Eurokinissi

Στιγμιότυπο από τη Σύνοδο των δύο κυβερνητικών αντιπροσωπειών στη Λευκωσία

Με φόντο την εξαιρετικά επικίνδυνη όξυνση της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης στην Ουκρανία, αλλά και τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, με καθοριστική συμμετοχή Ελλάδας και Κύπρου στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, ο Ελληνας πρωθυπουργός έσπευσε να τονίσει ότι «η Ελλάδα και η Κύπρος είναι πάντα παράγοντες σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή μας, και αυτό είναι κάτι το οποίο αναγνωρίζεται και από τους εταίρους μας στο ΝΑΤΟ, στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στις Ηνωμένες Πολιτείες».

Μίλησε δε για τις «μεγάλες γεωπολιτικές προκλήσεις» που «πάντοτε συναντούμε» και «αφορούν την ευρύτερη περιοχή μας», προσπαθώντας προκλητικά να εμφανίσει ως εχέγγυο ασφάλειας το ότι οι δύο χώρες «γίνονται ολοένα και περισσότερο πυλώνες ασφάλειας και σταθερότητας (...) αποκτούμε ισχυρότερη φωνή σε αυτήν την ταραγμένη Ανατολική Μεσόγειο».

Παρουσιάζει δηλαδή την ενεργότερη εμπλοκή Ελλάδας και Κύπρου στα αμερικανοΝΑΤΟικά σχέδια ως «εγγύηση» σταθερότητας και ασφάλειας, ενώ είναι ο Νο 1 κίνδυνος για τους λαούς.

Eurokinissi

Από την Τριμερή με την Ιορδανία

Από τη μεριά του ο Κύπριος Πρόεδρος υπογράμμισε ότι «Κύπρος και Ελλάδα έχουμε κατορθώσει να αξιοποιήσουμε την ιδιότητά μας ως κράτη - μέλη της ΕΕ, στο νοτιοανατολικό σύνορο της Ευρώπης, με άριστες σχέσεις με τους γείτονές μας, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι αποτελούμε πυλώνες ευημερίας, ασφάλειας και σταθερότητας (...) προωθώντας αμοιβαία επωφελείς συνέργειες και υλοποιώντας συγκεκριμένες πρωτοβουλίες». Αναφέρθηκε δε σε «σημαντικά και απτά παραδοτέα που έχουν προκύψει» από τις συναντήσεις των δύο πλευρών.

Σημειωτέον, εκτός από τη Σύνοδο οι δύο ηγέτες μίλησαν στο 2ο Επιχειρηματικό Φόρουμ Κύπρου - Ελλάδας, όπου διαφήμισαν τις επιδόσεις των κυβερνήσεών τους στην επιτάχυνση αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων και στην προώθηση συμβιβασμών με ευρωατλαντική σφραγίδα ως «συγκριτικά τους πλεονεκτήματα».

Οπως είπε ο Ν. Χριστοδουλίδης, οι δύο χώρες, «έχοντας αφήσει πίσω τους μια μακρά περίοδο προκλήσεων, αποτελούν δύο υγιείς και σταθερές οικονομίες. Ως μέλη της ΕΕ και πυλώνες σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, διαθέτουμε έναν μοναδικό συνδυασμό πλεονεκτημάτων, τα οποία μπορούν να προσελκύσουν επενδύσεις».

Από το βήμα του Φόρουμ ο Κυρ. Μητσοτάκης τόνισε ότι βασικό κοινό στόχο αποτελεί η «συγκρότηση ενός δυνατού εθνικού επιχειρηματικού πόλου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, από τα Βαλκάνια έως την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή».

Εστίασε στο ότι «υπάρχουν προφανείς συνέργειες μεταξύ των δύο οικονομιών μας, με όχημα την γεωστρατηγική μας θέση, τα δίκτυα διασυνδέσεων τα οποία γίνονται ολοένα και πιο σαφή προτεραιότητα για την Ευρώπη», ενώ εντείνονται οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί ακριβώς για τον έλεγχο κρίσιμων διαύλων και κόμβων.

Πρόταξε δε «συμπράξεις» ελληνικών και κυπριακών επιχειρηματικών ομίλων στην Ενέργεια, στη Ναυτιλία, στον Τουρισμό, στο μεταποιητικό εμπόριο και στην τεχνολογία.

Το Κοινό Ανακοινωθέν της Συνόδου καταγράφει ως προτεραιότητες την προώθηση σχεδιασμών τους οποίους προτάσσουν ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ ενάντια στη γεωπολιτική επιρροή Ρωσίας και Κίνας, όπως για την ενεργειακή απεξάρτηση από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες και τη διασφάλιση εναλλακτικών εμπορικών και ενεργειακών διαδρομών μεταξύ Ανατολής και Δύσης.

Οπως αναφέρει, οι άξονες ενίσχυσης της διμερούς συνεργασίας χαράσσονται «εν μέσω ενός διαρκώς μεταβαλλόμενου γεωπολιτικού περιβάλλοντος, με πολέμους στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία, την αλλαγή διακυβέρνησης στις ΗΠΑ και την έναρξη του νέου θεσμικού κύκλου στην ΕΕ», ενώ - καθόλου τυχαία - ρητή αναφορά γίνεται σε έργα για τα οποία η Ουάσιγκτον παρεμβαίνει επίμονα, όπως η ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου - Κρήτης («Great Sea Interconnector»), ενταγμένη μετέπειτα σε σύνδεση της Ευρώπης με τη Μέση Ανατολή, μέσω του Ισραήλ και όχι μόνο.

«Στον τομέα της Ενέργειας συζητήθηκε η σημαντική πρόοδος που συντελέστηκε για την προώθηση υλοποίησης του έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου - Κρήτης», ενώ εκφράζεται «ικανοποίηση για το ενδιαφέρον που έχει επιδειχθεί για συμμετοχή στο έργο από επενδυτικά ταμεία διαφόρων χωρών» (αμερικανικών, γαλλικών και αραβικών συμφερόντων).

Το Ανακοινωθέν ξεχωρίζει επίσης τη «σημαντική πρόοδο των δράσεων πολιτικής προστασίας», μεταξύ άλλων με την «αξιοποίηση των προγραμμάτων του εκπαιδευτικού κέντρου CYCLOPS», του Εκπαιδευτικού Κέντρου του Κυπριακού Κέντρου για την Ασφάλεια στην Ξηρά, στην Ανοιχτή Θάλασσα και στα Λιμάνια το οποίο συγκρότησαν ΗΠΑ και Κύπρος, με εξειδίκευση «φύλαξης συνόρων», «μη διάδοσης πυρηνικών όπλων» και «για το υπόλοιπο της περιοχής», ώστε «να είμαστε σε θέση να βελτιώσουμε τις περιφερειακές δυνατότητες στους τομείς της ασφάλειας των συνόρων και της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο για τις χώρες της περιοχής και όχι μόνο».

Τέλος, οι δύο πλευρές δεν παρέλειψαν να συζητήσουν στον τομέα της «Αμυνας» για τη «θέσπιση Πολιτικού Οργάνου Διαβούλευσης και Διαλειτουργικότητας», εξετάζοντας «κοινή αξιοποίηση ευρωπαϊκών εργαλείων για καινοτόμες πρωτοβουλίες σε θέματα αμυντικής βιομηχανίας», όπως και τις «πολυμερείς συνεργασίες για την ασφάλεια και άμυνα στην Ανατολική Μεσόγειο».

Στη Λευκωσία έγινε χτες και η 4η κατά σειρά Τριμερής Συνάντηση Κορυφής Κύπρου - Ελλάδας - Ιορδανίας, όπου μαζί με τους δύο ηγέτες συμμετείχε και ο βασιλιάς της Ιορδανίας Αμπντάλα Β'. Η τελευταία Τριμερής ήταν το 2021.

Τα ΥΠΕΞ των τριών χωρών υπέγραψαν μεταξύ άλλων τριμερή μνημόνια συνεργασίας στους τομείς: Των Υδατικών Πόρων. Της Εκπαίδευσης για το διάστημα 2024 - 2027, ιδιαίτερα στα πεδία της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη. Και των Επενδύσεων με στόχο την ενίσχυση των οικονομικών και εμπορικών δεσμών, με συνεργασία της «Enterprise Greece SA» και ομόλογων φορέων («Invest Cyprus» και «Jordan Investment Commission») για το διάστημα 2024 - 2027.

Στα περί «αποστρατιωτικοποιημένου καθεστώτος» των νησιών στο Αιγαίο επανήλθε ο Τούρκος υπουργός Αμυνας, Γιασάρ Γκιουλέρ, μιλώντας σε Επιτροπή της Εθνοσυνέλευσης της χώρας του, όπου μάλιστα αναφέρθηκε στην αποφασιστικότητα με την οποία η Αγκυρα εμπόδισε την πόντιση καλωδίου από ιταλικό πλοίο (στο πλαίσιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου) εντός «τουρκικής υφαλοκρηπίδας», όπως είπε χαρακτηριστικά.

Επιμένοντας να κατηγορεί Ελλάδα και Κύπρο για «μαξιμαλιστικές και παράνομες» απαιτήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, επανέλαβε ότι το Καστελόριζο «απέχει από εμάς 1.900 μέτρα» και «είναι ένα από τα 23 νησιά που πρέπει να έχουν αποστρατιωτικοποιημένο καθεστώς».

«Ωστόσο», συνέχισε, «η Ελλάδα συνεχίζει να παραβιάζει το καθεστώς των περισσότερων από αυτά τα νησιά, συμπεριλαμβανομένου του Καστελόριζου, κατά παράβαση των συμφωνιών που έχει υπογράψει. Η θέση της Τουρκίας σχετικά με τα αποστρατιωτικοποιημένα νησιά είναι σαφής. Δεν είναι δυνατόν να παραβλέψουμε τον εξοπλισμό αυτών των νησιών και την παραβίαση του καθεστώτος τους. Εχουμε δηλώσει από το παρελθόν ότι η Τουρκία δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει τα δικαιώματα που απορρέουν από τις διεθνείς συμφωνίες για να ανατρέψει το στρατιωτικοποιημένο καθεστώς των νησιών αυτών».

Στο πλαίσιο αυτό πρόσθεσε: «Η χώρα μας αναλαμβάνει διάφορες πρωτοβουλίες τόσο επί του πεδίου, όσο και σε διπλωματικό επίπεδο, προκειμένου να προστατεύσει τα δικαιώματα, τα συμφέροντα και τα ενδιαφέροντά της στην Ανατολική Μεσόγειο», υπερασπιζόμενος και τις «συμφωνίες για τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας» που η Αγκυρα έχει υπογράψει με τις κατοχικές αρχές στο ψευδοκράτος (2011) και τη Λιβύη (2019), αλλά και τη «διακήρυξη της υφαλοκρηπίδας μας στα Ηνωμένα Εθνη στις 18 Μαρτίου 2020», «δείχνοντας», υπενθύμισε, «ότι είμαστε ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες στην Ανατολική Μεσόγειο».

Ο Γκιουλέρ είπε ακόμα ότι «παρακολουθούμε στενά όλες τις εξελίξεις στην περιοχή μας (...) Η ανάπτυξη στρατιωτικών στοιχείων από τις ΗΠΑ στην Αλεξανδρούπολη επηρεάζει τις στρατηγικές ισορροπίες στην περιοχή και αφορά άμεσα τις πολιτικές ασφαλείας της Τουρκίας». Υποστήριξε, δε, ότι οι συνομιλίες με την Ουάσιγκτον προχωρούν θετικά, ειδικά μετά την εμφάνιση του τουρκικής κατασκευής μαχητικού αεροσκάφους ΚΑΑΝ αφού, όπως ισχυρίστηκε, «άλλαξαν οι σκέψεις τους» και «δηλώνουν ότι μπορούν να δώσουν F-35».

Από την άλλη πλευρά, ξεκαθάρισε ότι «στις τελευταίες συνομιλίες, εμείς απορρίψαμε τις απαιτήσεις του τύπου "θα κάνετε το τάδε, θα κάνετε το άλλο" για το θέμα με τους S-400», λέγοντας ότι «όλα τα μέρη που θα εγκαταστήσουμε και θα χρησιμοποιήσουμε τους S-400 είναι καθορισμένα (...) Με το που θα δώσουμε μια εντολή (το ρωσικό σύστημα) θα μετακινηθεί στην όποια περιοχή για την οποία δώσαμε εντολή. Εντός 12 ωρών, θα έχει εγκατασταθεί ολόκληρο το σύστημα. Πρόκειται για ένα σύστημα αεράμυνας που χρησιμοποιείται όταν η απειλή αεροπορικής επίθεσης φτάνει στο ύψιστο επίπεδο...».

Πηγές του ελληνικού υπουργείου Αμυνας, σχολιάζοντας τις αναφορές Γκιουλέρ, είπαν ότι ...«αντίκεινται στο Διεθνές Δίκαιο» και «δεν συμβάλλουν στην εμπέδωση κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης και στη βελτίωση των διμερών σχέσεων».