Copyright 2024 The Associated

Από παλιότερη συνάντηση του Εμ. Μακρόν με τον Ο. Σολτς

Μετά την επιβεβαίωση της επανεκλογής Τραμπ οι ηγέτες της Γερμανίας, Ολαφ Σολτς, και της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, είχαν χτες τηλεφωνική επικοινωνία «για έναν στενότερο συντονισμό» και συμφώνησαν «να συνεργαστούν για μια περισσότερο ενωμένη, περισσότερο κυρίαρχη Ευρώπη στη νέα αυτή συγκυρία (...) συνεργαζόμενοι με τις Ηνωμένες Πολιτείες και υπερασπιζόμενοι τα συμφέροντα και τις αξίες μας», σύμφωνα με επίσημες δηλώσεις.

Χτες το απόγευμα ο Γερμανός υπουργός Αμυνας, Μπ. Πιστόριους, αναμενόταν να φτάσει στο Παρίσι για να συναντήσει τον Γάλλο ομόλογό του, Σ. Λεκορνί. Σύμφωνα με το γαλλικό υπουργείο Αμυνας, οι δύο αξιωματούχοι θα συζητούσαν τη στρατηγική για την Ουκρανία, το ΝΑΤΟ αλλά και την «αμυντική» στρατηγική της ΕΕ.

Από τη μεριά τους οι Γερμανοί μεγαλοβιομήχανοι έσπευσαν να περιγράψουν το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών ως «μια κλήση αφύπνισης για τη Γερμανία και την Ευρώπη», ζητώντας «να αναπτύξουμε περαιτέρω τις υπάρχουσες στρατηγικές προκειμένου να ενισχύσουμε τη δική μας ανταγωνιστικότητα και την αμυντική ικανότητά μας, και να αντιμετωπίσουμε την Κίνα με πολύ πιο γρήγορο ρυθμό».

Σε ανακοίνωσή της η BDI (Ενωση Γερμανικής Βιομηχανίας) εξέφρασε ανησυχία ότι στο εξής «οι τόνοι στη διατλαντική σχέση θα γίνουν πιο σκληροί και θα συνεχιστεί με συνέπεια η πορεία προστατευτισμού» της αμερικανικής οικονομίας, διατυπώνοντας προβληματισμούς ειδικά για τα σχέδια Τραμπ για πολλούς νέους δασμούς αλλά και για «τα επικριτικά σχόλια του κ. Τραμπ σχετικά με τη ρήτρα αρωγής στο ΝΑΤΟ», που «απειλούν την αξιοπιστία της αρχιτεκτονικής ασφάλειας της ΕΕ και ολόκληρου του δυτικού κόσμου».

Παρατήρησε δε ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επιλογές για το πώς θα μπορούσε να αντιδράσει αποφασιστικά στους νέους δασμούς σε αγαθά από την ΕΕ και, εφόσον χρειαστεί, να λάβει αντίμετρα».

Την ίδια στιγμή, δεν παρέλειψε να επισημάνει ότι «η Ευρώπη πρέπει να επιδείξει ευελιξία και ανοιχτό πνεύμα σε ισορροπημένους συμβιβασμούς και να υποβάλει προτάσεις στις ΗΠΑ σχετικά με το πώς θα μπορούσαν να αποφευχθούν οι διμερείς δασμοί, αντιθέτως να εμβαθύνουμε τη συνεργασία προς αμοιβαίο όφελος», καθώς - θύμισε - οι ΗΠΑ είναι σημαντικότατος εμπορικός εταίρος της Γερμανίας και της ΕΕ.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο πρωθυπουργός του κρατιδίου της Βαυαρίας Μ. Ζέντερ (Χριστιανοκοινωνιστές) δήλωσε ότι «η Αμερική ψήφισε - και μάλιστα ξεκάθαρα (...) αλλά κάποια πράγματα πρέπει να αλλάξουν για τη Γερμανία». Ξεκαθαρίζοντας ότι «οι ΗΠΑ παραμένουν φυσικά ο σημαντικότερος εταίρος μας», πρόσθεσε ότι «φυσάει όμως ένας διαφορετικός άνεμος» και «πρέπει να καταβάλουμε πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια για να συμβαδίσουμε», για να καταλήξει ότι «οι Ενοπλες Δυνάμεις πρέπει να ενισχυθούν μαζικά: Αντί για 2% του ΑΕΠ, χρειαζόμαστε αμυντικές δαπάνες ύψους τουλάχιστον 3% και πραγματική στρατιωτική θητεία».

Ζήτησε ακόμα σε ό,τι αφορά την οικονομία «πλήρη αναθεώρηση, με φόρους και τιμές Ενέργειας συγκρίσιμες με τις ΗΠΑ», σχολιάζοντας δε τις ενδοκυβερνητικές αναταράξεις είπε ότι «μια αδύναμη και διχασμένη γερμανική κυβέρνηση θα έχει περιορισμένο αντίκτυπο σε έναν ενισχυμένο Ντόναλντ Τραμπ».

Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ. Μακρόν συνομίλησε χτες τηλεφωνικά με τον Τραμπ, με τους δύο ηγέτες να εκφράζουν «τη βούλησή τους να εργαστούν για την αποκατάσταση της ειρήνης και της σταθερότητας», απέναντι στις «μεγάλες διεθνείς κρίσεις που είναι σε εξέλιξη», ανακοίνωσε η γαλλική προεδρία. Ο Μακρόν «υπογράμμισε τη σημασία του ρόλου της Ευρώπης και είπε στον Τραμπ ότι είναι «διατεθειμένος να συνεχίσει αυτήν τη συζήτηση και να εργαστούν από κοινού γι' αυτά τα θέματα», κυρίως για την Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή.

Στα μηνύματα από τους ευρωενωσιακούς θεσμούς, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν συνεχάρη τον Ντ. Τραμπ, σημειώνοντας παράλληλα: «Ας εργαστούμε μαζί για μια διατλαντική εταιρική σχέση που συνεχίζει να αποδίδει στους πολίτες μας». Υπενθύμισε δε ότι «δισεκατομμύρια στο εμπόριο και τις επενδύσεις σε κάθε πλευρά του Ατλαντικού εξαρτώνται από τον δυναμισμό και τη σταθερότητα της οικονομικής μας σχέσης».

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σ. Μισέλ, υποστήριξε ότι «ΕΕ και ΗΠΑ έχουν μια ανθεκτική συμμαχία και έναν ιστορικό δεσμό», ωστόσο - πρόσθεσε - «η ΕΕ θα συνεχίσει την πορεία της σύμφωνα με τη στρατηγική ατζέντα ως ισχυρός ενωμένος, ανταγωνιστικός και κυρίαρχος εταίρος, ενώ παράλληλα θα υπερασπιστεί το πολυμερές σύστημα που βασίζεται σε κανόνες».

Την ίδια στιγμή, μια σειρά δυνάμεων στην Ευρώπη εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την εκλογή Τραμπ.

Στην Ιταλία, ο ηγέτης της κυβερνητικής συνιστώσας της «Λέγκας», Μ. Σαλβίνι, είπε ότι «και στις ΗΠΑ κέρδισαν η λογική, το πάθος και το μέλλον!», αναφερόμενος στην «καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης, στη μείωση των φόρων, στις χριστιανικές ρίζες και την επιστροφή στην ειρήνη».

Η πρωθυπουργός, Τζόρτζια Μελόνι, είπε ότι «τώρα θα ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο» τη «στρατηγική σχέση» των δύο χωρών.

Ο Ούγγρος πρωθυπουργός, Β. Ορμπαν, μίλησε για «άκρως απαραίτητη νίκη για τον κόσμο».

Στη Γερμανία, η ηγέτιδα της AfD, Αλίς Βάιντελ, δήλωσε ότι «αυτές τις εκλογές δεν τις έκρινε το woke Χόλιγουντ, αλλά οι εργαζόμενοι Αμερικανοί».

Ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, εξέφρασε την ελπίδα ότι οι διμερείς σχέσεις «θα ενισχυθούν» αλλά και ότι «οι περιφερειακές και διεθνείς κρίσεις και πόλεμοι, κυρίως το παλαιστινιακό ζήτημα και ο πόλεμος ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία θα τερματιστούν».

Ο Σέρβος Πρόεδρος, Αλ. Βούτσιτς, συγχάρηκε τον Τραμπ, δηλώνοντας ότι «η Σερβία έχει δεσμευτεί να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για σταθερότητα, ανάπτυξη και ειρήνη», ενώ ο ηγέτης της «Σερβικής Δημοκρατίας» στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, Μ. Ντόντικ, έκανε λόγο για «μια από τις σημαντικότερες εκλογικές νίκες στην πρόσφατη ιστορία των ΗΠΑ και ολόκληρου του κόσμου».

Στην Κίνα, η εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ, Μάο Νινγκ, δήλωσε πως «θα συνεχίσουμε να προσεγγίζουμε και να διαχειριζόμαστε τις σχέσεις Κίνας - ΗΠΑ με βάση τις αρχές του αμοιβαίου σεβασμού, της ειρηνικής συνύπαρξης και της αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας».

Στη Μόσχα, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, εξήγησε ότι ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, δεν σκοπεύει να συγχαρεί τον Τραμπ, θυμίζοντας ότι οι ΗΠΑ είναι μια «μη φιλική χώρα που εμπλέκεται άμεσα και έμμεσα στον πόλεμο εναντίον του κράτους μας». Πρόσθεσε ότι η Ρωσία τηρεί στάση αναμονής, περιμένοντας πρώτα να δει «συγκεκριμένα λόγια και πράξεις». Ανέφερε πάντως ότι «έχουμε πει επανειλημμένα πως οι ΗΠΑ είναι σε θέση να βοηθήσουν να τερματιστεί η σύγκρουση. Φυσικά, αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί από τη μια μέρα στην άλλη».

Ανάμεικτες αντιδράσεις και καλλιέργεια νέων αυταπατών προς τους λαούς από τις αστικές κυβερνήσεις στην ευρύτερη Μέση Ανατολή προκαλούν οι εξελίξεις στις ΗΠΑ και το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών.

Στο Ισραήλ, ανήμερα των εκλογών και πριν καν ανακοινωθεί η νίκη Τραμπ, ο πρωθυπουργός, Μπ. Νετανιάχου, επέλεξε να δημοσιοποιήσει την πολύμηνη κόντρα του με τον υπουργό Αμυνας, Γιοάβ Γκάλαντ, καρατομώντας τον από την κυβέρνηση περίπου ως άνθρωπο της «επιρροής» της κυβέρνησης του Προέδρου Τζο Μπάιντεν. Τον αντικατέστησε με τον ως τώρα υπουργό Εξωτερικών, Ισραέλ Κατς, που είναι έμπειρο στέλεχος του Λικούντ και έχει θητεύσει σε διάφορα υπουργικά πόστα. Στη θέση του υπουργού Εξωτερικών του Ισραήλ μπαίνει ο αρχηγός του κόμματος «Νέα Ελπίδα» που πρόσφατα στήριξε την κυβέρνηση Νετανιάχου, Γκιντόν Σάαρ. Αμεση ήταν η αντίδραση στις ΗΠΑ για την αποπομπή του Γιοάβ Γκάλαντ, με τον εκπρόσωπο του Πενταγώνου, Πάτρικ Ράιντερ, να σχολιάζει ότι η στενή συνεργασία Ουάσιγκτον - Τελ Αβίβ θα συνεχιστεί ανεξαρτήτως προσώπων και ότι «η δέσμευση της Αμερικής στην ασφάλεια του Ισραήλ παραμένει ακλόνητη και το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας θα συνεχίσει να συνεργάζεται στενά με τον επόμενο υπουργό Αμυνας».

Οταν δε επιβεβαιώθηκε η νίκη Τραμπ ο Νετανιάχου έσπευσε να γίνει ο πρώτος ξένος ηγέτης που του έδωσε συγχαρητήρια λέγοντας: «Η ιστορική επιστροφή σας στον Λευκό Οίκο προσφέρει μια νέα αρχή για την Αμερική και μια ισχυρή συνέχιση δέσμευσης για τη σπουδαία συμμαχία μεταξύ Ισραήλ και Αμερικής. Πρόκειται για τεράστια νίκη!». Σύμφωνα με το γραφείο του, η τηλεφωνική επικοινωνία ήταν «μια συνομιλία ζεστή και εγκάρδια και συζήτησαν την ιρανική απειλή» και την ανάγκη συνεργασίας για την ασφάλεια του Ισραήλ.

Σε παρόμοιο μοτίβο κινήθηκε και η δήλωση του Ισραηλινού Προέδρου, Ισαάκ Χέρτζογκ, ο οποίος δήλωσε ότι ανυπομονεί να συνεργαστεί με τον Τραμπ για την ενίσχυση «του ακλόνητου δεσμού μεταξύ των λαών μας, για την οικοδόμηση μέλλοντος και ασφάλειας για τη Μέση Ανατολή υπό κοινές αξίες». Βασιλικότεροι του βασιλέως ήταν οι ακροδεξιοί υπουργοί Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριτς, που αναφώνησε «ο Θεός να ευλογεί το Ισραήλ, ο Θεός να ευλογεί την Αμερική» και Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, που δήλωσε «ναι, ο Θεός ευλογεί τον Τραμπ». Ο ηγέτης του πιο ισχυρού αντιπολιτευόμενου κόμματος «Εθνική Ενότητα», Μπένι Γκαντς, χαρακτήρισε τον Τραμπ «αληθινό φίλο του Ισραήλ», ενθυμούμενος ότι όσο ήταν Πρόεδρος των ΗΠΑ πέτυχε τις «συμφωνίες του Αβραάμ», αναγνώρισε επίσημα τα (συριακά κατεχόμενα) Υψίπεδα του Γκολάν ως έδαφος του Ισραήλ και μετέφερε την αμερικανική πρεσβεία από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ.

Ο εμίρης του Κατάρ, Ταμίμ μπιν Χάμαντ αλ Θάνι, που εμφανίζεται ως μεσολαβητής στις διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ και η χώρα του φιλοξενεί τη μεγαλύτερη αμερικανική βάση περιφερειακά, εξέφρασε χαρά για τη συνεργασία με τον Ντόναλντ Τραμπ, εκτιμώντας ότι θα ενισχύσουν τις κοινές προσπάθειες «υπέρ της ασφάλειας και της σταθερότητας» περιφερειακά και σε διεθνές επίπεδο.

Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, τόνισε ότι προσβλέπει στην αποκατάσταση της ειρήνης και της σταθερότητας στη Μέση Ανατολή, ευχόμενος παράλληλα «ενίσχυση της στρατηγικής σύμπραξης μεταξύ Αιγύπτου και ΗΠΑ».

Ο Ιορδανός βασιλιάς, Αμπντάλα Β', εξέφρασε «χαρά» για την εκ νέου συνεργασία με τον Τραμπ για την «ενίσχυση» της πολυετούς σύμπραξης ανάμεσα στην Ιορδανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, «στην υπηρεσία της περιφερειακής και παγκόσμιας ειρήνης και της σταθερότητας για όλους».

Στο Ιράν η κυβερνητική εκπρόσωπος, Φατιμίχ Μοχατζερανί, δήλωσε ότι η ζωή των Ιρανών δεν θα επηρεαστεί από τις εκλογές στις ΗΠΑ. «Οι πολιτικές μας είναι σταθερές και δεν αλλάζουν στη βάση ατόμων. Κάναμε τις απαραίτητες προβλέψεις πριν και δεν θα υπάρξει αλλαγή στη ζωή του λαού».

Νωρίτερα, ωστόσο, ο αναπληρωτής διοικητής των Ιρανών «Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης», Αλί Φανταβί, δήλωσε ότι η χώρα και οι σύμμαχες ένοπλες οργανώσεις στην περιοχή «είναι έτοιμες για αντιπαράθεση» με το Ισραήλ, μη αποκλείοντας προληπτική επίθεση από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ κατά της χώρας του. Εκτίμησε δε πως αυτός θα ήταν ένας τρόπος για να αποτρέψουν το Ιράν να προχωρήσει σε αντίποινα εναντίον του Ισραήλ.

Ο Παλαιστίνιος Πρόεδρος, Μαχμούτ Αμπάς, εξέφρασε την πεποίθηση πως «οι ΗΠΑ θα υποστηρίξουν τους νόμιμους στόχους του Παλαιστινιακού λαού για την αναζήτηση ελευθερίας, αυτοδιάθεσης και κράτους υπό το διεθνές δίκαιο».

Εκπρόσωπος της Χαμάς στο Κατάρ δήλωσε ότι η θέση της οργάνωσης για το εκλογικό αποτέλεσμα στις ΗΠΑ «θα κριθεί από τις θέσεις και την πρακτική συμπεριφορά της απέναντι στον Παλαιστινιακό λαό μας, στα νόμιμα δικαιώματά του και τον δίκαιο αγώνα του».

Ο Ναΐμ Κασέμ, νέος αρχηγός της Χεζμπολάχ, δήλωσε πριν γίνει ακόμα γνωστό το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών: «Δεν στηρίζουμε τις προσδοκίες μας για τερματισμό της επίθεσης σε πολιτικές εξελίξεις... Είτε νικήσει η Χάρις είτε ο Τραμπ, για μας δεν σημαίνει τίποτε».