Την προσπάθεια της ΕΕ να ενισχύσει τις θέσεις της στη «γεωπολιτική σκακιέρα» των Βαλκανίων, απέναντι στα σχέδια ανταγωνιστικών κέντρων «να μπουν σαν σφήνα μεταξύ της περιοχής και της υπόλοιπης Ευρώπης», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Κομισιόν, αποτυπώνει με εμφατικό τρόπο η ετήσια έκθεση για τη διεύρυνση της λυκοσυμμαχίας στην περιοχή, η οποία δημοσιοποιήθηκε χτες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

«Ο άνεμος της αλλαγής πνέει για άλλη μια φορά στην Ευρώπη και πρέπει να αδράξουμε αυτήν τη δυναμική», δήλωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τονίζοντας με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία και τους εντεινόμενους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς με Ρωσία και Κίνα ότι «τα Δυτικά Βαλκάνια ανήκουν στην οικογένειά μας και αυτό πρέπει να το καταστήσουμε πάρα πολύ σαφές».

Σε αυτό το πλαίσιο, στις χτεσινές ανακοινώσεις, πέρα από τις μόνιμες «συστάσεις» για επιτάχυνση «μεταρρυθμίσεων» προς όφελος των ευρωενωσιακών μονοπωλίων, ξεχωρίζουν η σύσταση της Κομισιόν να χορηγηθεί στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη καθεστώς υποψήφιας χώρας προς ένταξη στην ΕΕ, την ίδια ώρα που δυναμώνουν αντιθέσεις, φυγόκεντρες τάσεις και παρεμβάσεις στο εσωτερικό του εν λόγω μορφώματος, αλλά και οι εντεινόμενες πιέσεις στη Σερβία για «ευθυγράμμιση» με την «εξωτερική πολιτική» της ΕΕ κατά της Ρωσίας.

«Η βάναυση εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία υπογραμμίζει έντονα τη σημασία της διεύρυνσης της ΕΕ, η οποία αποκτά νέα γεωπολιτική σημασία», υπογράμμισε ο ύπατος εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, ενώ αντίστοιχα ο επίτροπος Διεύρυνσης της ΕΕ, Ολ. Βαρχέλι, δήλωσε ότι «η πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ είναι μια γεωστρατηγική επένδυση» και πρόσθεσε ότι «είναι προς το κοινό μας συμφέρον να επιταχύνουμε τη διαδικασία ολοκλήρωσης, ξεκινώντας από τα Δυτικά Βαλκάνια, όπου επενδύουμε εδώ και πολλά χρόνια για να τα φέρουμε πιο κοντά στην ΕΕ».

Αναλυτικότερα, σε ό,τι αφορά τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, η έκθεση της Κομισιόν αναφέρει πως «παρά την πολιτική αναταραχή και τις γενικές εκλογές της 2ης Οκτωβρίου, οι ηγέτες των πολιτικών κομμάτων που εκπροσωπήθηκαν στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης τον Ιούνιο του 2022 δεσμεύτηκαν σε αρχές για τη διασφάλιση μιας λειτουργικής Βοσνίας - Ερζεγοβίνης που προχωρά στον ευρωπαϊκό δρόμο».

Για τη Σερβία, η οποία παραμένει χωρίς σχηματισμό κυβέρνησης για μήνες μετά τις εκλογές, επισημαίνει ότι «θα πρέπει κατά προτεραιότητα να δημιουργήσει μια κυβέρνηση, σταθερά προσηλωμένη στη στρατηγική κατεύθυνση της ΕΕ και στην πορεία μεταρρυθμίσεων». Με φόντο τον πόλεμο της Ουκρανίας και τη μέχρι τώρα άρνηση του Βελιγραδίου να συμμετέχει στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, επισημαίνεται ότι «η Σερβία πρέπει επίσης να βελτιώσει κατά προτεραιότητα την ευθυγράμμισή της με την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας της ΕΕ, η οποία μειώθηκε σημαντικά». Επισημαίνεται ακόμα ότι «οι σχέσεις με την Κροατία είναι ολοένα και πιο τεταμένες, με περιστασιακές πολιτικές διαμάχες».

Αντίστοιχα, στο Μαυροβούνιο, όπου δεν έχει σχηματιστεί ακόμα κυβέρνηση μετά την πτώση της προηγούμενης με πρόταση μομφής, η Κομισιόν καλεί σε «εποικοδομητική δέσμευση από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, που θα οδηγήσει στη δημιουργία σταθερής κυβέρνησης και ευρεία πολιτική συναίνεση στο Κοινοβούλιο για βασικές μεταρρυθμίσεις».

Για την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία χαιρετίζεται η «νέα φάση στις σχέσεις τους με την ΕΕ μετά τις πρώτες διακυβερνητικές διασκέψεις για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις στις 19/7/2022», ενώ επισημαίνεται η ανάγκη να εντείνουν την προώθηση «μεταρρυθμίσεων».

Τέλος, για το προτεκτοράτο του Κοσόβου και την «εξομάλυνση των σχέσεων» με τη Σερβία, αναφέρεται ότι «η ΕΕ αναμένει από τις δύο πλευρές να συμμετάσχουν πιο εποικοδομητικά στις διαπραγματεύσεις για μία νομικά δεσμευτική συμφωνία εξομάλυνσης την προσεχή περίοδο και να επιδείξουν ευελιξία προκειμένου να υπάρξει γρήγορη και συγκεκριμένη πρόοδος».

Η σύσταση της Κομισιόν να δοθεί στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη (Β-Ε) καθεστώς υποψήφιας χώρας προς ένταξη στην ΕΕ χαιρετίστηκε από την ΥΠΕΞ της χώρας, Μπισέρα Τούρκοβιτς, ως «ιστορική απόφαση» και κίνηση «ζωτικής σημασίας» για «τη σταθεροποίηση ολόκληρης της περιοχής».

Στην πραγματικότητα, το εντονότερο «μπάσιμο» της ΕΕ στη Β-Ε το πιθανότερο είναι να «φουντώσει» και τις προϋπάρχουσες παρεμβάσεις των ανταγωνιστικών ιμπεριαλιστικών κέντρων.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή ανακοίνωσε πως θα γίνει επανακαταμέτρηση των ψήφων από τις πρόσφατες εκλογές για την ανάδειξη νέου προέδρου στη «Σερβική Δημοκρατία» (η μία από τις δύο οντότητες της Β-Ε, στην οποία πλειοψηφούν οι Σερβοβόσνιοι). Ο πρόεδρος της Επιτροπής, Σ. Αρναούτοβιτς, έκανε λόγο για «αποδεικτικά στοιχεία και βίντεο» που «δείχνουν αναμφισβήτητα ότι η διαδικασία διαβάλθηκε».

Ο μέχρι πρότινος ηγέτης των Σερβοβόσνιων και υποψήφιος πρόεδρος της «Σερβικής Δημοκρατίας», Μ. Ντόντικ, αντέδρασε, καταγγέλλοντας ότι η επανακαταμέτρηση συνιστά ασέβεια απέναντι στον νόμο.

Τόσο ο Ντόντικ όσο και η αντίπαλός του Γελένα Τρίβιτς υποστήριξαν ότι επικράτησαν στις εκλογές. Η Τρίβιτς εξέφρασε ικανοποίηση για την ανακοίνωση της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής για επανακαταμέτρηση.

Στο μεταξύ, μια μέρα πριν από τη δημοσιοποίηση της Εκθεσης της ΕΕ για τη διεύρυνση, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Αντ. Μπλίνκεν, συνομίλησε με τον Σέρβο Πρόεδρο, Αλ. Βούτσιτς, παροτρύνοντας - σύμφωνα με σχετική αμερικανική ανακοίνωση - «σε συνεχιζόμενη εποικοδομητική δέσμευση για να διασφαλιστούν η ειρήνη και η σταθερότητα σε όλη την περιοχή». Ακόμα, «ευχαρίστησε τον Πρόεδρο για τη στήριξη της Σερβίας στην εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας και συζήτησε μαζί του κοινές προσπάθειες για την εγγύηση της μελλοντικής ενεργειακής ασφάλειας της Σερβίας». Φυσικά, δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει «την αμερικανική στήριξη για τον από την ΕΕ διευκολυνόμενο Διάλογο Σερβίας - Κοσόβου».

Ο Μπλίνκεν είχε τηλεφωνική επαφή και με τον Κοσοβάρο πρωθυπουργό, Α. Κούρτι, στον οποίο τόνισε τη σημασία της «συνεχιζόμενης αφοσίωσης του Κοσόβου στην ευρωπαϊκή και ευρωατλαντική ενσωμάτωση», την οποία χαρακτήρισε «ζωτική για την επίτευξη διαρκούς ειρήνης και ευημερίας στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων».

Καζάνι που βράζει θυμίζει η κατεχόμενη Δυτική Οχθη από την κλιμάκωση της βίας των ισραηλινών κατοχικών αρχών. Χτες, ακόμη ένας Παλαιστίνιος έφηβος έπεσε νεκρός στη διάρκεια συγκρούσεων με Ισραηλινούς στρατιώτες κοντά στον προσφυγικό καταυλισμό αλ Αρούμπ.

Ο 18χρονος Ουσάμα Αντάουι πυροβολήθηκε θανάσιμα από τις σφαίρες Ισραηλινών στρατιωτών και ξεψύχησε λίγο μετά τη μεταφορά του στο νοσοκομείο. Στις ίδιες συγκρούσεις τραυματίστηκαν σοβαρά άλλοι τρεις Παλαιστίνιοι νεαροί.

Νωρίτερα, χιλιάδες Παλαιστίνιοι εργαζόμενοι αλλά και φοιτητές συμμετείχαν σε γενική απεργία στα κατεχόμενα εδάφη της Δυτικής Οχθης σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τον αποκλεισμό του προσφυγικού καταυλισμού αλ Σουφαάτ από το περασμένο Σάββατο, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται ήδη οι πρώτες ελλείψεις σε βασικά είδη.

Την Τρίτη το βράδυ ολοκλήρωσε συνομιλίες με ανώτερα στελέχη της Χαμάς και άλλων παλαιστινιακών οργανώσεων και κομμάτων στη Λωρίδα της Γάζας ο ειδικός συντονιστής του ΟΗΕ για την «ειρηνευτική διαδικασία» στη Μέση Ανατολή, Τορ Βίνεσλαντ.

Φθάνοντας στον αποκλεισμένο από τους Ισραηλινούς παλαιστινιακό θύλακα μέσω του μεθοριακού περάσματος Ερέζ, ο Βίνεσλαντ συζήτησε μαζί τους τη γενικότερη πολιτική κατάσταση στην περιοχή και στα κατεχόμενα της Δυτικής Οχθης, επιδιώκοντας αποκλιμάκωση της έντασης που σιγοβράζει εδώ και μήνες κυρίως σε πόλεις όπως η Ναμπλούς και η Τζενίν, όπου και σημειώνονται οι πιο αιματηρές συγκρούσεις ανάμεσα σε Παλαιστίνιους νεαρούς και τις ισραηλινές κατοχικές δυνάμεις.

Επίσης αντιπροσωπεία Παλαιστίνιων αξιωματούχων από τη Λωρίδα της Γάζας, που απαρτίζεται από στελέχη της Χαμάς και άλλων παλαιστινιακών κομμάτων και οργανώσεων πλην των «Αδελφών Μουσουλμάνων», βρίσκονται στη Συρία για συνομιλίες με στόχο την εξομάλυνση των σχέσεων με την κυβέρνηση του Σύρου Προέδρου Μπασάρ Ασαντ.

Σε προς τα πάνω «διόρθωση» του αριθμού των ατόμων που φέρεται πως σκοτώθηκαν στη διάρκεια δίμηνων αντικυβερνητικών κινητοποιήσεων προέβη χτες η νορβηγική ΜΚΟ «Ιράν Ανθρώπινα Δικαιώματα», καθώς χτες ανακοίνωσε ότι οι νεκροί ανέρχονται σε τουλάχιστον 201 από 185 που είχε ανακοινώσει πριν μέρες.

Τα περισσότερα θύματα ωστόσο (93 άτομα) φαίνεται πως έχασαν τη ζωή τους στη διάρκεια ξέχωρων επεισοδίων που σημειώθηκαν στην πόλη Ζαχεντάν της επαρχίας Σιστάν-Μπαλουχιστάν, που δεν είναι ξεκάθαρο ποια ακριβώς σχέση έχουν με τον σάλο που προκάλεσε σε όλο το Ιράν ο θάνατος της 22χρονης Μαχσά Αμινί στις 16 Σεπτέμβρη, τρεις μέρες μετά τη σύλληψή της από την αστυνομία «ήθους» γιατί δεν φορούσε σωστά την ισλαμική μαντίλα (χιτζάμπ).

Από την πλευρά της η δικαστική αρχή του Ιράν ανακοίνωσε χτες ότι έχουν απαγγελθεί κατηγορίες σε περισσότερους από 100 ανθρώπους. Οπως έγινε γνωστό, «απαγγέλθηκαν κατηγορίες σε 60 ανθρώπους» στην Τεχεράνη και σε 65 άλλους στην επαρχία Χορμοζγκάν, οι οποίοι συνελήφθησαν στη διάρκεια των «πρόσφατων ταραχών».

Παρά τις εκατοντάδες συλλήψεις και την αιματηρή καταστολή, οι λαϊκές κινητοποιήσεις, που είναι οι πιο δυναμικές στο Ιράν που είχαν ξεσπάσει μετά από τις εκλογές το 2009, δεν φαίνεται να περιορίζονται.

Στις διαδηλώσεις συμμετέχουν εκτός από νέους, γυναίκες, μαθητές και φοιτητές και εργαζόμενοι διυλιστηρίων που ξεκίνησαν κινητοποιήσεις από την αρχή της βδομάδας.

Νέα μαζική κινητοποίηση διαδηλωτών πραγματοποιήθηκε και χτες στην Τεχεράνη, γεγονός που προκάλεσε την έντονη αστυνόμευση σε κεντρικές περιοχές της πρωτεύουσας αλλά και διακοπές στην παροχή υπηρεσιών ίντερνετ και στα δίκτυα τηλεπικοινωνιών κινητής τηλεφωνίας.

Χτες, ο αρχηγός της ιρανικής αστυνομίας, στρατηγός Χοσεΐν Ασταρί, εμφανίστηκε στη δημόσια τηλεόραση κατηγορώντας «αντεπαναστατικές ομάδες από το εξωτερικό» που υποδύονταν τους αστυνομικούς ότι χτύπησαν θανάσιμα διαδηλωτές. Υποστήριξε μάλιστα πως συνελήφθησαν προβοκάτορες και πράκτορες.