Σε νέα αύξηση των επιτοκίων, κατά 0,25%, προχώρησε χτες η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed), με φόντο τον υψηλό πληθωρισμό αλλά και τις καταρρεύσεις αμερικανικών τραπεζών, στοιχεία που εντείνουν τα «διλήμματα» της αστικής διαχείρισης, σε όλες τις παραλλαγές της οποίας χαμένοι βγαίνουν οι λαοί.

Με την 9η αύξηση επιτοκίων από τον Μάρτη του 2022, το βασικό επιτόκιο από 4,75% έφτασε στο 5%, από σχεδόν μηδενικό πριν από έναν χρόνο.

Η Fed, αυξάνοντας κι άλλο το κόστος δανεισμού, επιχειρεί να συγκρατήσει τον πληθωρισμό, που εκτινάχθηκε στο 6% τον Φλεβάρη. Ωστόσο, οι συνεχείς αυξήσεις των επιτοκίων έχουν οδηγήσει σε αναταράξεις το τραπεζικό ζήτημα, καθώς οι τράπεζες κατέχουν τεράστια ποσά σε παλαιότερα ομόλογα που πλέον χάνουν την αξία τους.

Ηδη δύο τράπεζες των ΗΠΑ - η Silicon Valley Bank και η Signature Bank - κατέρρευσαν αυτόν τον μήνα, λόγω προβλημάτων που προκλήθηκαν και από τα υψηλότερα επιτόκια, ενώ μεγάλες πιέσεις αντιμετωπίζουν και άλλες περιφερειακές αμερικανικές τράπεζες.

Ετσι, παρά τις κλασικές αναφορές της Fed για το «υγιές και ανθεκτικό» τραπεζικό σύστημα των ΗΠΑ, διαφαίνεται πιθανή η παύση της περαιτέρω αύξησης των επιτοκίων. Στην ανακοίνωση που επικαλείται το πρακτορείο «Ρόιτερς» αναφέρεται ότι πλέον δεν θεωρούνται κατάλληλες οι συνεχιζόμενες αυξήσεις στα επιτόκια, πέρα από κάποιες «επιπρόσθετες πολιτικές σταθεροποίησης». Το ίδιο πρακτορείο ανέφερε επίσης ότι 10 από τους 18 διαμορφωτές της πολιτικής στη Fed στα επιτόκια αναμένουν μία μικρή αύξηση της τάξης του 0,25% ως το τέλος του 2023.

Την ίδια πολιτική, συνέχισης της αύξησης των επιτοκίων, αναμένεται να διατηρήσει σήμερα και η Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας, με τους επενδυτές να προεξοφλούν ως σχεδόν σίγουρη την αύξησή τους κατά 0,50% καθώς καταγράφηκε στη Βρετανία «απροσδόκητη» αύξηση του πληθωρισμού στο 10,4% τον Φλεβάρη (από 10,1% τον Γενάρη).

Σε αυτό το φόντο, μερικές μέρες από τη συμφωνία εξαγοράς της ελβετικής Credit Suisse - που βρέθηκε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας - από τη μεγαλύτερη τράπεζα της Ελβετίας, UBS, αυξάνονται δυσοίωνες προβλέψεις για την πορεία του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Χαρακτηριστικά, ο διευθύνων σύμβουλος του κερδοσκοπικού ταμείου «Man Group», Λουκ Ελις, εκτιμά πως ένας σημαντικός αριθμός τραπεζών θα χρεοκοπήσει μέσα σε δύο χρόνια, με τις μικρότερες και περιφερειακές τράπεζες των ΗΠΑ και τις τράπεζες στη Βρετανία να κινδυνεύουν περισσότερο.

Χτες, αξιωματούχοι της Κεντρικής Τράπεζας της Ισπανίας προειδοποίησαν ότι η αβεβαιότητα σχετικά με την ισχύ του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος είναι πιθανό να επιβαρύνει την οικονομική ανάπτυξη, ενώ το οικονομικό συμβούλιο της Γερμανίας ανακοίνωσε ότι ο πληθωρισμός θα μπορούσε να παραμείνει υψηλός για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ή και να αυξηθεί περαιτέρω αν οι ανησυχίες των χρηματοπιστωτικών αγορών εμποδίσουν τις Κεντρικές Τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια.

Σε νεότερες δηλώσεις που έκανε χτες η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, επισημαίνει ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων έχουν αρχίσει να επηρεάζουν την οικονομία, προειδοποιώντας πως ο αντίκτυπός τους μπορεί να γίνει ισχυρότερος, ως αποτέλεσμα της τραπεζικής αναταραχής. Οι κινήσεις της ΕΚΤ για την αύξηση των επιτοκίων, ανέφερε, μπορεί να έχουν μεγαλύτερο αποτέλεσμα, αν οι τράπεζες γίνουν πιο επιφυλακτικές στην ανάληψη κινδύνων και αρχίσουν να ζητούν υψηλότερα επιτόκια για τα δάνεια που δίνουν.

Η Λαγκάρντ επιβεβαίωσε την «αποφασιστικότητα» της ΕΚΤ να μειώσει τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης στο 2% από 8,5% τον Φλεβάρη, προσθέτοντας: «Για να μειωθούν οι πληθωριστικές πιέσεις, είναι σημαντικό η νομισματική πολιτική μας να κινείται ισχυρά προς περιοριστική κατεύθυνση. Και αυτή η διαδικασία μόλις έχει αρχίσει να υλοποιείται».

Δεν καταλαγιάζουν οι αντιδράσεις από τις απαράδεκτες πρόσφατες δηλώσεις του Ισραηλινού υπουργού Οικονομικών Μπ. Σμότριτς, πως δεν υπάρχει παλαιστινιακός λαός και πως αυτός είναι «εφεύρεση των αρχών του 20ού αιώνα». Χτες το ιορδανικό κοινοβούλιο ψήφισε πρόταση που καλεί την κυβέρνηση του βασιλιά Αμπντάλα Β' να αναλάβει «αποτελεσματικά μέτρα κατά των δηλώσεων και της συμπεριφοράς» του Σμότριτς, αναφέροντας πως η συμπεριφορά του αντανακλά «την ισραηλινή αλαζονεία και ασέβεια απέναντι σε διεθνείς συμφωνίες και συμβάσεις». Αν και το ρεπορτάζ του ιορδανικού πρακτορείου ειδήσεων «Petra News Agency» δεν το αναφέρει ξεκάθαρα, το αραβικό δίκτυο «Αλ Τζαζίρα» μετέδωσε πως το ψήφισμα της ιορδανικής Βουλής συνιστά στην κυβέρνηση να προβεί στην απέλαση του Ισραηλινού πρέσβη από το Αμμάν.

Από την αρχή της βδομάδας οι απαράδεκτες δηλώσεις Σμότριτς προκάλεσαν τις έντονες αντιδράσεις της Παλαιστινιακής Αρχής, των κυβερνήσεων σε ΗΑΕ, Αίγυπτο, ενώ καταδικάστηκαν παράλληλα από εκπροσώπους Τύπου του ΟΗΕ και της ΕΕ.

Στο μεταξύ, η ανάκληση όρων του νομοσχεδίου περί «αποδέσμευσης» που θα άνοιγε περαιτέρω τον δρόμο για την επαναφορά των Εβραίων εποίκων σε τέσσερις εποικισμούς της Δυτικής Οχθης, εφόσον εξασφάλιζαν την έγκριση του στρατού, προκάλεσε νέες παλαιστινιακές αντιδράσεις, καθώς η μετέπειτα ανακοίνωση του γραφείου του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπ. Νετανιάχου ότι δεν θα χτιστούν άλλοι εποικισμοί στη βόρεια Δυτική Οχθη δεν έπεισε.

Σε αυτό το σκηνικό έντονων ενδοαστικών αντιπαραθέσεων στο Ισραήλ, ανάμεσα στον κυβερνώντα συνασπισμό και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ο Νετανιάχου ξεκινά σήμερα τριήμερη επίσκεψη στο Λονδίνο με επίκεντρο τα σχέδιά του κατά του Ιράν και του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος αλλά και την εμβάθυνση της συνεργασίας Ισραήλ - Βρετανίας στους τομείς της συνεργασίας σε θέματα τεχνολογίας και υπηρεσιών Υγείας με πλάνο την επόμενη δεκαετία.

Η τριήμερη επίσκεψη στο Λονδίνο, που έρχεται μετά από ανάλογες επισκέψεις που έκανε την περασμένη βδομάδα στο Βερολίνο και τον Φλεβάρη στο Παρίσι, δεν θα είναι δίχως κινητοποιήσεις. Εβραϊκές οργανώσεις στο Λονδίνο προετοιμάζουν σειρά διαμαρτυριών και κινητοποιήσεων ενάντια στο νομοσχέδιο δικαστικών μεταρρυθμίσεων που προκαλεί εδώ και 12 βδομάδες τις αντιδράσεις των περισσότερων κομμάτων της αντιπολίτευσης.

Το ταξίδι του Νετανιάχου στο Λονδίνο προετοίμασε ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Ελι Κοέν, που συνάντησε τον ομόλογό του Τζέιμς Κλέβερλι, συζητώντας κυρίως τις θέσεις Λονδίνου και Τελ Αβίβ κατά του Ιράν και του πυρηνικού του προγράμματος.

• Η Πολωνία θα επαναφέρει τον πρέσβη της στο Ισραήλ, ανακοίνωσε χτες το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών, στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών Ελι Κοέν στη Βαρσοβία. Οι σχέσεις των δύο χωρών είχαν επιδεινωθεί όταν η Βαρσοβία εισήγαγε μια νομοθεσία που περιορίζει τη δυνατότητα Εβραίων να διεκδικήσουν περιουσίες που χάθηκαν κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.