Η Επιτροπή έμεινε, επίσης, πιστή στις παραδόσεις της να τιμάει με το βραβείο Νόμπελ για την ειρήνη κατά προτίμηση προσωπικότητες που έχουν προσφέρει υπηρεσίες στον αγώνα κατά του σοσιαλισμού. Και για ν' αναφέρουμε μόνο δύο από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα: Ζαχάροφ και Βαλέσα.

Πολύ πετυχημένα, η Επιτροπή αιτιολόγησε την απόφασή της λέγοντας ότι ο Γκορμπατσόφ έχει προσφέρει «μεγάλη και αποφασιστική συμβολή στη ριζική αναμόρφωση της Ανατολικής Ευρώπης».

Ο πρόεδρος της Επιτροπής έκανε σαφές κι άλλο ένα σημείο: Με την απονομή αυτή θα εδραιωνόταν το κλονισμένο κύρος του Γκορμπατσόφ στη χώρα του. «Ελπίζουμε», είπε ο πρόεδρος Γκίσε Αντερσεν, «ότι το βραβείο θα ενισχύσει τις δυνατότητες που έχει να δράσει, για να συμπράξει στη δημιουργία μιας νέας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων.»

Ισως να το έκανε πραγματικά. Πάντως, στον πόλεμο στον Κόλπο ο Γκορμπατσόφ βοήθησε σοβαρά στη δημιουργία της «παγκόσμιας νέας τάξης».

Ωστόσο, κανένας πραγματικός κομμουνιστής δε θεώρησε ποτέ «αφύσικη» την ύπαρξη σοσιαλιστικών κρατών στην Ευρώπη δίπλα στα καπιταλιστικά, όπως και στον 18ο και 19ο αιώνα οι δημοκράτες δε θεώρησαν «αφύσικη» την ύπαρξη αστικών κρατών δίπλα στα φεουδαρχικά κράτη της Ευρώπης. Αντίθετα, η δημιουργία σοσιαλιστικών κρατών ήταν το φυσικό επακόλουθο της ανάπτυξης του καπιταλισμού, όπως ο καπιταλισμός ήταν το φυσικό επακόλουθο της ανάπτυξης της παραγωγής εμπορευμάτων στη φεουδαρχία.

Κι όμως, η ικανοποίηση του Γκορμπατσόφ για το τέλος της διάσπασης της Ευρώπης με την εξαφάνιση του σοσιαλισμού - όπως φαίνεται ξεκάθαρα απ' όσα αναφέραμε προηγούμενα- δεν αποτελεί κάποια ξαφνική αλλαγή γνώμης, αλλά τη «φυσική» χαρά ενός ανθρώπου που δούλεψε γι' αυτό το αποτέλεσμα με όλες του τις δυνάμεις και τώρα πια φτάνει το στόχο των προσπαθειών του.

Κι επομένως δεν πρόκειται για κάποιον που «γλίστρησε» ή για «έναν εντελώς νέο Γκορμπατσόφ». Αντίθετα, ήταν αυτός που ήταν και το 1985, όταν την ημέρα που διαλυόταν η ΕΣΣΔ με την καταγγελία της συμφωνίας της Ενωσης του 1922, δήλωσε στους δημοσιογράφους στις 12 Δεκέμβρη 1991: «Η κύρια υπόθεση της ζωής μου εκπληρώθηκε. Εκανα ό,τι μπορούσα».

Αυτό κανείς δεν μπορεί να του το αρνηθεί! Στη διάλυση του σοσιαλισμού είχε μεγαλύτερη επιτυχία απ' ό,τι όλοι μαζί οι ανοιχτοί εχθροί του σοσιαλισμού, από τον Τσόρτσιλ μέχρι τον Χίτλερ.

Δε φτάσαμε, όμως, ακόμα στην καρδιά του κρεμμυδιού!

Αυτή την καρδιά την απαλλάξαμε από το τελευταίο περίβλημά της και την αποκάλυψε το περιοδικό ΣΠΙΓΚΕΛ.

«Ο,τι κι αν συμβαίνει σήμερα (στην τότε Σοβιετική Ενωση), έχει σχέση με ό,τι άρχισα εγώ το 1985. Η εποχή Γκορμπατσόφ δεν τέλειωσε ακόμα, μόλις τώρα αρχίζει στην πραγματικότητα».

Επομένως, δεν έχει ηττηθεί, δεν είναι κάποιο ναυάγιο, τώρα κατάφερε να έχει τις συνθήκες εκείνες που χρειάζεται για ν' αρχίσει πραγματικά η εποχή του!

«"Σπίγκελ": Για τους μεν τα πράγματα πήγαιναν πολύ σιγά, για τους άλλους πολύ ριζοσπαστικά.

Γκορμπατσόφ:Κι ο Γκορμπατσόφ έπρεπε να οδηγήσει το πλοίο της περεστρόικα ανάμεσα στους υφάλους. Και εκείνη την εποχή δεν μπορούσες να εξαγγείλεις πράγματα, για τα οποία δεν ήταν ακόμα ώριμος ο λαός(...) Επρεπε να κάνεις υπομονή, μέχρι να αποδυναμωθεί σε τέτοιο βαθμό η κομματική γραφειοκρατία, που να μην μπορεί πια να γυρίσει προς τα πίσω(!) τον τροχό της ιστορίας.

"Σπίγκελ": Μιχαήλ Σεργκέεβιτς, δεν είστε πια κομμουνιστής;

Γκορμπατσόφ:Αν πάρετε τις δηλώσεις μου θα καταλάβετε ότι οι πολιτικές μου συμπάθειες ανήκουν στη σοσιαλδημοκρατία και στην ιδέα ενός κοινωνικού κράτους του είδους της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας».

Ωστόσο, αυτό μπόρεσε να το πετύχει μόνο επειδή, με την προεργασία του Χρουστσόφ, το κομμουνιστικό κίνημα στη Σοβιετική Ενωση και διεθνώς είχε χωθεί τόσο βαθιά στο βούρκο του αναθεωρητισμού και ιδεολογικά είχε αφοπλιστεί και απολενινιστικοποιηθεί τόσο πολύ, ώστε μόνο λίγοι μπόρεσαν να συμπεράνουν από τα λεγόμενα του Γκορμπατσόφ πόση αντεπαναστατικότητα υπήρχε μέσα τους.

Το πώς μπόρεσε να φτάσει μέχρι εκεί η κατάσταση, είναι το σημαντικότερο, αλλά είναι ένα καινούριο θέμα. Αυτό, όμως, μπορεί να το απαντήσει σωστά μόνο όποιος έχει θεραπευτεί από την «γκορμπιμανία».

ΤΕΛΟΣ

ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ»:

Υπενθυμίζουμε ότι, όπως επισημαίναμε στο προλόγισμα του άρθρου, τόσο το συγκεκριμένο άρθρο, όσο και άλλα που θα ακολουθήσουν, δεν καλύπτουν πιθανόν όλες τις πλευρές του ζητήματος, ούτε απηχούν αναγκαστικά σε όλα τους τα σημεία τις θέσεις του Κόμματος, όμως θεωρούμε ότι συμβάλλουν στον προβληματισμό για τις αιτίες ανατροπής του σοσιαλιστικού συστήματος, δέκα ακριβώς χρόνια μετά από τα τραγικά γεγονότα της περιόδου εκείνης, μέχρι την τελική διάλυση της ΕΣΣΔ το 1991. Αλλά θα επανέλθουμε.