Eurokinissi

Το παράδειγμα του «πηγαινέλα» ανάμεσα σε ιδιωτικοποιήσεις και κρατικοποιήσεις είναι χαρακτηριστικό. Πρόσφατα το ξαναείδε ο λαός να παίζεται και με τη διαχείριση του νερού. Με την ίδια ευκολία που ο ΣΥΡΙΖΑ πέρναγε τις μεγαλύτερες κρατικές επιχειρήσεις ύδρευσης στο «Υπερταμείο» για να πάρουν τον δρόμο της ιδιωτικοποίησης, σήμερα η ΝΔ δεσμεύεται ότι θα τις επαναφέρει στο κράτος.

Μπορεί να μοιάζει αντιφατικό αλλά δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει. Ο σοσιαλδημοκρατικός ΣΥΡΙΖΑ ήταν που εφάρμοσε με απρόσμενη - για τους πιο ανυποψίαστους - «αποτελεσματικότητα» τα μνημόνια και τη «δημοσιονομική προσαρμογή», ενώ η φιλελεύθερη ΝΔ ήταν εκείνη που εφάρμοσε την «επεκτατική πολιτική» τα τελευταία χρόνια, με τους μεν να κατηγορούν τους δε ότι «δεν πιστεύουν» την πολιτική που εφαρμόζουν.

Κάπως έτσι έχει και η ιστορία της διαχείρισης του νερού, κάνοντας την «άβυσσο» που υποτίθεται ότι χωρίζει τους δύο διεκδικητές της κυβερνητικής καρέκλας να μοιάζει με ...χαντάκι.

Είτε επιλέγεται ο δρόμος της απευθείας παράδοσης στους επιχειρηματικούς ομίλους μέσω του «Υπερταμείου» είτε ο δρόμος της κρατικής ιδιοκτησίας στις εταιρείες ύδρευσης, ο στόχος που «κυνηγιέται» δεν αλλάζει: Το νερό ως εμπορεύσιμο «προϊόν» παραμένει προς «αξιοποίηση», τόσο για την κερδοφορία ομίλων που εμπλέκονται σε όλα τα στάδια της διαχείρισής του όσο και για να εξοικονομούνται πόροι με βάση τις προτεραιότητες του κεφαλαίου. Σε αυτήν την κατεύθυνση, πότε επιλέγεται ως πιο αποδοτική η πρώτη οδός, πότε η δεύτερη και πότε ένα «μείγμα» και των δύο.

Το ίδιο εκκρεμές λειτουργεί άλλωστε σε όλες τις καπιταλιστικές οικονομίες, μεταξύ ιδιωτικοποιήσεων και κρατικοποιήσεων, σε στρατηγικούς τομείς, όπως η Ενέργεια, οι συγκοινωνίες, το νερό κ.λπ. Πολλή συζήτηση έγινε πρόσφατα για την κρατικοποίηση της γαλλικής επιχείρησης ηλεκτρισμού, με τον ΣΥΡΙΖΑ να καταγράφει μάλιστα ως μια ακόμα «φιλολαϊκή» επιλογή το γεγονός ότι «ο Μακρόν κρατικοποιεί την EDF ενώ ο Μητσοτάκης ιδιωτικοποίησε τη ΔΕΗ». Πέρυσι το γερμανικό κράτος κατέβαλε μερικά δισ. ευρώ για την κρατικοποίηση άλλου ενεργειακού κολοσσού. Αντίστοιχα έγινε και με τους σιδηρόδρομους στη Β. Αγγλία, με τις τράπεζες στην Ελλάδα κ.λπ.

Στον καπιταλισμό, λοιπόν, όταν κρίνεται ασύμφορο για το κεφάλαιο, ειδικά για τέτοιες υποδομές, το κράτος αναλαμβάνει με χρήματα του λαού να τις κατασκευάσει. Στη συνέχεια τις παραδίδει σε ιδιώτες που τις βρίσκουν έτοιμες, και στην επόμενη «στροφή» που θα χρειαστεί θα τις ξαναπάρει για να «σβήσει» τις ζημιές τους, φορτώνοντας και πάλι τον λογαριασμό στους εργαζόμενους.

Ετσι εξηγείται το γεγονός ότι παρά τις εναλλαγές στο ιδιοκτησιακό καθεστώς (κράτος - εισαγωγή στο χρηματιστήριο - «Υπερταμείο» - ξανά κράτος κ.λπ.) δεν αλλάζει η πραγματικότητα που βιώνουν ο λαός και οι εργαζόμενοι στις συγκεκριμένες επιχειρήσεις, αντίθετα χειροτερεύει.

Για παράδειγμα, με κρατική ιδιοκτησία στις ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ κατοχυρώθηκαν τα υψηλότατα τέλη σύνδεσης - ύδρευσης - αποχέτευσης, οι διαρκείς ανατιμήσεις στα τιμολόγια. Μπορεί η κρατική ιδιοκτησία να αξιοποιείται ως «τεκμήριο» για την εξασφάλιση τάχα του νερού ως «δημόσιου αγαθού», την ίδια στιγμή όμως μοιράζονται κέρδη και μερίσματα σε μετόχους, ενώ ο λαός πληρώνει για την «ανταποδοτικότητα» κ.λπ.

Στις κρατικής ιδιοκτησίας ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ αλωνίζουν οι εργολάβοι, παίρνοντας κι αυτοί το ...μέρισμά τους από το «δημόσιο αγαθό». Οι μόνιμοι εργαζόμενοι με κατοχυρωμένα δικαιώματα όλο και λιγοστεύουν, στην ΕΥΑΘ έχουν γίνει μειοψηφία. Οι περισσότεροι είναι κακοπληρωμένοι, αφού το «μισθολογικό κόστος» συμπιέζεται για να ενισχύονται τα κέρδη και η εξοικονόμηση.

Την ίδια στιγμή, τα όποια έργα για την ύδρευση του λαού είτε τα «τρώει η μαρμάγκα» αν κρίνονται ασύμφορα (π.χ. δίκτυο, επεξεργασία, ταμιευτήρες, φράγματα κ.λπ.) είτε τα πληρώνει πανάκριβα. Παρά τις ιδιοκτησιακές εναλλαγές, στον 21ο αιώνα, σε γειτονιές που απέχουν μισή ώρα από την πλατεία Συντάγματος λαϊκά νοικοκυριά υδρεύονται από γεωτρήσεις, χρησιμοποιούν βόθρους αντί για ολοκληρωμένο δίκτυο αποχέτευσης κ.ο.κ.

Σε κάθε περίπτωση, λοιπόν, ο λαός είναι ο μεγάλος χαμένος, που επωμίζεται τα βάρη είτε άμεσα, με αύξηση των τιμολογίων και χειροτέρευση των υπηρεσιών, είτε έμμεσα, μέσω της αύξησης της φορολογίας.

Σήμερα, λοιπόν, και αφού η κυβέρνηση της ΝΔ ενέταξε και τη διαχείριση του νερού στη «Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας», ακολουθώντας τη γνωστή πεπατημένη που έφερε τα πάνδεινα της ενεργειακής φτώχειας, που η εργολαβοποίηση και η ιδιωτικοοικονομική λειτουργία γενικεύονται, που αποτελεί «κανονικότητα» το νερό να γίνεται πηγή πλουτισμού για επιχειρηματικούς ομίλους (βλ. επιχειρήσεις εμφιάλωσης), εξαγγέλλεται η επιστροφή των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο κράτος. Στήνεται και ο απαραίτητος δικομματικός καβγάς, με τον ΣΥΡΙΖΑ να καταθέτει τροπολογία για να γίνει άμεσα η «κρατικοποίηση».

Από κοντά και οπορτουνιστικές δυνάμεις δεν χάνουν ευκαιρία να πιαστούν από τη σοσιαλδημοκρατική «αιχμή» και παρουσιάζουν ως ριζοσπαστικό και ανατρεπτικό το αίτημα της «κρατικοποίησης», χωρίς να απαντιέται στην ουσία του το ερώτημα για ποιο κράτος ακριβώς μιλάμε...

Στο ερώτημα που μπορεί να διατυπώνεται καλοπροαίρετα, για το αν έχει σημασία ή όχι το σε ποιον θα «ανήκει» η διαχείριση του νερού, απάντηση δεν μπορεί να είναι άλλη από τις ίδιες τις σύγχρονες ανάγκες του λαού.

Κι εδώ, μιλώντας για το πιο ζωτικό αγαθό, δεν μπορούν οι εργαζόμενοι να πάνε ούτε βήμα πίσω από την ανάγκη για την απρόσκοπτη, δωρεάν πρόσβαση σε ποιοτικό νερό. Από το να μην εξαρτάται η ικανοποίηση αυτής της ανάγκης ούτε από επιχειρηματικούς σχεδιασμούς ούτε από το πότε θα κριθεί «επιχειρηματικά συμφέρον» το αν θα γίνει ένα έργο, αν θα αναπτυχθεί/εκσυγχρονιστεί το δίκτυο κ.ο.κ.

Δεν μπορεί να κρίνεται η παροχή νερού από άλλες επιχειρηματικές δράσεις, όπως γίνεται π.χ. στους τουριστικούς προορισμούς, όπου οι μεγάλοι ξενοδοχειακοί όμιλοι με τις πλάτες κυβερνήσεων και δημοτικών αρχών «στεγνώνουν» τα λαϊκά νοικοκυριά. Δεν συμβιβάζεται αυτή η ανάγκη με τα τιμολόγια της «ανταποδοτικότητας», τη λογική «κόστους - οφέλους».

Επομένως, η ικανοποίησή της απαιτεί τη σύγκρουση με ό,τι μπαίνει εμπόδιο, με το ίδιο το σημερινό σάπιο αστικό κράτος και τις κυβερνήσεις του, που «εργάζονται» νύχτα - μέρα για τη θωράκιση της ανταγωνιστικότητας, για τη δημοσιονομική σταθερότητα και το μοίρασμα της «πίτας» στους επιχειρηματικούς ομίλους.

Απαιτεί σύγκρουση με τους ίδιους τους ομίλους και το κυνήγι του κέρδους που κάνει «κατορθωτό» το ακατόρθωτο: Να μη φτάνει το δίκτυο ύδρευσης σε συνοικίες της Αττικής, αλλά να κατεβαίνει σε μπουκάλια από τα βουνά της Ηπείρου και να πωλείται σε κάθε γωνιά της χώρας... Αυτά λοιπόν είναι τα εμπόδια που πρέπει να βρεθούν στο στόχαστρο, κι αυτά τα εμπόδια μόνο ο λαϊκός παράγοντας μπορεί να τα ξηλώσει με τον αγώνα του, με ανάλογες διεκδικήσεις, κόντρα στην εμπορευματοποίηση του νερού.

Διεκδικήσεις που θα δυναμώσουν όσο δυναμώνει η συμπόρευση με το ΚΚΕ, όσο ο λαός αποδυναμώνει τα κόμματα που εναλλάσσονται στις κυβερνητικές καρέκλες, παίζοντας το παραπάνω «εκκρεμές». Γιατί το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα που φωτίζει αυτόν τον δρόμο, των σύγχρονων δυνατοτήτων για νερό - κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα.

Αλλα τόσα «φυντάνια» και με αντίστροφες διαδρομές μπορεί να βρει κανείς ως υποψήφιους και των άλλων κομμάτων, της ΝΔ ή του ΠΑΣΟΚ. Κι όμως... Τα κόμματα αυτά, που έχουν χάσει τον λογαριασμό για το πού ανήκουν πλέον διάφορα στελέχη τους, επιστρατεύουν προεκλογικά τους κάλπικους εκβιασμούς περί «αστάθειας», όταν είναι γνωστό ότι «όλοι κολλάνε με όλους», με συγκολλητική ουσία το «κοινό πρόγραμμά» τους, που είναι η στρατηγική του κεφαλαίου. Αυτό αποδεικνύει και το γεγονός ότι δεν υπάρχουν σύνορα στις μετακινήσεις στελεχών τους από το ένα στο άλλο...

Ακριβώς επειδή οι ...μεταγραφόμενοι πρώην Νεοδημοκράτες, ΠΑΣΟΚοι και λοιποί «σήκωσαν το χέρι τους» για να νομοθετήσουν το ξεσπίτωμα λαϊκών οικογενειών, αισθάνονται τώρα «οικεία» στον ΣΥΡΙΖΑ των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και της ποινικοποίησης του αγώνα ενάντιά τους, στον ΣΥΡΙΖΑ των «win win» προτάσεων για τους τραπεζίτες και τα funds, όπως είπε ο Τσίπρας.

Αλλά κι εκείνοι που τσάκισαν στη φοροληστεία τους δημότες, που έκοψαν στοιχειώδεις παροχές για τις λαϊκές ανάγκες, έτρεξαν τις ιδιωτικοποιήσεις, τις συγχωνεύσεις σχολείων, την «απελευθέρωση» σε μια σειρά τομείς στην Τοπική Διοίκηση, αποδέχονται με ευχαρίστηση τα καλά λόγια για το «πλούσιο έργο» τους και τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ, που και οι δικοί του δήμαρχοι έκαναν τα ίδια, ενώ σήμερα δηλώνουν έτοιμοι να διασφαλίσουν τα ματωμένα πλεονάσματα, τις «δίκαιες» ιδιωτικοποιήσεις, τις «πράσινες» μπίζνες με όχημα και τους δήμους.

Και η λίστα δεν έχει τελειωμό...

- Στο ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ είναι ο πρόεδρος των εργαζομένων της COSCO και του Εργατικού Κέντρου Πειραιά. Στα ψηφοδέλτια της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ είναι όσοι έβαλαν πλάτη στη λεγόμενη «εμβληματική επένδυση» της COSCO στο λιμάνι του Πειραιά και τους όρους γαλέρας που έχουν διαμορφωθεί για τους εργαζόμενους.

- Στα ψηφοδέλτια του ΚΚΕ είναι αγωνιστές που έχουν στην πλάτη τους διώξεις για τη δράση τους ενάντια στους πλειστηριασμούς λαϊκών κατοικιών. Στα ψηφοδέλτια των άλλων κομμάτων βρίσκονται - στην καλύτερη των περιπτώσεων - όσοι νομοθέτησαν την αρπαγή της λαϊκής κατοικίας από τα κοράκια και ενίοτε και τα κοράκια αυτοπροσώπως...

- Στα ψηφοδέλτια του ΚΚΕ βρίσκονται δεκάδες αγωνιστές γιατροί και υγειονομικοί του δημόσιου συστήματος Υγείας, που έδωσαν τη μάχη για να σωθεί ο λαός μας την περίοδο της πανδημίας. Στα ψηφοδέλτια των άλλων κομμάτων είναι όσοι έχουν βάλει πλάτη στη διαμόρφωση της Υγείας - εμπόρευμα, στην υποστελέχωση των νοσοκομείων, στην αποψίλωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.

- Στα ψηφοδέλτια του ΚΚΕ βρίσκονται απόστρατοι των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας που έχουν δώσει αγώνες μαζί με τον λαό ενάντια στην εμπλοκή της Ελλάδας στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, έχουν δώσει αγώνες ενάντια στην ένταση της κρατικής καταστολής και του κρατικού αυταρχισμού. Στα ψηφοδέλτια των άλλων κομμάτων βρίσκονται αυτοπροσώπως οι δεσμεύσεις της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ στην παραπέρα εμπλοκή της Ελλάδας στα σχέδια του ΝΑΤΟ...