Παπαγεωργίου Βασίλης

Με την προκλητική τροπολογία η κυβέρνηση «φωτογραφίζει» μεγάλους ενημερωτικούς σταθμούς, σε μια προσπάθεια να συγκεντρωθεί η ενημέρωση σε μεγαλοϊδιοκτήτες, εξυπηρετώντας με αυτό τον τρόπο τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα.

Η συζήτηση του νομοσχεδίου, που αρχίζει σήμερα στη Βουλή, περιλαμβάνει και συμπληρωματικό άρθρο, σύμφωνα με το οποίο το 20% των ραδιοφωνικών σταθμών στους οποίους έχει χορηγηθεί άδεια μπορεί να χρησιμοποιεί δευτερεύουσες θέσεις εκπομπής. Η διάταξη αναφέρεται συγκεκριμένα σε ενημερωτικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, θέτοντας και τις προϋποθέσεις γι' αυτή την προνομιακή μεταχείριση. Θα πρέπει να μεταδίδουν πρόγραμμα ενημερωτικού χαρακτήρα τουλάχιστον 12 ώρες κάθε μέρα και ν' απασχολούν συνεχώς και για «ένα τουλάχιστον έτος τον καθένα, περισσότερα από πενήντα άτομα που είναι εγγεγραμμένα σε αναγνωρισμένη ένωση συντακτών».

Ερωτήματα γεννά η διάταξη του άρθρου κατά την οποία κύριο λόγο θα έχουν οι «αρμόδιες αρχές». Υπογραμμίζεται πως οι σταθμοί αυτοί υποχρεούνται να μεταδίδουν δωρεάν και για όσο χρόνο απαιτηθεί «κάθε είδους μηνύματα και πληροφορίες, τις οποίες οι αρμόδιες αρχές επιθυμούν ν' απευθύνουν προς το κοινό σε περίπτωση επείγουσας και έκτακτης ανάγκης σχετικά με την προστασία του κοινωνικού συνόλου ή του δημοσίου εν γένει συμφέροντος».

Να σημειωθεί ότι στο Λεκανοπέδιο της Αττικής άδεια έχουν πάρει 35 ραδιοφωνικοί σταθμοί. Από αυτούς ουσιαστικά θ' ακούγονται μόνον οι επτά, οι οποίοι θα χαρακτηριστούν ενημερωτικοί. Σε περίπτωση μάλιστα που οι ενημερωτικοί υπερβαίνουν το 20%, τότε η «αναγκαία επιλογή γίνεται από το ΕΣΡ με βάση το κριτήριο της προγραμματικής πληρότητας και με ενιαία βαθμολογική κλίμακα από ένα έως δέκα μόρια».

Είκοσι ένας ραδιοφωνικοί σταθμοί του Λεκανοπεδίου, μεταξύ των οποίων οι «902 Αριστερά στα FM», «Ξένιος», «Galaxy», «Rock», «Best» και «Σταθμός 101,3», με χτεσινή επιστολή τους προς τον υπουργό Τύπου, Χρήστο Πρωτόπαππα, εκφράζουν την αντίθεσή τους στην τροπολογία και ζητούν την απόσυρσή της. Η διάταξη αυτή, όπως αναφέρεται, παραβιάζει το Σύνταγμα, «εισάγοντας» την άνιση μεταχείριση μεταξύ των ραδιοφωνικών σταθμών, ενώ εκ των προτέρων οδηγεί στον αποκλεισμό ορισμένων σταθμών. Τονίζεται, επίσης, πως με την εν λόγω διάταξη εισάγεται η ευνοϊκή μεταχείριση ορισμένων ειδησεογραφικών σταθμών, κάτι που αποτελεί στρέβλωση των συνθηκών του ανταγωνισμού στην αγορά παροχής ραδιοτηλεοπτικών αδειών. Θεωρούν, επίσης, πως η διάταξη έχει σκοπό να εξυπηρετήσει συγκεκριμένα συμφέροντα μεμονωμένων επιχειρήσεων, ενώ επιφυλάσσονται για κάθε δικαίωμά τους προκειμένου να υπερασπίσουν τα νόμιμα δικαιώματά τους.

Ο Βασίλης Ταλαμάγκας, διευθυντής του ραδιοφωνικού σταθμού «Αθήνα 9,84», σε δηλώσεις του στον «902 Αριστερά στα FM» υπογράμμισε: «Τέτοιου είδους ζητήματα θα πρέπει να εξεταστούν ακόμα και από την κυβέρνηση με πολύ περισσότερη σοβαρότητα. Η κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει υπόψη της το ρόλο σταθμών που εκφράζουν θεσμικούς φορείς και κόμματα αλλά και τους άλλους σταθμούς».

Ο Γιώργος Πολυχρονίου, συνιδιοκτήτης του σταθμού «Κάπιταλ», δήλωσε: «Η τροπολογία εντάσσεται στα πλαίσια μιας γενικότερης παρασκηνιακής ατμόσφαιρας που επικρατεί στη χώρα γενικώς, μεταξύ διαπλεκόμενων επιχειρηματιών. Η χώρα αυτή είναι ένα απέραντο παρασκήνιο. Είναι τροπολογία για λίγους και αρεστούς στην κυβέρνηση. Πρέπει να αποσυρθεί επειγόντως».

Ο Φώτης Σιούμπουρας, διευθυντής ειδήσεων του «9,84», υπογράμμισε: «Η ένσταση είναι ότι δεν μπορεί από τη στιγμή που έχει χορηγηθεί επισήμως η συχνότητα σε 35 σταθμούς, να έρχεται εκ των υστέρων μια φωτογραφική ουσιαστικά διάταξη από την κυβέρνηση και να δίδει δεύτερη συχνότητα σε ραδιοσταθμούς κάτω από συνθήκες και προϋποθέσεις αδιαφανείς. Οταν περιλαμβάνονται όροι που λένε ότι θα πρέπει ο ραδιοφωνικός σταθμός να έχει δημοσιογράφους-μέλη της ΕΣΗΕΑ περί τους 50 ή άνω των 50, μια τέτοια διάταξη σημαίνει ότι διαχωρίζει τους σταθμούς σε μεγάλους, μικρούς και μικρότερους».

Ο Γιώργος Χελάκης, συνιδιοκτήτης του «Σπορ FM», σημείωσε: «Διαμαρτυρόμαστε για λόγους ουσίας. Με αυτό τον τρόπο παραβιάζεται η έννοια της ισότητας ή μάλλον της ίσης αντιμετώπισης όλων των ραδιοφωνικών σταθμών, που βάσει του νόμου πήραν άδεια και εκπέμπουν. Αυτό το πράγμα καταστρατηγείται τώρα με έναν τρόπο που μας αφήνει να καταλάβουμε ότι κάποιοι έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνούν προνομιακά με το υπουργείο Τύπου και τον υπουργό, και για λόγους που γνωρίζουμε, μπορούν κι επιβάλλουν τις απόψεις τους».

Είκοσι δύο επίσης ραδιοφωνικοί σταθμοί με επιστολή τους προς το ΔΣ της ΕΙΙΡΑ ζητούν τη σύγκληση έκτακτης γενικής συνέλευσης των μελών της, προκειμένου να συζητηθεί η τροπολογία και οι επιπτώσεις που θα έχει στους ραδιοφωνικούς σταθμούς. Η συνέλευση, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει προγραμματιστεί να γίνει αύριο, Τετάρτη.

Σχετικά με το θέμα, ο διευθυντής του «902 Αριστερά στα FM», Στάθης Βαμβέτσος, έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Πρόκειται, από την πλευρά της κυβέρνησης, για μια προσπάθεια να αναδιατάξει το ραδιοφωνικό τοπίο, παρά το γεγονός φυσικά ότι πρόσφατα έχουν δοθεί αυτές οι άδειες σε 35 ραδιοφωνικούς σταθμούς. Πρόκειται ουσιαστικά για μια προσπάθεια να συγκεντρωθεί η ενημέρωση σε λίγα χέρια, σε οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα μεγάλων εταιριών ή ραδιοφωνικών σταθμών, που φυσικά θα προωθούν την κυβερνητική πολιτική. Και αυτό φαίνεται και από την παράγραφο 4 της τροπολογίας, όπου εκεί αναλαμβάνεται και η δέσμευση ότι υποχρεούνται οι ραδιοφωνικοί σταθμοί, που θα εκπέμπουν από δεύτερο σημείο εκπομπής, άρα και δεύτερη συχνότητα, να μεταδίδουν δωρεάν και για όσο χρόνο απαιτηθεί κάθε είδους μηνύματα και πληροφορίες, τις οποίες οι αρμόδιες αρχές επιθυμούν και εφόσον οι αρμόδιες αρχές κρίνουν ότι πρόκειται για την προστασία του δημοσίου εν γένει συμφέροντος.

Πρόκειται για χειραγώγηση πλέον της κοινής γνώμης από την πλευρά αυτών των ενημερωτικών σταθμών, που θέλει η κυβέρνηση να τους δώσει δεύτερο σημείο εκπομπής. Γιατί, ποιος είναι αυτός που θα κρίνει αν το δημόσιο συμφέρον στη συγκεκριμένη στιγμή είναι το Α ή το Β, όπως για παράδειγμα με τον πρόσφατο πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία ή σεισμούς κλπ. Κάποια, λοιπόν, αρμόδια κρατική αρχή μπορεί να απευθύνει και να διοχετεύει μηνύματα δωρεάν και οι σταθμοί αυτοί να εκλαϊκεύσουν την πολιτική της κυβέρνησης.

Το δεύτερο ζήτημα είναι ότι με αυτή την τροπολογία «φωτογραφίζονται» ραδιοφωνικοί σταθμοί κι αν θέλετε ορισμένοι ενημερωτικοί σταθμοί. Γιατί, από το σύνολο των 35 ραδιοφωνικών σταθμών περίπου οι επτά σταθμοί θα έχουν το προνόμιο εκπομπής κι από άλλα σημεία. Εδώ, λοιπόν, φωτογραφίζονται συγκεκριμένα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα. Και από την άποψη αυτή η τροπολογία είναι αντισυνταγματική. Πρόκειται για διαχωρισμό των ραδιοφωνικών σταθμών σε πολλές ταχύτητες.

Αλλά οι συχνότητες είναι δημόσιο αγαθό, το οποίο παραχωρείται στους ραδιοφωνικούς σταθμούς και αυτοί αναλαμβάνουν την υποχρέωση να ενημερώσουν, ο καθένας από τη δική του πλευρά, το κοινό στο οποίο απευθύνονται. Αρα, λοιπόν, όταν έρχεται το κράτος και παραχωρεί αυτή τη στιγμή περισσότερα σημεία εκπομπής, εδώ υπάρχει ανισότητα στη μεταχείριση και οι συνέπειες θα είναι σοβαρές. Συνέπειες και στην ακροαματικότητα των υπόλοιπων ραδιοσταθμών, ενημερωτικών και μουσικών, συνέπειες οικονομικές, γιατί ορισμένοι θα λάβουν τη διαφημιστική πίτα και φυσικά θα υπάρχουν συνέπειες τεχνικού περιεχομένου, καθώς θα υπάρχουν παρεμβολές ανάμεσα στους ραδιοφωνικούς σταθμούς.

Στην ουσία οδηγούμαστε στο κλείσιμο ορισμένων ραδιοσταθμών ενημερωτικών και μουσικών και συγκέντρωση του ραδιοφωνικού τοπίου σε λίγα χέρια.