Eurokinissi

Απαντώντας σε ερώτηση του ΑΠΕ-MΠΕ για την πρόσφατη συνάντηση που έγινε στο Βερολίνο με τη συμμετοχή διπλωματών από Τουρκία - Γερμανία - ΗΠΑ - Γαλλία, ο εκπρόσωπος του γερμανικού ΥΠΕΞ, Κρίστιαν Βάγκνερ, είπε για τις τουρκικές προκλητικές δηλώσεις ότι «δεν συμβάλλουν στον εποικοδομητικό διάλογο και τη σταθερότητα στην περιοχή». Ενώ για το ενδεχόμενο γερμανικής διαμεσολάβησης στον διάλογο για τα Ελληνοτουρκικά σημείωσε πως «η γερμανική κυβέρνηση, από κοινού με τους εταίρους της, καταβάλλει εντατικές προσπάθειες για διάλογο και αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο». Τέλος, σε ερώτηση του τουρκικού πρακτορείου «Αναντολού» για το «πώς βλέπει η γερμανική κυβέρνηση το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών» ο Βάγκνερ παρέπεμψε στην πρόσφατη δήλωση της Γερμανίδας ΥΠΕΞ που τόνιζε ότι «σε μια περίοδο όπου η ευρωπαϊκή τάξη ασφάλειας τίθεται υπό αμφισβήτηση από τον Πρόεδρο Πούτιν, οφείλουμε ως ΝΑΤΟικοί σύμμαχοι και Ευρωπαίοι εταίροι να στεκόμαστε ενωμένοι».

Εξάλλου, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Πίτερ Στάνο, σχετικά με το θέμα επανέλαβε ότι οι Βρυξέλλες περιμένουν από την Τουρκία να έχει «εποικοδομητική συμπεριφορά» αλλά και ότι «είμαστε πρόθυμοι και έτοιμοι να δεσμευτούμε με την Τουρκία, σταδιακά, αναλογικά και αναστρέψιμα, για να ενισχύσουμε τη συνεργασία σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, υπό τους καθορισμένους όρους», αναφέροντας ωστόσο ότι η Αγκυρα θα πρέπει «να δεσμευτεί σε αποκλιμάκωση και η αποκλιμάκωση πρέπει να διατηρηθεί».

Στο μεταξύ, ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, αναγνώρισε ότι «ο (επικεφαλής του ΝΑΤΟ) κ. Στόλτενμπεργκ εκφράζει πάντα με ειλικρίνεια τις απόψεις του και καταβάλλει προσπάθειες για να απαντήσει στις ανησυχίες της Τουρκίας. Εκτιμάμε τις προσπάθειές του».

Με φόντο τις ευρωατλαντικές «παραινέσεις» για διάλογο, χτες στο περιθώριο της Συνόδου των υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ ο Ν. Παναγιωτόπουλος είχε σύντομη συνομιλία με τον Τούρκο υπουργό Αμυνας, Χουλούσι Ακάρ, κατά την οποία υπογραμμίστηκε - όπως λέγεται από ελληνικής πλευράς - «η σημασία διατήρησης ανοικτών διαύλων επικοινωνίας στο πνεύμα των σχέσεων καλής γειτονίας και της εστίασης σε θετική ατζέντα που θα συμβάλει στην οικοδόμηση καλύτερου κλίματος και στη διμερή και περιφερειακή συνεργασία». Στο ίδιο πλαίσιο ο υπουργός υπογράμμισε τη «σημασία μείωσης των εντάσεων».

Σημειωτέον, μια μέρα πριν, μιλώντας στον ΣΚΑΪ, ο Ακάρ ανέφερε ότι «είμαστε έτοιμοι να επιλύσουμε όλα μας τα προβλήματα με συνομιλίες και συναντήσεις. Ηδη υπάρχουν προσπάθειες που έχουν γίνει. Οπως οι διερευνητικές επαφές, και θέλουμε να ολοκληρωθούν. Υπάρχουν τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και οι συναντήσεις στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Εμείς είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε άμεσα αυτές τις συναντήσεις, όπως είμαστε έτοιμοι να συναντηθούμε και να συνομιλήσουμε με τους Ελληνες ομολόγους μας».

Ερωτώμενος δε για την αμφισβήτηση της κυριαρχίας των νησιών, ο Ακάρ απάντησε: «Εμείς σεβόμαστε την εδαφική ακεραιότητα, την πολιτική ακεραιότητα, όπως και τα δικαιώματα των γειτόνων μας και κυρίως της Ελλάδας. Ομως περιμένουμε και από τους γείτονές μας να σεβαστούν τα δικαιώματα και τα δίκαιά μας. Αυτά τα θέματα με συνομιλίες μπορούν να γίνουν πιο φανερά».

Ενώ για την αποστρατιωτικοποίηση δήλωσε ότι «αν αναφερθούμε μοναδικά για ένα θέμα θα δημιουργηθούν λαθεμένες εντυπώσεις, λαθεμένες αποφάσεις. Αυτά είναι βαθιά θέματα, θέματα που χρειάζονται εξειδίκευση. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες, όπως νομικοί, πολιτικοί, ιστορικοί και γεωγραφικοί. Υπάρχουν οι δύο συναντήσεις, οι συνομιλίες που κάναμε στην Αθήνα και μία στην Αγκυρα για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Από τον κύριο υπουργό, τον ομόλογό μου, ζητώ να απαντήσει όσο πιο άμεσα γίνεται. Να συναντηθούν και να συνομιλήσουν οι ειδικοί, και αργότερα η πολιτική βούληση να κάνει αυτό που πρέπει».

Επί του πεδίου, πάντως, τουρκικό UAV παραβίασε χτες 21 φορές τον ελληνικό εναέριο χώρο στο Αιγαίο, συλλέγοντας ταυτόχρονα εικόνα από τις κινήσεις στην περιοχή.

Την ίδια ώρα κληθείς να σχολιάσει τη συνάντηση Καλίν με τους συμβούλους Εθνικής Ασφαλείας ΗΠΑ, Γερμανίας, Γαλλίας και σε ερώτηση μήπως οι «σύμμαχοι» ζητήσουν από την Αθήνα να προχωρήσει σε έναν «συμβιβασμό» με την Αγκυρα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γ. Οικονόμου, απάντησε ότι «η κυβέρνηση παρακολουθεί, με πολύ μεγάλη ικανοποίηση, την πλήρη κατανόηση και των συμμάχων και των εταίρων μας», δήθεν στην τήρηση του Διεθνούς Δικαίου.

Στο μεταξύ, αναδεικνύοντας και σχέδια που γίνονται στο παρασκήνιο, τα στελέχη παλαιότερα των κυβερνήσεων Κ. Καραμανλή Ευ. Αντώναρος και Σ. Τσιτουρίδης, με κοινή δήλωσή τους στάθηκαν στην «ανάγκη άμεσης συστράτευσης πρώην και τέως πρωθυπουργών» για μια «"έκτακτη" και καλά οργανωμένη πολιτική και διπλωματική εκστρατεία στην Ουάσιγκτον, στις Βρυξέλλες...» για την προβολή της «εθνικής» γραμμής του κεφαλαίου.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ας καταγραφεί ότι «τρέχουν» διεργασίες και στο Κυπριακό. Ο ηγέτης του ψευδοκράτους, Ερσίν Τατάρ, είπε ότι στην πρόσφατη επίσκεψη Τσαβούσογλου στα Κατεχόμενα έγινε σχετική συζήτηση και «σύντομα θα υποβάλουμε κάποιες προτάσεις μας για συνεργασία που θα είναι προς όφελος των δύο λαών». Να σημειωθεί πως σήμερα την Κύπρο επισκέπτεται ο Ελληνας πρωθυπουργός.

«Τα Δυτικά Βαλκάνια αποτελούν στρατηγική προτεραιότητα για την ΕΕ» και εμείς «στεκόμαστε στο πλευρό της χώρας σας και όλης της περιοχής - παρέχοντας βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη στήριξη ειδικά για την αντιμετώπιση των συνεπειών που έχει η ρωσική επίθεση ενάντια στην Ουκρανία».

Αυτά τόνισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ο οποίος είχε σειρά επαφών στη Βόρεια Μακεδονία, περιλαμβανομένης της συμμετοχής του στο «Φόρουμ Διαλόγου των Πρεσπών 2022», αλλά και συναντήσεων με την ηγεσία της χώρας. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «ο πόλεμος στην Ουκρανία άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στην ευρωπαϊκή ιστορία και έθεσε τη διεύρυνση της ΕΕ στην πρώτη γραμμή ως θέμα». Εσπευσε δε να επισημάνει την ετοιμότητα των Βρυξελλών για την έναρξη και των επίσημων ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τα Σκόπια, γι' αυτό και χαρακτήρισε «πρωταρχική προτεραιότητα» όλες «τις προσπάθειες να βρεθεί αμοιβαία αποδεκτή λύση στα ανοιχτά διμερή θέματα με τη Βουλγαρία» (που επιμένει στο «βέτο» της για την ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας, επηρεάζοντας και την αντίστοιχη διαπραγμάτευση με την Αλβανία).

Από τη μεριά του, ο Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Στέβο Πενταρόβσκι, σε συνάντηση που είχε με τον Μισέλ, είπε ότι η ιδέα της «Ευρωπαϊκής Γεωπολιτικής Κοινότητας» (που πρωτοέθεσε πρόσφατα ο Γάλλος Πρόεδρος, Μακρόν) είναι ευπρόσδεκτη, με τον όρο να μην αντικαταστήσει την πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια και να στηρίξει τη βαθύτερη επιχειρησιακή συνεργασία για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων και συμφερόντων.

Στη Βουλγαρία, μετά την αποχώρηση του κόμματος «Υπάρχει Τέτοιος Λαός» (ΙΤΝ) από την τετρακομματική κυβέρνηση (μεταξύ άλλων εξαιτίας διαφωνιών και για χειρισμούς στο θέμα του «βέτο» για την ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας), χτες η Βουλή της χώρας καθαίρεσε τον πρόεδρο του Σώματος, Νικόλα Μίντσεφ. Υπέρ της αποπομπής ψήφισαν 125 βουλευτές (από το κεντροδεξιό GERB, το ΙΤΝ κ.ά.), που κατηγόρησαν τον Μίντσεφ για παράβαση κανόνων του Κοινοβουλίου. Την επόμενη βδομάδα θα συζητηθεί πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης Πέτκοφ, μετά από υπογραφές που συγκεντρώθηκαν με πρωτοβουλία του GERB.

Στην Αχρίδα βρέθηκε χτες και ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Δένδιας, προκειμένου να συμμετάσχει στο «Φόρουμ Διαλόγου των Πρεσπών 2022», στο πλαίσιο επιτάχυνσης των ευρωατλαντικών σχεδιασμών στην περιοχή που ρίχνουν λάδι στη φωτιά των ανταγωνισμών.

Χαρακτηριστικά, σε δήλωσή του σε δημοσιογράφους ο υπουργός επέμεινε ότι «το μέλλον της Βόρειας Μακεδονίας, το μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων είναι στην ΕΕ». Εσπευσε δε να τονίσει ότι «αυτό το οποίο πρέπει με μεγάλη προσπάθεια να αποκρουστεί είναι οι οποιεσδήποτε επιρροές παραγόντων που θα ήθελαν να οδηγήσουν αυτή την περιοχή προς μια άλλη, διαφορετική κατεύθυνση. Μια κατεύθυνση διαφορετική από την ΕΕ, το Διεθνές Δίκαιο, τις ευρωπαϊκές αξίες», όπως είπε.

Αλλά και στις τοποθετήσεις του στο Φόρουμ επανέλαβε το χρονοδιάγραμμα που έθεσε πρόσφατα ο Κυρ. Μητσοτάκης καλώντας την ΕΕ να δώσει «τη δυνατότητα ολοκλήρωσης της ένταξης όλων των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ έως το 2033» και ταυτόχρονα στηλίτευσε «την παρουσία τρίτων παραγόντων στην περιοχή. Παράγοντες που προωθούν αντίπαλες πολιτικές και οικονομικές ατζέντες. Τέτοιες ατζέντες, διαφορετικές από την ευρωπαϊκή ατζέντα, έρχονται σε αντίθεση με τα συλλογικά μας συμφέροντα και επιχειρούν να υπονομεύσουν τη σχέση ΕΕ - Δυτικών Βαλκανίων», ισχυρίστηκε.

Επέμεινε δε ότι οι «προοπτικές» της περιοχής «συνδέονται με το ευρωπαϊκό μέλλον της», ενώ παρουσίασε ως «πρότυπο» τη ΝΑΤΟική Συμφωνία των Πρεσπών λέγοντας ότι «έχουμε ιστορίες επιτυχίας στα Βαλκάνια. Και αντιπροσωπεύω εδώ μια ιστορία επιτυχίας: Τη σχέση μας με τη Βόρεια Μακεδονία. Πριν από 10 χρόνια, ποιος θα έλεγε ότι ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών θα ερχόταν σε ένα Φόρουμ εξωτερικής πολιτικής, στο Φόρουμ των Πρεσπών, και θα υποστήριζε το ευρωπαϊκό μέλλον της Βόρειας Μακεδονίας... Αρα, μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι», τόνισε, αναδεικνύοντας τη σύμπλευση ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ και σε αυτό το θέμα, τους ΝΑΤΟικής κοπής σχεδιασμούς και συμφωνίες.

Επίσης, επέμεινε ότι η ΕΕ πρέπει να επαναφέρει τη διεύρυνση στα Δυτικά Βαλκάνια στις προτεραιότητές της, «και πολύ γρήγορα», μάλιστα. Διαβεβαίωσε δε πως «η Ελλάδα κάνει ό,τι μπορεί για να συμβάλει σε αυτή τη συλλογική προσπάθεια», θυμίζοντας και την πρόσφατη περιοδεία του σε όλες τις πρωτεύουσες της περιοχής, μεταφέροντας «μηνύματα υποστήριξης για την ευρωπαϊκή προοπτική των εταίρων μας». Διόλου τυχαία, άλλωστε, στο περιθώριο του Φόρουμ συναντήθηκε με τον ειδικό εκπρόσωπο της ΕΕ για τον Διάλογο Βελιγραδίου - Πρίστινας, Miroslav Lajcak, με τον οποίο είχε, όπως ανέφερε κατόπιν, «μια παραγωγική συζήτηση για τις πρόσφατες εξελίξεις στον Διάλογο Βελιγραδίου - Πρίστινας».

Σημειωτέον, στο περιθώριο του Φόρουμ είχε «κοινωνική χειραψία» (όπως ο ίδιος την χαρακτήρισε) με τον ΥΠΕΞ της Τουρκίας, Μ. Τσαβούσογλου.