Με το βρόχο της κυβερνητικής πολιτικής βρίσκεται εδώ και δυο χρόνια ο Οργανισμός Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), που προήλθε απ' την ενοποίηση των Ταμείων ΤΕΒΕ, ΤΑΕ (Εμπόρων) και ΤΣΑ (Αυτοκινητιστών) και παρουσιάστηκε ως υπόδειγμα για τις ενοποιήσεις των Ταμείων. Αιτία για τον οικονομικό στραγγαλισμό του ΟΑΕΕ είναι η ίδια η κυβέρνηση, η οποία αρνείται να καταβάλει τις οικονομικές της υποχρεώσεις που απορρέουν απ' το νόμο 2084/92 - τον γνωστό αντιασφαλιστικό νόμο Σιούφα.

Οπως φαίνεται στον Πίνακα 1, η κυβέρνηση οφείλει στον ΟΑΕΕ ποσό 124,6 δισ. για την περίοδο 1995-2001.

Ενώ δηλαδή η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ εφαρμόζει όλες τις αρνητικές για τους ασφαλισμένους διατάξεις των αντιασφαλιστικών νόμων της ΝΔ, εντούτοις αρνείται να εκπληρώσει τις ελάχιστες υποχρεώσεις της για την κρατική συμμετοχή που προβλέπει ο νόμος 2084/92. Κι όχι για όλους τους ασφαλισμένους αλλά μόνο για εκείνους που ασφαλίστηκαν μετά την 1.1.1993.

Αυτή η άρνηση αποκαλύπτει και πόση βαρύτητα μπορεί να έχουν οι δηλώσεις του υπουργού Εργασίας, Τ. Γιαννίτση, ότι η «κυβέρνηση στο Ασφαλιστικό έχει αναλάβει καίριες δεσμεύσεις, όπως τη διεύρυνση της κρατικής χρηματοδότησης, πέρα από τους ήδη θεσμοθετημένους πόρους», προκειμένου να σύρει τους εργαζόμενους στο τραπέζι του λεγόμενου διαλόγου για το Ασφαλιστικό.

Τον Ιούνη του 1999 το Ταμείο είχε 81,5 δισ. αποθεματικά, που άρχισαν να μειώνονται κατακόρυφα και στο τέλος του 1999 έπεσαν στα 45 δισ. Ηδη από πέρσι το Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΑΕΕ άρχισε να προειδοποιεί τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων ότι από 1.1.2001 θα «υπάρξει σοβαρό οικονομικό πρόβλημα» και ζητούσε την «άμεση καταβολή όλου του οφειλόμενου ποσού από το κράτος, βάσει της διμερούς χρηματοδότησης που προβλέπει ο νόμος 2084/92».

Αποκαλυπτικό είναι το έγγραφο που έστειλε η διοίκηση του ΟΑΕΕ στον υπουργό Εργασίας, Τ. Γιαννίτση, στις 26.7.2001, στο οποίο ανέφεραν: «Εάν δεν αποδοθούν τα χρήματα αυτά τότε είναι ορατός ο κίνδυνος να μην καταβληθούν από τα Ταμεία οι συντάξεις του μηνός Σεπτεμβρίου και μετά, αφού τα διαθέσιμά τους έχουν μειωθεί επικίνδυνα».

Ως μερική λύση για την κάλυψη των άμεσων αναγκών ζητούσαν την καταβολή 30 δισ. στο ΤΕΒΕ, 7 δισ. στο ΤΑΕ και 3 δισ. στο ΤΣΑ. Μέχρι στιγμής δεν έχει αποδοθεί ούτε μία δραχμή στον ΟΑΕΕ, με αποτέλεσμα, όπως εκτιμούν οι οικονομικές υπηρεσίες του Ταμείου, να μην μπορέσουν να καταβάλουν σίγουρα το δώρο Χριστουγέννων στους συνταξιούχους. Μάλιστα, η εκτίμηση αυτή γίνεται με το συνυπολογισμό των εισφορών, τις οποίες στο τέλος του Σεπτέμβρη τις ανεβάζουν σε 28-29 δισ. δραχμές.

Για τις συντάξεις ενός μήνα χρειάζονται 22 δισ. δραχμές. Ετσι, το Δεκέμβρη το Ταμείο θα χρειαστεί 66 δισ. (δυο δεκαπενθήμερα και δώρο Χριστουγέννων).

Να σημειωθεί ακόμα ότι:

• Το ΤΕΒΕ απέδωσε στο Λογαριασμό Αλληλεγγύης Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (ΛΑΦΚΑ) το ποσό των 41 δισ. δραχμών (κατ' εφαρμογήν του άρθρου 67 του νόμου 2084/92) για την περίοδο 1993-2000.
• Το ΤΑΕ οφείλει στο ΛΑΦΚΑ 7,2 δισ. και το ΤΣΑ οφείλει 11,6 δισ. δραχμές επίσης στο ΛΑΦΚΑ.
• Το ΤΣΑ πήρε ως ενίσχυση απ' το ΛΑΦΚΑ 61,7 δισ. για την περίοδο 1994-2001.

Οι συνταξιούχοι του ΤΕΒΕ, του ΤΑΕ και του ΤΣΑ συμμετέχουν στη Συντονιστική Επιτροπή των συνταξιουχικών οργανώσεων και διεκδικούν από κοινού κατώτερη σύνταξη 200.000 δραχμές, καθώς η μακροχρόνια - και ανελέητη όπως τη χαρακτηρίζουν οι ίδιοι - πολιτική λιτότητας απ' την κυβέρνηση τούς έχει εξουθενώσει. Ταυτόχρονα, συντόνισαν τα βήματά τους για την αντιμετώπιση των σχεδίων κατεδάφισης της Κοινωνικής Ασφάλισης απ' την κυβέρνηση.

Οι συντάξεις που δίνονται είναι κάτω απ' τα όρια της φτώχειας - στον Πίνακα 3 είναι τα κατώτερα όρια στα τρία Ταμεία. Εντούτοις όμως, υποβάλλονται και σε επιπλέον χαράτσι που θεσμοθέτησε η ΝΔ με το νόμο 2084/1992 και τροποποίησε το ΠΑΣΟΚ με το νόμο 2556/97! Ετσι το ΤΕΒΕ απέδωσε στο ΛΑΦΚΑ και το ποσό των 4,8 δισ. δραχμών για την περίοδο 1998-2000. Μάλιστα, η κυβέρνηση με νέα τροπολογία έρχεται να παρατείνει αυτό το χαράτσι μέχρι - τουλάχιστον - το τέλος του 2001.

Συνολικά ο αριθμός των συνταξιούχων του ΤΕΒΕ αυξήθηκε κατά 33,4% από το 1990 έως το 2000. (Από 123.000 το 1990 έφτασαν στις 164.000 το 2000 και το 2001 έφτασαν στις 169.000). Πάντως μειώθηκε το ποσοστό των συνταξιούχων που παίρνουν τα κατώτερα όρια των συντάξεων. Δηλαδή - κυρίως λόγω ωρίμανσης - περισσότερες κατηγορίες συνταξιούχων παίρνουν συντάξεις μεγαλύτερων κλιμακίων. Για παράδειγμα, οι κατώτερες συντάξεις γήρατος το 1996 ήταν 32% και το 2001 μειώθηκαν σε 18%. Την ίδια περίοδο οι κατώτερες συντάξεις αναπηρίας μειώθηκαν σε 37% από 47%. Επίσης οι κατώτερες συντάξεις λόγω θανάτου μειώθηκαν σε 66% από 75%.

Στο ΤΣΑ τα κατώτατα όρια είναι: Γήρατος - αναπηρίας 80.770 δραχμές και λόγω θανάτου 72.690 δραχμές (για χήρα με ένα παιδί).

Στα παραπάνω ποσά προστίθενται και τα δύο τρίτα της αντίστοιχης διαφοράς των κατώτατων ορίων Γήρατος - Αναπηρίας και Θανάτου του ΤΕΒΕ για να φτάσουν στα κατώτατα όρια που φαίνονται στον Πίνακα 3. (Για τον υπολογισμό αυτής της διαφοράς λαμβάνονται υπόψη η βασική σύνταξη του ΤΣΑ και όλα τα μηνιαία επιδόματα - πλην εκείνων της συμπαράστασης και της παραπληγίας). Η πλήρης εξίσωση με τα κατώτατα όρια Γήρατος - Αναπηρίας και Θανάτου του ΤΕΒΕ θα γίνει από την 1.1.2002, όπως προβλέπει ο νόμος για τον ΟΑΕΕ.

Η κυβέρνηση έχει μετατρέψει τον Οργανισμό Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) -όπως και τα άλλα Ταμεία- σε βασικό χρηματοδότη της λειτουργίας των κρατικών νοσοκομείων, καθώς η ίδια έχει περιορίσει την κρατική επιχορήγηση μόλις στο 3% των συνολικών εσόδων των νοσοκομείων. Τα νοσοκομεία χρηματοδοτούνται σε ποσοστό 76% απ' τα νοσήλια των Ασφαλιστικών Ταμείων και ο ΟΑΕΕ πλήρωσε το ποσό 12,5 δισ. δραχμές το 2001. Αν σε αυτό το ποσό προστεθεί και η ενδονοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη τότε το ποσό φτάνει στα 14,32 δισ. δραχμές.

Οπως φαίνεται στον Πίνακα 4 οι συνολικές δαπάνες Υγείας του ΟΑΕΕ παρουσίασαν αύξηση από 57,5 δισ. το 1997 σε 75,2 δισ. το 2000 ή ποσοστό αύξησης 30,6%. Την ίδια στιγμή οι δαπάνες για τη νοσοκομειακή περίθαλψη αυξήθηκαν από 7,88 δισ. σε 12,573 δισ. ή ποσοστό αύξησης 59,5%. Και ενώ η αύξηση της δαπάνης για νοσήλια στα κρατικά νοσοκομεία το 1998 -σε σχέση με το 1997- ήταν 8,2% το 1999 -σε σχέση με το 1997- έφτασε στο 27,1% και το 2000 εκτινάχτηκε στο 59,5%.

Η κατακόρυφη άνοδος οφείλεται στην εφαρμογή του διαφοροποιημένου νοσήλιου απ' την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, που αύξησε τα νοσήλια ανάλογα με τη θέση και τον τομέα μέχρι και 64%, σε σχέση με το κλειστό νοσήλιο που επικρατούσε μέχρι τότε. Επιπλέον, μια σειρά ιατρικές πράξεις, καθώς και υλικά «βγήκαν» απ' το κλειστό νοσήλιο και πληρώνονται ξεχωριστά.

Το 1997 η δαπάνη για την περίθαλψη στα κρατικά νοσοκομεία ήταν 13,6% ως ποσοστό των συνολικών δαπανών Υγείας, ενώ το 2000 έφτασε σε 16,7%.

Το μεγαλύτερο κονδύλι των δαπανών είναι η φαρμακευτική δαπάνη. Το 2001 έφτασε στα 19 δισ. δραχμές ή 25,2% των συνολικών δαπανών Υγείας. Το 1997 ήταν 17 δισ. δραχμές ή 29,6% των συνολικών δαπανών. Δηλαδή, η φαρμακευτική δαπάνη ως ποσοστό επί του συνόλου των δαπανών Υγείας μειώθηκε κατά 4,4%. Πάντως, το 2000 η φαρμακευτική δαπάνη παρουσίασε αύξηση 11,3% σε σχέση με το 1997.

Οπως φαίνεται και στον Πίνακα 4, ο ΟΑΕΕ καταβάλλει σχεδόν κάθε χρόνο περισσότερα από ένα δισ.. δραχμές για νοσηλεία στο εξωτερικό. Την περίοδο 1999-2000 ο ΟΑΕΕ πλήρωσε περίπου 820 εκ. δραχμές για τη νοσηλεία 21 ασφαλισμένων στο εξωτερικό. Μάλιστα, σε τρεις περιπτώσεις τα ποσά ήταν 168 εκ,, 115 εκ. και 163 εκ. δραχμές.