Εφτασε προχτές στην εφημερίδα μας επιστολή από τον καθηγητή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Κ. Παναγόπουλο, που αφορά σε δημοσίευμα του «Ρ» στις 9 του Φλεβάρη για τις μεθοδεύσεις που μετέρχεται η κυβέρνηση προκειμένου να δώσει το «πράσινο φως» στην καναδική TVX «να κατασκάψει τον οικισμό της Στρατονίκης».

Ο κ. καθηγητής στην επιστολή του μέμφεται «και το ύφος και το περιεχόμενο του δημοσιεύματος» επειδή - όπως υποστηρίζει - έτσι «δεν μπορεί να υπάρχουν περιθώρια για οιουδήποτε είδους συνεννόηση» και μας αποδίδει «πρόθεση να προσβάλουμε βαρύτατα τους καθηγητές». «Παρά τα παραπάνω -συνεχίζει - επιχειρώ την απάντηση αυτή από σεβασμό στους αναγνώστες και, κυρίως, από μεγάλο σεβασμό στην ιστορία της εφημερίδας σας».

Στα επιμέρους σημεία της απάντησής του ο κ. καθηγητής αναφέρει: Οι καθηγητές που συνέταξαν την έκθεση «υποδείχθηκαν με την πάγια διαδικασία που ακολουθείται στο ΕΜΠ από τα αρμόδια συλλογικά όργανά του». «Η έκθεση απαντά σε συγκεκριμένα ερωτήματα, τεχνικής φύσεως τα οποία ετέθησαν από το υπουργείο» και αναφέρει πως «βασικό αντικείμενο είναι οι επιπτώσεις στην επιφάνεια και το περιβάλλον από την ανάπτυξη της υπόγειας εκμετάλλευσης». «Η ομάδα εργασίας, καθ' υπέρβασιν των ζητηθέντων, τοποθετήθηκε για μια σειρά θέματα τόσο περιβαλλοντικά-τεχνικά όσο και κοινωνικά, με βαθιά αίσθηση ευθύνης έναντι του δημοσίου συμφέροντος».

Παράλληλα, ο Κ. Παναγόπουλος αναφέρει: «Η μελέτη των καθηγητών στην οποία αναφέρεται ο συντάκτης σας δεν είναι μελέτη αλλά έκθεση αξιολόγησης της τεχνικής μελέτης "συμπληρωματικά στοιχεία για την εκμετάλλευση του νέου τομέα κοιτάσματος (...) TVX (...)". O συντάκτης σας ονομάζει, πρώτα, την έκθεση αξιολόγησης της τεχνικής μελέτης "μελέτη για το αν προκύπτει κίνδυνος για τον οικισμό Στρατονίκης", για να την "καταρρίψει" στη συνέχεια, πανηγυρικά, χρησιμοποιώντας μάλιστα δική μας φράση (...). Ο συντάκτης σας άλλαξε τη βάση του θέματος και το μετέφερε στην περιοχή που ο ίδιος θεώρησε ότι είχε πλεονεκτήματα για να παρουσιάσει τις απόψεις του και τις αλήθειες τους, αγνοώντας και την πραγματικότητα και το θέμα. Στην πρόσφορη αυτή περιοχή επιδόθηκε σε φρασεολογία και χαρακτηρισμούς απαράδεκτους, στην αγχώδη του προσπάθεια να καλύψει και την άγνοια και την προχειρότητα, με την οποία χειρίζεται ένα ιδιαίτερα σοβαρό θέμα, για το οποίο οι κάτοικοι και οι εργαζόμενοι επιθυμούν πριν απ' όλα να γνωρίζουν την αλήθεια».

Αυτά λέει ο κ. καθηγητής, ο οποίος, όπως είναι φανερό, δεν αποφεύγει ούτε στιγμή την απαξιωτική αξιολόγηση του δημοσιεύματος, για να καταλήξει ότι «οι κατηγορίες που εκτοξεύονται δε μας αγγίζουν», «προκαλούν όμως μια βαθιά αίσθηση απογοήτευσης η ευκολία και η επιπολαιότητα με την οποία θίγονται άνθρωποι και συνειδήσεις».

Η επιστολή προκαλεί έκπληξη και ερωτήματα. Οχι για το περιεχόμενό της ή τα ουσιαστικά ζητήματα της έκθεσης αξιολόγησης. Ο «Ρ» άλλωστε - που βεβαίως δε διαθέτει επιστημονικό επιτελείο αντίστοιχο του ΕΜΠ - θα μπορούσε σε τέτοιου είδους θέματα να κάνει ακόμα και λάθος, κάτι που, όμως, δε συμβαίνει στην προκειμένη περίπτωση. Εντυπωσιαστήκαμε όμως για τους τόνους που χρησιμοποιεί ο επιστολογράφος και τους ισχυρισμούς του πως τάχα θέλαμε «να προσβάλουμε βαρύτατα τους καθηγητές». Και αναρωτιόμαστε πώς είναι δυνατόν η ανάγνωση ενός ρεπορτάζ, όπως το συγκεκριμένο, να τον οδηγεί στην καταφανώς αυθαίρετη εκτίμηση ότι «θίγονται άνθρωποι και συνειδήσεις». Πολύ περισσότερο, που πέρα από το γεγονός ότι αυτού του είδους η δημοσιογραφία δε συνάδει με την ιστορία της εφημερίδας μας, ούτε ονόματα των καθηγητών αναφέραμε, ούτε καταγράψαμε λεπτομέρειες από την έκθεση.

Στο ρεπορτάζ που επικαλείται ο επιστολογράφος καταγγέλλονταν οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες επειδή «με μια καλοστημένη μελέτη, η οποία κατασκευάστηκε στα μέτρα της καναδικής πολυεθνικής TVX, η κυβέρνηση επιχειρεί να παραπλανήσει τον ελληνικό λαό και να θέσει σε δοκιμασία τους κατοίκους της Στρατονίκης Χαλκιδικής». Γράφαμε επίσης ότι «η θετική γνωμοδότηση της ομάδας του Πολυτεχνείου άνοιξε πλέον το δρόμο για την παραχώρηση άδειας επέκτασης των μεταλλευτικών εργασιών της ΤVΧ, η οποία αναμένεται από μέρα σε μέρα». Και από εκεί και πέρα στο ρεπορτάζ παρουσιάζονταν ορισμένες πλευρές από την τακτική που ακολούθησε η κυβέρνηση, προκειμένου να ικανοποιήσει και πάλι τις αξιώσεις της καναδικής πολυεθνικής.

Με βάση όλα αυτά, δεν μπορέσαμε να παρακολουθήσουμε τη λογική του κ. καθηγητή. Κι αυτό επειδή:

• Η κυβέρνηση, πράγματι, προσπάθησε «με μια καλοστημένη μελέτη» να παραπλανήσει τον ελληνικό λαό. Το λέει έμμεσα και ο ίδιος, αναφέροντας στην επιστολή του ότι «η έκθεση απαντά σε συγκεκριμένα ερωτήματα, τεχνικής φύσεως τα οποία ετέθησαν από το υπουργείο». Αρα και το περιεχόμενο και η κατεύθυνση της έκθεσης προσδιορίστηκαν -και έμμεσα υπαγορεύτηκαν - από την κυβέρνηση.
• Η έκθεση, πράγματι, συντάχθηκε με τα μέτρα της καναδικής πολυεθνικής, αφού, όπως σημειώνεται σ' αυτή, «η ομάδα εργασίας δε συνέλεξε πρωτογενώς δεδομένα που αφορούν στις διάφορες παραμέτρους», αλλά «στηρίχτηκε στα δεδομένα που παρουσιάζονται στη μελέτη και στα συμπληρωματικά στοιχεία που παραχωρήθηκαν από την εταιρία».Αρα η ομάδα του Πολυτεχνείου βασίστηκε σε στοιχεία που άλλοι - και ανάμεσά τους η καναδική TVX - συνέλεξαν, επεξεργάστηκαν και τα συνέθεσαν σε μελέτη.
• Η θετική γνωμοδότηση της ομάδας του Πολυτεχνείου, πράγματι, άνοιξε το δρόμο για την παραχώρηση της νέας άδειας. Απόδειξη είναι το γεγονός ότι λίγες μέρες μετά - στις 15 του Φλεβάρη - η κυβέρνηση πήρε τις αποφάσεις, που επιτρέπουν πλέον στην TVX να πανηγυρίζει για ικανοποίηση των αξιώσεών της.

Σε ό,τι αφορά στα λεγόμενα του επιστολογράφου ότι ο «Ρ» εσκεμμένα ονομάτισε το σχετικό κείμενο «μελέτη» και όχι «έκθεση», με πρόθεση, μάλιστα, να «αλλάξουμε τη βάση του θέματος», για να πούμε τη δική μας αλήθεια, μάλλον δε χρήζουν απάντησης. Ας ψάξει αλλού για τέτοιες μεθόδους ο κ. καθηγητής. Ισως, όμως, θα όφειλε -τουλάχιστον σε επίπεδο μεθοδολογίας - να είναι συνεπής με τα λεγόμενά του. Γιατί, δεν μπορείς από τη μια να κατηγορείς για «άγνοια», «προχειρότητα» και «αγχώδη προσπάθεια» και ταυτόχρονα να καταλογίζεις μελετημένη μεθόδευση... μεταφοράς του θέματος σε πλεονεκτικές περιοχές.

Το σημαντικότερο: Ο κ. καθηγητής δεν αναφέρεται στην ουσία του προβλήματος. Αφού έβαλε την υπογραφή που ήταν απαραίτητη για να δοθεί η άδεια επέκτασης των εργασιών στους Καναδούς, μπορεί να διαβεβαιώσει τους κατοίκους της περιοχής ότι δε θα υπάρξει κανένα πρόβλημα; Αν ναι, τότε γιατί δεν το κάνει, ώστε να αρθούν οι επιφυλάξεις των κατοίκων και να κοιμούνται ήσυχοι; Αυτό είναι το ζήτημα για μας. Αυτό φανταζόμαστε θα έπρεπε να είναι και για τους άλλους.