ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«Ανθρωπόμορφες ρωγμές»

Ο ζωγράφος Τάκης Βαρελάς, ο γλύπτης Δημήτρης Δήμου και ο εικαστικός Γιάννης Κλεφτογιάννης μάς ξεναγούν στην έκθεση με έργα τους που ξεκινά αυτήν την Παρασκευή

«Ταξική ματιά και ταξικός χρωστήρας, χωρίς γκρίζες ζώνες.

Στρατευμένοι και οι τρεις στη μεγάλη τάξη των προλεταρίων.

Βίοι παράλληλοι σε κοινό δρόμο είναι το έργο μας, αφού ρίζωμα και αφετηρία του είναι τα καμποχώραφα, τα ναυπηγεία, οι θαλάσσιες μεταφορές, τα ορυχεία, οι μεταλλουργίες της Βοιωτίας και της Αττικής!

Συνειδητή η ματιά μας και στραμμένη εκεί που δένεται το ατσάλι, ορθοστατούντες και ορθοβαδίζοντες, στους ζωντανούς δρόμους της πόλης, με τον χρωστήρα και τη σμίλη μας, με την τάξη των ταπεινών».

Με αυτά τα λόγια ο ζωγράφος Τάκης Βαρελάς, ο γλύπτης Δημήτρης Δήμου και ο εικαστικός Γιάννης Κλεφτογιάννης καλούν να δώσουμε το «παρών» στην έκθεση, με τίτλο «Ανθρωπόμορφες ρωγμές», που θα φιλοξενηθεί στην γκαλερί «Chili Art Gallery» (Δημοφώντος 13-15, Θησείο), από τις 4 έως και τις 23 Οκτώβρη.

Σε αυτά τα λόγια συμπυκνώνεται η ενιαία έκφραση, η συλλειτουργεία στη μορφή και στο περιεχόμενο των έργων τους, σε δημιουργικό διάλογο μεταξύ έργων και των τριών καλλιτεχνών. Διαφαίνεται ο κοινός τους πολιτικός προσανατολισμός, αλλά και η προσπάθειά τους να αναδείξουν τις σχέσεις που διέπουν τον κόσμο της εργασίας. «Εκεί δηλαδή που γεννιέται και πλάθεται η ταξική συνείδηση της κοινωνίας, εκεί που οι ταξικές αντιθέσεις οπτικοποιούνται στο πεδίο της εργασίας, εν τέλει στο πεδίο μάχης για το ποιος τη ζωή θα κερδίσει και ποιος θα τη χάσει», όπως σημειώνει η Σαββίνα Λίτση, ιστορικός Τέχνης και αρχαιολόγος που επιμελείται την έκθεση.

Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή 4 Οκτώβρη, 19.00 - 22.00. Η έκθεση θα λειτουργεί κάθε Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή 11.00 - 18.00, Πέμπτη 12.00 - 19.00, Σάββατο 11.00 - 15.00, Δευτέρα και Κυριακή κλειστά.

Α. Π.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΟΥ

Η πάλη για τη ζωή

Σκοπός μου ήταν όλο το έργο μου να διέπεται από μία έντονη ταξική σημειολογία. Πηγή για τις εικαστικές αναζητήσεις μου είναι η ζωτική ανάγκη να καταγράψω τον αγώνα για την υπεράσπιση του πανανθρώπινου δικαιώματος στην ελευθερία και στη ζωή. Εμπνευσή μου δεν είναι τίποτα άλλο από τη μαχόμενη στάση όσων ακόμα και ως αιχμάλωτοι δεν παραδίνονται. Ο αγωνιζόμενος άνθρωπος, ο άνθρωπος του μόχθου, εκείνος που έγνοια του έχει να γυρίσει τον τροχό της Ιστορίας, για το τέλος της βαρβαρότητας. Προσπάθησα το σύνολο του έργου μου να έχει μία ενότητα και συνοχή και ως συνδετικό υλικό είναι πάντα η επίμονη ενασχόλησή μου με την ανθρώπινη μορφή, η οποία γίνεται προσπάθεια να αποδοθεί με τρόπο αφαιρετικό, δωρικό και συχνά τραχύ. Οι σηματωροί μου είναι ακέφαλοι, καθώς εδώ με ενδιαφέρει η στάση του σώματος που συνυποδηλώνει μία ολόκληρη στάση ζωής. Το σώμα δεν είναι στατικό, αλλά αντίθετα κάνει ένα βήμα μπροστά, ανοίγοντας τον δρόμο της διαφυγής και είναι έτοιμος να βαδίσει με ένταση και σταθερότητα επάνω του.

Με το έργο μου προσπαθώ να κάνω μια πολιτική πράξη: Να υμνήσω την πάλη για τη ζωή, σε όλες τις πτυχές της, από την απλή καθημερινότητα και τη βιοπάλη, μέχρι τον οργανωμένο αγώνα. Είναι συνειδητή η στράτευσή μου στο πλευρό της εργατικής τάξης στη δική της «Οδύσσεια», στη μάχη που δίνει, όχι απλά για επιβίωση, αλλά για μια ζωή άξια να την ζει κανείς, με όποιους αγώνες και θυσίες αυτό συνεπάγεται.

Οι σηματωροί δεν είναι άλλοι παρά όλοι εκείνοι που κοιτάζοντας μπροστά στο μέλλον είδαν το όραμα μίας καλύτερης ζωής και στο πρόσταγμα της Ιστορίας έκαναν χρέος και καθήκον τους να διαλαλούν πως ήρθε ο καιρός της αλλαγής. Τα έργα μου θεωρώ ότι λειτουργούν σαν ένας συνδετικός κρίκος της έκθεσης, οδηγώντας συνειρμικά τον θεατή από τον κόσμο της εργασίας, στις «ρωγμές» του σήμερα και στους «σεισμούς» του αύριο. Και αν ήθελα να συνοψίσω σε μία φράση κλείνοντας με κάτι που αντικατοπτρίζει το σήμερα, θα έλεγα πως «πάλι ήρθαν χρόνοι αναγκεμένοι: Ο χοϊκός με το αιώνιο να μετρηθεί».

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗΣ

Με τις έννοιες της ρωγμής και του φωτός

Κίνητρο στη δουλειά μου ήταν ο κόσμος της εργασίας, που χτίζει σύγχρονες πολιτείες και τους δίνει χρώμα και ζωή μέσα από τον μόχθο και τον αγώνα του. Ακολουθώντας τις έννοιες της ρωγμής και του φωτός έγινε προσπάθεια να αποτυπωθούν στιγμιότυπα της δουλειάς και της επιβίωσης στο αστικό και βιομηχανικό τοπίο, για τα οποία επέλεξα τη μεταχείριση μίας αφαιρετικής και πολύχρωμης εικαστικής γλώσσας, μέσω της χρήσης του ξηρού παστέλ και του ακριλικού, ιδιαίτερα του κόκκινου χρώματος της φωτιάς.

Σκοπός μου ήταν η επίτευξη μιας εκφραστικότητας, η απόδοση της κίνησης και της υφής με κύριο μέσο την απλότητα και τις γρήγορες γραμμές, που να είναι ορατές στο σχέδιο και να δίνουν στη σύνθεση μια δυναμικότητα και ελευθερία.

Τα σχέδια με μελάνη επιλέχτηκαν να είναι πιο ελεύθερα στη μορφή. Με τη χρήση πιο χαλαρών και ανάλαφρων κινήσεων έγινε προσπάθεια να δοθεί η ουσία, χωρίς περιττές λεπτομέρειες και στοιχεία που να αποπροσανατολίζουν από το θέμα.

Κάποια έργα είναι βραδινά, για να υποδηλώσουν ότι το βράδυ μαζεύονται τα συναισθήματα της ημέρας: Μετά τη δουλειά εκδηλώνεται η κούραση, γίνονται οι συζητήσεις και αποκρυσταλλώνονται οι κόποι, τα συμπεράσματα για το νόημα της ζωής. Η εργατική τάξη πότε πνίγεται στο χάος μιας κοινωνίας που ασφυκτιά από τα ανεκπλήρωτα όνειρά της και πότε βυθίζεται στο κόκκινο του φεγγαριού που ξεπροβάλλει πάνω από τις ζωντανές μικροπολιτείες της.

Απώτερος στόχος ήταν μέσα από τα έργα να αποτυπωθεί το συλλογικό συναίσθημα μέσα από τις καθημερινές αγωνίες, τις ανάγκες, τις συγκρούσεις και τα όνειρα της εργατικής τάξης για το «χάραμα» μιας καινούργιας ζωής.

Αν μπορούσα με μια φράση να συνοψίζω την έκθεση «Ανθρωπόμορφες ρωγμές» θα έλεγα:

Η Τέχνη μπορεί να βοηθήσει τον άνθρωπο να μαθαίνει, να αφουγκράζεται, να μπορεί να κρίνει και να συγκρίνει. Αλλά και να διαμορφώνει συμπεριφορές, στάση και δράση. Ενώ όπως έλεγε ο Πικάσο, «η Τέχνη ξεπλένει την ψυχή από τη σκόνη της καθημερινότητας». Αν μέσα από τα έργα μας καταφέραμε να δημιουργήσουμε έστω και ένα μικρό σκίρτημα από κάποια από τα παραπάνω, τότε αυτό είναι η μεγαλύτερή μας ανταμοιβή.

ΤΑΚΗΣ ΒΑΡΕΛΑΣ

Με τον χρωστήρα της τάξης των ταπεινών

Συνειδητή ματιά, στραμμένη εκεί που δένεται το ατσάλι, με τον χρωστήρα της τάξης των ταπεινών θαρρώ πως αποτελεί συλλειτουργεία και δημιουργικό διάλογο, μεταξύ των τριών καλλιτεχνών. Η σημειολογία και η εννοιολογία στα έργα μάς θέτει αναπόφευκτα ερωτήματα, ως σπαράγματα φωτός για τον υπέροχο κόσμο της εργασίας, αναδεικνύοντας την αλληλεπίδραση των σχέσεων ανθρώπου και ύλης στον διαχρονικό αγώνα των ανθρώπων, να τιθασεύσουν την ύλη, σε όφελος των αναγκών τους.

Ο ταξικός κάματος στα έργα μου αποδίδεται σε ακραίες εκφάνσεις, μιας και ο φόβος απουσιάζει στις σχέσεις της φωτιάς, των μετάλλων, των ανθρώπων, υποδηλώνοντας την νίκη του ανθρώπου και ας είναι σήμερα βαθιές οι χαρακιές στο σώμα του.

Ανιχνεύοντας τα έργα, αρχίζεις το ταξίδι στην ενδοχώρα της μεταλλουργίας.

Εκεί στη μήτρα της φωτιάς και των μετάλλων!

Εκεί δηλαδή που λιώνουν και δένουν τα αποστάγματα των ανθρώπων της εργασίας, εκεί στην κάψα μετάλλων και ανθρώπων, ο κάματος της εργασίας, υποτάσσεται στις ανάγκες της ανθρωπότητας.

Γεννιέται απίστευτος πλούτος και συνάμα και απίστευτη φτώχεια!

Εκεί στη μήτρα και τις διεργασίες της γέννας χιλιάδων αγαθών, γεννήθηκαν τα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση «Ανθρωπόμορφες ρωγμές», ως αναφορά των μεγάλων αντιθέσεων ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία.

Θαρρώ πως τα έργα θα αποτελέσουν αφορμή για επανατοποθέτηση των αξιών που διέπουν τις σχέσεις των ανθρώπων και της ύλης και ταυτόχρονα θέτουν το διαχρονικό ερώτημα: «Για ποιον δουλεύω και ποιος καρπώνεται το νου και την εργασία μου;»

Θα έλεγα πως η τέχνη και το έργο μου δεν είναι τίποτε άλλο παρά η αποτύπωση των συσσωρευμένων δεξιοτήτων των ανθρώπων, δισεκατομμύρια χρόνια τώρα, να παραγάγουν αγαθά για να ικανοποιούν τις ανάγκες τους.

Το ενδιάμεσο λέγεται ταξική πάλη, για το ποιος θα καρπώνεται τον πλούτο.