ΑΓΚΥΡΑ.- «Αν δε συμμετάσχουμε (στον πόλεμο των ΗΠΑ κατά του Ιράκ), θα υποφέρουμε το ίδιο από τον πόλεμο. Αλλά δε θα αποζημιωθούμε για τις απώλειές μας, και δε θα έχουμε λόγο μετά την κατάληξή του». Στρατηγός Χιλμί Οζκιόκ, επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων της Τουρκίας.

Ο τουρκικός στρατός αποφάσισε χθες να ρίξει το βάρος του πίσω από την προσπάθεια του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να καταστείλει την «ανταρσία» στο κόμμα του και να αποσπάσει από τη Βουλή την επιδιωκόμενη συναίνεσή της στην παροχή στρατιωτικών διευκολύνσεων στον αμερικανικό στρατό ενόψει του πολέμου του Ιράκ. Η κυβέρνηση των Ερντογάν και Αμπντουλάχ Γκιουλ σκέφτεται, σύμφωνα με τις - επαναληφθείσες χθες - δηλώσεις του προέδρου του κυβερνώντος κόμματος ΑΚ, να ξαναφέρει το θέμα προς ψηφοφορία στη Βουλή. «Οι συνθήκες μεταβάλλονται ταχύτατα», σχολίασε ο αντιπρόεδρος του ΑΚ, Ντενγκίρ Μιρ Μεμέτ Φιράτ, εξηγώντας ότι, μετά τις δηλώσεις Οζκιόκ, «πολλοί βουλευτές σκέπτονται να αλλάξουν στάση και να ψηφίσουν υπέρ της πρότασης, αν ξανάρθει στη Βουλή».

Ο Τούρκος επιτελάρχης στάθηκε στη λαϊκή αντίθεση κατά του πολέμου - «λένε ότι το 94% του λαού είναι κατά του πολέμου, αλλά είναι λάθος. Το 100% του λαού είναι κατά του πολέμου», είπε - αλλά για να τη βγάλει από τη μέση: «Η άποψη των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων ταυτίζεται με την άποψη της κυβέρνησης, όπως αντανακλάται στην πρόταση που κατέθεσε. (Με την τουρκική συμμετοχή) ο πόλεμος θα είναι βραχύτερος, θα υπάρξει λιγότερος πόνος... θα πεθάνουν λιγότεροι». Ο Οζκιόκ, σε μια επίδειξη του «βυζαντινού» σκεπτικού του, είπε ότι ο στρατός δεν παρενέβη νωρίτερα, επειδή «θα επηρέαζε την έγκριση του σχεδίου νόμου και αυτό δε θα ήταν δημοκρατικό». (Προφανώς, εννοώντας ότι τώρα ...είναι).

Ωστόσο, ακόμη και η παρέμβαση του στρατού ενδέχεται να μη φέρει την έγκριση της διέλευσης των 62.000 Αμερικανών στρατιωτών από το τουρκικό έδαφος: Ο τουρκικός Τύπος επισημαίνει ότι ο Πρόεδρος Αχμέντ Νετζντέτ Σεζέρ έχει ξεκαθαρίσει πως δε θα εγκρίνει τη διέλευση χωρίς νέα απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Υπήρξε η εικασία ότι ήταν ο Σεζέρ που «εμπόδισε το στρατό να παρέμβει νωρίτερα».

Η άποψη της κυβέρνησης και των στρατηγών είναι πως «πρέπει να περιοριστεί η ζημιά» από τον πόλεμο. Οχι τόσο όσον αφορά στην οικονομική διάσταση - χωρίς παροχή διευκολύνσεων, δεν υπάρχει βοήθεια, είχε πει την Τρίτη ο εκπρόσωπος του ΥπΕξ των ΗΠΑ - αλλά κυρίως όσον αφορά στη γεωπολιτική. Ο Οζκιόκ απείλησε ανοιχτά τους Κούρδους του Βορείου Ιράκ ότι, αν διεκδικήσουν τη σύσταση κράτους, ο τουρκικός στρατός θα επέμβει: «Υπενθυμίζω στους Ιρακινούς ηγέτες ότι έχουμε δικαίωμα να υπερασπίσουμε τα εθνικά μας συμφέροντα και ευχόμαστε να δράσουν με μετρημένο τρόπο και πνεύμα συνεργασίας. Εκείνοι που θέλουν να αντικαταστήσουν την ειρήνη με τη σύγκρουση, θα αντιμετωπίσουν τις συνέπειες και θα φέρουν την ευθύνη». Την ίδια «γραμμή» ακολούθησε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μιλώντας για την ανάγκη «προασπίσεως της εδαφικής ακεραιότητας του Ιράκ».

Πάντως, ούτως ή άλλως, παραμένει ανοιχτό ερώτημα, κατά πόσον ο Ερντογάν και ο Γκιουλ προλαβαίνουν να καταθέσουν εκ νέου την πρότασή τους στη Βουλή πριν την Κυριακή, όταν γίνονται οι επαναληπτικές εκλογές στο Σίιρτ. Σύμφωνα με τον ΥπΕξ Γιασάρ Γιακίς, κάτι τέτοιο «είναι απίθανο». Ετσι, η ψηφοφορία παραπέμπεται για αργότερα, αφού ο Ερντογάν εκλεγεί βουλευτής, όπως αναμένεται, και στη συνέχεια καταλάβει τον πρωθυπουργικό θώκο. Ετσι, θα περάσουν δύο βδομάδες, ώστε να έχει γίνει και ο κυβερνητικός ανασχηματισμός. Τότε, κι αν έχει καταφέρει να μεταπείσει κάποιους από τους 99 βουλευτές που υπολογίζεται ότι απείχαν ή «στασίασαν», η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει και την υποστήριξη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος ή τουλάχιστον κάποιων βουλευτών του για να συγκεντρώσει τις απαιτούμενες ψήφους.

Η εφημερίδα Τζουμχουριέτ έγραψε ότι η Ουάσιγκτον «φέρεται πεπεισμένη πως ο Ερντογάν θα λύσει το πρόβλημα ικανοποιώντας τις επιδιώξεις της». Αλλά το βασικό πρόβλημα των εξοργισμένων με τους τουρκικούς ελιγμούς Αμερικανών στρατηγών είναι το χρονοδιάγραμμα. Η ισλαμιστική εφημερίδα Βακίτ, από την πλευρά της, σχολίαζε ότι το σύνολο του τουρκικού «κοσμικού» Τύπου έχει αρχίσει μια «καμπάνια παραπληροφόρησης», για να κερδίσουν οι Αμερικανοί, οι στρατηγοί και επιχειρηματίες το «πολεμικό τους πόκερ».

ΝΤΟΧΑ.--

Από σκληρούς διαπληκτισμούς σε απευθείας τηλεοπτική σύνδεση σημαδεύτηκε και η έκτακτη σύνοδος του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης, που ολοκληρώθηκε, χτες, στην πρωτεύουσα του Κατάρ, χωρίς να καταλήξει, ούτε αυτή, σε κάποια σαφή κοινή θέση. Μάλιστα, χρειάστηκαν δύο ανακοινωθέντα, καθώς στο πρώτο δε γινόταν καν νύξη για το θέμα του Ιράκ, το οποίο, υποτίθεται, αποτέλεσε και την αιτία σύγκλησης της έκτακτης συνόδου.

Την «πλήρη αντίθεσή τους» στην προοπτική ενός στρατιωτικού πλήγματος κατά του Ιράκ εκφράζουν στο δεύτερο συμπληρωματικό ανακοινωθέν τους οι 57 συμμετέχοντες στον Οργανισμό Ισλαμικής Διάσκεψης. Στο κείμενο υπογραμμίζεται η άρνηση των ισλαμικών χωρών «να μετάσχουν με οποιονδήποτε τρόπο σε οποιαδήποτε στρατιωτική ενέργεια σε βάρος του Ιράκ» και τονίζεται η ανάγκη «διατήρησης της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας». Επίσης, καλείται η διεθνής κοινότητα να υποστηρίξει όλες τις προσπάθειες που έχουν στόχο την αποτροπή του πολέμου. Είχε προηγηθεί ένα πρώτο ανακοινωθέν, το οποίο αρκούνταν να καταδικάσει τις συνεχιζόμενες ισραηλινές επιθέσεις εναντίον των Παλαιστινίων και τη σιωπή της διεθνούς κοινότητας για το θέμα.

Η πολύωρη σύνοδος του Οργανισμού σημαδεύτηκε και αυτή, όπως και η ανάλογη του Αραβικού Συνδέσμου το περασμένο Σάββατο στο Σαρμ ελ Σέικ, από την ανταλλαγή ύβρεων ανάμεσα σε δύο παρευρισκομένους. Ο εκπρόσωπος του Ιράκ, Ιζάτ Ιμπραχίμ αλ Ντούρι, 2ος στην ιεραρχία στο Επαναστατικό Συμβούλιο του Ιράκ, επιτέθηκε φραστικά στον ΥΠΕΞ του Κουβέιτ, Μοχάμεντ Σαμπάχ αλ Σαμπάχ, που εκείνη την ώρα είχε, μόλις, λάβει το λόγο και είχε αρχίσει να αναφέρεται στην πρόταση εξορίας της ιρακινής ηγεσίας που παρουσίασαν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ο Ιρακινός διπλωμάτης χαρακτήρισε τον Κουβεϊτιανό ΥΠΕΞ «προδότη του ισλαμικού έθνους, πράκτορα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού και πίθηκο», κατηγορώντας τον για την παρουσία αμερικανικών στρατευμάτων στο Κουβέιτ, τα οποία «απειλούν την ιρακινή ασφάλεια».

Στο επεισόδιο προσπάθησε να παρέμβει ο προεδρεύων της συνόδου, εμίρης του Κατάρ, αλλά δεν κατέστη δυνατό. Η απευθείας τηλεοπτική μετάδοση της συνόδου, αυτή τη φορά, δε διεκόπη αλλά στη συνέχεια ο εμίρης του Κατάρ απέφυγε να δώσει το λόγο στην κουβεϊτιανή αντιπροσωπεία για να «ανταπαντήσει», τονίζοντας ότι «δεν πρόκειται εδώ να ανεχθούμε διμερείς αντιπαραθέσεις». Κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του, ο εμίρης του Κατάρ παραδέχτηκε ότι, μέχρι στιγμής, «οι μουσουλμανικές χώρες δεν είχαν τη δύναμη να αποφασίσουν για το Ιράκ αλλά τουλάχιστον μπορούν, σήμερα, να πιέσουν για την αποτροπή ενός πολέμου».

Στο περιθώριο της συνόδου φέρεται να έγινε συνάντηση της ιρανικής αντιπροσωπείας με αυτήν των ΗΑΕ, πιθανότατα με θέμα τις προτάσεις που έχουν καταθέσει οι δύο πλευρές για αποτροπή του πολέμου: Διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και εξορία της ιρακινής ηγεσίας, αντίστοιχα. Εντούτοις, δεν έγινε καμία σχετική δήλωση και ο Ιρακινός ΥΠΕΞ, Νάτζι Σάμπρι, απέρριπτε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο εξορίας του Σαντάμ Χουσεΐν.

Δικηγόρος συνελήφθη αργά το βράδυ της Δευτέρας και του απαγγέλθηκε η κατηγορία της παραβίασης του εδάφους ενός εμπορικού κέντρου στην πόλη Γκίλντερλαντ, κοντά στο Ολμπανι, πρωτεύουσα της πολιτείας της Νέας Υόρκης, αφού αρνήθηκε να βγάλει το μακό μπλουζάκι που έγραφε «Δώστε μία ευκαιρία στην ειρήνη» και το οποίο μόλις είχε αγοράσει από εμπορικό κατάστημα στο ίδιο το κέντρο!

«Βρισκόμαστε εντός ενός φαστ φουντ με το γιο μου, όταν με πλησίασαν δύο άντρες της Ασφάλειας και υπό μορφή διαταγής μού δήλωσαν, είτε θα βγάλεις την μπλούζα είτε θα εγκαταλείψετε το εμπορικό κέντρο», δήλωσε ο Τ. Ντάουνς, ο οποίος αρνήθηκε να υποκύψει και συνελήφθη σύμφωνα με το Ρόιτερς, οδηγήθηκε σιδεροδέσμιος στο τμήμα και κρατήθηκε, «αφού παρέμεινε παρανόμως στην ιδιοκτησία του εμπορικού κέντρου».

Η δικάσιμος ορίστηκε για τις 17 Μάρτη και σε περίπτωση που καταδικαστεί αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης ενός έτους... απλά γιατί φορούσε μία μπλούζα κατά του πολέμου, όπως και ο μαθητής πριν από δύο βδομάδες που αποβλήθηκε από το σχολείο ακριβώς για τον ίδιο λόγο.

Καθώς φαίνεται, στις ΗΠΑ, ο τρόμος των «αντιπολεμικών μακό» είναι μεγαλύτερος και από τον ίδιο τον «Σαντάμ»...

ΛΟΝΔΙΝΟ - ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ.--

Στην ύπαρξη ενός «μυστικού σχεδίου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για το μεταπολεμικό Ιράκ» αναφέρεται στο χτεσινό της φύλλο η εφημερίδα «Τάιμς» του Λονδίνου. Ωστόσο, ο ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, διέψευσε ότι υφίσταται τέτοιο σχέδιο: «Δεν υπάρχει κανένα μυστικό σχέδιο για τη διακυβέρνηση του Ιράκ μετά τον πόλεμο», δήλωσε χτες στη Νέα Υόρκη.

Το ρεπορτάζ του ανταποκριτή της εφημερίδας στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, Τζέιμς Μπόουν, υποστηρίζει ότι ο ΟΗΕ «παραβιάζει την ίδια του τη χάρτα με το μυστικό σχέδιο, στο οποίο εξετάζει σχέδια για το μέλλον του Ιράκ», και την κυβέρνηση που θα διαδεχτεί τον Σαντάμ Χουσεΐν, με τον οποίο συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις για τον αφοπλισμό του Ιράκ. Πάντα κατά τους «Τάιμς», την κατάρτιση του σχεδίου των 60 σελίδων φέρεται να ζήτησε η Καναδή Λουίζ Φρεσέτ, βοηθός του ΟΗΕ, από ομάδα 6 ειδικών. Προβλέπει, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, την «παρέμβαση» του ΟΗΕ στο Ιράκ μετά την πάροδο τριών μηνών, σε μια πορεία προς «αυτοδιακυβέρνηση» της χώρας, «κατά το πρότυπο του Αφγανιστάν» (!). Η Βρετανία αντιτίθεται στην ανάληψη του ελέγχου του Ιράκ - και άρα και των πετρελαϊκών του πόρων - από τον ΟΗΕ. Αντιπροτείνει την ίδρυση μιας «Αποστολής Βοήθειας του ΟΗΕ» στο Ιράκ. Πηγές των «Τάιμς» λένε ότι ρόλος συντονιστή θα προταθεί στον αλγερινό Λακντάρ Μπραχίμι, που διαχειρίστηκε τη σύσταση κυβερνητικών δομών στο Αφγανιστάν.

Το ρεπορτάζ αναφέρει ακόμη ότι η Κα Φρεσέτ έχει τις τελευταίες ημέρες «διαβουλεύσεις» με Αμερικανούς απόστρατους στρατηγούς, για να συζητήσουν τη «διαχείριση» στο μεταπολεμικό Ιράκ.