Στιγμιότυπο από πορεία του ΕΣΥΝ, την Παγκόσμια Μέρα Κατά των Ναρκωτικών

Την εκδήλωση, κατά τη διάρκεια της οποίας παραχωρήθηκε και συνέντευξη Τύπου, με θέμα: «Χορήγηση βουπρενορφίνης από το Εθνικό Σύστημα Υγείας», διοργάνωσαν το Εθνικό Συμβούλιο Κατά των Ναρκωτικών (ΕΣΥΝ), ο Σύλλογος Οικογένειας Θεραπευτικής Κοινότητας «ΙΘΑΚΗ», ο Σύλλογος Γονέων και Φίλων θεραπευτικού προγράμματος «18 ΑΝΩ», ο Σύλλογος Αντιμετώπισης Τοξικοεξάρτησης (ΣΑΤ), ενώ παραβρέθηκαν εκπρόσωποι των κομμάτων και μαζικοί φορείς.

Μιλώντας στην εκδήλωση, ο Ν. Μπουντούρογλου, αντιπρόεδρος του ΕΣΥΝ, υπογράμμισε ότι η αναγωγή του προβλήματος των ναρκωτικών σε ιατρικό - βιολογικό θέμα, αποτελεί άνευ όρων αποδοχή του προβλήματος ως «αναγκαίου κακού» και ισοδυναμεί με συνθηκολόγηση απέναντι στον πόλεμο που σκοτώνει καθημερινά τη νεολαία.

«Η λογική του κόστους - οφέλους, συνέχισε, που διαπνέει την πολιτεία σε όλους τους τομείς Πρόνοιας, έρχεται τώρα με τη λογική της υποκατάστασης να εδραιωθεί και στο χώρο της αντιμετώπισης της τοξικοεξάρτησης. Ενα πρόγραμμα υποκατάστασης κοστίζει λιγότερο από ένα "στεγνό" και αν μάλιστα λειτουργεί μέσα στις ήδη υπάρχουσες υποδομές του ΕΣΥ είναι ακόμη φθηνότερο».

«Η ιστορία της "υποκατάστασης" και μέσω αυτής η "ιατρικοποίηση" της τοξικομανίας, είναι παλιά, "αμαρτωλή" και αποτυχημένη σε ό,τι αφορά την απεξάρτηση», τόνισε και επισήμανε ότι μόνον η πρωτογενής πρόληψη στο σχολείο, στην οικογένεια, στα ΜΜΕ, θα δώσει λύση στην τοξικομανία.

«Λέμε ΟΧΙ στα υποκατάστατα. Σήμερα η βουπρενορφίνη. Αύριο τι;», υπογράμμισε η Ε. Καλομοιροπούλου, εκπρόσωπος του συλλόγου οικογένειας της «ΙΘΑΚΗΣ». «Η μορφίνη, ανέφερε, εμφανίστηκε αντί του οποίου. Η ηρωίνη, αρχικά από το 1898 ως υποκατάστατο της μορφίνης. Η μεθαδόνη ως υποκατάστατο της ηρωίνης. Σ' όλες τις περιπτώσεις, οι βιομηχανικά παραγόμενες και προωθούμενες ουσίες, αρχικά γίνονται δεκτές ως σωτήριες, ενώ αργότερα εμφανίζονται ως προβλήματα».

«Ολοι εμείς που διανύουμε έναν αγώνα δρόμου και κατορθώνουμε τα δύσκολα μαζί με τα παιδιά μας δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια στην εύκολη και ταυτόχρονα αναποτελεσματική λύση, βλέποντας τα παιδιά μας κάτω από τη χημική καταστολή. Για μας, δεν υπάρχει κανένα δίλημμα. Δεν επιλέγουμε υποταγή στην εξάρτηση», τόνισε η Β. Μελεντή, εκπρόσωπος των γονιών του «18 Ανω».

Την αντίθεσή του στον τρόπο χορήγησης υποκαταστάτων και γενικά στη λειτουργία των προγραμμάτων αυτών του ΟΚΑΝΑ εξέφρασε, εκ μέρους του ΣΑΤ, ο γενικός γραμματέας του, Χ. Παύλου.

Τη θέση ότι τα υποκατάστατα πρέπει να αποτελούν το τελευταίο όπλο στον αντιναρκωτικό αγώνα εξέφρασε εκ μέρους της ΝΔ ο Γ. Κιλτίδης, αναφέροντας ότι η υποκατάσταση πρέπει να γίνεται για όσους οι επιστήμονες αποφασίσουν ότι είναι ασθενείς και χρειάζονται παρηγορητική αγωγή. Επιπλέον ότι, δεν είναι και ό,τι χειρότερο, αν ιδιωτικοί φορείς εμπλέκονται στη διαδικασία της απεξάρτησης, δίνοντας σχετικά πιστοποιητικά στους χρήστες.

«Στηρίζουμε τον αγώνα κατά των ναρκωτικών με στόχο την πλήρη απεξάρτηση. Δε δεχόμαστε τη λογική των υποκατάστατων», επισήμανε η εκπρόσωπος του ΔΗΚΚΙ, Δ. Παναγιωτάκη.

Την απαίτηση της ΕΙΝΑΠ για απόσυρση της υπουργικής απόφασης μετέφερε στην εκδήλωση η Κ. Μάτσα. Τόνισε ότι το μέτρο στοχεύει στην εκτόνωση και όχι τη λύση του προβλήματος, ότι θα δημιουργήσει επιπλέον προβλήματα στα δημόσια νοσοκομεία που ήδη στενάζουν απ' τις ελλείψεις, θα οδηγήσει στο συνωστισμό των τοξικομανών στα νοσοκομεία και ότι εγκυμονεί κινδύνους για τη δημιουργία νέου συστήματος παραοικονομίας στα νοσοκομεία.

Την αντίθεση της ΠΕΝΟΨΥ στη λογική των υποκατάστατων, εξέφρασε ο πρόεδρός της Η. Μιχαλαρέας. Είναι αναγκαίος, επισήμανε, κεντρικός σχεδιασμός ενάντια στα ναρκωτικά με ενιαία αντιμετώπιση, να φτιαχτούν όσες δομές χρειάζονται, να φύγουμε από τους μύθους της υποκατάστασης, να αναπτυχθεί ένα ευρύτερο κοινωνικό κίνημα που θα παλεύει τα ναρκωτικά και τις αιτίες που τα παράγουν.

Ηθελημένη προσπάθεια για να στραφούν οι νέοι στα ναρκωτικά και μάλιστα υποκινούμενη και από οικονομικά συμφέροντα χαρακτήρισε τη συγκεκριμένη απόφαση η εκπρόσωπος της ΟΓΕ, ενώ συγκινητική ήταν η κραυγή αγωνίας κατά των υποκατάστατων μητέρας τοξικομανών, που έχει παιδιά σε πρόγραμμα μεθαδόνης, αλλά και ενός απεξαρτημένου χρήστη μέσα από το στεγνό πρόγραμμα του «18 Ανω».

Οι φορείς που ασχολούνται με το θέμα των ναρκωτικών στην Ελλάδα, οι σύλλογοι γονέων και φίλων των ατόμων που βρίσκονται σε θεραπευτικές κοινότητες και ένα πλατύ φάσμα μαζικών φορέων, 34 στο σύνολό τους, συνεργάστηκαν επί μήνες μετά την ανακοίνωση της απόφασης του υπουργού Υγείας για τη χορήγηση της βουπρενορφίνης από τα δημόσια νοσοκομεία και κατέληξαν σε ένα κοινό κείμενο διαμαρτυρίας.

«Η ανακοίνωση από τον υπουργό Υγείας της χορήγησης βουπρενορφίνης από τα δημόσια νοσοκομεία αποτελεί συνέχεια της προσπάθειας που επιχειρείται από την πολιτεία, η οποία συμφωνεί με τις επιλογές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και επικεντρώνει την προσοχή της μόνο στη "μείωση της βλάβης" από τη χρήση ψυχοτρόπων-εξαρτησιογόνων ουσιών, καθώς και στην αποδοχή του προβλήματος ως "αναγκαίου κακού". Τα κοινωνικά αίτια που γεννούν την εξάρτηση, ανεργία, κοινωνική ανασφάλεια, υποβάθμιση της Υγείας και της Παιδείας, οξύνονται, η περιθωριοποίηση και ο κοινωνικός αποκλεισμός συγκεκριμένων ομάδων πληθυσμού συνεχίζεται, τα υποπροϊόντα του πολιτισμού και της "ναρκω-κουλτούρας" κυριαρχούν», επισημαίνεται στο κείμενο.

«Η ιατρική κοινότητα της χώρας, συνεχίζουν οι φορείς, έχει επανειλημμένως αρνηθεί να γίνει "Δούρειος Ιππος" για τη νομιμοποίηση στη συνείδηση των πολιτών της χρήσης ψυχοτρόπων ουσιών από τα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα.

Είναι απαράδεκτο να εισηγείται η επίσημη πολιτεία τη δημιουργία νέου προγράμματος χορήγησης υποκατάστατων, όταν αυτά, από τη διεθνή εμπειρία, έχει αποδειχθεί πως:

• Δε θεραπεύουν αλλά συντηρούν την εξάρτηση, με αποτέλεσμα να γιγαντώνεται το πρόβλημα αφού στην ουσία περιθάλπουμε τον τραυματία, αντί να σταματήσουμε τον πόλεμο
• Νομιμοποιούν στη συνείδηση των νέων τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών
• Αφαιρούν στην ουσία από τον εξαρτημένο την επιλογή να οδηγηθεί σε "στεγνό" πρόγραμμα, αφού του "στρώνουν" απλόχερα τον εύκολο δρόμο της διά βίου εξάρτησης μέσω των υποκατάστατων και όχι της ριζικής αντιμετώπισης του προβλήματος
• Είναι συνδεδεμένα με αυξημένο αριθμό θανάτων χρηστών που μετέχουν στο πρόγραμμα
• Εχει αποδειχθεί ότι ευνοούν την ανάπτυξη "παραεμπορίου" ναρκωτικών γύρω από αυτά, αφού πολλοί από αυτούς που μετέχουν στο πρόγραμμα κάνουν παράλληλη χρήση άλλων ψυχοτρόπων- εξαρτησιογόνων ουσιών
• Η υπέρογκη χρηματοδότησή τους στερεί από το κράτος τους πόρους εκείνους που είναι απαραίτητοι για την περαιτέρω ανάπτυξη σε όλη την επικράτεια "στεγνών" προγραμμάτων, που αποδεδειγμένα έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα
• Η συντήρηση μέσω των υποκατάστατων αποδέχεται εσφαλμένα πως ο εξαρτημένος είναι χρόνιος ασθενής (όπως, π.χ., διαβητικός, υπερτασικός) και μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με φαρμακευτική αγωγή, ιατρικοποιώντας έτσι ένα βαθιά κοινωνικό πρόβλημα».

Οι φορείς διαμαρτύρονται έντονα για την απόφαση αυτή, δηλώνουν πως θα σταθούν εμπόδιο στην υλοποίησή της και καλούν όλους τους ευαισθητοποιημένους πολίτες, την επιστημονική κοινότητα, φορείς, συλλόγους, δημοτικές παρατάξεις, να συνταχτούν μαζί τους για την ανατροπή τέτοιων αποφάσεων.

«Η απουσία ουσιωδών πόρων για την αύξηση "στεγνών" θεραπευτικών κοινοτήτων σε όλη την Ελλάδα, καταλήγει το κείμενο, η απουσία των μαζικών φορέων από τα κέντρα χάραξης αντιναρκωτικής πολιτικής, η απουσία εθνικής στρατηγικής για την εφαρμογή πρωτογενούς πρόληψης, που να στοχεύει στην ανατροπή των αιτιών, η απουσία ολοκληρωμένης πρότασης, που να αντιμετωπίζει τα προβλήματα των εργαζομένων, των ανέργων, των γυναικών, της νεολαίας, των στρατευμένων νέων, δείχνουν περίτρανα πως όσο η πολιτεία δεν ανιχνεύει τα πραγματικά αίτια της εξάρτησης και δε θεσπίζει μέτρα πρωτογενούς πρόληψης, που να στοχεύουν στα αίτια, τότε το πρόβλημα θα γιγαντώνεται».

Το κείμενο διαμαρτυρίας υπογράφουν οι παρακάτω φορείς: ΕΣΥΝ, ΣΑΤ, σύλλογοι οικογένειας και φίλων «Ιθάκης», «Στροφής», «18 Ανω», Τμήματος Εξαρτημένων Ατόμων του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου «Δελφοί», Ενωση Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας-Πειραιά, Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας, Σύνδεσμος Συνταξιούχων Αθήνας, Ελληνική Επιτροπή για τη Διεθνή Υφεση και Ειρήνη, Συνδικάτο Οικοδόμων Αθήνας, Ομοσπονδία Οικοδόμων και Συναφών Επαγγελμάτων Ελλάδας, Ενωση Συνταξιούχων Ηθοποιών, Σωματείο Εργαζομένων Δήμου Ιλίου, Πανελλαδική Ενωση Θερμαστών Ξηράς, Πανελλήνια Ενωση Μηχανικών Εμπορικού Ναυτικού, Πανελλήνιος Μουσικός Σύλλογος, Δημοκρατικός Σύλλογος Γυναικών Βύρωνα, Ομοσπονδία Εργαζομένων Φαρμακευτικών και Συναφών Επαγγελμάτων Ελλάδας, Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος-Ακροάματος, Ομοσπονδία Βιοτεχνικών Σωματείων Αθηνών, Πανελλήνια Ενωση Νοσοκομειακών Ψυχολόγων, ΠΕΑΦΕ, Πανελλήνιος Σύνδεσμος Δημοσιογράφων-Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης 1941-1944, Ενωση Βιοτεχνών Λαϊκής Τέχνης Ν. Αττικής, Συνδικάτο Αυτοκινητιστών Ταξί Αττικής, Σύλλογος Δημοκρατικών Γυναικών Πάτρας, Σωματείο Ιματισμού-Κλωστοϋφαντουργίας και Δέρματος Πάτρας, Συνδικάτο Οικοδόμων Πάτρας, Φάρος Ποντίων Πάτρας, Παμμικρασιατικός Σύνδεσμος Πάτρας, Πολιτιστικός Σύλλογος «Αγ. Αλεξιώτισσα» Πάτρας, Σύλλογος Ιτέων Πάτρας, Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων Αθηνών.