Σκηνή από την ταινία του Ζαν Λικ Γκοντάρ «Με κομμένη την ανάσα»

Αύριο Δευτέρα στην ΕΤ-3 στις 20.00 θα προβληθεί η κορυφαία ταινία του Ζαν Λικ Γκοντάρ «Με κομμένη την ανάσα», που γυρίστηκε στα 1960, με κινηματογραφική, αφηγηματική γλώσσα, υιοθετώντας για πρώτη φορά τα αιφνίδια χωροχρονικά άλματα. Η υπόθεση έχει κάπως έτσι: Κάποιος κλέβει ένα αμερικανικό αυτοκίνητο στη Μασσαλία και ξεκινά για το Παρίσι. Μέσα στο αμάξι ανακαλύπτει ένα πιστόλι και διασκεδάζει παίζοντας και σκοπεύοντας τα αυτοκίνητα με τα οποία διασταυρώνεται. Μέχρι τη στιγμή που πέφτει σε ένα μπλοκ αστυνομικών και για να το αποφύγει πατάει γκάζι, αλλά οι μοτοσικλετιστές τον ακολουθούν. Στρίβει σ' ένα παράπλευρο δρόμο, νομίζοντας ότι ξέφυγε, αλλά πέφτει πάνω σ' έναν αστυνομικό και χωρίς να σκεφτεί, να καταλάβει τι κάνει, τον πυροβολεί και τον σκοτώνει. Και φεύγει τρέχοντας, πεζή, φορώντας μονάχα το πουκάμισό του. Κάποτε φτάνει απελπισμένος και κυνηγημένος μέχρι το Παρίσι και συναντά μια νεαρή, πανέμορφη Αμερικανίδα, που πουλά στα Σανζ Ελιζέ φύλλα της «Χεράλντ Τριμπιούν».

Πώς μπορεί κανείς να αντισταθεί σ' αυτό το ωραίο μουτράκι, που το πλαισιώνουν κοντά αγορίστικα μαλλιά; Η Τζιν Σίμπεργκ, στη γοητεία της οποίας κανείς δεν έμεινε αδιάφορος, ούτε ακόμη και ο συγγραφέας Κάρλος Φούεντες, που πρόσφατα έγραψε ένα μυθιστόρημα για τον έρωτά του με την Αμερικανίδα ηθοποιό και τον τραγικό, από ναρκωτικά θάνατό της, ακολουθεί τον Ζαν Πολ Μπελμοντό και με την πολύτιμη βοήθεια του σκηνοθέτη, οι ηθοποιοί καταφέρνουν να φτιάξουν ένα από τα πολύ σημαντικά φιλμ του γαλλικού νέου κύματος.

Ο Ελβετός σκηνοθέτης Ζαν Λικ Γκοντάρ, που το έργο του αποτελεί σταθμό στην ιστορία του σύγχρονου κινηματογράφου, γεννήθηκε στα 1930. Στα 1949 γράφτηκε στη Σορβόνη για να σπουδάσει εθνολογία, αλλά γρήγορα συνειδητοποίησε πως για άλλα διψά η ψυχή του και στράφηκε προς την 7η Τέχνη, την οποία υπηρέτησε πιστά και επαναστατικά, ανατρεπτικά. Με τη συνεχή αναζήτηση και μεταβολή που εκφράζει το έργο του, θεωρείται, και δίκαια πιστεύουμε, ως ένας από τους κορυφαίους σκηνοθέτες της εποχής μας και η επιρροή του στην εξέλιξη του κινηματογράφου είναι μεγάλη. Ανυπολόγιστη, θα λέγαμε.

Οπως κάθε Κυριακή έτσι και σήμερα το «Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας» θα μεταδώσει στις 09.00 την εκπομπή «Αρχιμουσικοί του 20ού αιώνα» που επιμελείται και παρουσιάζει η Μαρία Κοπανά.

Πρόκειται για μια εκπομπή που είναι αφιερωμένη στους μεγαλύτερους μαέστρους του αιώνα μας. Και φυσικά μετά την εκτενή αναφορά που έγινε στη ζωή και το έργο του μεγάλου συνθέτη Β. Φουρτβένγκλερ και αντίστοιχα των Α. Νίκις και Γκούσταβ Μάλερ, σήμερα η εκπομπή είναι αφιερωμένη στον Αρτούρο Τοσκανίνι, σ' έναν από τους μεγαλύτερους μαέστρους της εποχής μας, αλλά και όλων των εποχών. Ο Α. Τοσκανίνι διηύθυνε για πρώτη φορά, στην ηλικία των 19 χρόνων(!), σε μια περιοδεία στην Αμερική, αντικαθιστώντας το μόνιμο μαέστρο της «Αΐντα» του Τζιουζέπε Βέρντι και μάλιστα χωρίς κοιτά ή να κρατά παρτιτούρα. Αυτήν την τακτική την ακολούθησε μέχρι το μακρύ τέλος της καλλιτεχνικής του καριέρας. Ο Α. Τ. έχει διευθύνει ορισμένες από τις μεγαλύτερες ορχήστρες του κόσμου, όπως η Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης, της Βιέννης, τη Συμφωνική του BBC, καθώς και τη ΝΒC Συμφωνική Ορχήστρα.

Ο Τοσκανίνι υπήρξε κύριος αντίζηλος του Φουρτβένγκλερ, τον οποίον αντικατέστησε στη θέση του αρχιμουσικού της Φιλαρμονικής της Νέας Υόρκης.

Η εξαιρετική του μνήμη και ακοή, ο αυστηρός, δεσποτικός χαρακτήρας του, η επιμονή του στην ανωτερότητα και την καθαρότητα των μουσικών κειμένων, καθώς και η εμμονή του στην τελειότητα, είναι ορισμένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του που συντέλεσαν στη μοναδικότητά του. Στην εκπομπή αυτή, μαζί με το έργο του Αρτούρο Τοσκανίνι, μεταδίδονται και αποσπάσματα από σπάνιες ιστορικές ζωντανές ηχογραφήσεις του μεγάλου αρχιμουσικού

Εξάλλου, και πάλι σήμερα στις 9 το βράδυ, από το «Τρίτο Πρόγραμμα» η εκπομπή «Η Οπερα στο Τρίτο», θα μας ταξιδέψει στο μακρινό Μακάο της Κίνας. Με την ενσωμάτωση της πορτογαλικής αποικίας στην κινέζικη επικράτεια, το Πολιτιστικό Κέντρο του Μακάο μας προσφέρει μια μοναδική και πανηγυρική παράσταση της όπερας του Τζιουζέπε Βέρντι:

«Αΐντα», με ερμηνεύτρια την εξαιρετική Ρωσίδα υψίφωνο Γκαλίνα Γκορτσακόβα και τα χορωδιακά και ορχηστρικά σύνολα της Κινέζικης Οπερας υπό τη διεύθυνση του Ρενάτο Παλούμπο. Οι εκπομπές εισάγονται και συμπληρώνονται από σπανιότατο ηχητικό υλικό αρχείου και ιστορικές αναφορές στην ερμηνευτική ιστορία των έργων.