτική ασφαλείας (...) Είναι πολύ σημαντικό ότι έχετε ευθυγραμμιστεί με αυτήν με πολύ κουράγιο - κατά καιρούς πληρώνοντας και τίμημα γι' αυτό», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο Μπορέλ ανέφερε επίσης ότι οι Βρυξέλλες θα εντείνουν τη στήριξη της Βόρειας Μακεδονίας στον εμβολιασμό κατά της Covid-19, με φόντο τη «διπλωματία των εμβολίων» που αξιοποιούν αντίπαλα ιμπεριαλιστικά κέντρα και για τη γεωπολιτική τους διείσδυση στην περιοχή. «Μόλις παραδώσαμε την πρώτη παρτίδα ενός συνόλου 120.000 εμβολίων με πλήρη χρηματοδότηση από τη Βόρεια Μακεδονία (...) χωρίς όρους», δήλωσε, σπεύδοντας να συμπληρώσει: «Αυτές είναι γεωπολιτικές προκλήσεις για μας ώστε να βοηθήσουμε τα Δυτικά Βαλκάνια γενικά και ειδικά τη Βόρεια Μακεδονία να αντιμετωπίσουν την πανδημία».

Προχτές, ο Ζάεφ είχε συνάντηση με την επικεφαλής της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά την οποία επανήλθε το ενδεχόμενο «αποσύνδεσης» («decoupling») της ενταξιακής πορείας Βόρειας Μακεδονίας και Αλβανίας, αν και οι δύο υποψήφιες προς ένταξη χώρες αξιολογήθηκαν ταυτόχρονα ότι «πληρούν τις προϋποθέσεις για να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ».

Αναφορικά με το βέτο που θέτει η Σόφια στην ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ, ο Ζάεφ δήλωσε πάντως ότι «εμείς έχουμε την υπερηφάνεια και έχουμε και την ταυτότητά μας. Η υπερηφάνειά μας μπορεί να ανέβει και να κατέβει. Αυτό το δείξαμε με τη Συμφωνία των Πρεσπών και με τη διπλωματία και την ευελιξία μας. Αλλά η ταυτότητά μας είναι μία και μοναδική και δεν υπάρχει περίπτωση η δική μου ή καμία άλλη κυβέρνηση να τη διαπραγματευτεί. Και γι' αυτό δεν είναι δυνατόν για ένα κράτος ή μια ένωση - στην οποία δεν ανήκουμε ακόμα - να παίξει με αυτή...».

Μετά τις επαφές της περασμένης βδομάδας στο Κάιρο, με στόχο την αναθέρμανση των σχέσεων Αιγύπτου - Τουρκίας, ήρθε η σειρά για την επιχείρηση να «λιώσει ο πάγος» στις σχέσεις Τουρκίας - Σαουδικής Αραβίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μ. Τσαβούσογλου επισκέφθηκε για δυο μέρες το Ριάντ. Τη Δευτέρα το απόγευμα συναντήθηκε με τον Σαουδάραβα πρίγκηπα διάδοχο και υπουργό Αμυνας Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν. Η επίσκεψη Τσαβούσογλου ολοκληρώθηκε χτες, δίχως να εκδοθεί άμεσα κάποιο κοινό ανακοινωθέν για τα αποτελέσματά της. Σε κάθε περίπτωση, είναι η πρώτη τέτοια επίσημη επίσκεψη μετά την «ψύχρανση» των διμερών σχέσεων, έπειτα από τον μαρτυρικό θάνατο του Σαουδάραβα αρθρογράφου Τζ. Κασόγκι και τις κατηγορίες της Αγκυρας για τις ευθύνες της σαουδαραβικής μοναρχίας στη δολοφονία του στο σαουδαραβικό προξενείο της Κωνσταντινούπολης τον Οκτώβρη του 2018.

Ο ίδιος ο Τσαβούσογλου σε διαδικτυακή ανάρτησή του ανέφερε ότι η επίσκεψη είχε ως επίκεντρο συζητήσεις για τις διμερείς και περιφερειακές σχέσεις, διεθνή ζητήματα, αλλά και τις ισραηλινές επιθέσεις στο τέμενος Αλ Ακσα της Ιερουσαλήμ «και τη δίωξη του Παλαιστινιακού λαού». Παράλληλα, ανέφερε πως μέρος των συζητήσεων θα αφορούσε την πιθανή πώληση τουρκικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones) στη Σαουδική Αραβία, μετά την εκδήλωση ενδιαφέροντος της τελευταίας.

Η επίσκεψη Τσαβούσογλου έρχεται μία βδομάδα μετά την τηλεφωνική επικοινωνία ανάμεσα στον Τούρκο Πρόεδρο Ρ. Τ. Ερντογάν και τον Σαουδάραβα βασιλιά Σαλμάν, ενώ έγινε παράλληλα με την επίσκεψη στην Τζέντα του Εμίρη του Κατάρ (χώρας στενού συμμάχου της Τουρκίας) Σεΐχη Ταμίμ μπιν Χαμάντ αλ Θάνι. Εχει προηγηθεί επίσης, από τις αρχές Απρίλη, η έναρξη άμεσων συνομιλιών της Σαουδικής Αραβίας με το Ιράν, στη Βαγδάτη, με τη μεσολάβηση του Ιράκ. Η επιλογή του διαλόγου για αναθέρμανση των σχέσεων της Σαουδικής Αραβίας με Τουρκία, Κατάρ και Ιράν συνδέεται με τις εξελίξεις των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στην ευρύτερη περιοχή και με το παράλληλο σκληρό παζάρι που είναι σε εξέλιξη εδώ και πολλές βδομάδες ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ιράν (βασικός ανταγωνιστής της Σαουδικής Αραβίας στον Περσικό και όχι μόνο), με στόχο τη διατήρηση της συμφωνίας του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Στο μεταξύ, ένας Τούρκος στρατιώτης σκοτώθηκε και άλλοι τέσσερις τραυματίστηκαν στη βορειοδυτική επαρχία Ιντλίμπ της Συρίας. Η επίθεση έγινε με ρουκέτα που εξαπολύθηκε εναντίον τουρκικής οχηματοπομπής που μετέφερε εφόδια σε στρατόπεδα του τουρκικού στρατού στη Βόρεια Συρία. Καμία οργάνωση δεν ανέλαβε άμεσα την ευθύνη της επίθεσης.

Το ίδιο 24ωρο, η ιταλική εφημερίδα «La Repubblica» ανέφερε ότι ιταλικό αλιευτικό σκάφος εμβολίστηκε από 10 τουρκικά ψαράδικα στα ανοικτά της Συρίας και βορειοανατολικά της Κύπρου. Στην περιοχή φέρεται πως μετέβη ελικόπτερο του ιταλικού Πολεμικού Ναυτικού, δίχως να γίνουν γνωστές άμεσα περισσότερες λεπτομέρειες.

Εκθεση ομάδας επιθεωρητών του ΟΗΕ, που ερεύνησε καταγγελίες για εγκλήματα του «Ισλαμικού Κράτους» το 2014 ενάντια στη μειονότητα των Γιαζίντι του Ιράκ, αποφάνθηκε πως υπάρχουν «σαφείς και αδιαμφισβήτητες αποδείξεις» για τη διάπραξη γενοκτονίας. Επιπλέον διαπίστωσαν πως η οργάνωση ανέπτυξε επιτυχώς χημικά όπλα, συμπεριλαμβανομένου του καυστικού αερίου μουστάρδας, με επίκεντρο τα εργαστήρια του Πανεπιστημίου της Μοσούλης. Η ομάδα επιθεωρητών τεκμηρίωσε και τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου από το «Ισλαμικό Κράτος» κατά άοπλων Σιιτών σπουδαστών της Αεροπορικής Ακαδημίας στο Τικρίτ τον Ιούνη του 2014, τονίζοντας πως τα θύματα βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν ομαδικά. Επικεφαλής της ομάδας επιθεωρητών του ΟΗΕ (UNITAD) ήταν ο Βρετανός νομικός Καρίμ Ασαντ Αχμαντ Χαν, ο οποίος στις 15/6 θα γίνει ο νέος επικεφαλής γενικός εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου της Χάγης.