ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1980: Επανένταξη της Ελλάδας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ

Στιγμιότυπο από τις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις του λαού της Αθήνας κατά του ΝΑΤΟ

Στις 20 Οκτώβρη του 1980, το Υπουργικό Συμβούλιο, υπό την προεδρία του πρωθυπουργού Γ. Ράλλη, εγκρίνει ομόφωνα τη συμφωνία επανένταξης στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Συντελείται μια ακόμη εγκληματική πράξη κατά της ανεξαρτησίας και των συμφερόντων της χώρας και του ελληνικού λαού. Η λαϊκή αντίδραση στην πολιτική εθνικής μειοδοσίας της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας είναι άμεση. Την ώρα που συνεδριάζει το Υπουργικό Συμβούλιο 16 εργατικές ομοσπονδίες οργανώνον την πρώτη ογκώδη και μαχητική πορεία διαμαρτυρίας στη Βουλή. Ηταν μόνο η αρχή. Οι κινητοποιήσεις επεκτείνονται σε όλα τα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας και κορυφώνονται στις 22 του Οκτώβρη, όταν αρχίζει στη Βουλή η τριήμερη συζήτηση.

Τον Αύγουστο του 1974, κάτω από την πίεση του λαϊκού παράγοντα, η κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» υπό τον Κ. Καραμανλή αποφάσισε την αποχώρηση από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Οι προφανείς σχέσεις του ΝΑΤΟ με τη στρατιωτικοφασιστική δικτατορία στην Ελλάδα και το έγκλημα σε βάρος της Κύπρου ήταν οι λόγοι, για τους οποίους κατέστησαν επιβεβλημένη την αποχώρηση. Ωστόσο, αν και η κυβέρνηση δήλωνε ότι δεν υπήρχε περίπτωση επανόδου όσο οι Τούρκοι έμεναν στην Κύπρο, ήταν γνωστό ότι ο Κ. Καραμανλής αντιμετώπιζε την αποχώρηση σαν μέσο για την εκτόνωση της λαϊκής αγανάκτησης και πρόσκαιρο ελιγμό.

Από το 1977 άρχισε παρασκηνιακά η συζήτηση για την επανένταξη. Η Τουρκία με βέτο στο ΝΑΤΟ ακυρώνει την πρώτη προσπάθεια το 1978. Η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί να χρησιμοποιήσει τη συμφωνία για τις αμερικανικές βάσεις (η υπογραφή της οποίας εκκρεμεί) προκειμένου να πετύχει το στόχο της. Το 1980 ο Καραμανλής, ενόψει της μεταπήδησής του στην Προεδρία της Δημοκρατίας, ζητάει από την κυβέρνηση των ΗΠΑ την επίσπευση των διαδικασιών. Οι Αμερικανοί ανταποκρίνονται αμέσως. Ο στρατηγός Μπέρναρντ Ρότζερς, διοικητής των χερσαίων δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, αναλαμβάνει να διατυπώσει το σχέδιο μιας συμφωνίας για την επανένταξη. Στο μεταξύ, η επικράτηση του στρατιωτικού πραξικοπήματος στην Τουρκία στις 11 του Σεπτέμβρη λειτουργεί σαν καταλύτης. Στις 16 του Οκτώβρη, ο Ρότζερς παραδίδει το τροποποιημένο κείμενο (γνωστό ως «Συμφωνία Ρότζερς»), το οποίο γίνεται δεκτό από τις δύο κυβερνήσεις, Ελλάδας και Τουρκίας.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

1859 Γεννιέται ο Τζον Ντιούι. Αμερικανός ιδεαλιστής φιλόσοφος από τους κύριους εκπροσώπους του πραγματισμού. Στον κοινωνικό τομέα παρουσιάζεται ως θεωρητικός του αστικού φιλελευθερισμού και του «αμερικάνικου τρόπου ζωής». Αντιπαραθέτει στις ιδέες της ταξικής πάλης, τις ιδέες της ταξικής συνεργασίας και της «βελτίωσης της κοινωνίας». Ο Ντιούι ασχολήθηκε ιδιαιτέρως με τα παιδαγωγικά συστήματα και θεωρείται θεμελιωτής του παιδαγωγικού - εκπαιδευτικού συστήματος στις ΗΠΑ. Πίστευε ότι σκοπός της διαπαιδαγώγησης είναι η διαμόρφωση των ατόμων που «μπορούν να προσαρμοστούν στις διάφορες καταστάσεις», στις συνθήκες του αστικού συστήματος του «ελεύθερου επιχειρηματικού πνεύματος». Η επίδραση του Ντιούι έξω από τις ΗΠΑ εμφανίζεται ισχυρότερη στον ειδικότερο παιδαγωγικό τομέα (στο θεωρητικό υπόβαθρο κυρίως) παρά στο ευρύτερο φιλοσοφικό. Από τις θέσεις του αστικού φιλελευθερισμού, ο Ντιούι τάχτηκε κατά της ιδεολογίας του φασισμού και ειδικότερα κατά της ναζιστικής βίας πάνω στην παιδαγωγική. Κυριότερα συγγράμματά του είναι: «Εμπειρία και Φύση», «Το σχολείο και το παιδί», «Πώς σκεπτόμαστε», «Δημοκρατία και εκπαίδευση», «Ελευθερία και μόρφωση» κ.ά.

ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΤΙΣ 20 ΤΟΥ ΟΚΤΩΒΡΗ

1827 Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου. Η μεγάλη ναυμαχία που έγινε στον κόλπο της Πύλου ανάμεσα στους συμμαχικούς στόλους Αγγλίας, Ρωσίας, Γαλλίας και του ενωμένου τουρκοαιγυπτιακού στόλου. Παρά τη συντριπτική υπεροχή των Τουρκοαιγυπτίων, οι συμμαχικοί στόλοι επικρατούν. Η νίκη στο Ναυαρίνο έδωσε ανάσα στην Ελληνική Επανάσταση, που αντιμετώπιζε το φάσμα της ολοκληρωτικής καταστροφής.

1916 Μεγάλη απεργία των ναυτεργατών.

1944 Απελευθερώνεται το Βελιγράδι.

1947 Το Γενικό Αρχηγείο του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας εκδίδει διάταγμα για τη συγκρότηση της Λαϊκής Πολιτοφυλακής.

1971 Το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται στον Καγκελάριο της Δυτικής Γερμανίας Βίλι Μπραντ, για την προώθηση της συνεργασίας με τις σοσιαλιστικές χώρες. Το Νόμπελ Λογοτεχνίας απονέμεται στον Χιλιανό διπλωμάτη και ποιητή Ρικάρντο Ρέγιες ι Μπασοάλντο, γνωστότερο ως Πάμπλο Νερούδα.

1976 Αιματηρές ταραχές στο νέγρικο γκέτο του Σοβέτο στο Γιοχάνεσμπουργκ και σε διάφορες άλλες πόλεις της Νότιας Αφρικής, κατά τη διάρκεια μαζικών διαδηλώσεων των μαύρων εναντίον του απαρτχάιντ. Γιγαντιαία κινητοποίηση της Αστυνομίας για να προληφθεί η γενίκευση της εξέγερσης.

1977 Οι Ενοπλες Δυνάμεις της Ταϊλάνδης ανατρέπουν την κυβέρνηση, την οποία οι ίδιες, πριν από ένα χρόνο, είχαν διορίσει και αναλαμβάνουν για μια ακόμη φορά τη διακυβέρνηση της χώρας.

Για σήμερα σε όλη τη χώρα προβλέπονται λίγες νεφώσεις, που στα νότια θα είναι πρόσκαιρα αυξημένες και είναι πιθανό να σημειωθούν τοπικές βροχές μικρής διάρκειας στη νότια Πελοπόννησο και την Κρήτη. Οι άνεμοι θα πνέουν ασθενείς και στο Αιγαίο βόρειοι, μέτριοι. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα βόρεια από 8 έως 24 βαθμούς, στα υπόλοιπα ηπειρωτικά από 12 έως 27 και στα νησιά από 16 έως 26 βαθμούς Κελσίου.

Για την Αττική προβλέπονται λίγες νεφώσεις. Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι, ασθενείς μέχρι μέτριοι. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 12 έως 25 βαθμούς Κελσίου.