Σε Βερολίνο και Παρίσι ο Στάρμερ για συμφωνία Ασφαλείας, Εμπορίου και Ενέργειας | Οι Βρυξέλλες θα διαπραγματευτούν σκληρά
Ο Στάρμερ υποσχέθηκε να επιδιορθώσει «τις διαλυμένες σχέσεις που άφησε πίσω της η προηγούμενη κυβέρνηση» με την ΕΕ και να προωθήσει την οικονομική ανάπτυξη του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ωστόσο, όπως σημειώνεται και στον βρετανικό Τύπο, η αλλαγή των τόνων και το καλό κλίμα με τους Ευρωπαίους ηγέτες «είναι η εύκολη υπόθεση. Η αλλαγή της ουσίας - ειδικά η εξεύρεση νέων διευθετήσεων για την τόνωση της ανάπτυξης - είναι πολύ δυσκολότερη», δεδομένων των σοβαρών ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και των αντικρουόμενων συμφερόντων, που οδήγησαν άλλωστε και στο Brexit.
Στο επίκεντρο των συνομιλιών με τον Γερμανό καγκελάριο Ολαφ Σολτς βρέθηκε μια νέα συμφωνία, που στοχεύει να επιφέρει «έναν πρωτοφανή βαθμό» διμερούς στρατιωτικής συνεργασίας, αλλά και αυξημένη συνεργασία σε τομείς όπως το Εμπόριο και η Ενέργεια, αναβιώνοντας τη Συμφωνία στο Lancaster House την οποία είχαν συνάψει το 2010.
Ο Σολτς καλωσόρισε την επίσκεψη Στάρμερ, δεδομένου ότι «η Βρετανία είναι απαραίτητη για την επίλυση των μεγάλων ζητημάτων που αντιμετωπίζει η Ευρώπη».
Η κυβέρνηση των Εργατικών προσβλέπει σε βελτιωμένους δεσμούς με τους Ευρωπαίους «συμμάχους», και επιδιώκει να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία ασφαλείας και καλύτερη εμπορική συμφωνία με τους «27».
Ωστόσο ο Στάρμερ ξεκαθάρισε ότι αυτό δεν σημαίνει αναίρεση του Brexit, δεν σκοπεύει να επανενταχθεί η Βρετανία στην ευρωπαϊκή ενιαία αγορά, στην τελωνειακή ένωση ή στη Συνθήκη για την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων. Οι Εργατικοί είχαν υποσχεθεί προεκλογικά να καταργήσουν τους «περιττούς φραγμούς στο εμπόριο» με την ΕΕ.
Βρετανοί οικονομολόγοι του Office for Budget Responsibility έχουν προβλέψει για φέτος μείωση του εμπορίου κατά 15%, ως αποτέλεσμα του Brexit.
Στα τέλη Ιούλη, Βερολίνο και Βρετανία είχαν ήδη δεσμευτεί να συνεργαστούν πιο στενά σε θέματα «άμυνας και ασφάλειας» με την υπογραφή διακήρυξης που είχε παρουσιαστεί ως η πρώτη τέτοια μεταξύ εταίρων στο ΝΑΤΟ και η οποία θα επιτρέψει κυρίως την ενίσχυση των αμυντικών βιομηχανιών των δύο χωρών.
Αντίστοιχα, στο Παρίσι όπως ανακοινώθηκε ο Στάρμερ είχε επαφές με τον Γάλλο Πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, για την «παράτυπη» μετανάστευση μέσω της Μάγχης και για συνεργασία σε ασφάλεια, εμπόριο και Ενέργεια.
Η συζήτηση για εξατομικευμένες εμπορικές και αμυντικές συμφωνίες επαναφέρει την αντιπαράθεση που υπήρχε για το Brexit, δηλαδή ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θέλει «να απολαμβάνει τα οφέλη της ενιαίας αγοράς» για τους ομίλους του χωρίς τους κοινούς κανόνες της ΕΕ, τις υποχρεώσεις, τις πληρωμές του προϋπολογισμού κ.λπ.
Διπλωμάτης από ισχυρό κράτος της ΕΕ δήλωσε στον «Guardian» πως οι Εργατικοί «πρέπει να είναι ειλικρινείς με τους ψηφοφόρους τους. Δεν είμαστε ράφι απ' όπου επιλέγεις πράγματα».
Εξάλλου η ΕΕ έχει απογοητευτεί από την απορριπτική απάντηση των Εργατικών σε ένα προτεινόμενο «πρόγραμμα κινητικότητας των νέων» που θα επέτρεπε σε άτομα ηλικίας 18-30 ετών να εργάζονται, να ζουν, να σπουδάζουν ή να ταξιδεύουν για έως και τέσσερα χρόνια.
Επιπλέον, Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Δανία και άλλα παράκτια κράτη της ΕΕ θέλουν να διασφαλίσουν ότι τα αλιευτικά δικαιώματα μετά το Brexit παρατείνονται πέραν του Ιουνίου 2026.
Στο μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιμένει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο «πρέπει να εφαρμόσει πλήρως» τις υπάρχουσες συμφωνίες πριν διαπραγματευτεί νέες, τη συμφωνία αποχώρησης του Brexit και τη συνακόλουθη συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός αναμένεται να συναντηθεί σύντομα με την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενώ η Σύνοδος Κορυφής ΗΒ - ΕΕ έχει προγραμματιστεί για την άνοιξη του 2025.
Η προεκλογική εκστρατεία στις ΗΠΑ εξελίσσεται σε κλίμα τεχνητής πόλωσης, για τη χειραγώγηση των λαϊκών στρωμάτων. Η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις, υποψήφια των Δημοκρατικών, και ο πρώην Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων, τροποποιούν τη στάση τους σε ζητήματα κυρίως εσωτερικής πολιτικής, ανάλογα με τα αποτελέσματα δημοσκοπήσεων, ενώ στα στρατηγικά, όπως οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και ο ανταγωνισμός της αστικής τάξης των ΗΠΑ με άλλες δυνάμεις, η σύμπλευση είναι δεδομένη.
Είναι λοιπόν χαρακτηριστικό ότι και η Χάρις και ο Τραμπ, παρά τις «διαφορές» στο μείγμα διαχείρισης που προτείνουν, «πίνουν νερό» στο όνομα του Ισραήλ, διαβεβαιώνοντας πως ό,τι και να γίνει δεν πρόκειται να σταματήσουν τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς στο κράτος - δολοφόνο, που μέσα σε 10,5 μήνες έχει εξολοθρεύσει πάνω από 40.500 Παλαιστίνιους στη Γάζα.
Η Χάρις, για παράδειγμα, αργά το βράδυ της Πέμπτης σε συνέντευξη που έδωσε στο CNN μαζί με τον υποψήφιο αντιπρόεδρο Τιμ Γουόλς εξέφρασε την αμέριστη υποστήριξή της στο δικαίωμα του Ισραήλ να «αμύνεται». Οταν ρωτήθηκε αν σκοπεύει να εξετάσει το ενδεχόμενο «αναστολής» της παράδοσης όπλων στο Ισραήλ, απάντησε χωρίς δισταγμό «όχι» και απλά ψέλλισε - για τα μάτια του κόσμου - και μια κουβέντα για τους πολύπαθους Παλαιστίνιους, λέγοντας ότι «έχουν σκοτωθεί πάρα πολλοί αθώοι Παλαιστίνιοι». Είχε έτσι το θράσος να ζητήσει «κατάπαυση του πυρός», την ίδια ώρα που απέρριψε κάθε «αλλαγή πολιτικής ως προς τους εξοπλισμούς», ιδιαίτερα απέναντι στο Ισραήλ.
Για τα εσωτερικά ζητήματα, διατύπωσε τις γνωστές υποσχέσεις για «αξιοπρεπείς δουλειές» και στήριξη της μεσαίας τάξης, ενώ δήλωσε διατεθειμένη να βάλει «Ρεπουμπλικάνο στο υπουργικό συμβούλιο», όπως είχε κάνει και ο Μπ. Ομπάμα. Για το ζήτημα του σχιστολιθικού αεριού και πετρελαίου με τη μέθοδο της υδραυλικής ρωγμάτωσης (fracking), που έχει προκαλέσει μεγάλες λαϊκές αντιδράσεις για την οικολογική καταστροφή που προκαλεί, ενώ παλιότερα ήταν κατά, τώρα λέει ότι δεν θα την απαγορεύσει.
Για τη μετανάστευση, από τα κεντρικά ζητήματα στην εκστρατεία του Τραμπ, η Χάρις διεμήνυσε ότι θα υπάρχουν «συνέπειες» για όσους εισέρχονται «παράτυπα» στην επικράτεια των ΗΠΑ εάν εκλεγεί εκείνη στην προεδρία, προσεγγίζοντας πιο συντηρητικό κοινό.
Και ο Τραμπ κάνει τις προσαρμογές του, όπως στο θέμα των εκτρώσεων, καθώς βλέπει στο πεδίο αυτό να έχει κέρδη η αντίπαλός του. Τελευταία δημοσκόπηση των «Bloomberg News» - «Morning Consult» καταγράφει μικρό προβάδισμα έως 3 μονάδων για την υποψήφια των Δημοκρατικών.
Δεκατρία χρόνια από την ιμπεριαλιστική επέμβαση των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και χωρών της ΕΕ στη Λιβύη, μία από τις χώρες με τα μεγαλύτερα κοιτάσματα πετρελαίου στον κόσμο, η κατάσταση επιδεινώνεται διαρκώς, με δύο παράλληλες δομές αστικής εξουσίας. Τελευταίες εξελίξεις είναι οι προσπάθειες της λεγόμενης «Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας» του δοτού πρωθυπουργού Αμπντουλχαμίντ Ντμπεϊμπά στην Τρίπολη της Δυτικής Λιβύης να βάλει χέρι στα δισεκατομμύρια δολάρια που εισέρχονται στα ταμεία της Κεντρικής Τράπεζας από τις εξαγωγές πετρελαίου, προσπάθειες που προωθήθηκαν μέσω της αυθαίρετης αποπομπής του μέχρι πρότινος διοικητή της, Σαντίκ Αλ Καμπίρ, ο οποίος αντικαταστάθηκε από στέλεχος της εμπιστοσύνης του Ντμπεϊμά. Την Παρασκευή μάλιστα ο Καμπίρ αναγκάστηκε να φύγει στο εξωτερικό, αντιμετωπίζοντας απειλές κατά της ζωής του από ένοπλες ομάδες ισλαμιστών που στηρίζουν τον Ντμπεϊμπά, ο οποίος έχει και τη σαφή στήριξη της Τουρκίας.
Την ίδια ώρα η λεγόμενη «Κυβέρνηση Εθνικής Σταθερότητας» του Οσάμα Χαμάντ στη Βεγγάζη της Ανατολικής Λιβύης εντείνει τις κινήσεις για την αναγνώρισή της στο εξωτερικό, με τον Χαμάντ να πραγματοποιεί στα μέσα της βδομάδας επίσκεψη στην Μαυριτανία, περίπου ένα 10ήμερο μετά από ανάλογη επίσκεψη στο Κάιρο η οποία ανησύχησε έντονα τον ανταγωνιστή του, Ντμπεϊμπά, στην Τρίπολη.
Ετσι, η κυβέρνηση της Ανατ. Λιβύης, με τη στήριξη της εκλεγμένης Εθνοσυνέλευσης, σταμάτησε «μέχρι νεωτέρας» τις εργασίες σε πετρελαιοπηγές και πλατφόρμες πετρελαίου, ως αντίποινα για την αντικατάσταση του κεντρικού τραπεζίτη. Αυτό είχε ως άμεση συνέπεια την αύξηση των διεθνών τιμών πετρελαίου άνω του 3% και την έκφραση «ανησυχίας» για αποσταθεροποίηση στη Λιβύη, από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ που συνεδρίασε μεσοβδόμαδα για να εξετάσει τις εξελίξεις.
Αυτά ενώ στις 4 Σεπτέμβρη έχει προγραμματιστεί το επίσημο ταξίδι του Αιγύπτιου Προέδρου Α. Φ. Σίσι στην Τουρκία, στο πλαίσιο εξομάλυνσης και βελτίωσης των σχέσεων Αγκυρας - Καΐρου, κάτι που αναμένεται να επηρεάσει και τις εξελίξεις στη Λιβύη, καθώς μέχρι τώρα οι δύο χώρες είχαν στηρίξει τις αντιτιθέμενες πλευρές. Η Τουρκία είχε υπογράψει με την κυβέρνηση της Τρίπολης το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο, που παραβιάζει την ελληνική ΑΟΖ, αλλά φαίνεται ότι θέλει να προχωρήσει τις σχέσεις και με την Αίγυπτο.
Συμφωνία «αμυντικής συνεργασίας» υπέγραψαν την Παρασκευή οι Φιλιππίνες και το Βιετνάμ καθώς οξύνεται ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός σε Ασία - Ειρηνικό μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας και αναδύονται τα αντίστοιχα στρατόπεδα. Τα δύο κράτη αντιτίθενται σε ενέργειες της Κίνας στη Νότια Κινεζική Θάλασσα και αμφισβητούν την κυριαρχία της. Η Κίνα διεκδικεί κυριαρχία σε σχεδόν ολόκληρο αυτόν τον στρατηγικής σημασίας υδάτινο δίαυλο.
Η συμφωνία έρχεται σε μια περίοδο υποβόσκουσας έντασης στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, με κίνδυνο σοβαρής κλιμάκωσης, όπως δείχνουν και τα απανωτά «επεισόδια» μεταξύ της Κίνας και των Φιλιππίνων, που είναι «σύμμαχος» των ΗΠΑ.
Ο Βιετναμέζος υπουργός Αμυνας, Φαν Βαν Γκιανγκ, επισκέφτηκε τη Μανίλα για συνομιλίες με τον Φιλιππινέζο ομόλογό του, Γκιλμπέρτο Τεοντόρο, «για αμυντική συνεργασία, συνεργασία για την ασφάλεια, ναυτιλιακή συνεργασία και βεβαίως επίσης συνεργασία στον τομέα του εμπορίου».
Στο μεταξύ, το Βιετνάμ, που διατηρεί στενές σχέσεις με την Κίνα, προσπαθεί να «ισορροπήσει» ανάμεσα σε αυτήν τη σχέση και σε ενέργειες της Κίνας οι οποίες θεωρεί πως παραβιάζουν την κυριαρχία του.
Πάντως, Βιετνάμ και Φιλιππίνες έχουν αλληλοσυγκρουόμενες διεκδικήσεις για τα Νησιά Σπράτλι στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, όπου έχουν στην κατοχή τους ατόλες και σκοπέλους. Παρ' όλα αυτά προχωρούν τη συνεργασία τους απέναντι στην Κίνα, ενώ τον Γενάρη υπέγραψαν συμφωνίες που καλύπτουν «την πρόληψη επεισοδίων στη Νότια Σινική Θάλασσα» και τη «ναυτιλιακή συνεργασία».
Οι ακτοφυλακές των δύο χωρών πραγματοποίησαν τον Αύγουστο τα πρώτα κοινά γυμνάσιά τους στη Μανίλα, με προσομοίωση επιχειρήσεων κατάσβεσης πυρκαγιών και έρευνας και διάσωσης.