Eurokinissi

Παρά την προσπάθεια η συνάντηση να παρουσιαστεί ως συνέχεια των «ήρεμων νερών» και άνευ σημαντικών εξελίξεων, το οριοθετημένο από τους σχεδιασμούς ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ έδαφος του παζαριού και των διευθετήσεων με στόχο την ισχυροποίηση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ και τα σχέδια «συνεκμετάλλευσης», είναι φανερό ότι δρομολογεί αρνητικές εξελίξεις σε βάρος των λαών της περιοχής και των κυριαρχικών δικαιωμάτων Ελλάδας - Κύπρου.

Τα παραπάνω έγιναν φανερά και από τα όσα διημείφθησαν στη Ν. Υόρκη, με την κυβέρνηση να λέει για τη συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν ότι οι δυο τους ανέθεσαν στους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών «να αρχίσουν την προετοιμασία για τη σύγκληση του επόμενου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας (ΑΣΣ) Ελλάδας - Τουρκίας, που θα πραγματοποιηθεί στην Αγκυρα τον Ιανουάριο του 2025, στη βάση της Διακήρυξης των Αθηνών», αλλά και «να διερευνήσουν το έδαφος για το κατά πόσον υπάρχουν πρόσφορες συνθήκες για να εκκινήσουν οι συζητήσεις σχετικά με την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ».

Σε αυτό το πλαίσιο, από το βήμα της ΓΣ του ΟΗΕ ο Κυρ. Μητσοτάκης, μιλώντας για «μια γειτονιά που έχει σύνθετα χαρακτηριστικά», διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει να διερευνά «τρόπους βελτίωσης των διμερών σχέσεων με την Τουρκία», ούσα «πρόθυμη να εργαστεί για την επίλυση του μοναδικού εκκρεμούς σημαντικού ζητήματος με τη γείτονα: Την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο». Δήλωσε δε «πεπεισμένος ότι σήμερα έχουμε ένα παράθυρο ευκαιρίας και θα πρέπει να είμαστε αρκετά τολμηροί και αρκετά σοφοί ώστε να αδράξουμε αυτή την ευκαιρία».

Συνδύασε την υπόθεση με το Κυπριακό, με «λύση στη βάση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας», όπως την προβάλλουν, προσθέτοντας ότι η Αθήνα «υποστηρίζει πλήρως τις προσπάθειες του γγ του ΟΗΕ για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων σε αυτό το πλαίσιο», καλώντας Τουρκία και Τουρκοκυπρίους να πράξουν ανάλογα. Εξάλλου, η ελληνική κυβέρνηση καλοβλέπει μια «λύση - πακέτο» στην ευρύτερη περιοχή, με τον υπουργό Εξωτερικών να λέει ότι, «προφανώς, η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων παρέχει σαφώς ένα γόνιμο έδαφος» για την αναθέρμανση των συνομιλιών για το Κυπριακό.

Τη δική του ξεχωριστή σημασία έχει φυσικά το γεγονός ότι όλα αυτά λέγονται με τις συνεχιζόμενες διεκδικήσεις του τουρκικού κράτους, την αμφισβήτηση των δικαιωμάτων των ελληνικών νησιών, το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» «στο τραπέζι», όπως άλλωστε ανέδειξε και η ομιλία του Τούρκου Προέδρου, Ρ. Τ. Ερντογάν, στη ΓΣ του ΟΗΕ, λίγο πριν από τη συνάντηση με τον πρωθυπουργό, όπου ζήτησε αναγνώριση του ψευδοκράτους στα Κατεχόμενα, όπως και να έχει η Τουρκία λόγο και ρόλο σε όλους τους ενεργειακούς σχεδιασμούς στην Ανατολική Μεσόγειο.

Εξάλλου, δείχνοντας ακριβώς προς τα σχέδια συνεκμετάλλευσης με ευρωατλαντική σφραγίδα, που «τρέχουν» στην περιοχή, σημείωσε ότι «θέλουμε να δούμε το Αιγαίο Πέλαγος και την Ανατολική Μεσόγειο ως μια περιοχή σταθερότητας και ευημερίας, όπου τα νόμιμα συμφέροντα όλων των ενδιαφερόμενων μερών γίνονται σεβαστά. Είναι προς το κοινό συμφέρον ολόκληρης της περιοχής να αναπτυχθεί συνεργασία, ιδίως όσον αφορά την οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, την ελευθερία και την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και του θαλάσσιου εμπορίου».

Ενώ στις δηλώσεις του σε δημοσιογράφους τόνισε πως «δώσαμε βάρος τόσο σε αυτό το Ανώτατο Στρατηγικό Συμβούλιο, όσο και σε κάποια γνωστά ζητήματα που ζούμε στο Αιγαίο και ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι θα θέσει αυτά τα θέματα στο τραπέζι και θα λύσει αυτό το ζήτημα».

Ακόμα και στη συνάντηση που είχε με τον γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, ο Τούρκος Πρόεδρος έθεσε ως όρο για την επανέναρξη διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό την κατοχύρωση «ισότιμου διεθνούς καθεστώτος της τουρκοκυπριακής πλευράς», ώστε «οι δυνατότητες λύσης εκτός της ομοσπονδίας να μπορέσουν να συζητηθούν σε μια συνάντηση υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών με τη συμμετοχή των πλευρών».

Αντιδρώντας, ο Κύπριος Πρόεδρος, Ν. Χριστοδουλίδης, ανέφερε μεν ότι «η παρανομία που απορρέει από την εισβολή, την επιθετικότητα και τη χρήση βίας δεν μπορεί να αναγνωριστεί», σπεύδοντας ωστόσο να προσθέσει ότι «δεν υπάρχουν εύκολοι δρόμοι», ότι «είμαι έτοιμος να καθίσω σήμερα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Οχι αύριο, σήμερα», ότι «δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη γεωγραφία. Αποτελεί ευκαιρία, όχι κατάρα».

Αυτά κι ενώ οι ανταγωνισμοί και το «ενδιαφέρον» για το νησί και τους δρόμους της Ενέργειας εκφράστηκαν σε μια σειρά από συναντήσεις, όπως και την τριμερή που είχαν Μακρόν - Μητσοτάκης - Χριστοδουλίδης (με επίκεντρο και την πορεία της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ευρώπης - Μέσης Ανατολής μέσω Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας). Σε αυτή μάλιστα η Λευκωσία ενημέρωσε «για το αυξημένο ενδιαφέρον της Εθνικής Εταιρείας Ενέργειας του Αμπου Ντάμπι (TAQA), της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΠΑ» για το έργο. Σημειωτέον, στα ίδια ή κοντινά επενδυτικά Φόρουμ - στο περιθώριο ή με αφορμή τη ΓΣ του ΟΗΕ - η Τουρκία διαμήνυσε από τη δική της πλευρά ότι η κλιμάκωση του πολέμου σε Ανατολική Ευρώπη και Μέση Ανατολή καθιστά τη δική της ενδοχώρα «ασφαλέστερη δίοδο» για την «ενεργειακή απεξάρτηση» από τη Ρωσία, σε μια περίοδο που επενδύει δραστικά την αναβάθμιση υποδομών μεταφοράς, αποθήκευσης αλλά και παραγωγής Ενέργειας.

Τον τόνο άλλωστε των «επώδυνων» διευθετήσεων δίνουν τα ευρωατλαντικά σχέδια, με τον Κύπριο Πρόεδρο να λέει ότι θα κάνουν νέες «θετικές ανακοινώσεις» για τις διμερείς σχέσεις με τις ΗΠΑ στις αρχές του 2025, «που θα αποδεικνύουν τη στρατηγική επιλογή της ενίσχυσης των σχέσεών μας», και το βρετανικό ΥΠΕΞ να επανέρχεται στις γνώριμες συστάσεις για «ευελιξία και συμβιβασμό» στο Κυπριακό, προτρέποντας «όλες τις πλευρές να επιδείξουν ανοιχτή στάση (...) και να εργαστούν εποικοδομητικά με τα Ηνωμένα Εθνη προς επιστροφή στις συνομιλίες».

Εξάλλου, ο ρόλος της Κύπρου αναβαθμίζεται και στα στρατιωτικά σχέδια των αμερικανοΝΑΤΟικών επιτελείων: Το Λονδίνο ανακοίνωσε την αποστολή εκατοντάδων ακόμα Βρετανών στρατιωτών στην Κύπρο, επικαλούμενο πιθανή επιχείρηση για την απομάκρυνση Βρετανών πολιτών από τον Λίβανο. Θυμίζουμε ότι οι βρετανικές βάσεις στην Κύπρο έχουν ήδη διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στις αμερικανοβρετανικές επιδρομές στην Υεμένη, στην αναχαίτιση των ιρανικών αντιποίνων για το ισραηλινό χτύπημα στο ιρανικό προξενείο στη Δαμασκό κ.ά.

Στο μεταξύ, στις 11 Οκτώβρη θα διεξαχθεί στην Πάφο η Σύνοδος των «MED9» (των 9 μεσογειακών κρατών της ΕΕ), με συμμετοχή και της Ιορδανίας, όπου «οι εξελίξεις στην περιοχή θα είναι το κυρίαρχο θέμα»...