Με την αντιπαράθεση να επικεντρώνεται το τελευταίο διάστημα στην επαπειλούμενη επισιτιστική κρίση, ζήτημα που εκμεταλλεύονται στα παζάρια όλες οι πλευρές για τις γεωπολιτικές τους επιδιώξεις, συνεχίζεται η ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία.

Οι επαφές έχουν ενταθεί, με την Τουρκία να επιδιώκει διαμεσολαβητικό ρόλο και σ' αυτό το μέτωπο, ενώ παζαρεύεται μια σχετική συμφωνία στο πλαίσιο του ΟΗΕ.

Η Δύση ζητάει από τη Ρωσία να επιτρέψει την εξαγωγή σιτηρών και άλλων διατροφικών προϊόντων από τα ουκρανικά λιμάνια, κυρίως της Οδησσού, καθώς η ουκρανική πλευρά καταγγέλλει ότι 22 εκατ. τόνοι σιτηρών - σχεδόν οι μισές εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας - συγκρατούνται λόγω του ρωσικού αποκλεισμού των κύριων οδών εξαγωγής μέσω της Αζοφικής και της Μαύρης Θάλασσας.

Από την πλευρά της η Μόσχα κατηγορεί τη Δύση ότι είναι οι κυρώσεις της στις ρωσικές εξαγωγές σιτηρών, ηλιελαίου, λιπασμάτων κ.λπ., αλλά και σε ρωσικά πλοία, τράπεζες κ.ο.κ., που ευθύνονται για την επαπειλούμενη επισιτιστική κρίση, και ζητάει την άρση τουλάχιστον μέρους των κυρώσεων. Επιπλέον θέτει το ζήτημα των ναρκών που πλέουν στη Μαύρη Θάλασσα, καθιστώντας επικίνδυνη τη διέλευση πλοίων, και κατηγορεί τις ουκρανικές Ενοπλες Δυνάμεις.

Οι ρωσικές ναυτικές δυνάμεις θα εγγυηθούν τη διέλευση πλοίων με σιτηρά στη Μεσόγειο όσο η Ουκρανία απομακρύνει νάρκες από τα παράκτια ύδατά της, δήλωσε χτες ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σ. Λαβρόφ. «Είναι σημαντικό οι Ουκρανοί εκπρόσωποι να καθαρίσουν τα παράκτια ύδατα από νάρκες», ανέφερε κατά τη διάρκεια επίσκεψης στο Μπαχρέιν. «Αν λυθεί αυτό το πρόβλημα (...) τότε στην ανοιχτή θάλασσα οι ρωσικές ναυτικές δυνάμεις θα εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη διέλευση αυτών των πλοίων στη Μεσόγειο και περαιτέρω στους προορισμούς τους», πρόσθεσε.

Ο Λαβρόφ θα επισκεφτεί την Τουρκία στις 8 Ιούνη, συνοδευόμενος από στρατιωτική αντιπροσωπεία, «για να συζητήσει μεταξύ άλλων τη δημιουργία ασφαλών διαδρόμων για τη μεταφορά των σιτηρών. Είναι το σημαντικότερο ζήτημα», ανακοίνωσε ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου στο πρακτορείο «Anadolu».

«Οι νάρκες που τοποθετήθηκαν από την Ουκρανία στην περιοχή της Οδησσού είναι ένα από τα εμπόδια στην ασφαλή μεταφορά σιτηρών. Ενας άλλος λόγος είναι οι κυρώσεις κατά των ρωσικών πλοίων - η ασφάλισή τους, καθώς και η αδυναμία εξυπηρέτησής τους σε διεθνή λιμάνια», συμπλήρωσε ο Τούρκος ΥΠΕΞ, τασσόμενος με την επιχειρηματολογία της Ρωσίας.

Στο μεταξύ η Τουρκία επιδιώκει «τη δημιουργία κέντρου εποπτείας των διαδρόμων στην Κωνσταντινούπολη», χωρίς ο Τσαβούσογλου να διευκρινίσει ποια μορφή θα έχει η παρακολούθηση των διαδρόμων, ούτε τον ακριβή ρόλο της Τουρκίας.

Ο Τσαβούσογλου επιβεβαίωσε ότι σε συνεργασία με τον ΟΗΕ επιδιώκεται η επίτευξη συμφωνίας για τη δημιουργία θαλάσσιου διαδρόμου στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά οι διαφορές μεταξύ Μόσχας και Κιέβου παραμένουν: «Η Ουκρανία δεν θέλει ρωσικά πλοία να εισέλθουν στην Οδησσό, ενώ η Ρωσία δεν θέλει άλλα πλοία να χρησιμοποιήσουν αυτόν τον διάδρομο για να παραδώσουν όπλα στην Ουκρανία. Και οι δύο πλευρές χρειάζονται εμπιστοσύνη και εγγυήσεις». Σημείωσε δε πως η Ουκρανία φέρεται να υποσχέθηκε ότι θα χρειαζόταν «μία ή δύο βδομάδες» για να καθαρίσει τη θάλασσα από τις νάρκες.

Πρόσθεσε ότι ο ΟΗΕ έχει προτείνει τη δημιουργία κοινού εποπτικού μηχανισμού των θαλάσσιων διαδρόμων και ότι η Τουρκία είναι ανοιχτή στην ιδέα. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ ανέφερε επίσης ότι η Μόσχα ζητάει την άρση ορισμένων δυτικών κυρώσεων, που αφορούν τον ασφαλιστικό τομέα, καθώς θα πλήξουν τα πλοία που θα συμμετέχουν στο σχεδιαζόμενο θαλάσσιο δίκτυο.

Σε προχτεσινή τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρ. Τ. Ερντογάν, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλ. Πούτιν δήλωσε την ετοιμότητα της ρωσικής πλευράς να διευκολύνει «τη θαλάσσια διαμετακόμιση εμπορευμάτων, σε συντονισμό με τους Τούρκους εταίρους», και από τα λιμάνια της Ουκρανίας, και «επιβεβαίωσε ότι η Ρωσία μπορεί να εξάγει σημαντικούς όγκους λιπασμάτων και γεωργικών προϊόντων, σε περίπτωση άρσης των σχετικών αντιρωσικών κυρώσεων».

Στο μεταξύ, ένα πλοίο απέπλευσε από το ουκρανικό λιμάνι της Μαριούπολης, για πρώτη φορά αφότου η Ρωσία κατέλαβε την πόλη, και κατευθύνεται ανατολικά, προς τη Ρωσία, δήλωσε χτες ο φιλορώσος ηγέτης του Ντονέτσκ.

Εκπρόσωπος της λιμενικής αρχής είχε δηλώσει την περασμένη βδομάδα ότι το πλοίο επρόκειτο να φορτώσει 2.700 τόνους μετάλλου στη Μαριούπολη, πριν ταξιδέψει προς τη ρωσική πόλη Ροστόφ επί του ποταμού Ντον. Η Ουκρανία κατήγγειλε ότι η μεταφορά μετάλλου στη Ρωσία από τη Μαριούπολη συνιστά λεηλασία.

Την περασμένη βδομάδα το ρωσικό υπουργείο Αμυνας είχε ανακοινώσει ότι πραγματοποιήθηκε αποναρκοθέτηση στην περιοχή και ότι το λιμάνι της Μαριούπολης είναι και πάλι ανοιχτό για τα εμπορικά πλοία.

Νέες στρατιωτικές ασκήσεις «κινητοποίησης των Ενόπλων Δυνάμεών της» στα σύνορα με την Ουκρανία προγραμματίζει η Λευκορωσία, που από την αρχή της ρωσικής εισβολής, για την οποία χρησιμοποιήθηκε και το έδαφός της, βρίσκεται σε διαρκή στρατιωτική ετοιμότητα.

Οι στρατιωτικές ασκήσεις θα πραγματοποιηθούν από 22 Ιούνη μέχρι 1η Ιούλη στην περιφέρεια Γόμελ, στα σύνορα με την Ουκρανία και με περιοχές της ζώνης αποκλεισμού γύρω από την περιοχή του Τσερνόμπιλ. Στα ανατολικά συνορεύει με τη Ρωσία. Επίσης, από 28 Ιούνη μέχρι 16 Ιούλη θα διεξαχθούν ασκήσεις σε επίπεδο περιφερειακών αμυντικών σχηματισμών.

«Οι στρατιωτικές ασκήσεις αυτού του είδους πραγματοποιούνται παραδοσιακά για την αύξηση της μαχητικής ικανότητας και της επιχειρησιακής ετοιμότητας των στρατιωτικών διοικήσεων, αλλά και τη βελτίωση των στρατιωτικών γνώσεων και των πρακτικών δεξιοτήτων, των στρατιωτικών στελεχών», ανακοίνωσαν οι λευκορωσικές Ενοπλες Δυνάμεις.

Εξάλλου η Λευκορωσία, στο πλαίσιο του οξυμένου γεωπολιτικού ανταγωνισμού στην Ανατολική Ευρώπη, θα αναπτύξει μονάδες ειδικών δυνάμεων σε τρεις περιοχές κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία και σχεδιάζει επίσης να δημιουργήσει «λαϊκή πολιτοφυλακή» στη χώρα. Επιπλέον, αγόρασε από τη Ρωσία αντιαεροπορικά συστήματα S-400 και πυραύλους «Iskander».

Οι τρομοκρατικές απειλές έχουν αυξηθεί απότομα στην Ουκρανία, ως αποτέλεσμα των ξένων προμηθειών φονικών όπλων στη χώρα, τόνισε χτες ο γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Ν. Πατρούσεφ.

«Η άντληση όπλων στην Ουκρανία, η εκπαίδευση μαχητών ταγμάτων εθνικιστών, η στρατολόγηση μισθοφόρων, συνεχίζονται ακόμα και τώρα», ανέφερε.

Υπενθυμίζεται ότι η Europol προειδοποίησε πριν λίγες μέρες πως στην Ουκρανία δρουν παραστρατιωτικές οργανώσεις, μισθοφόροι, μέλη της μαφίας κ.λπ., και οι αποστολές όπλων στη χώρα δημιουργούν τον κίνδυνο να πέσουν όπλα σε «λάθος χέρια». Αντίστοιχα, κυβερνητικά στελέχη και μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ έχουν παραδεχτεί ότι από τη στιγμή που οι δυτικοί εξοπλισμοί περνούν τα ουκρανικά σύνορα, είναι σχεδόν αδύνατον να παρακολουθήσουν το πού καταλήγουν.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν εξετάζει το ενδεχόμενο να παράσχει στην Ουκρανία πυραυλικά συστήματα ακριβείας, ικανά να πλήξουν στόχους από απόσταση 60 χλμ., ανέφερε χτες η «Wall Street Journal». Αυτά τα πυραυλικά συστήματα (GMLRS) έχουν διπλάσιο εύρος κρούσης από το βεληνεκές των οβιδοβόλων M777 με τα οποία είχαν προμηθεύσει οι ΗΠΑ την Ουκρανία, ανέφερε η εφημερίδα.

Στο μεταξύ ο Πατρούσεφ έκανε λόγο για «σύγκρουση Ρωσίας - Ουκρανίας που πυροδοτήθηκε και τροφοδοτήθηκε από τις ΗΠΑ» και η οποία χρησιμοποιείται από την Ουάσιγκτον για την επιδίωξη πολιτικών και οικονομικών στόχων.

Ως τέτοιους στόχους της Ουάσιγκτον ανέφερε τη διακοπή των εμπορικών, οικονομικών, πολιτικών και πολιτιστικών δεσμών μεταξύ Ρωσίας και ΕΕ, τη μεγαλύτερη συμμαχική πειθαρχία εντός του ΝΑΤΟ, μεγαλύτερες στρατιωτικές δαπάνες από τα ευρωπαϊκά μέλη της συμμαχίας, καθώς και την ένταξη Φινλανδίας και Σουηδίας στο μπλοκ, και πρόσθετα κέρδη για την πολεμική βιομηχανία των ΗΠΑ από τις προμήθειες όπλων στο Κίεβο.

«Με αυτόν τον τρόπο οι ΗΠΑ ελπίζουν να σφίξουν τον έλεγχο του κόσμου, αποδυναμώνοντας ταυτόχρονα την επιρροή κορυφαίων ευρωπαϊκών κρατών», είπε, επισημαίνοντας τις ευρωατλαντικές αντιθέσεις, τις οποίες και η Ρωσία προσπαθεί να εκμεταλλευτεί.

Οι φιλορωσικές αρχές που εγκαταστάθηκαν στη Χερσώνα μετά την κατάληψή της από ρωσικές δυνάμεις σκοπεύουν να θέσουν στο άμεσο μέλλον ζήτημα ένταξης της περιοχής στη Ρωσία, προκειμένου να γίνει πλήρης εδαφική οντότητα της Ρωσίας, δήλωσε ο αναπληρωτής επικεφαλής της Στρατιωτικής Πολιτικής Διοίκησης.

Αντίστοιχες δηλώσεις έχουν γίνει κατά καιρούς από διάφορους Ρώσους και φιλορώσους αξιωματούχους αναφορικά με το μέλλον περιοχών που έχει καταλάβει η Ρωσία στον νότο, γύρω από την Κριμαία.

Παράλληλα το ρωσικό ΥΠΕΞ σχολίασε ως «εύλογη» την τοποθέτηση του νέου προέδρου της Νότιας Οσετίας ότι ένα δημοψήφισμα για ένταξη της πρώην επαρχίας της Γεωργίας στη Ρωσία μετατίθεται για το μέλλον.

«Δεδομένου ότι αυτή η πρωτοβουλία του πρώην προέδρου Ανατόλι Μπιμπίλοφ» για διοργάνωση τέτοιου δημοψηφίσματος «δεν έγινε σε συνεννόηση μαζί μας», η απόφαση του σημερινού προέδρου είναι «εύλογη», είπε η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μαρία Ζαχάροβα. Η ίδια πρόσθεσε ότι το θέμα της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος «απαιτεί προσεκτική ανάλυση και συζήτηση μεταξύ των δύο πλευρών» και ότι η Μόσχα «είναι έτοιμη να πραγματοποιήσει διαβουλεύσεις με εταίρους της Νότιας Οσετίας, προκειμένου να συζητηθούν τρόποι περαιτέρω ολοκλήρωσης μεταξύ των χωρών».

Η Νότια Οσετία και η Αμπχαζία αποσχίστηκαν από τη Γεωργία το 2008, μετά από σύντομο πόλεμο, με τη στήριξη της Ρωσίας.

«Το μεγαλύτερο μέρος» του Σεβεροντονέτσκ, μιας πόλης - κλειδί στην ανατολική Ουκρανία, είναι πλέον υπό τον έλεγχο του ρωσικού στρατού, ανακοίνωσε ο Ουκρανός κυβερνήτης της επαρχίας Λουγκάνσκ, δείχνοντας μια ταχεία προέλαση των ρωσικών δυνάμεων, οι οποίες το πρωί ήλεγχαν ένα μέρος της πόλης, σύμφωνα με τον ίδιο. Επέμεινε δε ότι οι Ρώσοι δεν έχουν περικυκλώσει την πόλη.

Τις σορούς 152 Ουκρανών μαχητών ανακάλυψε ο ρωσικός στρατός μέσα στο εργοστάσιο χάλυβα «Αζοφστάλ», στη Μαριούπολη, και είναι έτοιμος να τις παραδώσει στην Ουκρανία, ανακοίνωσε το ρωσικό υπουργείο Αμυνας.

Κατά τη διάρκεια των ερευνών τους στο εργοστάσιο, όπου είχαν οχυρωθεί για αρκετές βδομάδες περισσότεροι από 2.000 Ουκρανοί μαχητές, κυρίως από το ναζιστικό Τάγμα Αζόφ, προτού παραδοθούν στα μέσα Μάη, «οι Ρώσοι στρατιώτες ανακάλυψαν ένα φορτηγό ψυγείο» το οποίο ήταν εκτός λειτουργίας και εκεί «φυλάσσονταν 152 σοροί μαχητών και στρατιωτικών των ουκρανικών δυνάμεων».

Στο μεταξύ, το υπουργείο σημείωσε ότι κάτω από τα σώματα βρέθηκαν και «τέσσερις νάρκες», οι οποίες είχαν τοποθετηθεί με στόχο «να ενοχοποιηθούν οι ρωσικές δυνάμεις».

Περίπου 2.500 Ουκρανοί μαχητές που παραδόθηκαν στο «Αζοφστάλ» κρατούνται σήμερα από τους Ρώσους, οι οποίοι σκοπεύουν να τους δικάσουν ως εγκληματίες πολέμου.

Οι δε βουλευτές του ουκρανικού κοινοβουλίου ψήφισαν πρόταση μομφής κατά της συνηγόρου για τα ανθρώπινα δικαιώματα Λ. Ντενίσοβα, η οποία κατηγορείται για συστηματική αθέτηση των δικαιοδοσιών της για την οργάνωση των ανθρωπιστικών διαδρόμων, την υπεράσπιση και την ανταλλαγή αιχμαλώτων, την εναντίωση στον εκτοπισμό ατόμων και παιδιών από τα κατεχόμενα εδάφη και για άλλες δραστηριότητες σε σχέση με την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ως ένας ακόμα λόγος αναφέρεται ότι η συνήγορος επικέντρωνε το έργο της στα ΜΜΕ σε πολυάριθμες λεπτομέρειες «σεξουαλικών εγκλημάτων, που δεν διαπράχθηκαν με φυσικό τρόπο» και «σε βιασμούς παιδιών» στα κατεχόμενα εδάφη, οι οποίοι δεν επιβεβαιώθηκαν με αποδεικτικά στοιχεία και έκαναν μόνο κακό στην Ουκρανία. Εκτός των άλλων, για μεγάλο διάστημα μετά τη ρωσική εισβολή η Ντενίσοβα βρισκόταν στο εξωτερικό, και όχι στο πλαίσιο αποστολών εργασίας.