Associated Press

Η Γαλλία δεν είναι πια σύμμαχος των ΗΠΑ και η ΝΑΤΟική συμμαχία «πρέπει να αναπτύξει μια στρατηγική, που να περιορίζει τον μέχρι πρότινος σύμμαχό μας, διαφορετικά, εμείς δεν μπορούμε πια να κάνουμε λόγο για το ΝΑΤΟ ως Συμμαχία».

Με τα λόγια αυτά, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο UPI, ο Ρίτσαρντ Περλ, πρώην υφυπουργός Αμυνας στην κυβέρνηση Ρόναλντ Ρίγκαν και νυν επικεφαλής της Επιτροπής Διαμόρφωσης της Πολιτικής του Πενταγώνου - κατά τη διάρκεια σεμιναρίου που διοργανώθηκε από εταιρία δημοσίων σχέσεων, με τη συμμετοχή στελεχών της «ιρακινής αντιπολίτευσης», αλλά και Αμερικανών αξιωματούχων ειδικών σε ζητήματα ασφαλείας και Μέσης Ανατολής - επιτέθηκε με σφοδρότητα, τόσο κατά της Γαλλίας, όσο και της Γερμανίας, αναφορικά με την αρνητική στάση της στην επίθεση εναντίον του Ιράκ. Μάλιστα, ο Περλ, παρότι χαρακτήρισε τη στάση της Γερμανίας σαν παρέκκλιση και διαταραχή ενός «ανυπόληπτου καγκελάριου», χαρακτήρισε τη στάση της Γαλλίας πιο «επικίνδυνη και πολύ πιο σοβαρή», κατηγορώντας ευθέως τον Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας, Ζακ Σιράκ, ότι θεωρεί «τον Σαντάμ Χουσεΐν προτιμότερο από οποιαδήποτε διάδοχη κατάσταση».

Μπορεί ο λόγος του Περλ να μη συνιστά τον επίσημο λόγο του Λευκού Οίκου, εντούτοις δεν απέχει και από τις δηλώσεις άλλων Αμερικανών αξιωματούχων, οι οποίες αντικατοπτρίζουν τις αντιθέσεις που υπάρχουν εντός των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για τη νομή της λείας.

Αντιθέσεις, που οξύνθηκαν με τη διαμόρφωση ενός κοινού, ιδιότυπου «αντιπολεμικού» μετώπου Γαλλίας και Γερμανίας, ακόμη και εντός του ΝΑΤΟ.

Απόρροια αυτών των αντιθέσεων και των ανελλιπών πιέσεων, εκ μέρους των ΗΠΑ, είναι και το ισχυρό ενδεχόμενο σύγκλησης ειδικής Συνόδου του ΝΑΤΟ για το Ιράκ, μετά τη χτεσινή ομιλία του Κόλιν Πάουελ, που ήδη μελετά ο γγ της Συμμαχίας, λόρδος Τζορτζ Ρόμπερτσον.

Οπως ανέφεραν διπλωματικές πηγές, το Λουξεμβούργο, μία από τις τέσσερις χώρες που διαφώνησαν στην εξέταση από το ΝΑΤΟ του αμερικανικού αιτήματος για υποστήριξη σε περίπτωση ένοπλης σύγκρουσης με το Ιράκ, ήρε τις αντιρρήσεις του.

Η Γαλλία, η Γερμανία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο έχουν μπλοκάρει εδώ και δύο βδομάδες την επίσημη εξέταση του αιτήματος, παρά τις πιέσεις που ασκεί η Ουάσιγκτον, υποστηρίζοντας πως αυτό θα αποτελούσε ένδειξη ότι το ΝΑΤΟ μπαίνει σε μια «λογική πολέμου». Ωστόσο, σε ανεπίσημη συνάντηση των πρεσβευτών του ΝΑΤΟ την Τρίτη, το Λουξεμβούργο ενημέρωσε ότι η θέση του, όσον αφορά αυτό το ζήτημα, έχει «εξελιχθεί».

Πάντως, το θέμα του Ιράκ δεν υπήρξε στην ατζέντα της εβδομαδιαίας συνάντησης των μονίμων εκπροσώπων των 19 χωρών - μελών του ΝΑΤΟ.

Μετά τη συνάντηση, ο λόρδος Ρόμπερτσον, διασκεδάζοντας τις εντυπώσεις σχετικά με τη διάσταση που έχει εκδηλωθεί, δήλωσε ότι δεν υπάρχει απολύτως καμία διαφωνία στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ για την ανάγκη αφοπλισμού του Ιράκ από όπλα μαζικής καταστροφής. Τόνισε ότι το ΝΑΤΟ είναι απολύτως ενωμένο και δηλώνει έτοιμο να παράσχει κάθε δυνατή υποστήριξη στα Ηνωμένα Εθνη, για την πλήρη, άμεση και χωρίς προϋποθέσεις συμμόρφωση του Ιράκ με τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και ειδικότερα το ψήφισμα 1441 και πρόσθεσε: «Ο Σαντάμ Χουσεΐν δεν έχει εναλλακτική λύση και θα πρέπει να προχωρήσει σε πλήρη αφοπλισμό, κάτι το οποίο έχει ακόμη χρόνο να πράξει».

Από την πλευρά του, ο ύπατος εκπρόσωπος για την εξωτερική πολιτική της ΕΕ, Χαβιέρ Σολάνα, είπε ότι στόχος της συγκέντρωσης στρατιωτικών δυνάμεων στην περιοχή του Κόλπου, που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα, είναι η άσκηση πίεσης στο Ιράκ και η ανάγκη συμμόρφωσής του με τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.

Τι συνέβη λοιπόν και η ΕΕ, κυρίως οι δύο μεγάλοι - Γερμανία και Γαλλία - προβάλλουν ενστάσεις στα φιλοπόλεμα σχέδια των Αμερικανών ιμπεριαλιστών: Τι άλλαξε και ενώ το 2000 τάχθηκαν στο πλευρό των γερακιών της Ουάσιγκτον και μετείχαν ενεργά στο βρώμικο ΑμερικανοΝΑΤΟικό πόλεμο εναντίον της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας (με πρόσχημα τα ανθρώπινα δικαιώματα), τώρα το «παίζουν» περιστερές, προβάλλοντας ενστάσεις στην αξίωση του πλανητάρχη για «εδώ και τώρα» έναρξη του πολέμου στο Ιράκ; Μερικά οικονομικά στοιχεία για τα «πάρε - δώσε» της ΕΕ με έξι (6) χώρες του Κόλπου, σε συνδυασμό με τις εξελίξεις των τελευταίων ετών στην περιοχή, ίσως δίνουν κάποια απάντηση. Εξηγούν με δικό τους τρόπο από τη μια τη βιασύνη των Αμερικανών (που αξιώνουν να αρχίσει μια ώρα νωρίτερα ο πόλεμος εναντίον του Ιράκ, με τη σύμφωνη γνώμη της ΕΕ και του ΟΗΕ) και από την άλλη τα απώτερα πολιτικοοικονομικά συμφέροντα των ιμπεριαλιστών της ΕΕ (τα οποία εκφράζονται με τις σοβαρές επιφυλάξεις για την έναρξη του πολέμου, που προβάλλονται κυρίως από τη Γαλλία και τη Γερμανία).

Ιδού, μερικά από αυτά τα στοιχεία, που αποκρυπτογραφούν ως ένα βαθμό τη σύγκρουση συμφερόντων ΗΠΑ - ΕΕ στις χώρες του Κόλπου, με επίκεντρο τις ενστάσεις που προβάλλουν μέχρι τώρα η Γαλλία και η Γερμανία για την έναρξη του πολέμου στο Ιράκ:

Πρώτον, τα πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου που υπάρχουν στο Ιράκ σε συνδυασμό με το πολύ χαμηλό κόστος εξόρυξής του. Ενδεικτικά θα αναφέρουμε την εκτίμηση των ειδικών, που υπολογίζουν ότι ενώ το κόστος πετρελαίου στο Ιράκ, ανέρχεται σε περίπου 1 δολάριο το βαρέλι, στις ΗΠΑ το κόστος πετρελαίου ανά βαρέλι ανέρχεται σε πάνω από 15 δολάρια το βαρέλι.

Δεύτερον, το Ιράκ και κυρίως οι έξι χώρες του Συμβουλίου Συνεργασίας του Περσικού Κόλπου (Σαουδική Αραβία, Κουβέιτ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μπαχρέιν, Ομάν και Κατάρ) είναι μια μεγάλη αγορά για τα ευρωπαϊκά προϊόντα, ενώ παράλληλα οι ίδιες χώρες τροφοδοτούν την ΕΕ με πετρέλαιο. Φτάνει μόνο ν' αναφερθεί πως η περιοχή του Περσικού Κόλπου αποτελεί την 6η μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά προϊόντων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και το μεγαλύτερο προμηθευτή της πετρελαίου, ενώ οι προοπτικές - αν δε μεσολαβήσει πόλεμος - διαγράφονται ευοίωνες για την ΕΕ. Για παράδειγμα, η ΕΕ έχει υπογράψει οικονομική συμφωνία με τις έξι χώρες του Συμβουλίου Συνεργασίας του Περσικού Κόλπου, ενώ οι ροές επενδυτικού κεφαλαίου μεταξύ της Ευρώπης και των έξι χωρών του Κόλπου είναι σημαντικότατες. Σαν στοιχεία σύγκρισης - με τα μέχρι στιγμής δεδομένα - πρέπει να ληφθεί το γεγονός ότι οι οικονομικές σχέσεις της Κοινότητας με τις χώρες του Περσικού Κόλπου υπερβαίνουν, συνολικά, κατά πολύ εκείνες που διατηρούν οι Ηνωμένες Πολιτείες με την ίδια περιοχή.

Τρίτον, από την 1η Γενάρη 2003 οι παραπάνω έξι χώρες του Κόλπου αποτελούν ενιαίο εμπορικό χώρο, αφού ισχύει ήδη η μεταξύ τους Τελωνειακή Συμφωνία, που προβλέπει ότι οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ τους θα γίνονται χωρίς κανένα τελωνειακό δασμό, ενώ θα επιβάλλεται ένα τέλος 5% σε προϊόντα που προέρχονται από χώρες εκτός των έξι.

Τέταρτον, οι έξι χώρες του Κόλπου και η ΕΕ συμφώνησαν πρόσφατα στο Ριάντ να υπογράψουν και Συμφωνία Ελευθέρων Συναλλαγών, ενώ σχεδιάζουν για το 2010 τη δημιουργία της «Κοινής Αγοράς του Κόλπου», με την υιοθέτηση μάλιστα και κοινού νομίσματος.

Το Διευθυντήριο των Βρυξελλών, στο χοντρό παιχνίδι που παίζεται μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ για το ποιος θα έχει το «πάνω χέρι» διεθνώς, υποστηρίζει τα σχέδια αυτά των χωρών του Περσικού Κόλπου. Παραμονές της διεύρυνσής της με τις δέκα νέες χώρες, είναι λογικό η ΕΕ να προσβλέπει στην Κοινή Αγορά του Περσικού Κόλπου ως ένα πολύ ισχυρό εμπορικό εταίρο - πελάτη για τα προϊόντα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και τις υπηρεσίες που προσφέρουν οι -σήμερα 15 και αύριο 25- χώρες της Ενωσης.

Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι για τα επόμενα χρόνια η Ευρώπη προσδοκά σημαντικά οικονομικά - και όχι μόνο - οφέλη από τον Περσικό Κόλπο, δεδομένου του γεγονότος ότι όλες αυτές οι χώρες της περιοχής διαθέτουν σημαντικού ύψους πετρελαϊκά αποθέματα. Ολα αυτά όμως αυτή τη στιγμή βρίσκονται στον αέρα, καθώς τίθενται υπό το φάσμα της αμερικανικής επέμβασης στο Ιράκ. Αν δηλαδή οι Αμερικανοί προχωρήσουν με το «έτσι θέλω» στην έναρξη των πολεμικών επιχειρήσεων εναντίον του Ιράκ (προκειμένου να ενισχύσουν τη θέση τους στη νέα τάξη πραγμάτων και να υπονομεύσουν την ισχυροποίηση της ΕΕ) είναι πολύ πιθανό το επόμενο θύμα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού να είναι η Σαουδική Αραβία, η οποία δεν είναι πλέον και τόσο φιλική προς την υπερδύναμη.

Ούτε λίγο ούτε πολύ η σύγκρουση συμφερόντων - με επίκεντρο το Ιράκ - είναι μεγαλύτερη από αυτή που φαίνεται. Γιατί, παράλληλα με τα ευρύτερα ιμπεριαλιστικά σχέδια των Αμερικανών στην περιοχή του Περσικού Κόλπου υπάρχουν και τα ευρύτερα ιμπεριαλιστικά σχέδια της ΕΕ. Αν δηλαδή οι Αμερικανοί προχωρήσουν μονομερώς σε επέμβαση στο Ιράκ και όλα γίνουν όπως τα σχεδίασαν, το στρατηγικό αποτέλεσμα θα είναι ξεκάθαρο. Θα αποδυναμωθεί η οικονομικοπολιτική ισχύς και γενικότερα η παρουσία της ΕΕ στον Κόλπο, ενώ παράλληλα θα ενισχυθεί η θέση των ΗΠΑ. Αν τελικά τα πολεμικά σχέδια των Αμερικανών ιμπεριαλιστών στεφθούν με επιτυχία, η πιθανότερη εξέλιξη θα είναι η εξής: Οι ΗΠΑ προκειμένου να ελέγξουν τα πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου στην περιοχή, είναι πολύ πιθανό να αποτελέσουν τη δύναμη στρατιωτικής κατοχής, σε πρώτη φάση στο Ιράκ και αργότερα σε κάποια άλλη χώρα του Κόλπου...