Πάνω από 25.000 άνθρωποι πέρασαν συνολικά με τον έναν ή τον άλλον τρόπο από τον Περισσό και συνέβαλαν στη μάχη της διάσωσης. Καθένας που έμπαινε στον χώρο κι αντίκριζε το μέγεθος της καταστροφής γινόταν κήρυκας για να βρεθούν κι άλλοι που θα βάλουν πλάτη.

Στις 3 Νοέμβρη ήρθε σύσσωμο το Τμήμα Συντήρησης του ΤΕΙ Αθηνών με επικεφαλής τον καθηγητή Κώστα Κούχλη. Στις 4 Νοέμβρη η Πρυτανεία του Παντείου Πανεπιστημίου κάλεσε σε ευρύτατη εθελοντική προσφορά εργασίας για τη σωτηρία του Αρχείου του ΚΚΕ. Ακολούθησαν κι άλλες σχολές.

Κάθε χώρος της έδρας της ΚΕ μετατράπηκε σε εργαστήριο που έφταναν τα υλικά του Αρχείου για να τους δοθεί «μια πρώτη ανάσα», όπως έλεγαν οι επιστήμονες. Δύο φιγούρες ξεχώριζαν σε κείνο το μελίσσι: Οι ειδικοί επιστήμονες Αντώνης Γκλίνος και Ρένο Σαχτόριους. Κινούσαν την μπαγκέτα που έδινε ρόλο και ρυθμό σε καθέναν από τους χιλιάδες εθελοντές για να δοθεί αποτελεσματικά η μάχη «ενάντια σε μια τρομαχτική κοινότητα 200 ειδών μύκητα». Από κοντά οι επίσης επιστημόνισσες Πέτρα Ζεέμαν και Ράτκα Ιβάνοβα Ντομπρέσκα.

Το πρόβλημα απ' τις πρώτες μέρες ήταν αυτό: Τα μελάνια στο νερό διαλύονται. Παράλληλα, η ξερή λάσπη στα χαρτιά έβαζε επίσης σε κίνδυνο τη γραφή. Πατέντα στην πατέντα οι επιστήμονες εφαρμόζουν μεθόδους που δεν είχαν ποτέ ξανά εφαρμοστεί σε τέτοια κλίμακα ώστε και να στεγνώνουν τα χαρτιά και να μην ξεραίνονται.

Στις 6 Νοέμβρη οι επιστήμονες μιλούν ήδη για «άθλο αν σωθεί». Η απάντηση έρχεται την ίδια μέρα από 2.000 ανθρώπους που κατακλύζουν κάθε γωνιά του κτιρίου ερχόμενοι απ' όλες τις Οργανώσεις του ΚΚΕ και πέφτουν στα γεμάτα στη μάχη. Στις 15 Νοέμβρη έχουμε την πρώτη ανακοίνωση: «Το Αρχείο τώρα δεν κινδυνεύει»!

Στο μεταξύ, μια άλλη μάχη είναι σε πλήρη εξέλιξη. Η οικονομική στήριξη όλης της προσπάθειας. Μικρά παιδιά έρχονται με τον κουμπαρά τους! Εργατικά Κέντρα, Ομοσπονδίες, σωματεία, διάφοροι φορείς ανταποκρίνονται στο κάλεσμα της ΚΕ και καταθέτουν την οικονομική συμβολή τους, σε αρκετές περιπτώσεις και πρακτικά με την προσφορά εξοπλισμού.

Στις 19 Δεκέμβρη δίνεται η πρώτη συναυλία μέσα στο χτυπημένο κτίριο. Η Νένα Βενετσάνου και η Μαρίζα Κωχ. Ηδη από τις 9 Δεκέμβρη ο Μίκης Θεοδωράκης έχει δηλώσει τη συστράτευσή του για να σωθεί το Αρχείο. Στις 13 Δεκέμβρη γίνεται στην αίθουσα Συνεδρίων η πρόβα κι αρχίζει αμέσως μια μεγάλη περιοδεία σ' όλη τη χώρα. Στα Γιάννενα, την οργάνωση της συναυλίας ανέλαβε το ίδιο το Πανεπιστήμιο! Μαρία Φαραντούρη, Μανώλης Μητσιάς, Βασίλης Λέκκας κι άλλοι πολλοί περιοδεύουν ώσπου την 1 Φλεβάρη του 1995 πια γίνεται η κορυφαία συναυλία στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας.

Στις 14 Απρίλη 1995 γίνεται μέσα στο κτίριο της ΚΕ, στον Περισσό, συναυλία λαϊκού τραγουδιού με τον Στέλιο Βαμβακάρη και το συγκρότημά του.

Στο μεταξύ, το έμπρακτο ενδιαφέρον της για τη διάσωση του Αρχείου του ΚΚΕ εκδηλώνει η ίδια η ΟΥΝΕΣΚΟ καθώς εκτιμά ότι «δεν έχει καταγραφεί έως τώρα τέτοιας έκτασης καταστροφή και διάσωση».

Στις 8 Γενάρη, η ΚΕ του ΚΚΕ είχε δώσει μια πρώτη συνέντευξη, όπου παρουσίασε το σύνολο των καταστροφών της υποδομής του ΚΚΕ. Η παρουσίαση όλης της εικόνας λειτούργησε σαν νέος συναγερμός. Ενα μεγάλο μέρος του Αρχείου μεταφέρθηκε στις εγκαταστάσεις του υπουργείου Γεωργίας στην Κόρινθο, όπου με τη συμβολή του Γιάννη Καλοπίση πολεμήθηκαν με ειδική μέθοδο μύκητες και βακτήρια.

Στις 15 Μάη 1995 δίνεται μια πρώτη συναυλία για να τιμηθούν όλοι εκείνοι που πρόσφεραν τη βοήθειά τους. Από το βήμα της συναυλίας η δήλωση: «Η μάχη δείχνει ότι θα πάμε ως το τέρμα. Οι θυσίες δεν πήγαν χαμένες». Και στις 16 Ιούλη του 1995, η σπουδαία ανακοίνωση: «Το υλικό είναι εξασφαλισμένο»!

Κυκλοφορούμε!Το φύλλο του «Ριζοσπάστη» που βρέθηκε στα χέρια των εργατών την επομένη της πλημμύρας, παρά τα όσα είχαν συμβεί, γιατί δεν θα μπορούσε άλλωστε να γίνει αλλιώς!

Η καταστροφή στον Περισσό ήταν τεράστια. Ανάμεσα σε άλλα, ο Ποδονίφτης ξεχείλισε και τα ορμητικά νερά του μετέτρεψαν σε λίμνη τον αύλειο χώρο της έδρας της Κεντρικής Επιτροπής. Οι μεγαλύτερες καταστροφές έγιναν στους ισόγειους και υπόγειους χώρους όπου στεγάζονταν οι εγκαταστάσεις του «Ριζοσπάστη» και του «902», αλλά και το Ιστορικό Αρχείο του Κόμματος.

Εγραφε ο «Ριζοσπάστης» την επόμενη μέρα: «Στην καρδιά της βιβλικής καταστροφής που χτύπησε χτες στην Αθήνα βρέθηκε ο "Ριζοσπάστης" και συνολικά το κτίριο της Κεντρικής Επιτροπής στον Περισσό! Σε λίγα λεπτά της ώρας, μεταξύ 7.30 και 8.00 το βράδυ, οι κάτω όροφοι του κτιρίου μετατράπηκαν σε λίμνη. Ανθρωποι κινδύνεψαν. Οι μηχανές σίγησαν και θάφτηκαν μέσα στα ορμητικά νερά που μπήκανε από παντού! Ο "902" σίγησε καθώς χτυπήθηκε από ολοκληρωτική καταστροφή. Το κτίριο ολόκληρο βυθίστηκε στο σκοτάδι.

Ολο το έμψυχο δυναμικό ρίχτηκε στη μάχη να σώσει μια τριμελή οικογένεια που κινδύνεψε μέσα στα υπόγεια του κτιρίου μας, όπου τους παρέσυραν τα ορμητικά νερά του πλημμυρισμένου Ποδονίφτη! Του ποταμού που περνά ακριβώς δίπλα από την κάτω πλευρά του κτιρίου στην είσοδο των γραφείων της Κεντρικής Επιτροπής. Τα καταφέραμε! Οι άνθρωποι σώθηκαν.

Αμέσως άρχισε η μάχη για την έκδοση της εφημερίδας, αυτού του φύλλου που κρατάτε σήμερα στα χέρια σας, κυριολεκτικά από το ΜΗΔΕΝ! Σε όλο το συγκρότημα της εφημερίδας δεν λειτουργεί ΤΙΠΟΤΑ. Οι υπεράνθρωπες προσπάθειες του προσωπικού και η βοήθεια που απλόχερα μας προσφέρθηκε από φίλους είχαν αποτέλεσμα».

Το υλικό άρχισε να συγκεντρώνεται σε παλέτες για να μπορέσει να ξεκινήσει η συντήρησή του

Στο κτίριο κατέφταναν διαρκώς μέλη του Κόμματος από όλο το Λεκανοπέδιο και ρίχνονταν απευθείας στην προσπάθεια να σωθούν οι υποδομές, να συνεχίσει να κυκλοφορεί ο «Ριζοσπάστης», να εκπέμψει ο «902». Οπως και έγινε, από ένα πρόχειρο στούντιο στον 11ο όροφο!

Το κύριο άρθρο στον «Κυριακάτικο Ριζοσπάστη» στις 23 Οκτώβρη έχει τίτλο: «Θα τα ξαναφτιάξουμε». Εγραφε:

«Για μας, αλλά και για όλους τους αναγνώστες του "Ριζοσπάστη", για το σύνολο των εργαζομένων και του λαού μας, το κύριο είναι ότι η εφημερίδα μας είναι και σήμερα στα περίπτερα. Παρά την - απροσδιόριστης έκτασης μέχρι στιγμής - καταστροφή (...) Η σημερινή - όπως άλλωστε και η χτεσινή - έκδοση δεν είναι κανονική. Δεν είναι αυτός ο "Ρ" που φιλοδοξούσαμε να δώσουμε στους αναγνώστες μας τη δεύτερη Κυριακή των δημοτικών εκλογών. Ομως οι συνθήκες δεν επέτρεπαν οτιδήποτε διαφορετικό. Κανονικές δεν θα είναι και οι επόμενες εκδόσεις του "Ρ" (...) Οι καταστροφές στο συγκρότημα της ΚΕ, του "Ρ" και του "902" είναι ιδιαίτερα μεγάλες. Τεράστιες (...) Τέτοιες που θα πρέπει όλοι μαζί να ξεκινήσουμε μια γιγαντιαία προσπάθεια για την αναστήλωση. Ναι, περί αναστήλωσης πρόκειται (...) Στην πραγματικότητα, σε εντελώς διαφορετικές συνθήκες και για εντελώς διαφορετικούς λόγους, καλούμαστε όλοι, οι κομμουνιστές, οι φίλοι και οι οπαδοί του Κόμματος, κάθε προοδευτικός άνθρωπος να ξεκινήσουμε από σήμερα μια γιγαντιαία προσπάθεια για την αποκατάσταση των αναγκαίων προϋποθέσεων λειτουργίας του κεντρικού μηχανισμού του Κόμματος (...) Το σίγουρο είναι ένα: ΘΑ ΤΑ ΞΑΝΑΦΤΙΑΞΟΥΜΕ ΟΛΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ. Με την πλατιά κινητοποίηση όλων των ανθρώπων που είναι κοντά στο ΚΚΕ. Με την εθελοντική τους εργασία και την ποικιλόμορφη προσφορά τους. Με τη συμβολή τους από το υστέρημά τους και το πάθος τους για την αναστήλωση».

Το κτίριο της Κεντρικής Επιτροπής από λίμνη έχει μετατραπεί τώρα σε ένα ανθρώπινο μελίσσι όπου όλοι δούλευαν ακατάπαυστα και με αυταπάρνηση, για να καθαριστούν εκατομμύρια σελίδες. Καθοριστική ήταν η συμβολή ειδικών επιστημόνων που έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους για την οργάνωση αυτής της μάχης.

Δεκάδες καλλιτέχνες βοήθησαν με τις συναυλίες αλληλεγγύης να γίνει γνωστό το θέμα στο πανελλήνιο και να ενισχυθεί αποφασιστικά αυτή η προσπάθεια. Ανάμεσά τους ο Μίκης Θεοδωράκης.

Τα πρώτα κρίσιμα βήματα για τη διάσωση του Αρχείου διανύθηκαν με επιτυχία, χάρη στην αυταπάρνηση, στη συλλογική δουλειά, στο πείσμα χιλιάδων ανθρώπων, που μάζευαν από τις λάσπες μια μια τις ψηφίδες της Ιστορίας. Αυτή ήταν μόνο η αρχή μιας επίπονης διαδικασίας, που θα συνεχιζόταν για πολλά ακόμα χρόνια.

Οπως έγραφε ο «Ριζοσπάστης» δύο χρόνια μετά, «τα αρχεία του ΚΚΕ ίσως κέρδισαν σε ένα βαθμό τη μάχη με το χρόνο και τη μούχλα (...) όμως ο δρόμος μέχρι να φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα, τη διάσωση της Ιστορίας του ΚΚΕ, είναι μακρύς (...) Το στοίχημα με το χρόνο και τη λήθη παραμένει και χρειάζονται ακόμα αρκετά χρήματα, όπως χρειάζονται και εκείνοι που θα σκύψουν πάνω από τις σελίδες της Ιστορίας που δεν είναι μόνο ιστορία του Κόμματος. Είναι η Ιστορία που έγραψε ο λαός, η εργατική τάξη, τα καταπιεζόμενα λαϊκά στρώματα και φυσικά η πρωτοπόρα νεολαία. Χρέος όλων μας παραμένει η διάσωση αυτών των σελίδων».

Αφού έγινε η αποστράγγιση των νερών άρχισε να φαίνεται τι βρισκόταν από κάτω...

Το γκαράζ γεμάτο λασπουριά

Τα κουμπιά στις κονσόλες δεν ξεχώριζαν από τη λάσπη

Ο δρόμος έξω από το κτίριο της ΚΕ του ΚΚΕ έγινε χωράφι σπαρμένο με δεκάδες αυτοκίνητα και άλλα φερτά υλικά

Σ' αυτό το σημείο το ποτάμι έφραξε κι ανέβηκε στον δρόμο

Ο Μίκης Θεοδωράκης κι ένα σύνολο μεγάλων καλλιτεχνών δίνουν σ' όλη τη χώρα συναυλίες για τη διάσωση του Αρχείου του ΚΚΕ

Πολύτιμο υλικό αποκτά ξανά τη δυνατότητα να υπάρξει

Στον χώρο του τυπογραφείου ένα ανθρώπινο μελίσσι ήδη πιάνει δουλειά σε μία προς μία τις εκατομμύρια σελίδες που πρέπει να σωθούν

Στο φουαγιέ της αίθουσας Συνεδρίων στήνονται ράφια για μια πρώτη «ανάσα» του υλικού

Η είσοδος του κτιρίου της ΚΕ γίνεται χώρος πρώτης διαλογής απ' όπου φεύγουν τα υλικά για διάφορα σημεία του κτιρίου