Με εντατικές επαφές και διαβουλεύσεις μεταξύ των ΗΠΑ και των συμμάχων τους προετοιμάζονται οι διαπραγματεύσεις της επόμενης βδομάδας με τη Μόσχα, για τις «εγγυήσεις ασφαλείας» στην ανατολική Ευρώπη. Τα εν λόγω παζάρια θα ξεκινήσουν με συνομιλίες ΗΠΑ - Ρωσίας στη Γενεύη και θα συνεχιστούν στο Συμβούλιο ΝΑΤΟ - Ρωσίας, αλλά και σε συνεδρίαση του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ).

Οι σκληρές διαπραγματεύσεις και η επίκληση στη «διπλωματία» δεν αναιρούν βέβαια τις σφοδρές αντιθέσεις και την επικίνδυνη όξυνση της αντιπαράθεσης Δύσης - Ρωσίας γύρω από την Ουκρανία, τη Βαλτική και τη Μαύρη Θάλασσα. Παράλληλα βρίσκονται σε άμεση αλληλεπίδραση με τον ανταγωνισμό απέναντι στη ραγδαία άνοδο της Κίνας και τη μετατόπιση του κέντρου βάρους του στην ανερχόμενη περιοχή Ασίας - Ειρηνικού. Σε ένα τέτοιο φόντο, άλλωστε, έρχονται στην επιφάνεια και οι διαχρονικές αντιθέσεις εντός του ευρωατλαντικού άξονα για τη σχέση με τη Ρωσία.

Σε ό,τι αφορά το χρονοδιάγραμμα των συνομιλιών, στις 10 Γενάρη αντιπροσωπείες των ΗΠΑ και της Ρωσίας, με επικεφαλής την αναπληρώτρια ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Γουέντι Σέρμαν, και τον Ρώσο αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών, Σ. Ριαμπκόφ, θα συναντηθούν στη Γενεύη.

Χτες επιβεβαιώθηκε ότι στις 12 Γενάρη στις Βρυξέλλες θα γίνει ειδικό Συμβούλιο ΝΑΤΟ - Ρωσίας, με τη συμμετοχή των πρεσβευτών του ΝΑΤΟ, του Σ. Ριαμπκόφ και Ρώσων αξιωματούχων, ενώ την επομένη θα συνεδριάσει στη Βιέννη ο ΟΑΣΕ, όπου συμμετέχουν οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Ουκρανία και ευρωπαϊκά κράτη.

Υπενθυμίζεται ότι η Ρωσία έχει καταθέσει προτάσεις για γραπτές «εγγυήσεις ασφαλείας» από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, ζητώντας μεταξύ άλλων να μην ενταχθούν στο ΝΑΤΟ η Ουκρανία και η Γεωργία, να σταματήσει η ανάπτυξη εξοπλισμών και στρατευμάτων σε χώρες κοντά στα σύνορά της, να μην αναπτυχθούν πύραυλοι μικρού και μεσαίου βεληνεκούς στην Ευρώπη.

Αξίζει δε να σημειωθεί ότι την ώρα που η Μόσχα θέτει ως «κόκκινη γραμμή» την εναντίωση στην παραπέρα επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα σύνορά της, ο Πρόεδρος της Φινλανδίας, Σ. Νιινίστο, παρότι η χώρα διατηρεί καλές σχέσεις με τη Ρωσία, στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του επέλεξε να επαναλάβει ότι η χώρα του διατηρεί το δικαίωμα της επιλογής να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.

Υπενθυμίζεται ότι η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ είχε «προειδοποιήσει» τον περασμένο μήνα ότι εάν η Φινλανδία και η Σουηδία ενταχθούν στο ΝΑΤΟ «αυτό θα είχε σοβαρές στρατιωτικές και πολιτικές συνέπειες» με «αντίστοιχη απάντηση από τη Ρωσία».

Από την πλευρά του ΝΑΤΟ, αξιωματούχος της λυκοσυμμαχίας σημείωσε στο «Ρόιτερς» ότι «οποιοσδήποτε διάλογος με τη Ρωσία θα πρέπει να προχωρήσει στη βάση της αμοιβαιότητας. Να απαντά στις ανησυχίες του ΝΑΤΟ για τις ενέργειες της Ρωσίας (...) και να γίνει σε διαβούλευση με τους Ευρωπαίους εταίρους του ΝΑΤΟ».

Την Παρασκευή θα πραγματοποιηθεί έκτακτη τηλεδιάσκεψη των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ, υπό την προεδρία του γγ, Γενς Στόλτενμπεργκ, όπου αναφέρεται ότι θα συζητήσουν τις ρωσικές προτάσεις για τις «εγγυήσεις ασφαλείας», καθώς και «τη συγκέντρωση ρωσικών στρατευμάτων εντός και γύρω από την Ουκρανία και ευρύτερα θέματα ευρωπαϊκής ασφάλειας».

Πρόκειται για ακόμη μια κίνηση του ΝΑΤΟ «με στόχο την αύξηση των εντάσεων γύρω από την εσωτερική ουκρανική κρίση και να εμφανιστεί η Ρωσία ως μέρος της σύγκρουσης» στην ανατολική Ουκρανία, σχολίασε ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Αλ. Γκρουσκό.

Ενόψει των συνομιλιών με τη Ρωσία, με στόχο τον συντονισμό των μελών του ΝΑΤΟ και το «γεφύρωμα» μεταξύ τους αντιθέσεων, ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Αντ. Μπλίνκεν, συζήτησε τη Δευτέρα τη στρατιωτική δραστηριότητα της Ρωσίας στα σύνορα με την Ουκρανία, με την ομάδα των «Εννέα του Βουκουρεστίου» (Πολωνία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Τσεχία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία και Σλοβακία).

Ο Μπλίνκεν «υπογράμμισε τη δέσμευση των ΗΠΑ στη συνεχιζόμενη στενή διαβούλευση και στον συντονισμό με όλους τους διατλαντικούς συμμάχους και εταίρους μας, καθώς εργαζόμαστε για την αποκλιμάκωση μέσω της αποτροπής, της άμυνας και του διαλόγου», σημειώνει ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Εξάλλου, σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του, Μ. Τσαβούσογλου, επισημάνθηκε η σημασία του «συνεχούς συντονισμού σχετικά με την απειλή της ρωσικής κλιμάκωσης στην Ουκρανία». Συζήτησαν επίσης ζητήματα που σχετίζονται με το Κέρας της Αφρικής (Αιθιοπία, Σομαλία, Σουδάν, Τζιμπουτί, Ερυθραία), τον διορισμό ειδικού απεσταλμένου από την Τουρκία για να συζητήσουν τη διαδικασία ομαλοποίησης με την Αρμενία, καθώς και για την εμβάθυνση των διμερών σχέσεων και εντός του ΝΑΤΟ.

Την ίδια ώρα, καθώς οι ΗΠΑ διεκδικούν πρωταγωνιστικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για την ανατολική Ουκρανία και την ανατολική Ευρώπη, αναβάθμιση του δικού της ρόλου στα παζάρια διεκδικεί και η ΕΕ.

Ο επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, πιστεύει ότι «η ΕΕ δεν μπορεί να είναι ουδέτερος θεατής στις διαπραγματεύσεις εάν η Ρωσία θέλει πραγματικά να συζητήσει την αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ευρώπης», σύμφωνα με εκπρόσωπο της ΕΕ που επικαλείται το «Ρόιτερς». Η ΕΕ βλέπει την Ουκρανία ως «στρατηγικό εταίρο», πρόσθεσε.

Ο Μπορέλ ξεκίνησε χτες την επίσκεψή του στην Ουκρανία, στο πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό φέτος, όπου μαζί με τον Ουκρανό ΥΠΕΞ, Ντμ. Κουλέμπα, αναμένεται να μεταβεί στη «γραμμή επαφής» της σύγκρουσης με τους φιλορώσους αυτονομιστές στα ανατολικά (Ντονμπάς).

Τη στάση Ουκρανίας και Βρετανίας απέναντι στη «ρωσική επιθετικότητα» συντόνισαν σε τηλεφωνική τους επικοινωνία ο Κουλέμπα με την Βρετανίδα ομόλογό του, Λιζ Τρας. Η Τρας ενημέρωσε επίσης την Ουκρανία για τη στάση του Λονδίνου στις συνομιλίες Ρωσίας - ΝΑΤΟ και τις διαβουλεύσεις με την ΕΕ σχετικά με «νέες σκληρές κυρώσεις που θα αποτρέψουν τη Ρωσία από περαιτέρω επιθετικότητα».

Το ζήτημα της Ουκρανίας θα κυριαρχήσει κατά τη διάρκεια της πολωνικής προεδρίας στον ΟΑΣΕ, δήλωσε ο Πολωνός αναπληρωτής ΥΠΕΞ, προσθέτοντας ότι «η Ρωσία έχει προσδοκίες από τη Δύση αλλά και ο δυτικός κόσμος έχει επίσης προσδοκίες από τη Ρωσία».

Σήμερα, εξάλλου, η Γερμανίδα ΥΠΕΞ, Αναλένα Μπέρμποκ, μεταβαίνει για επίσκεψη στις ΗΠΑ, όπου θα συζητήσει μεταξύ άλλων τη σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία και τη μελλοντική σχέση με τη Ρωσία, με τον Αμερικανό ομόλογό της, Αντ. Μπλίνκεν.