Κάτω από το βάρος των αγώνων των σπουδαστών και καλλιτεχνών, τις διαδοχικές παραιτήσεις καθηγητών Δραματικών Σχολών, η κυβέρνηση εξαναγκάστηκε να προβεί σε συνάντηση με εκπροσώπους των καλλιτεχνικών σωματείων και σχολών και να προχωρήσει σε σκόπιμα θολές δηλώσεις των επόμενων μέτρων. Στο μόνο που ήταν ξεκάθαρη η κυβέρνηση ήταν η πρόθεσή της να καπηλευτεί τα δίκαια αιτήματα των καλλιτεχνών για να νομιμοποιήσει την ούτως ή άλλως διατυπωμένη διαφωνία της με το άρθρο 16 του Συντάγματος και την ντε φάκτο κατάργησή του. Η θέση της αυτή βρίσκει ένθερμους υποστηρικτές τους μεγαλοσχολάρχες στον χώρο των Τεχνών, στους οποίους ο πρωθυπουργός έκλεισε με νόημα «το μάτι», ζητώντας συμπαραστάτες και υποστηρικτές για την αναθεώρηση του άρθρου 16. Ταυτόχρονα, όμως, διασταυρώνεται και με σχετικές αναφορές του ΣΥΡΙΖΑ, που πυκνώνουν τελευταία, για την ανάγκη να εξεταστεί εκ νέου το μοντέλο της Μπολόνια (το λεγόμενο αγγλοσαξονικό μοντέλο), της διαβάθμισης των πτυχίων σε bachelor και master, που οδηγεί αυτόματα σε διάσπαση του ενιαίου των ανώτατων σπουδών. Εκτός αυτού, η πρόταση της αναγνώρισης των 3ετών πτυχίων των δραματικών σχολών ως bachelor ανοίγει περαιτέρω την πόρτα της αναγνώρισης των απονεμόμενων bachelor των αντίστοιχων κολεγίων στον χώρο του Πολιτισμού και όχι μόνο...

Το λέμε ξεκάθαρα: Είναι τουλάχιστον προκλητικό να αξιοποιούνται οι δίκαιοι αγώνες του καλλιτεχνικού κόσμου ένθεν κακείθεν για να επιβληθεί ένα δραματικό χτύπημα στα συνολικά μορφωτικά δικαιώματα της νεολαίας.

Ως Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας εξαρχής διατυπώσαμε την ανάγκη να εκφραστεί αντίθεση στο συνολικό θολό τοπίο της Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης, που δεν είναι αποτέλεσμα μόνο των συγκεκριμένων πρόσφατων νομοθετικών ρυθμίσεων. Αντίθετα, οι κυβερνητικές ρυθμίσεις πάτησαν πάνω σε μια αδυσώπητη πραγματικότητα με κύρια χαρακτηριστικά την πληθώρα και τις πολλές ταχύτητες πτυχίων, τις διαφορετικές εργασιακές σχέσεις στον χώρο του θεάτρου, της μουσικής, του χορού, της σκηνοθεσίας. Πάτησαν επίσης στο γεγονός ότι στον τομέα της Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης κυριαρχεί μια τεράστια γκάμα ιδιωτικών σχολών, με ανομοιομορφία στο περιεχόμενο σπουδών, στα δίδακτρα, στις υποδομές, στην ποιότητα τελικά των παρεχόμενων σπουδών. Η αναγνώρισή τους από το υπουργείο Πολιτισμού όχι μόνο δεν συνεπάγεται την ενιαία κατεύθυνση που θα έπρεπε να έχουν ως δομημένες καλλιτεχνικές σπουδές, αλλά αντίθετα επικυρώνει και διαιωνίζει την πολυμορφία τους, την πολυκατηγοριοποίηση τελικά των πτυχίων και των αποφοίτων τους. Η μεταφορά της εποπτείας σήμερα από το υπουργείο Πολιτισμού στο υπουργείο Παιδείας, που κάποιες δυνάμεις (ΣΥΡΙΖΑ) το ανάγουν στη «μάχη των μαχών», επίσης δεν θα λύσει τα οξυμένα προβλήματα του χώρου. Ας μην ξεχνάμε ότι ήταν με απόφαση του τότε υπουργού Παιδείας Γαβρόγλου και της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, το 2018, που οι απόφοιτοι των δραματικών σχολών χωρίστηκαν σε απόφοιτους προ 2003 και μετά το 2003, αναγνωρίζοντας μόνο τους πρώτους ως ισότιμους με απόφοιτους ΤΕΙ και διαμορφώνοντας έτσι ακόμα μια διάκριση και κατηγορία στο σώμα των ηθοποιών. Στην πρόσφατη θολή δέσμευσή της να διορθώσει αυτήν την κατάφωρη αδικία, η κυβέρνηση βάζει ταυτόχρονα ταφόπλακα στο όραμα των σπουδαστών καλλιτεχνών για αναβαθμισμένα πτυχία με αξία, πτυχία που να εξασφαλίζουν όλη την απαραίτητη καλλιτεχνική γνώση και την πρακτική επάρκεια σε ανώτατο επίπεδο.

Το πραγματικό πρόβλημα στον χώρο των καλλιτεχνών και της Εκπαίδευσής τους πηγάζει αφενός από το γεγονός ότι η ιδιωτική Καλλιτεχνική Εκπαίδευση, η αγορά καλλιτεχνικών προσόντων είναι παγιωμένη χρόνια τώρα και αυτό δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Αντίθετα, ειδικά στον τομέα της αποκαλούμενης μεταδευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, όπου υπάγονται και οι καλλιτεχνικές σχολές, η αγορά αυτή συνεχώς διευρύνεται σε όλους τους κλάδους και τις ειδικότητες, συμπεριλαμβάνοντας μάλιστα πλέον και κάθε είδους κολέγια, ΙΕΚ κ.ά. Αφετέρου, η κινητικότητα των καλλιτεχνών, όπως και κάθε άλλης ειδικότητας, είναι στρατηγική κατεύθυνση εκπορευόμενη από τα ευρωενωσιακά επιτελεία, και αυτό απαιτεί την αντιστοιχία και ισοτίμηση ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων των αποφοίτων σε επίπεδο ΕΕ. Προφανώς, στο πλαίσιο αυτής της τεράστιας ανομοιομορφίας και των πολλών ταχυτήτων, το «θεάρεστο» έργο της ισοτίμησης και αντιστοίχισης προσόντων καταλήγει αναπόφευκτα σε τεράστιες αντίστοιχα αντιφάσεις, αδικίες, ακόμα και γελοιότητες και ευτελισμό των καλλιτεχνών, όπως συμβαίνει σήμερα με το ΠΔ 85. Καταλήγει δηλαδή να έχεις απόφοιτους ανώτερων σχολών (στα χαρτιά), ισοτιμούμενων με ΤΕΙ που πλέον δεν υφίστανται μέχρι το 2003, κατατασσόμενων σε κατηγορία ΤΕ μέχρι το 2022 και ΔΕ πλέον μισθολογικά, ακαδημαϊκά απροσδιόριστων και κατά περίπτωση διαβαθμισμένων σε κατηγορία 5 του επιπέδου Προσόντων του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ), ή σε κατηγορία 6Α για να διαχωρίζεται από την 6Β των πανεπιστημίων και... τελειωμό δεν έχει ο κυκεώνας των αντιφάσεων και της ταλαιπωρίας βέβαια των καλλιτεχνών.

Οποιος σε αυτό το θολό τοπίο πάει να «λύσει» το πρόβλημα χωρίς να αγγίξει την ουσία του προβλήματος, απλά ψαρεύει σε θολά νερά. Ταυτόχρονα, όμως, εμπαίζει τους καλλιτέχνες, επιδεινώνει δραματικά το δικαίωμα στην καλλιτεχνική μόρφωση και στο σύνθετο εκ των πραγμάτων καλλιτεχνικό επάγγελμα, κατακρημνίζει την αξιοπρέπειά τους, απαξιώνει τον ίδιο τον ρόλο τελικά του Πολιτισμού και των ανθρώπων του.

Τις τελευταίες μέρες όλοι παρακολουθήσαμε και, μάλιστα, στο πλαίσιο της κοκορομαχίας που εκτυλίσσεται με φόντο τις εκλογές, μια πλειοδοσία των αστικών κομμάτων σε «λύσεις» του προβλήματος που πραγματικά θυμίζουν το παιχνίδι της «κολοκυθιάς». Να γίνουν τα πτυχία των καλλιτεχνών επίπεδο 5; Και γιατί να γίνουν 5 και όχι 6α; Να παραμείνουν τα πτυχία προ 2003 ΤΕ (Τεχνολογικής Εκπαίδευσης) και τα μετά το 2003 να γίνουν μια νέα κατηγορία ΚΕ (Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης); Και γιατί να μη γίνουν όλα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης μισθολογικά και ΠΕ ακαδημαϊκά...; Με λίγα λόγια, όλες οι προτάσεις επιχειρούν να διαβαθμίσουν τα πτυχία των καλλιτεχνών συμφωνώντας στην ουσία του προβλήματος: Οτι χρειάζονται πτυχία και απόφοιτοι πολλών ταχυτήτων, Εκπαίδευση διαφοροποιημένη, 3ετής, 4ετής, 5ετής, για κάθε βαλάντιο σπουδαστή και τελικά για κάθε εργοδοτική όρεξη στο επάγγελμα.

Αποτυπώνοντας τη συνολική εικόνα, οι δυνάμεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στους καλλιτέχνες διαμορφώσαμε ένα πλαίσιο αιτημάτων που δεν αποτελεί άλλο ένα μοντέλο διαβάθμισης. Αντίθετα, διατρανώσαμε το αίτημα «Καμιά πιστοποίηση/κατηγοριοποίηση πτυχίων και αποφοίτων», που απαντάει σήμερα στην ανάγκη να υπάρχουν:

• Ενιαία Ανώτατη Καλλιτεχνική Εκπαίδευση, αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν. Πτυχία ανώτατου επιπέδου, που θα εξασφαλίζουν τη σε βάθος γνώση και έρευνα του κάθε καλλιτεχνικού αντικειμένου, τη συνάφεια των Τεχνών, την οργανωμένη επιστημονικά πρακτική εμπειρία.
• Καμιά υποβάθμιση των σπουδών και πτυχίων των καλλιτεχνών, των επαγγελματικών τους δικαιωμάτων (ΤΕ), είτε παρέχουν καλλιτεχνικό είτε εκπαιδευτικό και κάθε άλλου είδους έργο, ενιαία για όλους, χωρίς διακρίσεις σε απόφοιτους προ και μετά το 2003.
• Δυνατότητα αντιστοίχισης των σημερινών πτυχίων των καλλιτεχνικών σχολών με αυτά των πανεπιστημιακών καλλιτεχνικών σχολών με διαδικασίες εξομοίωσης που θα θεσπίσουν το υπουργείο Παιδείας και οι Ανώτατες Καλλιτεχνικές Σχολές.
• Αναβάθμιση των καλλιτεχνικών μαθημάτων σε όλες τις τάξεις του σχολείου με επιστημονικό τρόπο. Καθιέρωση δημόσιου και δωρεάν συστήματος Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης παράλληλης με τη 12χρονη υποχρεωτική σχολική Εκπαίδευση, για τα παιδιά με ιδιαίτερα καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα.
• Εφαρμογή Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας σε όλους τους χώρους και κλάδους των καλλιτεχνών, με αυξήσεις στους μισθούς και πλήρη εργασιακά κι ασφαλιστικά δικαιώματα.

Αυτοί που ορέγονται να καπηλευτούν τους αγώνες και τις ανάγκες των σπουδαστών και καλλιτεχνών για να περάσουν υποβαθμίσεις πτυχίων και δικαιωμάτων, την αναγνώριση πτυχίων bachelor και την ντε φάκτο επιβολή της ιδιωτικής μεταδευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, κάθε είδους προσοντολόγια, διαβαθμίσεις, κατηγοριοποιήσεις, πιστοποιήσεις και όλο το φάσμα της μεταλυκειακής «σούπας» πτυχίων και αποφοίτων, το περαιτέρω χτύπημα των συλλογικών διεκδικήσεων και Συμβάσεων Εργασίας, να ξέρουν πως θα μας βρουν μπροστά τους.

Οι κινητοποιήσεις των καλλιτεχνών μπορούν να γίνουν το έδαφος για να βγουν χρήσιμα συμπεράσματα για τις ανάγκες και δυνατότητες του σήμερα, για τον τρόπο που ανοίγουν δρόμοι για πραγματικές κατακτήσεις στον χώρο του Πολιτισμού, συνυφασμένες με την αξιοπρέπεια και τις διαδικασίες δημιουργίας του καλλιτέχνη. Να βγουν συμπεράσματα που θα αξιοποιηθούν στη συνέχιση και εξέλιξη του αγώνα τους, στην οργάνωση της πάλης τους, στα αιτήματα αλλά και στον τρόπο που αυτά αποκρυσταλλώνονται ως συλλογική πείρα, ως παρακαταθήκη, ως στάση ζωής και δημιουργίας, ως κριτήριο ακόμα ψήφου στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές.