Μια αγκαλιά θαλασσινά τραγούδια προσφέρει η Δόμνα Σαμίου στην τελευταία δισκογραφική της κατάθεση
Από την απεραντοσύνη των τραγουδιών που ο λαός μας αφιέρωσε στη θάλασσα και στους ανθρώπους της, η Δ. Σαμίου προσφέρει μια συλλογή με είκοσι οκτώ τραγούδια και τρεις σκοπούς. Τα τραγούδια «Της Κυρα - Θάλασσας» που περιλαμβάνονται στον καινούριο διπλό CD της ακούραστης «μέλισσας» του δημοτικού μας τραγουδιού, παρουσιασμένα με όλη της την τέχνη και την αγάπη τα προσφέρει «σε όσους έχουν ακόμα αυτιά για να τα ακούν, να τα χαρούν και να τα αφήσουν στα παιδιά τους». Σε αυτήν την τελευταία παραγωγή του Καλλιτεχνικού Συλλόγου Δημοτικής Μουσικής της Δ. Σαμίου διασώζονται άγνωστα και πολύ παλιά θαλασσινά τραγούδια από τη νησιωτική αλλά και στεριανή Ελλάδα. Ανάμεσά τους και το τραγούδι «της τάβλας για τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου», με τίτλο «Τριάντα καράβια αρμένιζαν», που η Δ. Σαμίου διδάχτηκε από τον αξέχαστο δάσκαλό της Σίμωνα Καρά και από τότε δεν το ξανάκουσε. «Αν δεις καράβι να περνά της Οχτονιάς τον κάβο/ βγάλε το μαντιλάκι σου και κάνε μου σινιάλο. Θάλασσα πλατιά, θάλασσα πλατιά,/ θάλασσα πλατιά, κακούργα ξενιτιά». Με το τραγούδι «Αν δεις καράβι να περνά», που η Δ. Σαμίου κατέγραψε στην Κύμη της Εύβοιας από την Ασυνού Μπούνια, 55 χρόνων, το 1976 αρχίζει να ξεδιπλώνεται το εξαίρετο αυτό δισκογραφικό υλικό. Για ν' ακολουθήσουν μεταξύ άλλων τα: «Ηρθαν τα Κρητικά παιδιά», που κατέγραψε η Δ. Σαμίου στην Ιερισσό Χαλκιδικής από τον Γιώργο Τζίτζο, το 1972, το Χιώτικο «Βαρέθηκα Μανούλα μου», που η Δ. Σαμίου το «έμαθε από τον Χιώτη ψάλτη Ζαχαρία Μικέδη, όταν το δίδαξε στη χορωδία του Συλλόγου προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής, τη δεκαετία του 1960», το «Κακλαμάνικο» και το «Κάτω στο Γιαλό», που κατέγραψε στο Τρίκκερι του Πηλίου από τον Δημήτριο Φαλκή, 80 χρόνων, το 1976, το «Θέλω ν' ανέβω στα ψηλά», που κατέγραψε στο Σκουτάρο Λέσβου από τη δεκάχρονη Φιλισία Βουρτζούμη και τη γιαγιά της, το 1975... Και το μελωδικό ταξίδι συνεχίζεται με τραγούδια από τη Νίσυρο («Ηθέλησεν ο κυρ Βοριάς»), Σκιάθο («Νύχτα ήταν που φιλιόμαστε»), Κάλυμνο («Ο μισεμός είναι καημός»), Προποντίδα («Ολους τους μήνες τους θέλω»), Ανατολική Θράκη («Σε καινούρια βάρκα μπήκα»), Μικρά Ασία («Νανούρισμα», «Γιω Μαργιώ»), Πόντος («Κάτω σην άσπρην θάλασσαν») κ.ά.
Οπως όλες τις προηγούμενες παραγωγές του Καλλιτεχνικού Συλλόγου Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου, ο διπλός δίσκος ακτίνας συνοδεύεται από καλαίσθητο τρίγλωσσο βιβλιαράκι (ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά), με στίχους όλων των τραγουδιών, κείμενα της λαογράφου - εθνολόγου Μιράντας Τερζοπούλου και της διδάκτορος Βυζαντινής Αρχαιολογίας Μαγδαληνής Παρχαρίδου - Αναγνώστου, καθώς και πλούσια εικονογράφηση. Το άλμπουμ «της Κυρα Θάλασσας» σε μια εποχή που καλλιεργείται η λήθη και η φτήνια διασώζει ένα μέρος της μουσικής μας παράδοσης, μα πάνω απ' όλα της ψυχής μας.
Δεν ήταν έτσι όμως. Η άποψη αυτή αποδείχτηκε λάθος, όταν σε μια ανασκαφή στον προϊστορικό οικισμό της Αγίας Αννας, λίγο πιο έξω από τον Τύρναβο, ήρθε στο φως ένα σπίτι που χρονολογήθηκε στο 5800 π.Χ. και που τα θεμέλιά τους ήταν από πέτρα. Θα έπρεπε να πούμε ότι αυτοί που έκτισαν το πέτρινο σπίτι στην Αγία Αννα έκαναν λάθος και πως ήταν εκτός «μόδας»; Οχι βέβαια. Απλώς, ένας ψηλός, πέτρινος λόφος που βρισκόταν δίπλα στον οικισμό, και θα βρισκόταν ασφαλώς εκεί και κατά την προϊστορική περίοδο, ήταν πρώτης τάξης πρόκληση για τους προϊστορικούς οικοδόμους να χρησιμοποιήσουν τις «ωραίες» του πέτρες για το χτίσιμο των σπιτιών τους. Οπως, ακριβώς, η παχιά λάσπη και οι καλαμιώνες του κάμπου θα ήταν επίσης μια αναγκαστική πρόκληση για τους οικοδόμους αυτής της περιοχής να χτίζουν αναγκαστικά τα σπίτια τους από λάσπη και καλάμια. Και, φυσικά, το ίδιο πρέπει να πούμε για τους οικισμούς που βρίσκονταν δίπλα σε δάση. Εκεί τα σπίτια θα χτίζονταν, ασφαλώς, με κορμούς δέντρων!
Αυτή η μορφή του σπιτιού θα γίνει ανάκτορο, ναός και θα φτάσει μέχρι τις μέρες ως εκκλησία. Αλλο ένα γεγονός που αποδεικνύει πως η προϊστορία είναι ένα στοιχείο οργανικά δεμένο με τον ελληνικό πολιτισμό.