Copyright 2021 The Associated

Ανακοίνωση του Λευκού Οίκου αναφέρει πως ο Μπάιντεν «εξέφρασε την εκτίμησή του για τις σχεδόν δύο δεκαετίες συνεισφοράς της Τουρκίας στην αποστολή του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν» και «επιβεβαίωσε την αμυντική συνεργασία των δύο χωρών και τη σημασία της Τουρκίας ως συμμάχου του ΝΑΤΟ», με βάση την οποία οι δύο πλευρές εξέτασαν τις εξελίξεις σε Συρία, Αφγανιστάν, Λιβύη, Ανατολική Μεσόγειο αλλά και Νότιο Καύκασο. Την ίδια στιγμή, η Ουάσιγκτον επανέλαβε «τις ανησυχίες των ΗΠΑ για την κατοχή του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400 από την Τουρκία», ενώ αναφέρθηκε και στη «σημασία των ισχυρών δημοκρατικών θεσμών, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου για την ειρήνη και την ευημερία».

Η δε τουρκική προεδρία ανακοίνωσε ότι η συνάντηση «έγινε σε θετική ατμόσφαιρα» και διευκρίνισε ότι «εκφράζοντας την κοινή βούληση για περαιτέρω ενίσχυση και ανάπτυξη των σχέσεων ΗΠΑ - Τουρκίας, οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να δημιουργηθεί ένας κοινός μηχανισμός», αλλά και ότι «συζητήθηκαν να ληφθούν αμοιβαία βήματα σύμφωνα με την κοινή προοπτική αύξησης του όγκου των διμερών εμπορικών συναλλαγών». Τονίστηκε δε «και η βάση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης και της συμμαχίας στο ΝΑΤΟ».

Ας σημειωθεί ότι χτες, το τουρκικό υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσε πως το επόμενο διάστημα θα γίνει νέα (η 2η κατά σειρά) συνάντηση αξιωματούχων των δύο πλευρών, για να διευθετηθεί το ζήτημα με τα «F-35» και «θα συζητηθούν τρόποι να λυθεί το πρόβλημα». Επίσης, ο Ερντογάν είπε ότι με τον Μπάιντεν συζήτησε και το ενδεχόμενο εκσυγχρονισμού των αμερικανικών «F-16» που διαθέτει η Τουρκία, αλλά και αγοράς νέων, ζητήματα για τα οποία - ισχυρίστηκε - «διαπίστωσα μια θετική προσέγγιση».

Σημειωτέον ότι η Νοτιοανατολική Μεσόγειος και η ευρύτερη περιοχή απασχόλησαν μια σειρά άλλες συναντήσεις, όπως και αυτή που είχε ο Ερντογάν με τον Γάλλο ομόλογό του Εμανουέλ Μακρόν, όπου ο Ερντογάν είπε ότι «εκφράσαμε και την ανησυχία μας για την πώληση των όπλων στην Ελλάδα», τονίζοντας ότι «μιλήσαμε ανοικτά, με μια ευρεία ατζέντα». Στην ίδια συνάντηση, αναδεικνύοντας τον ρόλο που επίμονα διεκδικεί και σε άλλα πεδία, κρίσιμα για την αναμέτρηση του βορειοατλαντικού άξονα με Ρωσία και Κίνα, η Αγκυρα επανέφερε και την πρόταση συγκρότησης ενός 6μερούς οργανισμού στον Νότιο Καύκασο, με τη συμμετοχή Γεωργίας, Ιράν, Ρωσίας, Αζερμπαϊτζάν, Τουρκίας και Αρμενίας, που θα επικεντρωθεί «στην ειρήνη και την ευημερία» στην περιοχή.

Επίσης, ενδεικτική είναι η συζήτηση που είχαν Ερντογάν και Μακρόν και για τη Λιβύη, ενόψει και νέας διεθνούς διάσκεψης που θα φιλοξενήσει το Παρίσι στις 12 Νοέμβρη και ο Τούρκος Πρόεδρος υποστήριξε ότι η γαλλική ηγεσία «επιμένει να έρθουμε εκεί ως συμπρόεδροι». Ανέφερε πάντως ότι «δεν μπορούμε να παραβρεθούμε» σε μια διάσκεψη όπου θα είναι Ελλάδα, Ισραήλ και Ελληνοκύπριοι.

Την ίδια στιγμή, ο Ερντογάν αναφέρθηκε και σε «θετικά βήματα» που επιθυμεί η χώρα του με τη Γαλλία και την Ιταλία όσον αφορά το πυραυλικό αμυντικό σύστημα «SAMP-T», που αναπτύσσει η γαλλοϊταλική κοινοπραξία EUROSAM.

Την ίδια στιγμή, η Αγκυρα ετοιμάζεται για κλιμάκωση του παζαριού και σε Ελληνοτουρκικά, Αιγαίο.

Μιλώντας στην «Εφημερίδα των Συντακτών», ο Τούρκος πρέσβης στην Αθήνα Μπουράκ Οζουγκεργκίν μίλησε για «μη παραγωγικό και επικίνδυνο κύκλο», που πρέπει να «σπάσει» στις σχέσεις των δύο χωρών, επειδή «αυτό που θεωρείται ως αμυντική κίνηση από τη μία πλευρά θεωρείται ως πρόκληση από την άλλη και αντίστροφα», προσθέτοντας μάλιστα ότι «θα μπορούσαμε να ζητήσουμε τη βοήθεια τρίτων φυσικά, αλλά στο τέλος θα εναπόκειται στους δύο λαούς να αποφασίσουν τι είδους σχέση θέλουν μεταξύ τους».

Επαναφέροντας τις αξιώσεις της Τουρκίας, σημείωσε ότι «ως χώρα με τη μεγαλύτερη ηπειρωτική ακτογραμμή, έχουμε νόμιμα δικαιώματα και ζωτικά συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο» και ότι η αξίωση σύμφωνα με την οποία «ένα μικροσκοπικό νησί (Καστελόριζο) θα μπορούσε να αποκλείσει την τεράστια τουρκική νότια ακτή από τη Μεσόγειο» «δεν θα ευσταθούσε ούτε για δέκα λεπτά σε ένα δικαστήριο Διεθνούς Δικαίου», εκτιμώντας μεταξύ άλλων ότι ο αγωγός «East Med» δεν είναι εφικτός, μετά και από τις εξελίξεις που «τρέχουν» στην Ενέργεια, με τις αυξήσεις των τιμών κ.τ.λ.

Μεταξύ άλλων, ο Τούρκος διπλωμάτης σημείωσε ότι «έχουμε μακροχρόνιες διαφωνίες στο Αιγαίο - έκταση χωρικών υδάτων, έκταση εναέριου χώρου, η έννοια του FIR, οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας, ζώνες έρευνας και διάσωσης, στρατιωτικοποίηση ορισμένων ελληνικών νησιών, ιδιοκτησία ορισμένων νησίδων και βράχων στο Αιγαίο κ.λπ. Οι διαφορές δεν αφορούν μόνο την UNCLOS, αλλά και τον υπόλοιπο κορμό του Διεθνούς Δικαίου, από τις Συνθήκες της Λοζάνης και των Παρισίων έως τις Συμβάσεις του Σικάγου και του Αμβούργου καθώς και αποφάσεις και κρίσεις διεθνών δικαστηρίων για διάφορες ξεχωριστές υποθέσεις», προσθέτοντας πως «ο Τύπος και οι πολιτικοί αρέσκονται να αγνοούν τις αποφάσεις που εκδόθηκαν σε πολλές δικαστικές υποθέσεις (οι οποίες φυσικά αποτελούν μέρος του Δίκαιου της Θάλασσας), που δικαιώνουν τις τουρκικές θέσεις».

Σε σχέση με τις συμφωνίες Ελλάδας με ΗΠΑ, Γαλλία, αλλά και Αίγυπτο, Ιταλία, Ισραήλ, Κύπρο, σημείωσε πως αν δεν είναι κατά της Τουρκίας, τότε δεν προβληματίζουν την Αγκυρα. Εσπευσε μάλιστα να παρατηρήσει ότι «τόσο οι γαλλικές όσο και οι αμερικανικές αρχές διευκρίνισαν τις προηγούμενες μέρες ότι αυτό συμβαίνει», αλλά και ότι «δεν ανησυχούμε ούτε για τις αγορές όπλων που κάνει ένα άλλο μέλος του ΝΑΤΟ».

Οσο δε για τους όρους οριοθέτησης ΑΟΖ, επισήμανε ότι μετά τις συμφωνίες Ελλάδας με Ιταλία και Αίγυπτο, «μας ενθαρρύνει το γεγονός ότι βλέπουμε πως η Ελλάδα τελικά εγκατέλειψε τα δόγματα δεκαετιών, στα οποία επέμενε σε θέματα οριοθέτησης. Αυτή η αλλαγή φιλοσοφίας και η πρακτική προσέγγιση που τη συνοδεύει, θα μπορούσαν πράγματι να βοηθήσουν στην επίτευξη μιας δίκαιης διευθέτησης μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας επίσης». Ακόμα, ότι «η πρόσφατη ελληνοϊταλική συμφωνία είναι ενδιαφέρουσα γιατί περιλαμβάνει συνεργασία με την Ιταλία σε θέματα εκμετάλλευσης στο Ιόνιο Πέλαγος. Αυτού του είδους οι εξελίξεις που οδηγούν σε συνεργασία και θετικά αποτελέσματα είναι ευπρόσδεκτες», για να καταλήξει μεταξύ άλλων ότι «αν η ΕΕ θέλει να γίνει πραγματικά παγκόσμια, θα βρει στην Τουρκία έναν εταίρο».

Την παραίτησή του από την πρωθυπουργία αλλά και την ηγεσία του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SDSM) υπέβαλε προχτές το βράδυ ο Ζόραν Ζάεφ, μετά τις μεγάλες απώλειες που κατέγραψε το κόμμα του και στον β' γύρο των δημοτικών εκλογών στη Βόρεια Μακεδονία.

Ο υποψήφιος του SDSM, Πέτρε Σιλέγκοφ, έχασε στον μητροπολιτικό δήμο των Σκοπίων με διαφορά 14 μονάδων από την «ανεξάρτητη» Ντανέλα Αρσοβσκα, την οποία στήριξε και το κεντροδεξιό αντιπολιτευόμενο VMRO - DPMNE. Το κυβερνών κόμμα έχασε επίσης σε άλλους μεγάλους δήμους - Μοναστήρι, Οχρίδα κ.α. - ενώ συνολικά επικράτησε μόλις σε 16, έναντι 42 στους οποίους επικράτησε το VMRO.

Ο αρχηγός του VMRO, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, ζήτησε να προκηρυχθούν πρόωρες βουλευτικές εκλογές, ενώ αναφερόμενος στη χώρα ως «Μακεδονία» είπε ότι αυτή «πρέπει να αλλάξει και οι αλλαγές ξεκινούν σήμερα (...) Περάσαμε πολλή αναταραχή αλλά άξιζε τον κόπο».

Από τη μεριά του ο Ζάεφ υποστήριξε ότι «ακόμα και σε τέτοιες συνθήκες, παραμένω στην άποψη ότι δεν πρέπει να γίνουν πρόωρες βουλευτικές εκλογές» και μίλησε για «δυόμισι μοναδικά χρόνια δουλειάς και οικονομικής επιτυχίας που θα ωφελήσουν όλο τον λαό μας και τη χώρα», δηλώνοντας μεταξύ άλλων «περήφανος που έφερε τη Βόρεια Μακεδονία στο ΝΑΤΟ» αλλά και εκφράζοντας την πεποίθηση ότι σύντομα θα ξεκινήσουν και επίσημα οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ, για να καταλήξει ότι «είναι καιρός οι πολίτες να στηρίξουν τους πολιτικούς που παίρνουν δύσκολες αποφάσεις».

Τυπικά δεν είναι απαραίτητο να γίνουν νέες εκλογές, αφού ο σημερινός κυβερνητικός συνασπισμός ελέγχει τις 62 από τις 120 έδρες της Βουλής. Το SDSM αναμένεται να ορίσει νέο πρωθυπουργό, το σχήμα του οποίου θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή, διαδικασία κατά την οποία ωστόσο δεν αποκλείεται να καταγραφούν μετατοπίσεις ή διαφοροποιήσεις, με φόντο την όξυνση των διεργασιών για την ευρωατλαντική «ολοκλήρωση» των Δυτικών Βαλκανίων (βλέπε και σχετικό θέμα στα Διεθνή).

Κληθείς χτες να τοποθετηθεί για τις εξελίξεις στη γείτονα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γ. Οικονόμου είπε ότι «η κυβέρνηση προφανώς και δεν σχολιάζει τις εσωτερικές εξελίξεις σε άλλα κράτη, ούτε στη Βόρεια Μακεδονία». Τόνισε ωστόσο την προσήλωση και της κυβέρνησης ΝΔ στη ΝΑΤΟικής κοπής Συμφωνία των Πρεσπών, λέγοντας πως «είναι σαφές ότι τα κράτη έχουν συνέχεια και δεσμεύονται, στο πλαίσιο της παρουσίας και της συνέχειας αυτής, από τις Συμφωνίες που έχουν υπογράψει».

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης η πρέσβειρα ενημέρωσε την αντιπροσωπεία του ΚΚΕ για τις εξελίξεις στην Κούβα, την πάλη του ΚΚΚ και του κουβανικού λαού, τις συνέπειες του πολύχρονου αποκλεισμού των ΗΠΑ και της αντεπανασταστικής δράσης.

Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ καταδίκασε τον εγκληματικό αμερικανικό αποκλεισμό της Κούβας και αναφέρθηκε στην πάλη του Κόμματος για τον τερματισμό του, στη σταθερή στάση του ενάντια στις αντεπαναστατικές ενέργειες και την αμέριστη και έμπρακτη διεθνιστική του αλληλεγγύη στο πλευρό της Κούβας, του ΚΚ και του κουβανικού λαού.