Το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και οι εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής βρέθηκαν στο επίκεντρο της επίσκεψης του Ισραηλινού υπουργού Εξωτερικών, Γ. Λαπίντ, χτες, στη Μόσχα και της συνάντησής του με τον Ρώσο ομόλογό του, Σ. Λαβρόφ.

Ο Λαπίντ εκτόξευσε εκ νέου απειλές κατά του Ιράν, προειδοποιώντας πως εάν ο κόσμος δεν σταματήσει την Τεχεράνη από το να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, θα το πράξει το Ισραήλ, «επιφυλασσόμενο του δικαιώματός του να δράσει», με επίκληση «της δυνατότητας αυτοάμυνας» που επικαλείται και για το συνεχιζόμενο έγκλημα της κατοχής της Παλαιστίνης.

Πρόσθεσε πως το Ιράν δεν είναι «πρόβλημα μόνο του Ισραήλ αλλά και όλου του κόσμου διότι εάν αποκτήσει πυρηνικά όπλα, θα ξεκινήσει κούρσα πυρηνικών όπλων σε όλη τη Μέση Ανατολή (...) Ο κόσμος πρέπει να το σταματήσει, ανεξαρτήτως τιμήματος».

Ο Λαπίντ ισχυρίστηκε επίσης πως δεν θα υπάρξει σταθερότητα στη Συρία και αλλού «όσο υπάρχει ιρανική παρουσία», ενώ χαρακτήρισε το Ιράν «υπ' αριθμόν 1 εξαγωγέα τρόμου» διεθνώς, αναφέροντας με κάθε αφορμή πως το Ισραήλ δεν θα καθίσει να βλέπει το Ιράν να χτίζει βάσεις στα βόρεια σύνορά του και να εφοδιάζει με προηγμένα όπλα τρομοκρατικές οργανώσεις.

Ο Λαβρόφ, από τη μεριά του, τόνισε πως συζήτησαν την κατάσταση στη Συρία, εξηγώντας ότι η Ρωσία πιστεύει στη συριακή εδαφική ακεραιότητα και ότι η Συρία έχει δικαίωμα να καθορίζει το μέλλον του λαού της. Κατήγγειλε τις δυτικές κυρώσεις σημειώνοντας ότι εμποδίζουν μέρος της ανθρωπιστικής βοήθειας να φθάσει στη Συρία. Ερωτηθείς για τις ισραηλινές επιδρομές στη Συρία είπε πως η Μόσχα αντιτίθεται στη μετατροπή της Συρίας σε «αρένα συγκρούσεων τρίτων μερών».

Αν και ο Λαπίντ απέφυγε κάθε αναφορά στο Παλαιστινιακό και στην έναρξη νέας διπλωματικής διαπραγμάτευσης, ερωτηθείς σχετικά με πιθανή σύγκληση του Κουαρτέτου για το Παλαιστινιακό (ΟΗΕ, ΕΕ, ΗΠΑ, Ρωσία) είπε πως δεν έχει πρόβλημα.

Ο Λαβρόφ, ωστόσο, αξιοποίησε την αφορμή για να τονίσει πως αφενός η Ρωσία χαιρετίζει την ομαλοποίηση των σχέσεων του Ισραήλ με χώρες της περιοχής, εκτιμώντας ότι μια ειρηνευτική διαδικασία χωρίς εξαιρέσεις θα προωθηθεί από αυτές τις προσπάθειες. Πρόσθεσε με νόημα πως η Ρωσία «θα συνεχίσει» τις προσπάθειες διοργάνωσης άμεσων ειρηνευτικών διπλωματικών διαβουλεύσεων μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, μεταξύ άλλων και μέσω του Κουαρτέτου.

Το ίδιο 24ωρο βρέθηκε στη Μόσχα και ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το Ιράν, Ρομπ Μάλεϊ, ο οποίος συναντήθηκε με τον Ρώσο υφυπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Ριάμπκοφ.

Σε ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών αναφέρεται πως συζήτησαν «τις προοπτικές αποκατάστασης πλήρους εφαρμογής» της διεθνούς συμφωνίας του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

«Η Αίγυπτος είναι πρόθυμη για την αποκατάσταση κανονικών σχέσεων με την Αγκυρα, αλλά χρειάζεται να γίνει ακόμη περισσότερη δουλειά», τόνισε ο Αιγύπτιος ΥΠΕΞ Σάμεχ Σούκρι, μιλώντας στο πρακτορείο «Bloomberg», λίγες ώρες μετά από τον 2ο γύρο τουρκο - αιγυπτιακών διαβουλεύσεων, που επικεντρώθηκε σε διαφωνίες των δύο πλευρών, ώστε να «διευκολυνθεί η ομαλοποίηση» των σχέσεων, όπως αναφέρει η επίσημη ανακοίνωση της Αγκυρας.

Ο Σούκρι διευκρίνισε πως «όταν η Αίγυπτος θα είναι ικανοποιημένη ότι εκκρεμή ζητήματα θα έχουν επιλυθεί, τότε η πόρτα θα είναι ανοιχτή για περαιτέρω πρόοδο». Εξηγώντας ότι η εξέλιξη στις σχέσεις Αγκυρας - Καΐρου επηρεάζεται και από τα δεδομένα που αλλάζουν συνολικότερα, π.χ. με τη νέα κατάσταση στην Κεντρική Ασία, ο Σούκρι μίλησε για «μετασχηματισμό με χαρακτηριστικά και μεγέθη που αναμφισβήτητα θα έχει επιπτώσεις σε όλη την περιοχή». Απαντώντας δε σε ερώτημα ως προς το αν οι ΗΠΑ αποσύρονται από την περιοχή, είπε ότι ως υπερδύναμη οι ΗΠΑ έχουν «πολλά συμφέροντα» και «βαθιές σχέσεις» και «δεν αποσυνδέονται» από αυτήν. Κατέληξε δε ότι συνολικά η περιοχή που εκτείνεται μέχρι και τη Μέση Ανατολή «διέρχεται μια πολύ ταραγμένη και ασταθή κατάσταση που δεν συνεισφέρει στην επίτευξη ασφάλειας και σταθερότητας» και υποστήριξε ότι είναι προς όφελος των χωρών της περιοχής η ανάπτυξη της μεταξύ τους επικοινωνίας και κατανόησης, καταλήγοντας ότι «οι συγκρούσεις έχουν εξαντλήσει την περιοχή...».

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας, παραβρέθηκε χτες στα εγκαίνια για την επαναλειτουργία της γερμανικής πρεσβείας στη Λιβύη.«Η χώρα μας είναι και θα παραμείνει αφοσιωμένος εταίρος της Λιβύης», δήλωσε, προσθέτοντας πως η Γερμανία θέλει «να έχει φωνή στην Τρίπολη και πάλι», μετά την αποχώρηση των Γερμανών διπλωματών το 2014 λόγω των συγκρούσεων και της γενικότερης αποσταθεροποίησης της Λιβύης ύστερα από την επέμβαση των ΗΠΑ και των συμμάχων τους.

Ο Μάας χαιρέτισε επίσης τη συγκρότηση λιβυκής κυβέρνησης ενότητας, τον τερματισμό του πετρελαϊκού εμπάργκο και τη σιγή «των περισσότερων όπλων», λέγοντας πως χρειάζεται η ενίσχυση του διεθνούς παράγοντα για την «επίτευξη προόδου για όλο τον λιβυκό λαό». Απέφυγε, ωστόσο, να κάνει νύξη στη συνεχιζόμενη παρουσία και δράση ξένων μισθοφόρων και τουρκικών στρατευμάτων, που υποτίθεται πως θα έφευγαν από τη χώρα από τον χειμώνα του 2020.

Κινητοποιήσεις Παλαιστινίων πολιτικών κρατουμένων σε ισραηλινές φυλακές και κέντρα «διοικητικής κράτησης» (δηλαδή κέντρα φυλάκισης Παλαιστινίων δίχως καν κατηγορίες) πραγματοποιήθηκαν το βράδυ της Τετάρτης, καθώς και κινητοποιήσεις σε διάφορες παλαιστινιακές πόλεις, στον απόηχο της πρόσφατης απόδρασης 6 Παλαιστινίων από τις ισραηλινές φυλακές υψίστης ασφαλείας Γκιλμπόα στο βόρειο Ισραήλ.

Οι ισραηλινές αρχές ανέφεραν, μεταξύ άλλων ότι σημειώθηκε πυρκαγιά σε κελιά των φυλακών στην περιοχή Νεγκέβ.

Εκπρόσωπος της Αρχής Παλαιστινίων Κρατουμένων ανακοίνωσε χτες ότι πραγματοποιήθηκαν διαβουλεύσεις με εκπροσώπους των κρατουμένων στις ισραηλινές φυλακές, ώστε να αντιμετωπίσουν «με κάθε διαθέσιμο μέσο» πιθανές επιθέσεις Ισραηλινών ειδικών σωφρονιστικών φρουρών και της αστυνομίας των φυλακών, που έχουν αυξήσει τα μέτρα καταστολής μετά την απόδραση των έξι.

Ο ίδιος κατηγόρησε την κυβέρνηση του Ισραήλ για άγριες επιθέσεις σε Παλαιστίνιους κρατούμενους σε φυλακές, αλλά και για προσαγωγές και συλλήψεις συγγενών των έξι Παλαιστινίων που απέδρασαν από τις φυλακές Γκιλμπόα.

Την ίδια ώρα ο ισραηλινός στρατός εντείνει τον αποκλεισμό χωριών και δρόμων κοντά στην πόλη Τζενίν στη Δυτική Οχθη, από όπου κατάγονται οι έξι, προσπαθώντας να τους συλλάβει. Παράλληλα, Ισραηλινοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο μεγαλύτερης κλιμάκωσης των μέτρων καταστολής το επόμενο διάστημα, μέχρι την σύλληψη των έξι.

• Στο μεταξύ ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Σάμεχ Σούκρι, μετά από συνάντηση που είχε χτες στο Κάιρο με τους ομολόγους του από Παλαιστίνη και Ιορδανία, κάλεσε διεθνείς και περιφερειακές δυνάμεις να δημιουργήσουν προϋποθέσεις για τη διαμόρφωση «κατάλληλου κλίματος» που θα επιτρέψει την προώθηση της διαδικασίας ισραηλινο-παλαιστινιακής διαπραγμάτευσης την ερχόμενη περίοδο. Η προώθηση της ειρήνης «θα επιτύχει την επιθυμούμενη ασφάλεια και σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή», πρόσθεσε.