Από την επίσκεψη της Βιβής Δάγκα σε δομές του ΟΚΑΝΑ

Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση ανακοίνωσε την επικείμενη κατάθεση νομοσχεδίου για την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, μέρος του οποίου είναι και η σύσταση Εθνικού Οργανισμού Πρόληψης και Αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων (ΕΟΠΑΕ). Σύμφωνα με την παρουσίαση αλλά και τις επίσημες ενημερώσεις προς τους αρμόδιους φορείς, ο ΕΟΠΑΕ θα είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, με διοίκηση διορισμένη από την κυβέρνηση και θα συνενώσει σε 6 διευθύνσεις όλα τα εγκεκριμένα προγράμματα πρόληψης και θεραπείας που λειτουργούν στη χώρα.

Κριτήριο αυτής της επικίνδυνης εξέλιξης, που έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων στα θεραπευτικά προγράμματα αλλά και στα ψυχιατρικά νοσοκομεία, δεν είναι ούτε η ανάπτυξη της πρόληψης ούτε η θεραπεία και η ουσιαστική κοινωνική επανένταξη.

Η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ αναδεικνύει ότι η εξέλιξη αυτή εκπορεύεται αποκλειστικά από την πολιτική «κόστος - όφελος» καθώς είναι κομμάτι της στρατηγικής της ΕΕ, την οποία έχουν πιστά υπηρετήσει όλες οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις στη χώρα μας, προωθώντας την υποστελέχωση και την υποχρηματοδότηση των Κέντρων Πρόληψης και των Θεραπευτικών Προγραμμάτων. Μια πολιτική που είναι καθαρό από τα ίδια τα στοιχεία ότι έχει αποτύχει. Τα στοιχεία στη χώρα μας είναι αποκαλυπτικά: Ανοδικές τάσεις στη χρήση, μείωση ηλικίας της πρώτης επαφής από το Γυμνάσιο, μεθόδευση «αθώωσης» των ναρκωτικών στις μαθητικές συνειδήσεις, πολυτοξικομανία, άνοδος της χρήσης κάνναβης τόσο στον μαθητικό όσο και στον γενικό πληθυσμό, αύξηση της χρήσης κοκαΐνης, παραμονή περισσότερα χρόνια στη χρήση μέχρι την εισαγωγή σε θεραπευτικό πρόγραμμα, άνοδος των υποτροπών, διεύρυνση ενός γηράσκοντος πληθυσμού εξαρτημένων από ναρκωτικά, που μένουν στάσιμοι πολλά χρόνια στη χρήση και στα υποκατάστατα, ενώ όλο και περισσότεροι νέοι σε ηλικία χρήστες ναρκωτικών προστίθενται, εξαρτημένοι κυρίως από κάνναβη και νέα συνθετικά ναρκωτικά.

Οι εξαγγελίες της κυβέρνησης, δικαίως, έχουν προκαλέσει τις τεράστιες αντιδράσεις των Σωματείων Εργαζομένων και Συλλόγων Οικογένειας του χώρου, που εκφράστηκαν με την πρόσφατη κινητοποίησή τους στο υπουργείο Υγείας, όπου ο υπουργός μάλιστα αρνήθηκε να δεχτεί αντιπροσωπεία των συγκεντρωμένων, αλλά και στο πρόσφατο ανοιχτό συνέδριο που διοργάνωσαν τεκμηριώνοντας και επιστημονικά την αντίθεσή τους.

Οι φορείς αναφέρουν ότι με την εξέλιξη αυτή:

-- Επιχειρείται συντριπτικό χτύπημα στη δημόσια και δωρεάν Απεξάρτηση στη λογική της μείωσης του κόστους, καθώς αποσπώνται δομές θεραπείας από το ΕΣΥ, π.χ. 18 Ανω, «Ιανός», ΑΡΓΩ, κ.λπ., ενώ ανοίγει διάπλατα ο δρόμος για την είσοδο ΜΚΟ, Αστικών Μη Κυβερνητικών Εταιρειών (ΑΜΚΕ) και συνολικά ιδιωτών.

-- Παγιώνεται η υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση, αφού η μορφή ΝΠΙΔ μειώνει περαιτέρω την κρατική ευθύνη, γενικεύονται οι «ελαστικές» σχέσεις εργασίας που υπονομεύουν το θεραπευτικό έργο, ενώ επέρχονται σοβαρές επιζήμιες μεταβολές στα δικαιώματα των εργαζομένων.

-- Υποβαθμίζονται περαιτέρω η «στεγνή» θεραπεία και το εκάστοτε ιδιαίτερο θεραπευτικό μοντέλο που αυτή ακολουθεί, μέσω της κατάργησης ολόκληρων οργανισμών, π.χ. ΚΕΘΕΑ, και της ενοποίησής της σε έναν τομέα, αλλά και μέσω της συνέργειας ή και συγχώνευσης υπηρεσιών τους με οργανισμούς που έχουν εντελώς διαφορετική φιλοσοφία, όπως π.χ. την υποκατάσταση.

-- Πριμοδοτείται και αυτονομείται η «μείωση βλάβης», έξω από ένα θεραπευτικό πλαίσιο αναφοράς, με στόχευση απλά την κατάκτηση της λεγόμενης «λειτουργικότητας» του εξαρτημένου, εις βάρος της ολόπλευρης κάλυψης των αναγκών του.

-- Πλήττεται δε το συνεχές Πρόληψη - Θεραπεία - Κοινωνική Επανένταξη.

Με βάση τα παραπάνω οι ευρωβουλευτές του Κόμματος Κώστας Παπαδάκης και Λευτέρης Νικολάου - Αλαβάνος υπέβαλαν τα εξής ερωτήματα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή:

«Πώς τοποθετείται η Επιτροπή:

- Στο γεγονός ότι οι κατευθύνσεις της ΕΕ που προωθούν τη μείωση της βλάβης σε βάρος της "στεγνής" θεραπείας είναι αυτές που υπαγορεύουν την απαράδεκτη πρόβλεψη της κατάργησης ή συγχώνευσης προγραμμάτων, φορέων, υπηρεσιών στον χώρο της Πρόληψης και της Απεξάρτησης και παραχώρησή τους στον ιδιωτικό τομέα, με ό,τι επιζήμιο αυτά συνεπάγονται για τους θεραπευόμενους, τις οικογένειές τους όσο και τους εργαζόμενους.

- Στο ότι το καθ' ύλην αρμόδιο θεραπευτικό προσωπικό από κοινού μαζί με την πλειοψηφία των διοικήσεων των Θεραπευτικών Προγραμμάτων που λειτουργούν στην Ελλάδα εναντιώνεται σφοδρά στις προωθούμενες αλλαγές προβάλλοντας αδιάσειστα επιστημονικά κριτήρια και τεκμήρια κι απαιτεί να ενισχυθούν τα Θεραπευτικά Προγράμματα και τα Κέντρα Πρόληψης με πόρους και προσωπικό, με νέες δομές και υπηρεσίες βάσει των αναγκών της χώρας, με αποκλειστική κάλυψη των δαπανών από τον κρατικό προϋπολογισμό, διασφαλίζοντας τη φιλοσοφία και τον αποκλειστικά δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα τους».

Στο μεταξύ, περιοδεία σε δομές άμεσης πρόσβασης του OKANA (Ξενώνας Μεταβατικής Φιλοξενίας, Ανοιχτό Κέντρο Ημέρας Αστέγων - Υπνωτήριο, Μονάδα Αμεσης Βοήθειας και Υποστήριξης) πραγματοποίησε, προχτές, Τρίτη, κλιμάκιο του ΚΚΕ με επικεφαλής την Βιβή Δάγκα, βουλευτή και μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, και μέλη του Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ Κατά των Ναρκωτικών και των Εξαρτήσεων.

Στο πλαίσιο της συνάντησης, οι εργαζόμενοι εξέφρασαν την ανησυχία τους για το επικείμενο νομοσχέδιο που ετοιμάζει το υπουργείο Υγείας για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση και την ίδρυση του Εθνικού Οργανισμού Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων. Απασχόλησαν ιδιαίτερα οι συνέπειες που θα επιφέρουν η λογική περαιτέρω μείωσης του κόστους και η νομιμοποίηση των ιδιωτών που δραστηριοποιούνται στον χώρο της Πρόληψης και της Απεξάρτησης στο μέλλον των υπαρχουσών δομών του Οργανισμού, στο παρεχόμενο έργο, στην προσβασιμότητα των χρηστών σε δωρεάν υπηρεσίες και στα εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων. Ειδικά για το τελευταίο, μετέφεραν το χάος που ήδη επικρατεί στον ΟΚΑΝΑ με τις σχέσεις εργασίας πολλαπλών ταχυτήτων, τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου, τα «μπλοκάκια», τις μισθολογικές διαφορές και την ανασφάλεια που γεννούν στο προσωπικό, το οποίο καλείται να αντεπεξέλθει σε μια απαιτητική δουλειά που, όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν, «αν δεν δώσεις την ψυχή σου, δεν μπορείς να την κάνεις αποτελεσματικά».

Η βουλευτής του ΚΚΕ τόνισε τη διαχρονική, έμπρακτη στήριξη του Κόμματος στα Θεραπευτικά Προγράμματα, τον σημαντικό ρόλο που μπορούν να παίξουν οι δομές άμεσης πρόσβασης, στον βαθμό που είναι πλήρως στελεχωμένες με μόνιμο προσωπικό και όσο ενισχύεται παράλληλα η θεραπευτική κατεύθυνση του ΟΚΑΝΑ. Για το νομοσχέδιο, ανέφερε ότι αποτελεί τη διακηρυγμένη στρατηγική της ΕΕ που αντιμετωπίζει συνολικά τις κοινωνικές ανάγκες με λογικές κόστους - οφέλους, ενώ δεσμεύτηκε ότι το ΚΚΕ θα δώσει όλες του τις δυνάμεις μέσα και έξω από τη Βουλή, ώστε αυτό το τερατούργημα να μη φτάσει καν προς ψήφιση.