ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 24 Φλεβάρη 2002
Σελ. /32
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΧΩΡΙΟ
Ετσι παράγονται τα «εθνικά επιτεύγματα»

Η κυβέρνηση πριμοδοτεί την υπερεκμετάλλευση των εργαζομένων δίνοντας στο κατασκευαστικό κεφάλαιο μέχρι και 4 δισεκατομμύρια επιπλέον!

«Το κεφάλαιο είναι πεθαμένη εργασία, που ζωντανεύει μονάχα σαν το βρικόλακα, ρουφώντας ζωντανή εργασία και ζει τόσο περισσότερο, όσο περισσότερη ζωντανή εργασία ρουφά», Καρλ Μαρξ, Το Κεφάλαιο, τόμος πρώτος, σελ. 244.

Μια σκληρή και συνεχής μάχη, ανάμεσα στο μεγάλο κεφάλαιο και την εργατική τάξη, κρύβεται πίσω από τα φώτα της δημοσιότητας που αναδεικνύουν ως οικιστικό - περιβαλλοντικό επίτευγμα το Ολυμπιακό Χωριό (Ο.Χ.). Μόνο που «ξεχνάνε» να μιλήσουν για τις συνθήκες μεσαίωνα που βιώνουν οι εργαζόμενοι που το κατασκευάζουν.

Οπως παντού έτσι και στη συγκεκριμένη περίπτωση το μεγάλο κεφάλαιο και δη το κατασκευαστικό που έχει αναλάβει το έργο του Ο.Χ. επιδιώκει να αυξήσει τα κέρδη του ξεζουμίζοντας τους εργαζόμενους. Πιστός υπηρέτης και ακούραστος βοηθός του η κυβέρνηση, που πριμοδοτεί αυτήν την προσπάθεια δίνοντας μέχρι και 4.000.000.000 δραχμές επιπλέον, αν καταφέρει να εκμεταλλευτεί σε τέτοιο βαθμό τους εργαζόμενους, ώστε το Ολυμπιακό Χωριό να τελειώσει νωρίτερα από τις προβλεπόμενες προθεσμίες. Παράλληλα, κρατά αποδυναμωμένες τις αρμόδιες υπηρεσίες ελέγχου για την τήρηση των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων και, «κλείνει τα μάτια της» όταν υπεύθυνοι εταιριών και εργολάβων επιτίθενται στο δικαίωμα της συνδικαλιστικής δράσης και αντίστασης.


Οι εργαζόμενοι, από τη μεριά τους, αντιδρούν στην παράταση της εργάσιμης ημέρας, την ανασφάλιστη και επικίνδυνη εργασία, τη βία και τον εκφοβισμό από τους εργοδότες για εντατικοποίηση της εργασίας. Οπλο στα χέρια τους η δράση του Συνδικάτου Οικοδόμων Αθήνας που βρίσκεται πάντα μπροστά, στις καθημερινές μικρές και μεγάλες μάχες για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους.

Πιστός υπήκοος του μεγάλου κεφαλαίου

Η όλη εξέλιξη για την κατασκευή του Ολυμπιακού Χωριού αποτελεί ολοφάνερη απόδειξη ότι οι εκάστοτε κυβερνήσεις λειτουργούν ως οι πολιτικοί εκπρόσωποι του μεγάλου κεφαλαίου και ότι αυτό το κράτος είναι όργανο επιβολής των συμφερόντων της αστικής τάξης.

Ενδεικτικό του παραπάνω είναι οι όροι κατασκευής (Συγγραφή Υποχρεώσεων) που έχει θέσει η κυβέρνηση για την κατασκευή του Ο.Χ. και στη βάση των οποίων τέσσερις κοινοπραξίες τεχνικών εταιριών ανέλαβαν το έργο. Η κατασκευή του Ο.Χ. χωρίζεται σε 9 διαδοχικές φάσεις. Σύμφωνα με τη Συγγραφή Υποχρεώσεων, από την τέταρτη φάση και μετά αν οι κοινοπραξίες τελειώνουν νωρίτερα από τις καθορισμένες ημερομηνίες έχουν να λαμβάνουν πριμ κάποιων εκατομμυρίων δραχμών. Συγκεκριμένα αναφέρεται: «Για κάθε ημερολογιακή ημέρα ταχύτερης ολοκλήρωσης των εργασιών, από το χρόνο που προβλέπεται στην 4η Αποκλειστική Τμηματική Προθεσμία θα καταβληθεί στον ανάδοχο πρόσθετο χρηματικό ποσό (πριμ) πέντε εκατομμυρίων (5.000.000) δραχμών ημερησίως. Το χρηματικό αυτό ποσό είναι δυνατόν να καταβληθεί στον ανάδοχο για χρονικό διάστημα έως (30) τριάντα το πολύ ημερών ταχύτερης ολοκλήρωσης των εργασιών του συγκεκριμένου σταδίου». Το ίδιο ισχύει για την 5η μέχρι και την 9η προθεσμία (εκτός της 8ης). Ειδικά, για την 7η και την 9η προθεσμία προβλέπεται αυξημένο πριμ 10.000.000 δραχμών ημερησίως. Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση πριμοδοτεί μέχρι και 4.200.000.000 δραχμές συνολικά τις κοινοπραξίες για να τελειώσουν νωρίτερα το έργο. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του πριμ αναφέρουμε ότι αν οι κοινοπραξίες ολοκληρώνουν τις φάσεις του έργου στην ώρα τους και όχι γρηγορότερα έχουν να λάβουν συνολικά 13.752.544.102 δραχμές. Δηλαδή, το πριμ που θα πάρουν αν τελειώσουν νωρίτερα φθάνει μέχρι και το 30,53% επί του αρχικού ποσού που θα εισπράξουν!

Συνειδητά ανεξέλεγκτη κατάσταση


Η κυβέρνηση ξέρει πολύ καλά ότι για να επιτευχθεί αυτό, οι κοινοπραξίες προσπαθούν να εκμεταλλευτούν στο έπακρο, με τους πιο άθλιους και απάνθρωπους όρους, τους εργαζόμενους που απασχολούν στο έργο. Γι' αυτό, έχει φροντίσει ώστε οι κοινοπραξίες να «μην ενοχλούνται» επειδή παραβιάζουν την εργασιακή, ασφαλιστική νομοθεσία και τους κανόνες των μέτρων ασφάλειας και υγιεινής της εργασίας. Η Επιθεώρηση Εργασίας της περιοχής Ανοιξη έχει ουσιαστικά μόνο τρεις υπαλλήλους που χρεώνονται να ελέγξουν την τήρηση του ωραρίου και των αργιών σε περίπου 6.000 επιχειρήσεις (ανάμεσά τους και το Ο.Χ.). Η αρμόδια υπηρεσία του ΙΚΑ, που ελέγχει την τήρηση της ασφαλιστικής νομοθεσίας, διαθέτει 13 υπαλλήλους για ολόκληρη την Αττική, τη Στερεά, τη Θεσσαλία, τη Χίο, τη Μυτιλήνη, τη Σάμο, την Κέρκυρα και τη Δυτ. Πελοπόννησο ή για τον έλεγχο περίπου 300.000 επιχειρήσεων! Ανάλογη κατάσταση επικρατεί και στο ΚΕΠΕΚ Ανατολικής Αττικής, αρμόδιο για την τήρηση των μέτρων ασφάλειας και υγιεινής. Διαθέτει μόλις 20 υπαλλήλους για να ελέγξει τις 6.000 επιχειρήσεις που ελέγχει η Επιθεώρηση Εργασίας της Ανοιξης, συν αυτές που έχουν οι Επιθεωρήσεις Εργασίας του Λαυρίου και της Παλλήνης. Πιο απλά, η κυβέρνηση στα πλαίσια της πολιτικής που ασκεί ξεκάθαρα υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου όχι μόνο δε διευκολύνει αλλά βάζει και εμπόδια στη λειτουργία των υπηρεσιών που υποτίθεται ότι δημιουργήθηκαν για να προστατεύουν τα στοιχειώδη έστω, δικαιώματα των εργαζομένων.


Εργοδοτική ασυδοσία και τρομοκρατία

Στο εργοτάξιο του Ο.Χ. το μεγάλο κεφάλαιο μηχανεύεται και σκαρώνει χίλιους δυο τρόπους προκειμένου να επιτύχει τους σκοπούς του.

Στην προσπάθειά του να επιτύχει την παράταση της εργάσιμης μέρας εξαναγκάζει τους εργαζόμενους να δουλεύουν υπερωρίες, ακόμα και αργίες. Ενας νεολαίος σιδεράς, στη Δ΄ Εργολαβία (για ευνόητους λόγους δεν αναφέρουμε τα ονόματα των εργαζομένων που πάντως βρίσκονται στη διάθεση της εφημερίδας) μας λέει: «Δουλεύω κάθε μέρα μέχρι τις 5.30 το απόγευμα. Και κάθε Σαββατοκύριακο, σχεδόν. Φεύγω από το σπίτι στις 5 το πρωί και γυρίζω στις 7.30 το απόγευμα. Για όλη αυτή τη δουλιά παίρνω περίπου 250.000 το μήνα». Κύριος τρόπος εκφοβισμού των εργαζομένων είναι η απειλή απόλυσης, που σε ορισμένες περιπτώσεις γίνεται πραγματικότητα, κυρίως για εργαζόμενους που συμμετέχουν στις Επιτροπές Εργαζομένων του Συνδικάτου. Αλλη προσφιλής μέθοδος είναι οι πληρωμές των ημερομισθίων να γίνονται αργά το απόγευμα ή το Σάββατο. «Οταν είναι να μας δώσουνε τα χρήματα καθυστερούνε υπερβολικά. Σε μέρα πληρωμής ήρθανε να μας πληρώσουνε στις 11 το βράδυ», μας λέει ένας από τους εργαζόμενους στην Α΄ Εργολαβία. Σε όσους τολμάνε να σηκώσουν κεφάλι οι εργοδότες κάνουν καψώνια. Χαρακτηριστική η μαρτυρία από τη Β΄ Εργολαβία: «Με σταματάει από τη δουλιά και με ξαναφωνάζει όποτε θέλει γιατί διαμαρτύρομαι, ζητώντας το δίκιο μου». Ενώ θα πρέπει να προστεθεί η μεγάλη καθυστέρηση στην καταβολή των αμοιβών για τα δεδουλευμένα ημερομίσθια. Δεν είναι λίγες οι φορές που μέχρι σήμερα οι εργαζόμενοι μαζί με το Συνδικάτο προχώρησαν σε επίσχεση ή στάση εργασίας γιατί έμεναν απλήρωτοι ακόμα και για πάνω από μήνα.

Οι υπερωρίες όπως και οι αργίες δεν πληρώνονται με βάση την προβλεπόμενη προσαύξηση, αλλά όπως το καθημερινό μεροκάματο. Ενώ στην Επιθεώρηση Εργασίας της Ανοιξης δεν έχει αναγγελθεί, 6 μήνες από την έναρξη του έργου, ούτε μία υπερωρία!

Οσο για την ασφάλιση των υπερωριών και της εργασίας σε μέρες αργίας, ούτε λόγος. Γι' αυτό και όταν υπάλληλοι του ΙΚΑ επιχείρησαν προ δύο εβδομάδων να κάνουν έλεγχο, ύστερα από καταγγελίες του Συνδικάτου για πλήθος περιπτώσεων ανασφάλιστης εργασίας, εμποδίστηκαν να μπουν στο εργοτάξιο με ευθύνη των στελεχών ορισμένων εταιριών και του κ. Λαζαρίδη, διευθύνοντα συμβούλου της εταιρίας «Ολυμπιακό Χωριό 2004 ΑΕ» (της εταιρίας που έχει συστήσει η κυβέρνηση για να εποπτεύει το έργο!), σύμφωνα με καταγγελία του Συνδικάτου.

Το να κόβονται 2-3 και περισσότερα ένσημα το μήνα από τα μεροκάματα είναι συνηθισμένο φαινόμενο. Στη Β΄ Εργολαβία εργαζόμενος έγινε ακόμα περισσότερο αντικείμενο εκμετάλλευσης επειδή δεν ξέρει ελληνικά. Δουλεύει από τα τέλη Οκτώβρη στο έργο και όταν πριν μια βδομάδα ρώτησε στο ΙΚΑ πόσα ένσημα του έχουν επικολληθεί διαπίστωσε ότι για τους μήνες Οκτώβρη, Νοέμβρη και Δεκέμβρη δεν του έχει επικολληθεί ούτε ένα! Μάλιστα, ο εργολάβος στον οποίο δουλεύει τού είπε αρχικά ότι θα του δίνει 14.000 δραχμές μεροκάματο και αντί γι' αυτό τον αμείβει με 1.650 δραχμές ανά ώρα για να τον αναγκάζει να δουλεύει περισσότερο.

Υπάρχουν, επίσης, περιπτώσεις εργολάβων που ενώ πληρώνουν έναν εργαζόμενο με το χ ποσό ανά μέρα, τον ασφαλίζουν για πολύ λιγότερο. Μαρτυρία: «Ηρθε το ΙΚΑ για έλεγχο και μου είπε ο υπεργολάβος να τους πω ότι παίρνω 9.000 αντί για 12.000 που είναι στην πραγματικότητα».

Κι αυτό όταν ακόμα και αν οι υπερωρίες πληρώνονταν με βάση τις νόμιμες προσαυξήσεις δεν μπορούν αυτές να αντισταθμίσουν την αυξημένη σωματική και πνευματική φθορά των εργαζομένων. Αλλωστε, η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων σπαταλά το λιγότερο τέσσερις ώρες τη μέρα επιπλέον για τη μετακίνησή του προς και από το Ο.Χ. (μία από τις αιτίες γι' αυτό είναι και οι πολύ προβληματικές συγκοινωνίες). Πρόσθετα, οι υπερωρίες σε συνδυασμό με τον τεράστιο χρόνο μετακίνησης επιφέρουν την πολύ μεγάλη μείωση του ελεύθερου χρόνου του εργάτη, με αποτέλεσμα την ελλιπή ανανέωση των εργατικών του δυνάμεων και τον αποκλεισμό του από την κοινωνική, πολιτική, συνδικαλιστική και άλλη δραστηριότητα του χώρου του.

Κέρδος από την ένταση της εκμετάλλευσης παράγεται και με τη μη εφαρμογή των προβλεπόμενων από το νόμο κανονισμών ασφάλειας. Οπως η σχεδόν παντελής έλλειψη ικριωμάτων (σκαλωσιές). Καλουπατζής που δούλευε στη Β΄ Εργολαβία για 5 μήνες περίπου λέει χαρακτηριστικά: «Βρίσκεσαι κρεμασμένος στον αέρα, αλλά τι να κάνεις; Να κλέψεις ή να ζήσεις σαν τα σκυλιά;». Ενώ ένας βοηθός καλουπατζή στη Γ΄ Εργολαβία λέει: «Καλουπώνουμε κρεμασμένοι σαν τις μαϊμούδες». Οι εργαζόμενοι στο Ο.Χ. ήδη θρηνούν έναν νεκρό συνάδελφό τους - θύμα της εργοδοτικής ασυδοσίας - ενώ δεκάδες είναι τα περιστατικά τραυματισμών. Ούτε καν τα μέσα ατομικής προστασίας δεν παρέχουν οι εργοδότες και ας είναι υποχρεωμένοι. Σε μία από τις επισκέψεις του «Ρ» στο Ο.Χ. βρήκαμε στο χώρο της Α΄ Εργολαβίας μόλις 6 τουαλέτες χωρίς νερό για περίπου 250 άτομα!

Η ασυδοσία της εργοδοσίας δε σταματά εκεί. Οι εταιρίες έχουν φροντίσει να αναθέσουν την εκτέλεση του έργου σε υπεργολάβους με πολύ χαμηλά κοστολόγια. Αποτέλεσμα αυτής τους της τακτικής είναι η επιτάχυνση των εργασιών καθώς για να τα φέρουν πέρα οι υπεργολάβοι επιβάλλουν εντατικούς ρυθμούς δουλιάς, μεγάλα ωράρια, χαμηλές αμοιβές και ανασφάλιστη εργασία, χωρίς να φαίνεται ότι οι εταιρίες είναι οι κυρίως υπεύθυνες για αυτή την κατάσταση.

Με αυτούς και με ακόμα περισσότερους τρόπους εταιρίες και υπεργολάβοι απομυζούν κάθε ικμάδα δύναμης των εργαζομένων, που θυσιάζονται στο βωμό του κέρδους.


ΡΕΠΟΡΤΑΖ:
Χρήστος ΜΑΝΤΑΛΟΒΑΣ


Συντονισμένη δράση και ταξική ανάλυση με προοπτική

Απέναντι σε αυτή την κατάσταση, το Συνδικάτο προσπαθεί και μέχρι σήμερα το έχει επιτύχει σε μεγάλο βαθμό να οργανώσει τον αγώνα των εργαζομένων για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους.

Υστερα από τη συντονισμένο αγώνα εργαζομένων και Συνδικάτου έχουν ακυρωθεί απολύσεις, έχουν κολληθεί «πετσοκομμένα» από τους εργοδότες ένσημα και το τελευταίο διάστημα έχουν αυξηθεί οι έλεγχοι των αρμόδιων υπηρεσιών στο Ο.Χ. Μόλις την προηγούμενη Πέμπτη οι εργαζόμενοι πραγματοποίησαν στάση εργασίας απαιτώντας καλύτερα μεροκάματα και την άμεση βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Η αποτελεσματικότητα της δράσης του Συνδικάτου φαίνεται και από την επίθεση που εξαπέλυσαν πριν λίγο καιρό υπεργολάβοι και υπεύθυνοι εταιριών εναντίον του, στην προσπάθειά τους να κλονίσουν την εμπιστοσύνη των εργαζομένων σε αυτό.

Για αυτό και οι εργαζόμενοι, στη μεγάλη τους πλειοψηφία αλλοδαποί, έχουν αγκαλιάσει το Συνδικάτο και πολλοί από αυτούς πρωτοστατούν στις Επιτροπές Εργαζομένων που έχουν δημιουργηθεί σε κάθε Εργολαβία.

Ομως ο αγώνας δε σταματά εκεί. Ο καθημερινός αγώνας για το μεροκάματο συνδέεται με τη γενικότερη πάλη για την ανατροπή αυτής της αντεργατικής πολιτικής. Η Αχτίδα Κατασκευών της ΚΟΑ του ΚΚΕ σε πρόσφατη προκήρυξή της τονίζει ότι για να μπορέσει η εργατική τάξη να υπερασπίσει τα δικαιώματά της είναι ανάγκη να έχει ως στόχο τη λαϊκή εξουσία που «θα εξασφαλίσει στην πράξη την ενεργητική συμμετοχή των εργαζομένων, τον κοινωνικό και τον εργατικό έλεγχο, τη δημοκρατία στους χώρους δουλιάς».



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ