Θα 'χει τα δυο του χέρια ανοιχτά στον ουρανό και θα πλημμυρίσει τον κόσμο μουσικές. Πάνω απ' αυτόν, σε μια μαγική οθόνη, θα διακρίνουμε τα αετόμορφα βουνά, το γεράνι της Δραπετσώνας, την υπόγεια την ταβέρνα, τις κοπέλες του Αουσβιτς, το κρυφό το περιγιάλι, τις αμυγδαλιές που ανθίζουν.

Αυτά όλα θα τον συνοδεύουν. Μαζί ακόμα και με το ντουφέκι του Βελουχιώτη και τη μάντρα της Καισαριανής και το πείσμα της Μάγδας Φύσσα και τη Μακρόνησο.

Ψηλά στον αττικό ουρανό, θα δούμε τη βάρκα του πρόσφυγα, τον ξεριζωμό του μετανάστη, τον απλήρωτο λογαριασμό, το δάκρυ της Καρυστιανού, τις υψωμένες γροθιές στις διαδηλώσεις, την ουρά στο ταμείο ανεργίας, τους εργάτες της ΛΑΡΚΟ, το γαρύφαλλο του Μπελογιάννη.

Το Ηρώδειο θα λάμψει με το φως της Οικουμένης, με τη Ρωμιοσύνη που θα καμακώσει το θεριό με το καμάκι του ήλιου, με όλα τα ωραία που κάποτε θα 'ναι δικά μας.

Κι ανάμεσα σ' όλα αυτά, ένα κορίτσι με θεία φωνή - όλο φως κι αυτό - θα μας πάρει απ' το χέρι, όπως το κάνει χρόνια τώρα και θα μας ταξιδέψει στο όνειρο! «Μες στους ανθισμένους κήπους» του Μίκη.

Συζητάμε σήμερα με την Νατάσσα Μποφίλιου, για τον κορυφαίο δημιουργό και αγωνιστή, το όνειρό της να μπει στο σύμπαν του, για τη δυστυχία που γεννά ο καπιταλισμός, για το Φεστιβάλ της ΚΝΕ, για την αδικία που θέλουμε να ανατρέψουμε, την υποταγή που θέλουμε να αρνηθούμε, τον φόβο που θέλουμε να διώξουμε, αλλά και για την ανάγκη «να φυτεύουμε κρινάκια στα στρατόπεδα».

-- Τι σηματοδοτεί σήμερα μία παράσταση - αφιέρωμα σε κάποιον, που όπως έλεγε ο Ρίτσος, «Εβγαλε την ποίηση στον καθαρόν αέρα και την έφερε ως το τραπέζι του λαού, πλάι στο ποτήρι και το ψωμί»;

Η παράσταση αυτή ξεκίνησε όπως ξεκινάνε πολλά απ' τα αληθινά. Σε μια κουβέντα φίλων σε ένα τραπέζι. Μιλούσα για το όνειρό μου κάποτε να βουτήξω στο έργο του Μίκη Θεοδωράκη και η διήγηση αυτής της ανάγκης άρχισε να γίνεται πιθανότητα. Υστερα ήρθαν τα τηλέφωνα, η μια σκέψη να φέρνει την άλλη κι όταν συμφώνησε ο Θέμης μου να φτιάξει το περιβάλλον που θα γεννηθεί αυτό το όνειρο, άρχισε να συμβαίνει. Δεν θα γινόταν χωρίς εκείνον και χωρίς το ύψος του ταλέντου του.

Στην ερώτηση τι σηματοδοτεί σήμερα ένα τέτοιο αφιέρωμα, δεν ξέρω. Ισως τίποτα παραπάνω από νερό στη ρίζα. Αλλά υπάρχει κάτι πιο μεγάλο από αυτό; Κάτι πιο απαραίτητο στο σήμερα;

-- Για ποιους λόγους σε συγκινεί το καθένα από τα τρία βασικά χαρακτηριστικά του και γιατί; Παγκόσμιος συνθέτης - αμετανόητος μαχητής της ζωής - ανήσυχος δημιουργός.

Με δέος κοιτάζω το πώς πέρασε πάνω από τη γραμμή της Ιστορίας με τα τρία αυτά χαρακτηριστικά του. Μία από τις κορυφαίες προσωπικότητες του αιώνα, ένας από του κορυφαίους συνθέτες του αιώνα. Ανίκητος και ανεξάντλητος.

-- Αυτή η μαγική παρέα των ερμηνευτών, των μουσικών και ηθοποιών, που θα βρεθείτε στη σκηνή, πώς μας προτείνετε να σας ακούσουμε εκείνη τη νύχτα; Με τι είδους συντροφιά στο μυαλό μας και τι διάθεση;

Θα λέγαμε ότι αρκεί να έρθει κάποιος με ανοιχτή καρδιά. Να ακούσει τα τραγούδια. Τον τρόπο που διάβασε ο Θεοδωράκης τους ποιητές. Τον τρόπο που άφησε το ταλέντο του να συνταράξει την Ιστορία.

Εμείς αυτό κάναμε. Αφήσαμε το έργο του να μας οδηγήσει, να μας εξηγήσει, να μας αποκαλυφθεί. Και φτάσαμε εκεί που τρέχει για μας το νερό στη ρίζα.

Επιδιώκουμε αυτό που νιώσαμε να απλωθεί εκείνο το βράδυ στο Ηρώδειο. Αμήν.

-- Η χειμαρρώδης και πολυτάλαντη προσωπικότητα του Μίκη Θεοδωράκη, που σφράγισε τον αιώνα μας και άλλαξε το ελληνικό τραγούδι, πώς βλέπεις να αντιμετωπίζεται το 2024, από τα νέα παιδιά;

Αισθάνομαι ότι πολλά από τα νέα παιδιά δεν έχουν έρθει σε επαφή με το σύνολο του έργου του. Αγνοούν βασικά κομμάτια από το μεγαλείο του και είναι ένας λόγος και μια υποχρέωση για μας παραπάνω, να φροντίσουμε με σεβασμό και ιερότητα αυτήν την απόδοση. Στην παράστασή μας μπορεί να έρθουν παιδιά που πρώτη φορά θα δουν ένα ολοκληρωμένο αφιέρωμα στον Θεοδωράκη. Στόχος μας είναι να φύγουν παίρνοντας μαζί τους όλη την αξία.

-- Το 1998 - σε μια από τις πολλές συνεντεύξεις μου μαζί του - στην Πρετόρια της Ν. Αφρικής, όπου θα έδινε συναυλίες με το ορατόριο του «Αξιον Εστί», μου είπε μια κουβέντα που δεν θα ξεχάσω ποτέ: «Ο καπιταλισμός δημιούργησε μια νέα δυστυχία στον κόσμο». Εσύ πιστεύεις πως αυτό θα οδηγήσει σε νέες ανακατατάξεις, νέες συγκρούσεις, αλλά και σε νέες λύσεις;

Αλίμονο αν δεν το πίστευα! Δεν θα είχα λόγο να παλεύω και να ελπίζω. Θα είχα παραδοθεί στη δυστυχία που γεννά ο καπιταλισμός και αυτό είναι κάτι που δεν θα επιτρέψω να μου συμβεί. Πιστεύω στις λύσεις, στη σωστή πλευρά της Ιστορίας και των ανθρώπων. Και στις κατάλληλες συνθήκες, παραμένοντας στη θέση μου.

-- Ποια θα είναι η διαφορετική ανάγνωση που θα επιχειρήσει ο Θέμης Καραμουρατίδης στο έργο του Θεοδωράκη και τις κορυφαίες στιγμές του;

Ο Θέμης είναι ένα σπουδαίο πλάσμα κι ένας μεγάλος συνθέτης. Η αντίληψη και η εμβάθυνση που κάνει στα πράγματα είναι τα εργαλεία του για τη δική του ανάγνωση στο έργο του Θεοδωράκη. Πάντα με σεβασμό στο πρωτότυπο, με φροντίδα, με πιστότητα, με γνώση.

Νιώθω ότι ενορχηστρώνοντας το έργο του, αφέθηκε στον ψυχοακουστικό πυρήνα που γεννά. Την αίσθηση, τον ρυθμό, την καθαρότητα οργάνων, μελωδιών, εκφοράς.

-- Σύστησέ μου, σε παρακαλώ, την Νατάσσα αυτής της δύσκολης - για όλους μας - εποχής. Ποια είσαι και ποια δεν είσαι;

Είμαι ένας άνθρωπος που αγωνίζεται να ευτυχήσει παραμένοντας άνθρωπος.

Δεν είμαι ένας άνθρωπος που διανοείται να ευτυχήσει, ενώ γύρω του πέφτουνε βόμβες.

-- Οι ξεκάθαρες πολιτικές σου επιλογές και το ότι με κάθε αφορμή αδικίας, βίας, εκμετάλλευσης, παίρνεις θέση, θεωρείς πως σου έχουν στοιχίσει; Κέρδισες ή έχασες κάτι;

Εχασα την ησυχία μου, μια καθολικότερη συμπάθεια, ένα κομμάτι του κοινού, αλλά κέρδισα την ανθρώπινη αξιοπρέπειά μου. Να κοιτιέμαι στον καθρέφτη και να μην ντρέπομαι για το τομάρι μου.

-- Πώς αισθάνθηκες στο 50ό Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή», βλέποντας με πόση δύναμη, παλμό και αγωνιστικότητα μετέδιδαν τα τραγούδια σας; Πώς λειτουργεί στον 21ο αιώνα αυτή η παγκόσμια γλώσσα;

Η τέχνη φτιάχνει γέφυρες, γεννά ιδέες, ανυψώνει το φρόνημα.

Το Φεστιβάλ γνωρίζει ανέκαθεν τον ρόλο της και τον τιμά. Τον τίμησε κάθε στιγμή από αυτά τα 50 χρόνια του και θα τον τιμά και για όσα έρχονται ακόμα.

-- Κάνε σε παρακαλώ έναν μικρό κατάλογο τραυματικής μνήμης της σύγχρονης Ελλάδας.

Ο ματωμένος κατάλογος με τους νεκρούς αδελφούς και τις νεκρές αδελφές μας. Τα ονόματά τους.

Φασισμός, κρατική βία και εγκληματική αμέλεια, ρατσισμός, προσφυγιά, γυναικοκτονίες.

Η γενιά μου είναι γεμάτη από πληγές που δεν θα κλείσουν ποτέ και δεν θα αφήσουμε να κλείσουν μέχρι να γίνουν όλα δίκαια. «Να φυτεύουμε κρινάκια στα στρατόπεδα», που γράφει και ο Γεράσιμος στο τραγούδι μας.

-- Αν το ΚΚΕ ήταν στίχος, ποιος στίχος θα ήταν από το «Κάτι καίγεται»;

Μέσα στο μυαλό μου του αφιερώνω αυτόν:

«Κάτι καίγεται μεγάλη λίστα

Αυτό που έρχεται αλλάζει πίστα»

***

Info

Η ΚΑΣΕΤΑ ΤΟΥ ΜΕΛΩΔΙΑ 99.2 ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ

«Μες στους ανθισμένους κήπους»

Δευτέρα 14 Οκτωβρίου, 20.30

Ωδείο Ηρώδου Αττικού

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Ενορχηστρωτική σύλληψη/ ενορχηστρώσεις Θέμης Καραμουρατίδης

Ερμηνευτικό σύνολο:

Μαρία Διακοπαναγιώτου

Ηλίας Βαμβακούσης

Μυρτώ Βασιλείου

Βασίλης Προδρόμου

Μιχάλης Ατσάλης

Ματθαίος Μπουμπάρης

Γιάννης Δάφνος

Συμμετέχει ο Νίκος Μποφίλιος

Σκηνοθετική και σκηνογραφική επιμέλεια: Αγγελος Τριανταφύλλου

Σκηνικό: Κωνσταντίνος Λαμπρίδης

Σχεδιασμός φώτων: Περικλής Μαθιέλλης

Κινησιολογία: Σεσίλ Μικρούτσικου

Ενδυματολογική επιμέλεια: Σάσα Χαραρά, Νατάσσα Μποφίλιου

Κείμενα: Θύμιος Καλαμούκης

Επιμέλεια ρεπερτορίου: Χρήστος Κορτσέλης

Σχεδιασμός ήχου/ηχοληψία: Γιάννης Παξεβάνης

Ηχολήπτης σκηνής: Αντώνης Ζαχόπουλος

Παίζουν οι μουσικοί:

Μανώλης Γιαννίκιος, τύμπανα

Γιώργος Μπουλντής, κόντρα μπάσο

Γιώργος Κάστανος, σαξόφωνο/ κλαρινέτο

Ευάγγελος Χαμρίστσακ, τρομπόνι

Κωνσταντίνος Σαπούνης, τρομπέτα

Παρτιτούρες: Αρης Ζέρβας

Σχεδιασμός αφίσας: Αιμιλία Μιχαηλίδου

Σύλληψη / Καλλιτεχνική διεύθυνση: Νατάσσα Μποφίλιου

ΠΑΡΑΓΩΓΗ: FRONTSTAGE ENTERTAINMENT - PROSPERO

Προπώληση: TICKETSERVICES.GR