ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 7 Δεκέμβρη 2021
Σελ. /28
ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΓΓ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ, ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΑ, ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ
Πιο αναγκαίο και επίκαιρο από ποτέ το χτίσιμο μιας κοινωνίας απελευθερωμένης από τα δεσμά του κεφαλαίου

«Η εργατική τάξη θα ολοκληρώσει ό,τι ξεκίνησαν οι κομμουνάροι, ό,τι συνέχισαν σχεδόν μισό αιώνα μετά οι μπολσεβίκοι, ό,τι είναι και σήμερα ακόμα πιο αναγκαίο και επίκαιρο από ποτέ: Το χτίσιμο μιας κοινωνίας απελευθερωμένης από τα δεσμά του κεφαλαίου και της εξουσίας του», τόνισε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, μιλώντας το περασμένο Σάββατο 4 Δεκέμβρη στην εκδήλωση της ΚΟ Γαλλίας με θέμα «Παρισινή Κομμούνα 1871: Ο δοξασμένος προάγγελος της νέας κοινωνίας - Παρακαταθήκες για το σύγχρονο επαναστατικό, εργατικό κίνημα», με την οποία ολοκληρώθηκε η τριήμερη επίσκεψή του στο Παρίσι.

Η εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο AGECA παρουσία πολλών μελών και φίλων του Κόμματος στο Παρίσι, άνοιξε με την απαγγελία τριών ποιημάτων για την Παρισινή Κομμούνα που «πάντα ζει», αλλά και για τον ματωμένο Δεκέμβρη του '44 της Αθήνας, που γράφτηκαν για το «στρατόπεδο εκείνων που πολεμάνε για τη ζωή» και ενώνονται σ' όλους τους καιρούς με ένα άρρηκτο κόκκινο νήμα έως την ώρα που θα πάρουν τα όνειρα εκδίκηση, των Π. Ελυάρ και Ε. Ποτιέ, από την ηθοποιό Βασιλική Βεντούρα.

Στον Δ. Κουτσούμπα η ΚΟ Γαλλίας πρόσφερε ένα καλαίσθητο λεύκωμα με πολλές φωτογραφίες και στοιχεία για την Παρισινή Κομμούνα, ενώ και άλλοι σύντροφοι του πρόσφεραν ποιήματα και λευκώματα αφιερωμένα στην «πρώτη έφοδο της εργατικής τάξης στον ουρανό».

Παραβρέθηκαν εκπρόσωποι από το Επαναστατικό ΚΚ Γαλλίας, τους Κομμουνιστές Γαλλίας, τον Πόλο για την Κομμουνιστική Αναγέννηση στη Γαλλία και τον Εθνικό Κομμουνιστικό Σύνδεσμο.

Ακολουθούν αποσπάσματα από την ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

***

«Αγαπητοί φίλοι και φίλες,

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Είμαστε εδώ, στο Παρίσι, για να κορυφώσουμε το πλούσιο πρόγραμμα αφιερωμάτων, εκδηλώσεων, εκδόσεων και άλλων δραστηριοτήτων, με τις οποίες το Κόμμα μας τιμά την ηρωική Παρισινή Κομμούνα, στα 150 χρόνια από την πρώτη έφοδο της εργατικής τάξης στο όνειρο!

(...) Λίγες εκατοντάδες μόλις μέτρα από τον χώρο που βρισκόμαστε σήμερα, βρίσκεται ένας τόπος που έχει εμπνεύσει όσο λίγοι σε όλο τον κόσμο τον αγώνα της εργατικής τάξης και του επαναστατικού εργατικού κινήματος διεθνώς.

Είναι ένα σημείο που εφάμιλλη με αυτό σπουδαιότητα για το παγκόσμιο επαναστατικό κίνημα έχουν ίσως μονάχα τα σημεία εκείνα της Πετρούπολης στη Ρωσία, στα οποία διαδραματίστηκαν οι κορυφαίες στιγμές της Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης το 1917.

Κάθε σημείο αυτής της πόλης κρύβει πίσω του μια γνωστή ή άγνωστη ιστορία για το πώς οι άνδρες, οι γυναίκες, ακόμη και τα παιδιά του λαού του Παρισιού πάλεψαν, μόχθησαν καθημερινά, από το ξέσπασμα της Επανάστασης στις 18 Μάρτη του 1871 έως και το ηρωικό τέλος της στις 28 Μάη, για να πετύχουν κάτι το πρωτόγνωρο μέχρι εκείνη τη στιγμή: Να εξουσιάζουν το μέλλον και τις τύχες τους οι ίδιοι οι εργάτες και όχι οι εκμεταλλευτές τους.

(...) Γι' αυτόν τον λόγο, σύντροφοι και φίλοι, η Κομμούνα του Παρισιού αποτέλεσε και αποτελεί έναν από τους λαμπρότερους φάρους στην πάλη του διεθνούς επαναστατικού κινήματος.

"Το πιο υψηλό παράδειγμα του πιο περίλαμπρου προλεταριακού κινήματος του 19ου αιώνα", όπως την περιέγραψε ο Λένιν.

Οι λαοί δεν έχουν πει την τελευταία τους λέξη

Ολη αυτή η διαδικασία, που η έναρξή της σηματοδοτήθηκε με την Παρισινή Κομμούνα του 1871, παραμένει επίκαιρη μέχρι και τις μέρες μας.

Παρά το τεράστιο - ιστορικά προσωρινό - πισωγύρισμα που γνωρίσαμε με την υποστολή της κόκκινης σημαίας, τελικά, από το Κρεμλίνο, με την ανατροπή του σοσιαλισμού που έκανε την πρώτη του απόπειρα να οικοδομηθεί, οι λαοί δεν έχουν πει ακόμα την τελευταία τους λέξη.

(...) Ενα πρώτο συμπέρασμα από τα γεγονότα της Κομμούνας, που έχει πολύ μεγάλη σημασία για τον αγώνα της εργατικής τάξης και των συμμάχων της σήμερα, είναι ότι ο μεγάλος αντίπαλος του λαού, ο καπιταλισμός, δεν είναι ανίκητος, δεν είναι παντοδύναμος (...)

Η Κομμούνα του Παρισιού, όμως, έδειξε και κάτι ακόμα: Οτι η εργατική τάξη και ο λαός έχουν να ορθώσουν το ανάστημά τους ενάντια στους εκμεταλλευτές τους.

Αυτή η μεγάλη δύναμη του προλεταριάτου φάνηκε όταν οι εξεγερμένοι κομμουνάροι αρνήθηκαν να παραδώσουν τα όπλα τους τόσο στους Πρώσους κατακτητές όσο και στην αστική κυβέρνηση του Θιέρσου και επέβαλαν για 72 μέρες το δικαίωμά τους να εξουσιάζουν οι ίδιοι τις τύχες τους.

Με αυτόν τον τρόπο, απέναντι σε ένα σύστημα εκμεταλλευτικό και γεμάτο αντιθέσεις, ορθώθηκε ο γίγαντας πλέον λαός, που βγήκε στο προσκήνιο της ιστορικής και κοινωνικής εξέλιξης.

(...) Οπως έλεγε ο Λένιν, στην πραγματικότητα "η Κομμούνα έμαθε στο ευρωπαϊκό προλεταριάτο να βάζει συγκεκριμένα τα καθήκοντα της σοσιαλιστικής επανάστασης".

(...) Οι 72 μέρες της ζωής της Παρισινής Κομμούνας προσέφεραν, επίσης, την πείρα που αποκρυσταλλώθηκε στα σημαντικά θεωρητικά συμπεράσματα του μαρξισμού - λενινισμού για τη σύγκρουση με το αστικό κράτος, τη θεμελιακή διαφορά ανάμεσα στην αντεπαναστατική αστική βία και την επαναστατική βία του εξεγερμένου λαού.

Ενα από τα μεγάλα διδάγματα της Κομμούνας είναι ότι η εργατική τάξη δεν μπορεί να κατακτήσει την έτοιμη κρατική καπιταλιστική μηχανή και να τη βάλει σε κίνηση για τους δικούς της σκοπούς.

Δεν φτάνει η απλή κατάληψη της "έτοιμης κρατικής μηχανής", αλλά η εκ βάθρων αναδιάρθρωσή της, η συντριβή όλων των παλιών σάπιων δομών της.

Αυτό το πολύ σημαντικό συμπέρασμα επιβεβαιώθηκε από τη νικηφόρα έκβαση της Οκτωβριανής Επανάστασης, καθώς και των υπόλοιπων σοσιαλιστικών επαναστάσεων κατά τον 20ό αιώνα.

Το καινοτόμο και προοδευτικό ο λαός θα το βρει στον αγώνα και όχι στο σύστημα και στις κυβερνήσεις του

Η επιβεβαίωσή του, όμως, έγινε δυστυχώς και με την αρνητική πείρα των συνεπειών που υπήρξαν για το εργατικό - λαϊκό κίνημα, όταν αυτή η νικηφόρα στρατηγική για την ανατροπή της αστικής εξουσίας έπαψε να αποτελεί - σε πολλές περιπτώσεις κατά τον 20ό και 21ο αιώνα - τη σταθερή πυξίδα του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος.

Σε πολλά Κομμουνιστικά Κόμματα διαμορφώθηκε μια - στρατηγικής σημασίας - αντίληψη ότι μπορούμε να πάμε στον σοσιαλισμό μέσα από επιμέρους μεταρρυθμίσεις που θα τις κάνει μια κυβέρνηση συνεργασίας κομμουνιστών, σοσιαλιστών, σοσιαλδημοκρατών, ακόμα και κάποιων φιλελεύθερων αστικών κομμάτων.

Μια κυβέρνηση που θα διαμορφωνόταν σταδιακά, μέσα από συνεργασίες σε επιμέρους μέτωπα, που κατά περιόδους βαφτίζονται άλλοτε "αντιφασιστικά", άλλοτε "αντιπολεμικά", άλλοτε "αντιδικτατορικά", άλλοτε "αντιδεξιά" ή "αντινεοφιλελεύθερα" κ.λπ., τα οποία θα προέκυπταν ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες, αποκρύβοντας την πραγματική αιτία της εμφάνισης αυτών των επιμέρους αντιθέσεων, που είναι το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα.

Πρόκειται για μια στρατηγική αντίληψη που δεν επιβεβαιώθηκε πουθενά, σε καμία χώρα.

Οπου υλοποιήθηκε, οδήγησε στην ενσωμάτωση του εργατικού - λαϊκού κινήματος και στην αλλοίωση του επαναστατικού χαρακτήρα των Κομμουνιστικών Κομμάτων που συμμετείχαν σε αστικές κυβερνήσεις, με αποτέλεσμα την οριστική μετάλλαξή τους.

Πολλά από αυτά μάλιστα, όπως στην Ιταλία, στην Ισπανία και στη Γαλλία που βρισκόμαστε, οδηγήθηκαν σε μεγάλη απώλεια δυνάμεων και υποδομών, σημαντικών για την οργάνωση του αγώνα, δυστυχώς έφτασαν έως και την πλήρη εξαφάνισή τους.

Αυτή η πείρα έχει μεγάλη σημασία και για το σήμερα, όπου επανέρχεται και στη χώρα μας η σοσιαλδημοκρατική και οπορτουνιστική πρόταση ότι μπορεί δήθεν να υπάρξει μια "προοδευτική" κυβέρνηση στο έδαφος του καπιταλισμού, που θα δώσει φιλολαϊκή λύση στα μεγάλα λαϊκά προβλήματα.

Το Κόμμα μας είναι εξοπλισμένο με τα συμπεράσματα από τη δράση του: Την περίοδο των μνημονίων το 2010 - 2012 και στη συνέχεια, μετά την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ, ως αξιωματική αντιπολίτευση καταρχάς το 2012 έως το 2015 και ως κυβέρνηση από το 2015 έως το 2019. Με την υπεύθυνη στάση του να αρνηθεί τη συμμετοχή, στήριξη ή ανοχή στην αστική - αντιλαϊκή διακυβέρνηση της ονομαζόμενης "πρώτη φορά αριστεράς". Μια στάση που αποτελεί διαχρονική παρακαταθήκη για το εργατικό - λαϊκό κίνημα και την εξέλιξή του.

Οι εργαζόμενοι και ο λαός βρήκαν στο ΚΚΕ την πολιτική εμπροσθοφυλακή που δεν συμβιβάζεται, δεν υποχωρεί, δεν προχωρά σε τυχοδιωκτισμούς, αλλά συνειδητά βρίσκεται μέσα στους καθημερινούς εργατικούς αγώνες, ανοίγει τον δρόμο της ανυπακοής, της καταπολέμησης της μοιρολατρίας.

Συνεχίζουμε με καθαρότητα και συνέπεια να επιμένουμε να εξηγούμε ότι η μοναδική προϋπόθεση να βρεθεί το ΚΚΕ στη διακυβέρνηση είναι να είναι ο ίδιος ο λαός, η εργατική τάξη στην εξουσία, με κοινωνική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, κεντρικό επιστημονικό σχεδιασμό, να ξεκινά την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας, του σοσιαλισμού.

Αλλη λύση, άλλη διέξοδος δεν υπάρχει.

Οποιος σήμερα αναζητά το σύγχρονο, το καινοτόμο, το προοδευτικό, αυτό δεν θα το βρει μέσα στο σύστημα.

Οποιος είναι πρόθυμος να υπηρετήσει από κυβερνητική θέση τη σαπίλα του καπιταλισμού, δήθεν για "να τον κάνει λίγο καλύτερο" ή κοροϊδεύει χοντρά ή απλά επιδιώκει να σπείρει συγχύσεις στο κίνημα.

Η εναλλακτική βρίσκεται μόνο στον αγώνα για το σήμερα και το αύριο αυτού του τόπου, αυτού του λαού.

Βρίσκεται στον συνεχή αγώνα για να δημιουργούμε ρήγματα στο σύστημα, προκειμένου να βγούμε όσο γίνεται νωρίτερα στο ξέφωτο.

(...) Οχι να του "μπαλώνουμε τις τρύπες", να του δίνουμε ανάσες, ελπίζοντας ή ακριβέστερα έχοντας την αυταπάτη ότι μπορούμε με αυτόν τον τρόπο να το αλλάξουμε πραγματικά.

Αυτό το διεφθαρμένο καπιταλιστικό σύστημα μόνο ανατρέπεται. Δεν εξανθρωπίζεται με λόγια περί "προόδου και δημοκρατίας", με επίκληση "στην προοδευτική διακυβέρνηση", με κάποιες ενέργειες και δράσεις από τις θέσεις της κυβερνητικής αστικής εξουσίας.

Γιατί το ίδιο το αστικό σύστημα, έτσι, σου βάζει τα όριά του και προσδιορίζει τα όριά σου.

Αυτό το σύστημα μπορεί να αλλάξει και πρέπει να αλλάξει, μόνο από τις θέσεις της όξυνσης της ταξικής πάλης, της αντιμονοπωλιακής - αντικαπιταλιστικής εργατικής - λαϊκής πάλης και συμμαχίας των κοινωνικών δυνάμεων που έχουν συμφέρον από αυτήν την εξέλιξη, που έχουν συμφέρον από τη νέα κοινωνία.

(...) Εμπνεόμαστε, αποτιμώντας τα 150 χρόνια από την Παρισινή Κομμούνα.

Η Ιστορία έχει αποδείξει ότι μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό, όταν βαδίσει αποφασιστικά στον δρόμο της ανατροπής, για να πάρει ο ίδιος στα χέρια του το τιμόνι της εξουσίας.

Οποτε η εργατική τάξη, ο λαός απαίτησε να ικανοποιηθούν οι ανάγκες του, πίστεψε στη δύναμή του και πήρε την τύχη του στα χέρια του, ο τροχός της Ιστορίας γύρισε μπροστά.

Ξέρουμε τι μπορεί να πετύχει ο λαός όταν σηκώσει το ανάστημά του και πιστέψει στη δύναμή του σε κρίσιμες στιγμές.

Το ΚΚΕ μπαίνει μπροστά και διαθέτει όλες του τις δυνάμεις για να οργανώσει ο λαός την αντεπίθεσή του, να βάλουν οι εργαζόμενοι τη δική τους σφραγίδα στις εξελίξεις (...)».

Στα βήματα του «δοξασμένου προάγγελου της νέας κοινωνίας»

Ιστορικό περίπατο στα βήματα της Παρισινής Κομμούνας περιλάμβανε το πρωί της περασμένης Παρασκευής το πρόγραμμα του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα, στο πλαίσιο της τριήμερης επίσκεψής του στο Παρίσι, όπου τον συνόδευσαν ο Ζήσης Λυμπερίδης, μέλος της Γραμματείας της ΚΕ, και πολλά μέλη της ΚΟ Γαλλίας του Κόμματος. Την ξενάγηση έκανε ο ιστορικός Βαγγέλης Λάσκαρης.

Αφετηρία η πλατεία Louise Michel, που πήρε το όνομά της από την Γαλλίδα δασκάλα, ποιήτρια και συγγραφέα, γνωστή και ως «Κόκκινη Παρθένα της Μονμάρτης», που με τις οργανωτικές ικανότητες και τη δράση της συγκαταλέγεται στα πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν στην Κομμούνα του Παρισιού και την υπερασπίστηκαν με το όπλο στο χέρι.

Αμέσως μετά η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ επισκέφτηκε τον λόφο της Μονμάρτης, όπου στις 18/3/1871 η αστική τάξη έστειλε στρατεύματα να αφοπλίσουν την Εθνοφρουρά από τα κανόνια που είχαν κατασκευαστεί στη διάρκεια της πολιορκίας του Παρισιού (κατά τον γαλλοπρωσικό πόλεμο) και είχαν πληρωθεί με δημόσιες εισφορές.

Να σημειωθεί πως με το τέλος του γαλλοπρωσικού πολέμου το Παρίσι ήταν υπό πρωσική κατοχή. Ο λαός και η Εθνοφρουρά του Παρισιού, ωστόσο, ενώ είχαν αντέξει πρωτύτερα την πρωσική πολιορκία για έξι μήνες, αρνήθηκαν τη συνακόλουθη πρωσική κατοχή, αποκλείοντας τους Πρώσους σε μία μικρή περιοχή του Παρισιού και αστυνομεύοντας τα «σύνορα» της περιοχής αυτής. Η κυβέρνηση της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας, με Πρόεδρο τον Αδόλφο Θιέρσο, φοβήθηκε ότι οι εργάτες του Παρισιού θα έπαιρναν τα όπλα της Εθνοφρουράς και έτσι στις 18 Μάρτη ο γαλλικός στρατός μπήκε στο Παρίσι. Η Εθνοφρουρά του Παρισιού όμως αρνήθηκε να παραδώσει τα όπλα.

Η αντίδραση του εργαζόμενου λαού της γαλλικής πρωτεύουσας ήταν αστραπιαία και η αστική κυβέρνηση της αντίδρασης αναγκάστηκε να καταφύγει στις Βερσαλλίες κάτω από την προστασία του πρωσικού στρατού.

Με την κάλυψή του, τον Μάη του 1871, μετά από δύο μήνες πολιορκίας και βομβαρδισμών, πραγματοποιήθηκε γενική επίθεση στο Παρίσι από την αστική τάξη και από τους ίδιους εκείνους ανθρώπους που είχαν χαρακτηρίσει «ιεροσυλία» τον βομβαρδισμό από τους Πρώσους, επειδή δήθεν τους «προκαλούσε» ο λαός του Παρισιού. Για μια ακόμα φορά στην Ιστορία, το ταξικό ένστικτο της αστικής τάξης μπήκε «υπεράνω όλων».

Ακολούθησε περιήγηση στα στενά της Μονμάρτης, σε σημεία όπου δόθηκαν σημαντικές μάχες. Κάθε γωνιά της ιστορικής συνοικίας του Παρισιού έχει να αφηγηθεί μία ιστορία. Ακόμα και το Moulin Rouge - όπως ενημερώθηκε η αντιπροσωπεία του Κόμματος περνώντας έξω απ' αυτό - την εποχή της Παρισινής Κομμούνας αποτελούσε τόπο συνάντησης των επαναστατών.

Στη συνέχεια η αντιπροσωπεία του Κόμματος επισκέφθηκε την πλατεία Δημοκρατίας. Εκεί, στην οδό Κορντερί, το σπίτι με τον αριθμό 14 στέγασε από το 1869 την Ομοσπονδία των παρισινών οργανώσεων της Διεθνούς Ενωσης Εργατών, που δημιουργήθηκε το 1864 και είναι γνωστή ως Πρώτη Διεθνής, της οποίας ηγούνταν μεταξύ άλλων ο βιβλιοδέτης Eugene Varlin, μέλος της Παρισινής Κομμούνας το 1871. Τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής Αμυνας των 20 Διαμερισμάτων του Παρισιού, αρκετοί από τους οποίους εξελέγησαν στην Κομμούνα το 1871, συνέταξαν σε αυτόν τον χώρο την πρώτη τους προκήρυξη, η οποία αναρτήθηκε στους τοίχους του Παρισιού στις 15/9/1870 και πήρε την ονομασία «πρώτη κόκκινη αφίσα».

Δίπλα, το σπίτι με τον αριθμό 16 ήταν η έδρα του Parti Socialiste de France και στη συνέχεια του γαλλικού τμήματος της Εργατικής Διεθνούς, μέχρι το 1912.

Η περιήγηση κατέληξε στο νεκροταφείο Περ Λασέζ, στον «Τοίχο των Ομόσπονδων» όπως ονομάστηκε το σημείο όπου εκτελέστηκαν 147 μέλη της Παρισινής Κομμούνας. Εκεί ο Δ. Κουτσούμπας κατέθεσε στεφάνι στη μνήμη τους.

Η πτώση της Κομμούνας ήρθε στις 18 Μάη. Το μένος της αστικής τάξης της Γαλλίας ήταν τεράστιο και ήθελε να δώσει παραδειγματική τιμωρία στους εξεγερμένους εργάτες. Ετσι, στις 21 Μάη τα στρατεύματα του στρατηγού Μακ - Μαόν αρχίζουν γενική επίθεση ενάντια στο Παρίσι. Κινητοποιούνται 130.000 καλά οπλισμένοι και εκπαιδευμένοι στρατιώτες, που υποστηρίζονται από μεγάλες μονάδες βαρέος πυροβολικού. Απέναντί τους βρίσκονται περίπου 30.000 κομμουνάροι, άσχημα οπλισμένοι. Η αγριότητα των επιθέσεων είναι τέτοια που η βδομάδα μέχρι τις 28 Μάη, οπότε ηττάται η Κομμούνα, έμεινε στην ιστορία ως «Ματωμένη Βδομάδα». «Η γη στρώθηκε από τα πτώματά τους και το φρικιαστικό αυτό θέαμα θα χρησιμεύσει για να δοθεί ένα μάθημα», έλεγε ο Θιέρσος σε τηλεγράφημά του την εποχή εκείνη.

Και μπορεί η αστική τάξη να ήθελε να δώσει το δικό της «μάθημα» και να κηρύξει και τότε το «τέλος της Ιστορίας», μπορεί την πρώτη «έφοδο της εργατικής τάξης στον ουρανό» να την ακολούθησαν η τρομοκρατία και το προσωρινό πισωγύρισμα, τα διδάγματά της όμως έγιναν από το επαναστατικό κίνημα πολύτιμα μαθήματα και όπλο για έναν νέο κύκλο νικηφόρων σοσιαλιστικών επαναστάσεων.

Στο Περ Λασέζ ο Δ. Κουτσούμπας κατέθεσε από ένα λουλούδι στους τάφους των Μόρις Τορέζ, ΓΓ του ΚΚ Γαλλίας, Πωλ Ελυάρ, κομμουνιστή ποιητή, ο οποίος μάλιστα είχε επισκεφτεί τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας στον Γράμμο το 1949, και Ζαν Μπατίστ Κλεμάν, ήρωα της Κομμούνας και συγγραφέα του τραγουδιού «Ο καιρός των κερασιών».

Ολόκληρη η ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ

Ολόκληρη η ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, στην εκδήλωση της ΚΟ Γαλλίας για την Παρισινή Κομμούνα, θα δημοσιευτεί σε επόμενο φύλλο του «Ριζοσπάστη».



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ