Παπαγεωργίου Βασίλης

Εξάλλου, η τηλεόραση, τα μεγάλα ιδιωτικά κανάλια που εισβάλλουν στα ενδότερα των οίκων, έχουν ήδη προσφέρει στους τηλεθεατές ολόπλευρη ενημέρωση για τις περισσότερες από αυτές τις «κοσμοϊστορικές» μουσικές συνεργασίες. Δεν υπάρχει βραδιά, που να μην παρελαύνουν από τα «σοβαρά» δελτία των ειδήσεων «προσωπικότητες» του ελληνικού τραγουδιού, δεν υπάρχει «πτυχή» του θέματος που να μην «αποκαλύπτεται»: Γίνεται ή όχι χρήση πλέι μπακ από τη μία τραγουδίστρια; Συνεχίζεται ή όχι η κόντρα για το «κόκκινο φουστάνι»; Μάλιστα, το έργο της «πολιτιστικής» ενημέρωσης, που ασκούν τα κανάλια, ενισχύεται και με «αποκαλυπτικές» συνεντεύξεις, που δίνουν ολοένα και συχνότερα οι ίδιοι πάντα αστέρες, στο πλαίσιο «ενημερωτικών» εκπομπών: Ο ένας με τα «μάτια της Ελλης», η άλλη ενώπια ενωπίω του Νίκου, και πάει λέγοντας. Κι αν αυτά μαρτυρούν την «πολιτιστική προσφορά» των «σοβαρών καναλιών» μέσα από τα κεντρικά δελτία ειδήσεων και τις ενημερωτικές εκπομπές, αυτή η «προσφορά» φτάνει στο ύψιστο μέγεθός της μέσα από τα πρωινάδικα των καναλιών. Κομίζοντας την αισθητική της νύχτας, από τα χαράματα ακόμη, επιδίδονται στην ανάδειξη όχι μόνον αστέρων, αλλά και άγνωστων αοιδών, που φιλοδοξούν μια θέση στο μουσικό «χρηματιστήριο». Εξάλλου, τα ονόματα πολλών από αυτούς βρίσκονται κάτω από τις ετικέτες δισκογραφικών εταιριών, οι οποίες είναι θυγατρικές των ίδιων των καναλιών, που πασχίζουν για την προώθησή τους και την άνοδο των πωλήσεων των ηχογραφημάτων τους.

Η μικρή μουσική της μεγάλης πίστας δείχνει ότι και φέτος καλά κρατεί. Εξάλλου, πολλά είναι τα «δεκανίκια» που πασχίζουν για τη συντήρησή της. Δίπλα στους «ναούς» της πρώτης κατηγορίας, όπου μια μπουκάλα ουίσκι φτάνει μέχρι και τα 230 ευρώ, και τα σκυλάδικα της Β` εθνικής, που δείχνουν να παίρνουν την εκδίκησή τους. Αυτό τουλάχιστον μαρτυρά το γεγονός πως τα άσματα - σλόγκαν, που κατά κόρον άδονται σε αυτά, τώρα ανεβαίνουν στα τοπ τεν της μουσικής βιομηχανίας. Χέρι - χέρι, λοιπόν, το «Δεν έχω τάσεις αυτοκτονίας» της Βίσση ή το «Ανάβεις φωτιές» της Βανδή, με κομμάτια όπως «Ελα στον παππού», «Πάρε τηλέφωνο τον κερατά, καλύτερα τώρα παρά μετά», «Θέλεις μπουζούκια - πάμε» και τόσα άλλα ανάλογης «έμπνευσης», τα οποία μέχρι τώρα ακούγονταν «για πλάκα». Εξάλλου, η απόσταση ανάμεσα στα εμπορικά ποπ - σκυλάδικα του Καρβέλα ή τα τεκνολαϊκά του Φοίβου και στα σλόγκαν κερκίδας των αυθεντικών σκυλάδων δεν είναι μεγάλη. «Μουσική» πάσας ευτέλειας και ανοησίας, στίχος που επαναλαμβάνει πέντε - δέκα ρήματα και άλλα τόσα ουσιαστικά, δίνοντας την αίσθηση φτηνής «μεθόδου εκμάθησης» της ελληνικής γλώσσας για αλλοδαπούς, είναι το «πολιτιστικό» προϊόν των περισσότερων μεγάλων κέντρων και, βεβαίως, πολλών μικρότερων. Η υποκουλτούρα σε όλο της το μεγαλείο και στο ίδιο έργο θεατές όσοι είναι διατεθειμένοι να βάλουν το χέρι βαθιά στην τσέπη για να «απολαύσουν» ζωντανά - τι κι αν πολλές φορές είναι φανερό το από μηχανής πλέι μπακ; - τους απαστράπτοντες, ή τους λιγότερο αστραφτερούς τραγουδιστές.

Μάλλον δε χρειάζεται να πούμε πως το κεφάλαιο μέσα από διάφορους τρόπους συμπεριφέρεται βάναυσα στις πνευματικές ανάγκες του λαού, των εργαζόμενων. Το έχει αποδείξει επανειλημμένα. Και όλοι νιώθουμε στο πετσί μας τις επιπτώσεις μιας εποχής πρωτοφανούς πνευματικής και ψυχικής εξάντλησης του ανθρώπου. Ο έλεγχος του ελάχιστου πλέον ελεύθερου χρόνου απαιτεί και την ευρύτερη διάδοση της υποκουλτούρας, ελληνικής και ξένης. Μιας «κουλτούρας», που εκφράζεται μέσα από ποικίλες μορφές, επιδιώκοντας τη χειραγώγηση συνειδήσεων, την αιχμαλωσία μυαλού και γούστου, την αποξένωση. Το χρήμα, το κέρδος στο οποίο αποσκοπεί η βιομηχανία του θεάματος, πολυεθνική και εγχώρια, το «χρηματιστήριο» του «λάιφ στάιλ» είναι η μία παράμετρος. Οι συνειδήσεις και η χειραγώγησή τους είναι η άλλη. Και οι βραδιές εκτόνωσης στα πάσης φύσεως σκυλάδικα - ιμιτασιόν ή αυθεντικά -βάζουν το λιθαράκι τους στη συντήρηση και διατήρηση του κυρίαρχου πολιτισμού της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης. Ομως, εκτός από τα εκτυφλωτικά φώτα της φτήνιας και της κακογουστιάς, υπάρχουν και κάποιοι χώροι, όπου ακόμα ανάβουν φωτίτσες πολιτιστικής θαλπωρής. Ας τους ανακαλύψουμε.