Συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, «με τη μεσολάβηση της διεθνούς κοινότητας» τέθηκε σε ισχύ από το βράδυ της Τετάρτης, όπως ανακοίνωσε ο γραμματέας του αρμενικού Συμβουλίου Ασφαλείας, Α. Γκριγκοριάν.

Οι εχθροπραξίες που ξέσπασαν τη Δευτέρα κατά μήκος των συνόρων των δύο πλευρών ήταν οι πιο αιματηρές από τον πόλεμο του 2020, με τουλάχιστον 106 Αρμένιους και 70 Αζέρους στρατιώτες νεκρούς, καθώς και δεκάδες τραυματίες. Σημειώνονται μάλιστα σε μια περίοδο όπου Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν διαπραγματεύονται - με τη διαμεσολάβηση διαφορετικών ιμπεριαλιστικών κέντρων - για την υπογραφή «ειρηνευτικής συμφωνίας» και την οριοθέτηση των μεταξύ τους συνόρων.

Στο μεταξύ, από προχτές σημειώνονται νέες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στην Αρμενία και το Ναγκόρνο Καραμπάχ ζητώντας την παραίτηση του πρωθυπουργού, Ν. Πασινιάν, για τις «αμφιλεγόμενες» δηλώσεις του σχετικά με την υπογραφή «ειρηνευτικής συμφωνίας» με το Αζερμπαϊτζάν και την παραχώρηση εδαφών. Καθημερινές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις σημειώνονταν στην Αρμενία από τον περασμένο Μάη μέχρι και τις αρχές του καλοκαιριού.

«Θέλουμε να υπογράψουμε ένα χαρτί, για το οποίο θα μας επικρίνουν, θα μας βρίζουν, θα μας πουν προδότες (...) Ο λαός μπορεί ακόμη και να αποφασίσει να μας απομακρύνει από την εξουσία. Αλλά θα είμαστε ευγνώμονες εάν ως αποτέλεσμα αυτού η Αρμενία λάβει διαρκή ειρήνη και ασφάλεια σε μια έκταση 29.800 τετραγωνικών χιλιομέτρων», είπε σε ομιλία του προχτές ο Πασινιάν.

Αργότερα, ο Πασινιάν και ο πρόεδρος της Βουλής απέρριψαν δημοσιεύματα ότι προετοιμάζεται προς υπογραφή μια «ειρηνευτική συμφωνία», προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει «κανένα έγγραφο» ή «σχέδιο εγγράφου για το εγγύς μέλλον».

Πάντως και ο πρόεδρος της Βουλής φάνηκε να προετοιμάζει το έδαφος για έναν συμβιβασμό στο καθεστώς του Ναγκόρνο Καραμπάχ, τονίζοντας ότι η σύγκρουση εκεί δεν ήταν «ποτέ εδαφικό ζήτημα για την Αρμενία», αλλά «ζήτημα δικαιωμάτων», όπως το «δικαίωμα στην αυτοδιάθεση».

Διαδηλώσεις αντίδρασης στην ομιλία Πασινιάν έγιναν και στο Στεπανακέρτ, την άτυπη πρωτεύουσα του Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Η κυβέρνηση των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν κατήγγειλε τις ΗΠΑ για κατάχρηση της περιουσίας της χώρας, αντιδρώντας στην απόφαση της Ουάσιγκτον να ιδρυθεί το λεγόμενο «Αφγανικό Ταμείο», με έδρα την Ελβετία, το οποίο θα διαχειριστεί τα 3,5 δισ. δολάρια που έμεναν δεσμευμένα σε αμερικανικές τράπεζες μετά την επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία τον περσινό Αύγουστο.

«Οι ΗΠΑ ιδιοποιήθηκαν τα περιουσιακά στοιχεία του αφγανικού λαού», δήλωσε ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης, Ζ. Μουτζάχιντ, προσθέτοντας ότι τα χρήματα αυτά «δεν ανήκουν στις ΗΠΑ» και ζητώντας να αποδεσμευτούν «χωρίς όρους».

Με βάση τις αμερικανικές ανακοινώσεις, το νέο Ταμείο θα υποκαταστήσει ουσιαστικά την Κεντρική Τράπεζα της χώρας, αφού όπως ειπώθηκε θα αναλάβει την καταβολή των οφειλών του αφγανικού χρέους, τις πληρωμές π.χ. των οφειλών για εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας, ακόμα και - μελλοντικά - το τύπωμα χαρτονομισμάτων. Ακόμα, ως στόχος ανακοινώθηκε τα χρήματα «να διατηρηθούν μακριά από τα χέρια των Ταλιμπάν και άλλων κακόβουλων παραγόντων».

Στις κινήσεις των ΗΠΑ αντέδρασε και η Κίνα. Η εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ, Μάο Νινγκ, δήλωσε ότι «αυτά τα αποθεματικά της Κεντρικής Τράπεζας του Αφγανιστάν που δέσμευσαν οι ΗΠΑ αποτελούν εθνική περιουσία του Αφγανιστάν και αποταμιεύσεις των Αφγανών. Θα έπρεπε να είχαν επιστραφεί στο Αφγανιστάν πλήρως και απευθείας, να τα διαχειρίζεται ανεξάρτητα το Αφγανιστάν». Κάλεσε δε «την αμερικανική πλευρά να άρει τις μονομερείς κυρώσεις και να αποδεσμεύσει τα αποθεματικά το συντομότερο δυνατόν».

Από την πλευρά της Ρωσίας, η πρεσβεία της χώρας στην Ουάσιγκτον κατήγγειλε ότι η κίνηση των ΗΠΑ «έρχεται σε αντίθεση με το Διεθνές Δίκαιο και παραβιάζει την κυριαρχία του ξένου κράτους», προσθέτοντας ότι «ο λαός του Αφγανιστάν έχει το δικαίωμα να διοικεί ανεξάρτητα περιουσιακά στοιχεία που του ανήκουν χωρίς κανέναν εξωτερικό έλεγχο».

Το Ευρωκοινοβούλιο αποφάσισε χθες πως η Ουγγαρία «δεν είναι πλέον δημοκρατικό κράτος», αλλά ένα «υβριδικό καθεστώς κοινοβουλευτικής απολυταρχίας», σε μια ακόμα κίνηση όξυνσης της γεωπολιτικής αντιπαράθεσης εντός της ΕΕ, ιδιαίτερα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, όπου η ουγγρική κυβέρνηση προσπαθεί να τηρήσει «ουδέτερη» στάση.

Η Ουγγαρία δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δημοκρατία και οι «ευρωπαϊκές αξίες» απειλούνται συστημικά στη χώρα, δήλωσε το Ευρωκοινοβούλιο στο ψήφισμά του που εγκρίθηκε χθες.

Η πρόταση που εγκρίθηκε (με 433 ψήφους υπέρ, 123 κατά και 28 αποχές) αντιπροσωπεύει μια ακόμα συμβολική επίπληξη από θεσμικά όργανα της ΕΕ προς την Ουγγαρία, με αφορμή το «κράτος δικαίου», αναφέροντας τη λειτουργία του εκλογικού συστήματος της χώρας, τη «δικαστική ανεξαρτησία», τα ανθρώπινα δικαιώματα κ.ά.

Η Κομισιόν έχει εμπλακεί σε μια μακρά διαμάχη με την κυβέρνηση του Β. Ορμπαν και αναμένεται να συστήσει σημαντική περικοπή στα κονδύλια της ΕΕ προς την Ουγγαρία, δίνοντας παράλληλα στην κυβέρνηση αρκετούς μήνες για να βρεθεί συμβιβασμός.

Ξεκίνησε χθες στη Σουηδία η διαδικασία διαδοχής στην πρωθυπουργία, μετά την οριακή νίκη του συνασπισμού «δεξιάς» - άκρας δεξιάς στις βουλευτικές εκλογές και την προχθεσινή παραίτηση της Σοσιαλδημοκράτισσας πρωθυπουργού Μ. Αντερσον.

Ο πρόεδρος της Βουλής, Α. Νόρλεν, έκανε δεκτή την παραίτησή της, ωστόσο η Αντερσον θα συνεχίσει τα καθήκοντά της μέχρι να σχηματιστεί νέα κυβέρνηση.

Ο Νόρλεν θα ξεκινήσει συνομιλίες με τους αρχηγούς των κομμάτων μετά το Σαββατοκύριακο. Αναμένεται να ζητήσει από τον ηγέτη των «Μετριοπαθών», Ουλφ Κρίστερσον (βγήκαν τρίτο κόμμα), να προσπαθήσει να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό. Το «δεξιό» μπλοκ κέρδισε στις εκλογές 176 έδρες, ενώ το «κεντροαριστερό» μπλοκ, με επικεφαλής τους Σοσιαλδημοκράτες, 173.

Από τις 176 έδρες του «δεξιού» μπλοκ, οι 73 ανήκουν στο εθνικιστικό κόμμα «Σουηδοί Δημοκράτες», που πήρε το 20,5% των ψήφων και αναδείχθηκε δεύτερο κόμμα. Οι «Σουηδοί Δημοκράτες» ωστόσο δεν θεωρείται πολύ πιθανό να ηγηθούν της επόμενης κυβέρνησης, καθώς τα τρία κόμματα του «κεντροδεξιού» μπλοκ («Μετριοπαθείς», Χριστιανοδημοκράτες και Φιλελεύθεροι) πιθανώς θα αρνηθούν να δώσουν την πρωθυπουργία στον Τζ. Εκεσον.

Πάντως η Αντερσον έκανε χθες «άνοιγμα» προς τους «Μετριοπαθείς», λέγοντας πως «αν αναζητούν άλλες ιδέες και θέλουν να συνεργαστούν μαζί μου αντί για τους "Σουηδούς Δημοκράτες", τότε η πόρτα μου είναι ανοιχτή». Πρόσθεσε ότι είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με όλα τα κόμματα εκτός από τους «Σουηδούς Δημοκράτες».