Φρένο στην αυθαιρεσία των εργοδοτών έβαλαν οι εμποροϋπάλληλοι της Θεσσαλονίκης περιφρουρώντας την αργία της Καθαράς Δευτέρας. Με την αγωνιστική τους παρέμβαση, με συμβολικούς αποκλεισμούς των εισόδων κλπ., συνδικαλιστές της Ενωσης Εμποροϋπαλλήλων και απλοί εργαζόμενοι, έκλεισαν την πλειοψηφία των σούπερ μάρκετ («Μαρινόπουλος», «Μασούτης», κλπ.) που κατά παράβαση των σχετικών αποφάσεων της Νομαρχίας, επιχείρησαν να λειτουργήσουν.

Η αυθαιρεσία των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ, διευρύνεται κάτω από την ανοχή της κυβέρνησης και των μηχανισμών της. Οι διευθυντές με ειδικές εγκυκλίους ενημέρωσαν τους εργαζόμενους πως την Καθαρά Δευτέρα θα εργαστεί το μισό προσωπικό και το υπόλοιπο θα θεωρηθεί ότι πήρε 1 ημέρα άδεια.

Αποκαλυπτικό είναι το υπηρεσιακό σημείωμα που έστειλε ο διευθυντής πωλήσεων του Ομίλου Μασούτη προς τα καταστήματα του Ομίλου στη Θεσσαλονίκη. Με αυτό, γνωστοποιούσε από τις 7 του Μάρτη, πως «τα καταστήματα την Καθαρά Δευτέρα θα δουλέψουν με το μισό προσωπικό από τις 8 το πρωί έως και τη 1.30μμ». Επίσης, ανέφερε ότι «στους υπαλλήλους που δε θα εργαστούν τη συγκεκριμένη μέρα, θα αφαιρεθεί 1 μέρα από την άδειά τους». Εδωσε οδηγίες για τυχόν αστυνομικό έλεγχο, σημειώνοντας: «Στις επισκέψεις των αστυνομικών οργάνων δηλώνετε ότι ανοίγουμε για το τμήμα παντοπωλείου και την εξυπηρέτηση του καταναλωτικού κοινού λόγω της ημέρας». Και κατατάσσοντας την τήρηση του νόμου στις εξαιρέσεις, ενημέρωσε πως «κλειστά θα μείνουν μόνο τα καταστήματα που στην πόλη τους δε θα ανοίξει κάποιος ανταγωνιστής τους και εφόσον προηγηθεί ενημέρωση από τον περιφερειακό τους διευθυντή».

Μπροστά λοιπόν στη νέα γενικευμένη αυθαιρεσία που επιχειρήθηκε στο πλαίσιο των συντονισμένων προσπαθειών να καταργηθούν οι αργίες για τους εργαζόμενους του κλάδου, τα μέλη της Ενωσης Εμποροϋπαλλήλων αντέδρασαν αγωνιστικά. Γιόρτασαν τα κούλουμα με αποκλεισμούς των καταστημάτων και απέδειξαν για άλλη μια φορά πως νόμος είναι το δίκιο του εργάτη.

Η Ενωση Εμποροϋπαλλήλων και οι εργαζόμενοι στο εμπόριο συνεχίζουν τον αγώνα τους για την υπεράσπιση των αργιών, για τη νομοθετική κατοχύρωση της κυριακάτικης αργίας, για να μην απελευθερωθεί το ωράριο.

Και ετοιμάζονται να δυναμώσουν ακόμη περισσότερο το σωματείο τους, συμμετέχοντας μαζικά στις εκλογές του συνδικάτου που ξεκινούν σήμερα Τετάρτη και θα ολοκληρωθούν την επόμενη Τρίτη 18 Μάρτη. Οι εργαζόμενοι μπορούν να προσέρχονται για να ψηφίσουν στον 5ο όροφο του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, καθημερινά από τις 2.30 το μεσημέρι μέχρι και τις 9.30 το βράδυ. Την Κυριακή από τις 10 το πρωί έως τις 5 το απόγευμα. Απαραίτητα πρέπει να έχουν μαζί τους την αστυνομική ταυτότητα και το βιβλιάριο ασθενείας.

Ξεπέρασε κάθε όριο ο εμπαιγμός των κυβερνώντων απέναντι στους συνταξιούχους, η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων ζει με συντάξεις πείνας και, πάντως, τα εισοδήματά τους - με φωτεινές εξαιρέσεις - είναι κάτω από το επίσημο όριο φτώχειας. Δεν αναφερόμαστε στην πολυδιαφημισμένη «ελάχιστη σύνταξη των 152.000 δραχμών», που έγινε αντικείμενο φραστικής αντιπαράθεσης με στόχο την ψηφοθηρία μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ και στις παραμονές των βουλευτικών εκλογών του 2002, αλλά σε μια άλλη περίπτωση προκλητικού εμπαιγμού που υφίστανται οι συνταξιούχοι την τελευταία δεκαετία. Εχουμε υπόψη μας τη διάταξη νόμου, η οποία ψηφίστηκε το 1992 από την τότε κυβέρνηση της ΝΔ, με την οποία κουτσουρεύτηκαν οι συντάξεις σε ποσοστά από 1% έως 5%.

Ο «γαλαζοπράσινος» εμπαιγμός - προκλητικός και ταυτόχρονα συνειδητός - συνίσταται στο εξής: Αν και η εφαρμογή της διάταξης είχε προσωρινό χαρακτήρα (για μια τουλάχιστον 5ετία), οι συνταξιούχοι εξακολουθούν να εισπράττουν και το 2003 μειωμένη τη σύνταξη (από 1% έως 5%) καθώς η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ φρόντισε να παρατείνει την ισχύ της (με νόμο που ψήφισε το 1998) για μια ακόμη τουλάχιστον 5ετία (μέχρι 31-12-2001), επιβεβαιώνοντας το ρητό «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού». Ο προκλητικός εμπαιγμός των συνταξιούχων του δημοσίου από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δε σταματά εδώ. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η κυβέρνηση Σημίτη προτίθεται να απαντήσει στους πάνω από 100.000 συνταξιούχους του δημοσίου, που έχουν καταθέσει αίτηση ζητώντας την άμεση κατάργηση της «προσωρινής ειδικής εισφοράς», με παράταση ισχύος της εν λόγω διάταξης μέχρι το 2008, με τροπολογία στο νομοσχέδιο για την εισοδηματική πολιτική του 2003!

Η όλη ιστορία του προκλητικού εμπαιγμού των συνταξιούχων του δημοσίου ξεκίνησε το 1992, όταν η κυβέρνηση της ΝΔ - κάτω από τη λαϊκή κατακραυγή (εννοείται και τη σκληρή φραστική κριτική από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ) - έκανε το πρώτο μεγάλο βήμα στην κατάργηση από δεκαετιών κοινωνικο-ασφαλιστικών κατακτήσεων των εργαζομένων, ψηφίζοντας το νόμο 2084/92. Με το νόμο αυτό επιβλήθηκε - εκτός από την αύξηση των εισφορών, τη μείωση των συντάξεων και την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης - και η «ειδική μηνιαία εισφορά» στο όνομα ενίσχυσης των ασφαλιστικών ταμείων. Με στόχο τον περιορισμό των αντιδράσεων, η τότε κυβέρνηση της ΝΔ είχε υπερτονίσει την προσωρινότητα του κουτσουρέματος των συντάξεων με ρήτρα στο νόμο, που ανέφερε πως η εν λόγω ειδική εισφορά δεν μπορεί να καταργηθεί «ενωρίτερον της 31ης Δεκεμβρίου 1997».

Η επίμαχη διάταξη, που καθιερώθηκε με το άρθρο 20 του νόμου 2084, όριζε: «Στο τέλος του άρθρου 59 του Κώδικα Πολιτικών & Στρατιωτικών Συντάξεων, προστίθεται παράγραφος 9 ως εξής: 9) Στις συντάξεις και χορηγίες που καταβάλλονται από το δημόσιο επιβάλλεται από 1ης Ιανουαρίου 1993 προσωρινή ειδική μηνιαία εισφορά υπέρ του δημοσίου, η οποία παρακρατείται κατά την καταβολή τους, ως εξής:

Για τμήμα σύνταξης έως 100.000 δραχμών, ποσοστό 1%.

Για το τμήμα σύνταξης από 100.001 έως 200.000 δραχμών, ποσοστό 2%.

Για το τμήμα σύνταξης από 200.001 έως 300.000 δραχμών, ποσοστό 3%.

Για το τμήμα σύνταξης από 300.001 έως 400.000 δραχμών, ποσοστό 4% και για το τμήμα σύνταξης άνω των 400.000 ποσοστό 5%».

Το ΠΑΣΟΚ - ξεχνώντας την «αυστηρή κριτική» που είχε ασκήσει από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση της ΝΔ και στην καθιέρωση της εν λόγω «ειδικής εισφοράς» - όχι μόνο δεν την κατάργησε (τον Οκτώβρη του 1993 που έγινε κυβέρνηση) αλλά το 1997 παρέτεινε την ισχύ της παραπάνω διάταξης για 5 ακόμη χρόνια. Με το άρθρο 26 του νόμου 2592/98, ορίστηκε ότι η διάταξη του νόμου 2584/92 (δηλαδή οι αυξημένες κρατήσεις στις χορηγούμενες συντάξεις και χορηγίες του δημοσίου) «δεν μπορεί να καταργηθεί νωρίτερα από την 31-12-2001».

Το 2001, που η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είχε θέσει στόχο την ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ και την κατάργηση των θυσιών των εργαζομένων - αφού η Ελλάδα θα είχε ενταχθεί στη λέσχη των πλουσίων - δεν προχώρησε στην κατάργηση της προσωρινής ειδικής εισφοράς. Αντίθετα, συνέχισε να επιβάλλει μέχρι και σήμερα τις αυξημένες κρατήσεις (1% έως 5%) στις συντάξεις των πολιτικών και στρατιωτικών υπαλλήλων, αξιοποιώντας το παράθυρο του νόμου (που όριζε ότι η προσωρινή ειδική εισφορά δεν μπορεί να καταργηθεί νωρίτερα από την 31-12-2001).

Μπροστά στην αυξανόμενη δυσφορία των συνταξιούχων, που ζητούσαν την άμεση κατάργηση της «προσωρινής» παρακράτησης (διάρκειας 10 ετών), η κυβέρνηση ετοιμάζει να απαντήσει με μια νέα πρόκληση. Ως απάντηση στους 100.000 και πάνω συνταξιούχους του δημοσίου, που ζητούν εδώ και τώρα κατάργηση της «ειδικής προσωρινής εισφοράς», η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών ετοιμάζεται να καταθέσει, στο νομοσχέδιο για την εισοδηματική πολιτική του 2003 στο δημόσιο τομέα, τροπολογία με την οποία θέλει να παρατείνει την ισχύ της «ειδικής εισφοράς» μέχρι και το έτος 2008. Το ερώτημα είναι το εξής: Θα τους περάσει;

Σε μεγάλο βαθμό, η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα θα εξαρτηθεί από τη στάση και των υπαλλήλων και των συνταξιούχων του δημοσίου, οι οποίοι οφείλουν να αντισταθούν για τη ματαίωση των αντιλαϊκών σχεδίων της κυβέρνησης.