Associated Press

Ο πρόσφατος σεισμός επιβάρυνε τη θέση του φτωχού λαού

Ο «Ρ» μίλησε με δύο από τους τέσσερις μπριγαδίστες που έμειναν στο Σαλβαδόρ για τρεις βδομάδες, τους οικοδόμους Κώστα Αγγελή και Νίκο Ζαζόπουλο.

- Πώς αποφασίσατε να συμμετάσχετε στην μπριγάδα της ΕΕΔΔΑ στο Σαλβαδόρ;

Κώστας Αγγελής: - Κατ' αρχάς, δεν είναι η πρώτη φορά που πήραμε μέρος σε μπριγάδα. Οπως κάθε άλλη φορά, έτσι και τώρα, είδαμε πολλά πράγματα, αποκτήσαμε αρκετές εμπειρίες, ήρθαμε σε επαφή με το λαό.

Νίκος Ζαζόπουλος: - Στην μπριγάδα της ΕΕΔΔΑ, συμμετείχαμε 4 Ελληνες, ενώ, ταυτόχρονα, βρισκόταν στην ίδια κοινότητα με μας ένας Αμερικανός από μια μη κυβερνητική οργάνωση. Ο σκοπός της μπριγάδας είναι να βοηθήσουμε, όσο μπορούμε περισσότερο, τον κόσμο εκεί, που πραγματικά αντιμετωπίζει διάφορες δυσκολίες.

- Ποιες εντυπώσεις αποκομίσατε;

Νίκος Ζαζόπουλος: - Φύγαμε από το Σαλβαδόρ με θετικές εντυπώσεις από την επαφή μας με το λαό. Ωστόσο, οι συνθήκες είναι δύσκολες. Στις περισσότερες περιοχές δεν υπάρχει φως, δεν υπάρχει νερό, αποχέτευση κλπ. Το εκπαιδευτικό σύστημα, μόνο στο δημοτικό είναι δωρεάν, μετά, για να συνεχίσει ο μαθητής, χρειάζεται να πληρώσουν οι γονείς αρκετά χρήματα, δηλαδή έναν μισθό. Και άμα σκεφτείς ότι σε μια οικογένεια μπορεί να υπάρχουν 5 παιδιά, καταλαβαίνεις ότι είναι πρακτικά αδύνατον να πάνε σχολείο.

Κώστας Αγγελής: - Οι συνθήκες των σχολείων είναι άθλιες, τουλάχιστον αυτών που είδαμε εμείς. Για το πάτωμα υπάρχει χώμα κάτω, οι τοίχοι απαρτίζονται από 4 λαμαρίνες, το ταβάνι σχηματίζεται από τσίγκο, πράγμα που κάνει το σχολείο ανυπόφορο, ιδίως το μεσημέρι που είναι αδύνατον να σταθείς. Παράλληλα, θα πρέπει να πούμε πως υπάρχουν μεγάλες αντιθέσεις, ανάμεσα στους πλούσιους και στους φτωχούς, όπως άλλωστε και σε όλη τη Λατινική Αμερική. Το βιοτικό επίπεδο είναι πολύ χαμηλό - ο μέσος μισθός είναι 900 κολόνες, δηλαδή περίπου 34.000 δρχ. Ενδεικτικό είναι πως χρειάζονται 800 κολόνες για να σπουδάσει ένα παιδί μετά το δημοτικό.

- Η ΕΕΔΔΑ λειτουργεί διάφορα προγράμματα επείγουσας και αναπτυξιακής βοήθειας σε όλο τον κόσμο, όπως και στο Σαλβαδόρ. Ποιος ο στόχος των προγραμμάτων της ΕΕΔΔΑ;

Νίκος Ζαζόπουλος: - Τα προγράμματα αυτά της ΕΕΔΔΑ έχουν ξεκινήσει από το 1990, όταν μαινόταν ακόμα ο εμφύλιος πόλεμος. Στην ουσία, τα προγράμματα αυτά, μεγάλα και μικρά, βοηθούν τους κατοίκους κοινοτήτων να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσής τους.

Κώστας Αγγελής: - Πρόκειται για προγράμματα οικοδόμησης σπιτιών, εκπαίδευσης ανθρώπων για την αντιμετώπιση άμεσης ανάγκης προβλημάτων, παραγωγής (μελισσοκομίας, να χτυπηθεί η μονοκαλλιέργεια) και εκπαίδευσης. Αυτή τη στιγμή έχει ένα μεγάλο πρόγραμμα στο Σαλβαδόρ, όπου παιδιά περιθωριοποιημένων κοινοτήτων από οικογένειες με φτωχά εισοδήματα μαθαίνουν κάποια δουλιά, όπως μηχανικοί αυτοκίνητων, προγραμματιστές κομπιούτερ, ψυκτικοί.

Νίκος Ζαζόπουλος: - Επίσης, θα πρέπει να πω πως, μέσα στον επόμενο μήνα, με χρηματοδότηση του υπουργείου Εξωτερικών, η ΕΕΔΔΑ θα στείλει φάρμακα αξίας 20 εκατομμυρίων δρχ. στο δοκιμαζόμενο από τους σεισμούς λαό του Σαλβαδόρ, μαζί με φάρμακα που ο ελληνικός λαός συγκέντρωσε για τον ίδιο σκοπό.

- Τι μπορείτε να πείτε για το Μέτωπο Φαραμπούντο Μαρτί για την Εθνική Απελευθέρωση (FMLN);

Νίκος Ζαζόπουλος: - Το Μέτωπο Φαραμπούντο Μαρτί αναδείχτηκε στις τελευταίες εκλογές του Μάρτη 2000 πρώτη πολιτική δύναμη, με την έννοια ότι έχει τους περισσότερους βουλευτές στη Βουλή. Ελαβε το 36% σ' εκείνες τις εκλογές και απέσπασε 31 βουλευτές. Σημαντικό επίσης είναι και το γεγονός ότι ελέγχει 80 δήμους της χώρας, συμπεριλαμβανομένου αυτού της πρωτεύουσας Σαν Σαλβαδόρ.

Κώστας Αγγελής: - Στις αρχές της δεκαετίας του '90, το Μέτωπο αποφάσισε την αυτοδιάλυση όλων των κομμάτων και οργανώσεων που το συγκροτούσαν, και έγινε ενιαίο κόμμα. Για μεγάλο χρονικό διάστημα επικρατούσε το σοσιαλδημοκρατικό ρεύμα στο Μέτωπο. Από πέρσι, ωστόσο, κυριαρχεί το επαναστατικό σοσιαλιστικό ρεύμα. Αυτή την εποχή στο Μέτωπο διεξάγεται έντονη εσωκομματική πάλη.

Νίκος Ζαζόπουλος: - Ο λαός βλέπει το Μέτωπο Φαραμπούντο Μαρτί ως τον μοναδικό του σωτήρα. Δεν έχει άλλη ελπίδα. Πάντως, ένα φαίνεται να είναι σίγουρο. Και στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις, το ποσοστό του Μετώπου θα ανέβει.

- Κατά τη διάρκεια της διαμονής σας στο Σαλβαδόρ, με ποιους συναντηθήκατε;

Νίκος Ζαζόπουλος: - Με βουλευτές του Μετώπου από το επαναστατικό σοσιαλιστικό ρεύμα, με μερικούς δημοτικούς συμβούλους, με οργανώσεις μαζικές και συνδικαλιστικές, καθώς και με οργανώσεις στις παραγκουπόλεις, που προσπαθούν να δημιουργήσουν επιτροπές για τον καλύτερο συντονισμό της δράσης των ανθρώπων, με στόχο την ικανοποίηση των αιτημάτων τους.

Κώστας Αγγελής: - Για παράδειγμα, μου έκανε εντύπωση η αποφασιστικότητα μιας γυναίκας από τέτοια οργάνωση που έδωσε πραγματική μάχη για τη διεκδίκηση υλικών για τη γρήγορη κατασκευή σπιτιών σε μια κοινότητα που ήταν πραγματικά ξεχασμένη στη μοίρα της.

- Με συνδικαλιστές είχατε καμιά συνάντηση;

Νίκος Ζαζόπουλος: - Ναι, είχαμε τέτοια συνάντηση. Εκεί μάθαμε τις τεράστιες απώλειες που είχε το συνδικαλιστικό κίνημα σε στελέχη στη διάρκεια του 12χρονου εμφυλίου πολέμου (1980-1992), όπου πρέπει να προσθέσω ότι το Μέτωπο ήταν ένοπλη οργάνωση. Είναι γνωστές, άλλωστε, οι μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις που έχουν γίνει στον τομέα της Παιδείας, της Υγείας και αλλού.

Κώστας Αγγελής: - Απ' ό,τι μάθαμε, στον εμφύλιο χάθηκαν 60.000-65.000 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων κορυφαία πολιτικά στελέχη, μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος, αλλά και συνδικαλιστές.

Νίκος Ζαζόπουλος: - Στους χώρους δουλιάς επικρατεί μεγάλος αυταρχισμός, όπου οι εργαζόμενοι απολύονται με το παραμικρό. Επίσης, οι συνθήκες στην αυτοματοποιημένη παραγωγή των ξένων επιχειρήσεων, τις «Μακίλες», είναι τραγικές. Τους κλείνουν στα εργοστάσια και δεν τους επιτρέπουν να βγουν, παραβιάζεται συνεχώς το 8ωρο - κάτι βέβαια που γίνεται και εδώ -, δεν τους παρέχουν πόσιμο νερό, με αποτέλεσμα να είναι αναγκασμένοι να πίνουν από κάτι πηγάδια που είναι μολυσμένα και να δηλητηριάζονται. Πάντως, η χώρα είναι κυρίως αγροτική, αν εξαιρέσει κανείς την αυτοματοποιημένη παραγωγή των ξένων επιχειρήσεων, δεν υπάρχει καμιά άλλη παραγωγή. Ωστόσο, παρότι το 60% του πληθυσμού ήταν αγρότες, τώρα το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί στο 13%, αυξάνοντας έτσι κατακόρυφα την ανεργία.

Κώστας Αγγελής: - Πράγματι, οι συνθήκες στους τόπους δουλιάς είναι τραγικές. Η ανεργία φτάνει το 50% και κατά πάσα πιθανότητα το ποσοστό αυτό είναι ακόμα μεγαλύτερο μια και οι εργαζόμενοι που θεωρούνται με δουλιά, στην ουσία είναι υποαπασχολούμενοι.

Νίκος Ζαζόπουλος: - Αυτό που θέλω να πω είναι πως το Σαλβαδόρ στην ουσία είναι μια επαρχία των ΗΠΑ. Εδώ και έναν χρόνο έχει ολοκληρωθεί η «δολαριοποίηση» της οικονομίας, δηλαδή όλες οι συναλλαγές γίνονται με δολάρια. Παράλληλα, πρόσφατα, μέσα στα πλαίσια του «Σχεδίου Κολομβία» οι ΗΠΑ έχουν και στρατιωτική βάση στη χώρα.

Καταλήγοντας, οι δύο οικοδόμοι επισήμαναν ότι η φιλοξενία και η ζεστασιά του λαού του Σαλβαδόρ ήταν κάτι το εκπληκτικό, κάτι βέβαια που είχαν νιώσει και από λαούς άλλων χωρών, στις οποίες είχαν πάει με μπριγάδα.

Η έμπρακτη αλληλεγγύη στους άλλους λαούς, εκτός από την πρακτική και ηθική βοήθεια που δίνουν οι μπριγαδίστες, είναι επίσης σημαντική λόγω και της μεγάλης εμπειρίας που αποκομίζουν και οι ίδιοι από την επίσκεψή τους στη συγκεκριμένη χώρα, αλλά και με την επαφή με το λαό. Γι' αυτό το λόγο, η ΕΕΔΔΑ σκέφτεται να προτείνει και στις άλλες οργανώσεις, που στέλνουν συχνά μπριγάδες στο εξωτερικό, όπως είναι η ΚΝΕ, το Συνδικάτο Οικοδόμων, ο Ελληνοκουβανικός Σύνδεσμος, την καθιέρωση Μέρας του Μπριγαδίστα, όπου θα πραγματοποιείται κάποια εκδήλωση, θα μεταφέρονται οι εμπειρίες των μπριγαδιστών και θα ακολουθούν χορός και τραγούδια.

Στη Διεθνούπολη, του 27ου Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του ΟΔΗΓΗΤΗ φιλοξενήθηκαν 19 νεολαιίστικες οργανώσεις. Ανάμεσα σ' αυτές εντοπίσαμε και συζητήσαμε με τον αντιπρόεδρο της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικής Νεολαίας (ΠΟΔΝ), τον Χουάν Κάρλος Φρομέτα από την Ενωση Νέων Κομμουνιστών της Κούβας.

- Ποιος είναι ο στόχος της παρουσίας σας εδώ στο 27ο Φεστιβάλ ΚΝΕ - ΟΔΗΓΗΤΗ;

- Πιστεύω πως η παρουσία μας εδώ έχει δύο βασικούς στόχους. Από τη μια μεριά εκπροσωπούμε την Παγκόσμια Ομοσπονδία Δημοκρατικής Νεολαίας (ΠΟΔΝ) και από την άλλη την Ενωση Νέων Κομμουνιστών της Κούβας. Σαν αντιπρόεδρος της ΠΟΔΝ η παρουσία μας εδώ είναι μια αναγνώριση της δουλιάς που έχει κάνει η ΚΝΕ όλα αυτά τα χρόνια για την ΠΟΔΝ. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, η δουλιά που έχει κάνει η ΚΝΕ είναι πραγματικά πολύ ικανοποιητική και στόχο είχε την ενίσχυση της ΠΟΔΝ σε παγκόσμιο επίπεδο. Η διαδικασία αυτή είναι δύσκολη και πιστεύω πως θα συνεχιστεί για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμα. Και αυτό όχι μόνο λόγω της ποικιλομορφίας των οργανώσεων που υπάρχουν στην ΠΟΔΝ, αλλά και λόγω της πολύπλοκης κατάστασης που υπάρχει σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο. Σε αυτή τη διαδικασία και τη μάχη που έδωσε από την πρώτη στιγμή η ΚΝΕ, βοηθήσαμε και εμείς σαν Ενωση Νέων Κομμουνιστών της Κούβας. Και για τις οργανώσεις αυτές, την ΚΝΕ και την Ενωση Νέων Κομμουνιστών της Κούβας είναι σημαντικό να μπορέσουμε να ενισχύσουμε και να διευρύνουμε τη δουλιά της ΠΟΔΝ, έτσι ώστε να αποκτήσει η ΠΟΔΝ μια ολοκληρωμένη δομή. Για να μπορέσει να παίξει το ρόλο που χρειάζεται σε ό,τι αφορά το νεολαιίστικο προοδευτικό κίνημα. Πιστεύουμε και εμείς και η ΚΝΕ ότι τώρα ιδιαίτερα μετά το 15ο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας και Φοιτητών θα βρεθούμε σε ένα καινούριο στάδιο της δουλιάς της ΠΟΔΝ.

- Απ' ό,τι ξέρω, είναι η πρώτη φορά που συμμετέχετε εσείς προσωπικά σε Φεστιβάλ της ΚΝΕ. Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας;

- Σαν Ενωση Νέων Κομμουνιστών της Κούβας θεωρούμε πολύ σημαντικό να συμμετέχει κανείς σε τέτοιου είδους Φεστιβάλ. Απ' ό,τι θυμάμαι τα τελευταία χρόνια συμμετέχουμε πάντα σαν οργάνωση. Το θεωρούμε ένα στίγμα αλληλεγγύης και υποστήριξης της κουβανικής νεολαίας προς την ελληνική νεολαία. Εγώ πραγματικά έχω μείνει εντυπωσιασμένος με όλα αυτά που διαδραματίζονται στο Φεστιβάλ. Δηλαδή έχω εντυπωσιαστεί με το πνεύμα της ελληνικής νεολαίας και για το πόσο πεισμένοι είναι οι Ελληνες νέοι πως είναι «δυνατός» ένας διαφορετικός δρόμος. Και εκείνο που βλέπω είναι ότι πάρα πολύ νέοι συμμετέχουν σε αυτή τη διαδικασία. Από παιδιά ξέρουμε την ιστορία της Ελλάδας και για μένα ήταν πολύ σημαντικό που μπόρεσα να έρθω σ' αυτή τη χώρα και να ζήσω αυτά που έζησα σ' αυτό το Φεστιβάλ.

Εκείνο που κυρίως μου κάνει μεγάλη εντύπωση είναι η υπευθυνότητα που δείχνουν τα μέλη της ΚΝΕ. Η πεποίθηση δηλαδή της ορθότητας αυτών που κάνουν. Αυτό που μου έκανε εντύπωση ήταν τόσο τα πολύ νέα παιδιά που υπάρχουν στην ΚΝΕ όσο και οι μεγαλύτεροι δουλεύουν όλοι με το ίδιο αίσθημα ευθύνης. Και προπαντός πάνω απ' όλα αυτό που με εντυπωσίασε ήταν η συμμετοχή των γυναικών. Δε φεύγω δηλαδή εντυπωσιασμένος μόνο από την ομορφιά των κοριτσιών της Ελλάδας αλλά και με την υπευθυνότητα που αναλαμβάνουν όλα αυτά τα καθήκοντα. Από την άλλη μεριά ένιωσα πολύ έντονη την αλληλεγγύη με την κουβανική νεολαία και την Κούβα γενικότερα. Οι επισκέπτες του Φεστιβάλ έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον για όλα όσα γίνονται στη χώρα μας και το γεγονός ότι βρισκόμαστε εδώ είναι μια καλή ευκαιρία να κάνουμε γνωστή την πραγματικότητα που υπάρχει στην Κούβα.

- Πώς βοηθάει η κουβανική νεολαία την επαναστατική διαδικασία στη χώρα σας;

- Στην Κούβα, αυτή τη στιγμή, η νεολαία παίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην επαναστατική διαδικασία. Τώρα δραστηριοποιείται πολύ σοβαρά, τόσο στον πολιτιστικό, όσο και στον κοινωνικό τομέα. Και εκπληρώνουμε το ρόλο που μας έχει αναθέσει η ηγεσία της Επανάστασης. Δουλεύουμε στις γειτονιές σαν κοινωνικοί λειτουργοί, δουλεύουμε στους τομείς του πολιτισμού, της παιδείας γιατί πιστεύουμε ότι αυτή τη στιγμή στη χώρα μας εκείνο που είναι επιτακτικό να γίνει είναι να δοθεί η μάχη των ιδεών. Σήμερα η παγκόσμια διεθνής κατάσταση είναι πολύ περίπλοκη, πολύ δύσκολη γι' αυτό και προετοιμάζουμε τη νεολαία μας, όσο το δυνατόν καλύτερα, στον τομέα της ιδεολογικής διαπαιδαγώγησης. Η ηγεσία της Επανάστασης έχει πλήρη συνείδηση ότι τα επόμενα χρόνια θα δοθούν μεγάλες ιδεολογικές μάχες και πιστεύω ότι η συνέχιση της επανάστασης βρίσκεται ακριβώς εκεί. Αν είμαστε ιδεολογικά σωστά διαπαιδαγωγημένοι και προετοιμασμένοι, πολιτιστικά καλά προετοιμασμένοι, θα μπορέσουμε με πολύ καλύτερο τρόπο να αντιμετωπίσουμε τις νέες προκλήσεις. Γι' αυτό ακριβώς και η ηγεσία της Επανάστασης, ο ίδιος ο κομαντάντε Κάστρο μάς έχει αναθέσει αυτή την αποστολή και είμαστε σίγουροι ότι θα καταφέρουμε να τη φέρουμε σε πέρας.