Motion Team

Κατ' αρχήν θα ήθελα να ευχαριστήσω το Φόρουμ του Σάο Πάολο και το URNG για την πρόσκληση, που μας δίνει την ευκαιρία να ανταλλάξουμε απόψεις, να μάθουμε από τις εμπειρίες σας και να σας παρουσιάσουμε τις δικές μας.

Πιστεύω ότι θα ήταν χρήσιμο, στα πλαίσια της ημερίδας για την Ολοκλήρωση, να συζητήσω μαζί σας κάποιες πλευρές της Ολοκλήρωσης που πραγματοποιείται στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Επιτρέψτε μου να υπογραμμίσω εξ αρχής ότι η οικοδόμηση της ΕΕ είναι μια διαδικασία σε εξέλιξη, που ξεκίνησε τη δεκαετία του '50, και η τωρινή της φάση χαρακτηρίζεται από τη διεύρυνση προς τα ανατολικά και από την εμβάθυνση της Ολοκλήρωσης. Μια και ο Hans Modrow (ευρωβουλευτής του ΚΟΔΗΣΟ Γερμανίας) ήδη αναφέρθηκε σε αυτά και ο χρόνος μου είναι περιορισμένος, δε θα μπω σε λεπτομέρειες.

Είναι πολύ σημαντικό να προσδιορίσουμε τις κινητήριες δυνάμεις στη διαδικασία αυτής της Ολοκλήρωσης. Τη στιγμή που ζούμε σε μια ταξική κοινωνία, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σ' αυτή την ανάλυση χωρίς να λάβουμε υπόψη το ρόλο που παίζουν οι κύριες τάξεις, η αστική και η εργατική τάξη.

Motion Team

1. Στη δημιουργία μιας αγοράς που εκτείνεται σε όλη την ήπειρο, μια αναγκαιότητα για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις.

2. Στη βελτίωση της θέσης του ευρωπαϊκού κεφαλαίου σε σχέση με το κεφάλαιο των ΗΠΑ, στον παγκόσμιο ανταγωνισμό για τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των αγορών.

3. Στη δημιουργία ευνοϊκότερων συνθηκών για την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης και την ενίσχυση της θέσης του κεφαλαίου στην ταξική πάλη.

Δεν είναι τυχαίο ότι οι τέσσερες «ελευθερίες» που προωθεί η ΕΕ δεν έχουν καμιά σχέση με αυτό που ο καθένας θεωρεί ως «ελευθερία» (ανθρώπινα δικαιώματα, ελευθερία συνείδησης, ελευθερία έκφρασης). Οι τέσσερις ελευθερίες της ΕΕ είναι η ελευθερία διακίνησης κεφαλαίων, η ελευθερία διακίνησης εργαζομένων, η ελευθερία διακίνησης αγαθών και η ελευθερία διακίνησης υπηρεσιών.

Και με τους λαούς τι γίνεται; Είναι γεγονός ότι οι λαοί δεν έχουν πάρει μέρος στην οικοδόμηση της ΕΕ. Δε ζητήθηκε η γνώμη τους, πέρα από μερικές αξιοσημείωτες εξαιρέσεις, όπως το δημοψήφισμα στη Γαλλία για τη Συνθήκη του Μάαστριχτ (η οποία υπερψηφίστηκε οριακά), τα δημοψηφίσματα στη Δανία για τη Συνθήκη του Αμστερνταμ και την Οικονομική και Νομισματική Ενωση (την εισαγωγή του ευρώ) και το δημοψήφισμα στην Ιρλανδία για τη Συνθήκη της Νίκαιας. Το ίδιο αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στις δυο τελευταίες περιπτώσεις (Δανία και Ιρλανδία), όπου ο λαός καταψήφισε τις Συνθήκες, τα δημοψηφίσματα επαναλήφθηκαν μέχρι να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα. Επιτρέψτε μου να προσθέσω ότι οι λαοί της Νορβηγίας και της Ελβετίας αποφάσισαν, μέσω δημοψηφισμάτων, να μην ενταχθούν στην ΕΕ. Και μόνο αυτό, δείχνει ότι η προσφυγή στη λαϊκή ψήφο είναι επικίνδυνη για την άρχουσα τάξη και συνεπώς αποφεύγεται όπου αυτό είναι δυνατόν.

Οι λαοί στα κράτη - μέλη είναι γενικά αδιάφοροι για το τι συμβαίνει στην ΕΕ, απόδειξη αυτού η χαμηλή συμμετοχή (λιγότερο του 50% στο μέσο όρο) στις εκλογές για την ανάδειξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αυτό έχει προκαλέσει ανησυχία στους κύκλους της άρχουσας τάξης, οι οποίοι, από τη μια, έχουν εξαπολύσει μεγάλης κλίμακας προπαγάνδιση για το πόσο καλή είναι η ΕΕ και, από την άλλη, έχουν σκηνοθετήσει μια μεγάλη παράσταση φτιάχνοντας μια κοινοβουλευτική «Συνέλευση» για το μέλλον της Ευρώπης, η οποία θα διαμορφώσει προτάσεις στην επόμενη Διακυβερνητική Συνδιάσκεψη που, με τη σειρά της, θα αποφασίσει για νέες αλλαγές στις Συνθήκες. Ούτως ή άλλως ήταν προσεκτικοί να εξασφαλίσουν να μην ακουστούν φωνές αντίδρασης στη Συνέλευση, επιτρέποντας τη συμμετοχή μόνο δυο εκπροσώπων από κάθε εθνικό Κοινοβούλιο με συνέπεια να αποκλειστεί η Αριστερά.

Η ΕΕ έχει πράγματι βοηθήσει το κεφάλαιο να επεκταθεί και να αναπτυχθεί σε όλα τα κράτη - μέλη και τις υποψήφιες για ένταξη χώρες. Βοήθησε στην αύξηση των κερδών. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, την περίοδο 1980-2000, τα κέρδη των επιχειρήσεων αυξήθηκαν κατά 3.000%. Την ίδια περίοδο οι μισθοί αυξήθηκαν κατά μόνο 85%, ενώ ο πληθωρισμός κατά 136%. Επιπλέον, το ελληνικό κεφάλαιο βρήκε ευνοϊκές συνθήκες για να εξαπλώσει τις δραστηριότητές του στα Βαλκάνια και την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Το ευρωπαϊκό κεφάλαιο συνολικά αύξησε τη διαπραγματευτική του δύναμη μέσα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και απέκτησε ευκολότερη πρόσβαση στις παγκόσμιες αγορές. Εντούτοις δεν έχει εξασφαλίσει την οικονομική ανάπτυξη, έχοντας τη μία κρίση να ακολουθεί την άλλη, κάτι που φυσικά δεν αποτελεί έκπληξη, αφού ο καπιταλισμός βρίσκεται σε βαθιά, γενική κρίση.

Τι αποκόμισαν οι εργαζόμενοι από την ΕΕ; Περισσότερη ανεργία, αποτέλεσμα της αναδιάρθρωσης των επιχειρήσεων που οδηγεί σε απολύσεις (για παράδειγμα η περίπτωση της «Φίατ» στην Ιταλία). Αποκόμισαν, επίσης, τη μερική απασχόληση και την ελαστικότητα της εργασίας στη θέση του οκτάωρου και του πενθήμερου. Βρίσκονται στα πρόθυρα απώλειας κοινωνικών δικαιωμάτων (δικαιώματα συνταξιοδότησης, υγειονομική περίθαλψη). Με λίγα λόγια, ό,τι κέρδισε η εργατική τάξη μέσα από σκληρή πάλη κατά τα τελευταία 150 χρόνια δέχεται επίθεση. Ταυτόχρονα οι μικροί και μεσαίοι αγρότες αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη γη, εξαιτίας της αγροτικής πολιτικής της ΕΕ, ενώ μικρές επιχειρήσεις εξαφανίζονται, όντας ανίκανες να αντέξουν τον ανταγωνισμό των πολυεθνικών και την πίεση από την «ελεύθερη διακίνηση των αγαθών», πράγματα που μονάχα το πρόβλημα της ανεργίας αυξάνουν. Το χειρότερο από όλα είναι ότι οι νέοι άνθρωποι δε βλέπουν καμιά προοπτική για το μέλλον.

Σαν να μην ήταν αρκετά όλα αυτά, όλος ο λαός υποφέρει από τις συνέπειες της ιδιωτικοποίησης των δημόσιων επιχειρήσεων, καθώς και την ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση της εκπαίδευσης, της υγείας, του πολιτισμού, ολόκληρου του κοινωνικού τομέα.

Σαν να μην έφταναν αυτά, αντιμετωπίζουμε τους αυξημένους κινδύνους για την ειρήνη, αποτέλεσμα μιας επιθετικής πολιτικής άμυνας και ασφάλειας και της επακόλουθης στρατιωτικοποίησης της ΕΕ που αναπτύσσεται. Η πολιτική αυτή προβλέπει τη δημιουργία δύναμης ταχείας επέμβασης και κινητής αστυνομικής δύναμης στην υπηρεσία της λεγόμενης διαχείρισης κρίσεων. Με την πολιτική αυτή δεν ανταγωνίζονται τις ΗΠΑ ή το NATO, αλλά πάνε χέρι χέρι, διακηρύσσοντας ότι η ΕΕ θα δράσει μόνο μαζί με το NATO, ή σε περιπτώσεις που το NATO δεν μπορεί ή δε θέλει να επέμβει. Επίσης προτίθενται να χρησιμοποιήσουν την υποδομή του NATO. Δεν είναι τυχαίο ότι το NATO και η ΕΕ ακολουθούν παράλληλες πορείες στη διεύρυνσή τους προς την Ανατολή, στην ανάπτυξη δυνάμεων ταχείας επέμβασης, στην ανακάλυψη της «τρομοκρατίας» ως εχθρού.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ΕΕ και τα κράτη - μέλη της έχουν ήδη συμμετάσχει στην επίθεση ενάντια στη Γιουγκοσλαβία και την επακόλουθη κατοχή του Κοσσυφοπεδίου, στον πόλεμο ενάντια στο Αφγανιστάν και στην κατοχή της χώρας αυτής. Ανεξάρτητα από αυτά που λένε τώρα, θα συμμετέχουν σε έναν ενδεχόμενο πόλεμο ενάντια στο Ιράκ, ώστε να εξασφαλίσουν το δικό τους μερίδιο από τα λάφυρα.

Τέλος, χωρίς αυτό να είναι μικρότερης σημασίας, οι λαοί των κρατών - μελών της ΕΕ αντιμετωπίζουν μια ολομέτωπη επίθεση ενάντια στα ατομικά και συλλογικά δημοκρατικά δικαιώματα, με πρόσχημα τον «αγώνα ενάντια στην τρομοκρατία». Οικοδομείται ένας αυταρχικός, αντιδημοκρατικός, καταπιεστικός μηχανισμός για να υπηρετήσει την αρχή ότι κάθε άτομο είναι ύποπτο για τρομοκρατία, μέχρι αποδείξεως του εναντίου.

Πιστεύω ότι τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν πολύ καλά ποιος κερδίζει και ποιος χάνει από την πολιτική της ΕΕ και, μαζί με τη συζήτηση για τις κινητήριες δυνάμεις, αποκαλύπτουν το χαρακτήρα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η ΕΕ εφαρμόζει όλο το εύρος των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, όπως αναφέρονται και για την περίπτωση των ΗΠΑ στην παράγραφο 29 του ντοκουμέντου για την XI Συνάντηση του Φόρουμ του Σάο Πάολο. Η ΕΕ είναι επιθετική, παλεύει στο πλευρό των ΗΠΑ ώστε να εξασφαλίσει για το ευρωπαϊκό κεφάλαιο ένα κομμάτι του κόσμου. Με λίγα λόγια, η ΕΕ είναι κομμάτι του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού συστήματος, αποτελεί τον πόλο του στην ευρωπαϊκή ήπειρο.

Ενα πολύ σημαντικό ερώτημα είναι γιατί η ΕΕ είναι αυτή που είναι και ένα εξίσου σημαντικό ερώτημα είναι αν μπορεί να μετασχηματιστεί ώστε να εξυπηρετεί τα συμφέροντα των λαών. Είμαστε απόλυτα πεισμένοι ότι το πρόβλημα είναι η καπιταλιστική βάση της Ολοκλήρωσης, που, νεοφιλελεύθερη ή όχι, δεν εξυπηρετεί παρά τα συμφέροντα της αστικής τάξης ενάντια σε αυτά της εργατικής τάξης. Ποια είναι λοιπόν η διέξοδος;

Μια πρόταση που προβάλλεται, μεταξύ άλλων, από δυνάμεις της ευρωπαϊκής αριστεράς είναι η πάλη για μεταρρυθμίσεις μέσα στην υπάρχουσα ΕΕ, μεταρρυθμίσεις που προβάλλουν το αίτημα για «κοινωνική Ευρώπη» στη θέση της «επιχειρηματικής Ευρώπης». Θεωρούμε την πρόταση αυτή λαθεμένη και μη ρεαλιστική. Οι μεταρρυθμίσεις ποτέ στην ιστορία δεν άλλαξαν, δεν μπορούν να αλλάξουν, το χαρακτήρα της κοινωνίας και δεν μπορούν βέβαια να αλλάξουν το χαρακτήρα της καπιταλιστικής ολοκλήρωσης. Τέτοια αλλαγή απαιτεί επαναστατική διαδικασία.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας τοποθετείται καθαρά ενάντια στην ΕΕ και τη συμμετοχή της χώρας μας σε αυτόν και άλλους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς. Δουλεύουμε για το χτίσιμο ενός λαϊκού μετώπου πάλης σε κοινωνικό και, όσο αυτό είναι δυνατόν, σε πολιτικό επίπεδο. Το Μέτωπο θα έχει μια ευρεία κοινωνική βάση, εκφράζοντας τα συμφέροντα της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού που υποφέρει από τις επιπτώσεις των δραστηριοτήτων των πολυεθνικών και τη συμμετοχή της Ελλάδας σε ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, θα εκφράζει τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, των εργαζόμενων αγροτών, των μεσαίων στρωμάτων της πόλης και της υπαίθρου, τα κοινωνικά κινήματα που παλεύουν ενάντια στον περιορισμό των δημοκρατικών δικαιωμάτων, θα συμπεριλάβει τους ανθρώπους του πολιτισμού, τα κινήματα νεολαίας, ειρήνης, γυναικών, θα παρέχει αποτελεσματική αντίσταση σε όλες τις αντιλαϊκές πολιτικές και, την ίδια στιγμή, θα προωθήσει και θα γίνει παράγοντας της κοινωνικής αλλαγής.

Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα και μέλη του ΠΓ στέκονται τιμητική φρουρά στη σορό του Τάκη Μαμάτση

Ηταν εκεί ψηλά, σ' ένα από τα μπαλκόνια του Ολύμπου, για να τον «χαιρετήσουν» για ύστατη φορά οι δικοί του άνθρωποι, η γλυκιά του σύντροφος και σύζυγος Φρόσω. Οι δύο κόρες του και τα εγγόνια του κι άλλοι συγγενείς του. Συναγωνιστές του στην Εθνική Αντίσταση και στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας. Συνοδοιπόροι του στους τραχείς και επικίνδυνους δρόμους των «πέτρινων χρόνων» και της αναγκαστικής προσφυγιάς. Συνάδελφοί του στο «Ριζοσπάστη» και σύντροφοι από το χώρο του αστικού Τύπου, σύντροφοί του στα πολλά και δύσκολα κομματικά μετερίζια όπου βρισκόταν και πάλευε μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του. Συγχωριανοί του που τον εκτιμούσαν ιδιαίτερα κι ένιωθαν περήφανοι που το χωριό τους έβγαλε έναν τέτοιο άνθρωπο. Οι περισσότεροι δήλωναν από παλιά την αγάπη και την περηφάνια τους. Ηταν κι αυτός ένας από τους λόγους που ο Τάκης συχνά επισκεπτόταν το χωριό του όπου και τάφηκε.

Ολοι όσοι γνώρισαν τον Τάκη Μαμάτση εκτίμησαν την ανθρωπιά του, την κομμουνιστική ηθική του, την αφειδώλευτη βοήθειά του στο σύντροφο και στο συνάδελφο, την προσφορά του στην πατρίδα, την πίστη του στα υψηλά ιδανικά του μαρξισμού - λενινισμού και της σοσιαλιστικής επανάστασης. Η θέση του σε υψηλά αξιώματα - εκλέχτηκε μέλος της ΚΕ και του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, ενώ επί πολλά χρόνια ήταν διευθυντής του «Ριζοσπάστη» - δεν άλλαξε τον απλό, δίκαιο, ευγενή, πρόσχαρο και καλοπροαίρετο χαρακτήρα του. Οπου κι αν βρέθηκε, θέλησε να «δώσει» και ποτέ δε ζήτησε να πάρει.

Αυτή ακριβώς την ευχέρεια του Τάκη Μαμάτση στο «Δήμο», τη μεγάλη προσφορά του στο Κόμμα και στο Κίνημα, υπογράμμισε στον επικήδειο λόγο του ο Δ. Κουτσούμπας, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και διευθυντής του «Ριζοσπάστη». Στη συντροφικότητα του Τάκη και στην τάση του να υπερασπίζεται με νηφαλιότητα, αλλά και πάθος τις αρχές και τις αξίες του ΚΚΕ στάθηκε, μιλώντας με τρεμάμενη από συγκίνηση φωνή ο Δ. Σέρβος, αντιστασιακός δημοσιογράφος και μέλος της Οργάνωσης Δημοσιογράφων του ΚΚΕ, στην οποία συμμετείχε τα τελευταία χρόνια ο Τάκης Μαμάτσης.

Ιδιαίτερα θερμός και συγκινητικός στο λόγο του ήταν ο νεοεκλεγμένος δήμαρχος Κάτω Ολύμπου Ν. Βαλσαμόπουλος, μεταφέροντας στην τελετή την αγάπη και το θαυμασμό των Ραψανιωτών προς το πρόσωπο του Τάκη. Είπε πολλά καλά και μεστά λόγια ο δήμαρχος - αναφέρθηκε και σε προσωπικά του βιώματα από τη γνωριμία του με τον Τάκη - κι ανακοίνωσε πως θα εισηγηθεί στην πρώτη συνεδρίασή του το νέο Δημοτικό Συμβούλιο να πάρει απόφαση να δοθεί το όνομά του σε έναν από τους δρόμους του Δήμου. Κι αυτό, για την προσφορά του στον τόπο, αλλά και ως ανταπόδοση για την αγάπη του Τάκη Μαμάτση για τη γενέτειρά του, τη Ραψάνη.

• Στη μνήμη του σύντροφου Τάκη Μαμάτση, η Κομματική Οργάνωση Δημοσιογράφων Αστικού Τύπου, κατέθεσε για την Οικονομική Εξόρμηση του ΚΚΕ το ποσό των 130 Ευρώ.