ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 20 Απρίλη 2003
Σελ. /32
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
«Φτερό στον άνεμο» απρόσμενων συγκυριών

Η εισβολή στο Ιράκ και η εξάπλωση της «άτυπης πνευμονίας» φαίνεται να επηρεάζουν αντιφατικά τον τουρισμό στην Ελλάδα, όμως η άσχημη οικονομική κατάσταση των εργαζομένων καιροφυλακτεί

Το σχετικά «εύκολο» χρήμα που μπορεί να προέλθει από την προσφορά τουριστικών υπηρεσιών, εύκολα μπορεί να μειωθεί προδίδοντας εκείνους που έχουν επενδύσει πάνω του. Τους επιχειρηματίες του τουριστικού κλάδου, ιδιαίτερα τους μικρούς, όλους εκείνους που κερδίζουν από τη μεγάλη και διαρκή προσέλευση τουριστών, την ίδια την οικονομία και την κυβερνητική πολιτική, που τόσα πολλά ποντάρει στον τουρισμό για να μιλήσει περί οικονομικής ανάπτυξης και μεγέθυνσης.

Η ιμπεριαλιστική επίθεση στο Ιράκ στις μέρες μας, άλλοι παράγοντες από εκείνους που θεωρούνται εξωγενείς τα προηγούμενα χρόνια, αποδεικνύουν πόσο ευάλωτος και ευαίσθητος είναι ο τομέας του τουρισμού. Η Ελλάδα δέχτηκε τις πρώτες συνέπειες αυτής της ...«κρίσης», όπως πολλοί ονόμασαν τη στρατιωτική εισβολή, με ακυρώσεις αφίξεων που έφτασαν το 30% σε σχέση με το 2002, αλλά και άλλες λιγότερο φανερές συνέπειες. Ταυτόχρονα όμως, παράγοντες του τουρισμού δεν κρύβουν τη σχετική ικανοποίησή τους από μια άλλη εξέλιξη. Την καταβύθιση της τουριστικής αγοράς της Ασίας, κυρίως λόγω της λεγόμενης άτυπης πνευμονίας, με αποτέλεσμα αυτό που χάνεται από τον πόλεμο να είναι δυνατόν να αναπληρωθεί από ένα απρόσμενο τουριστικό κύμα προς την Ευρώπη.

Οσοι όμως έσπευσαν να χαμογελάσουν και να φανταστούν πως ήρθε η ώρα της εκδίκησης, εναντίον των τουρ οπερέιτορς που πιέζουν ασφυκτικά για μείωση των τιμών, είδαν το χαμόγελο να παγώνει στα χείλη τους από την αγριότητα του ανταγωνισμού. Αυτή τη στιγμή, οι Ισπανοί προσφέρουν τουριστικά «πακέτα», φτάνοντας στο σημείο να κάνουν εκπτώσεις από την τιμή, ανάλογες με τις προκαταβολές που είχαν δώσει - και έχασαν - οι υποψήφιοι τουρίστες για προορισμούς στην Ασία!

Δύσκολα μπορεί να αντιμετωπίσει η ελληνική τουριστική αγορά αυτού του είδους τον ανταγωνισμό. Πολύ περισσότερο που την ίδια στιγμή, οι πιέσεις αυτές αποκαλύπτουν μια βασική αλήθεια που ισχύει για όλη τη σφαίρα της οικονομικής δραστηριότητας: Αλλιώς αντιμετωπίζουν την κρίση και τα προβλήματα οι μεγάλοι και αλλιώς οι μικροί.

Μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα ή και αλυσίδες ξενοδοχείων έχουν περιθώρια να αντιμετωπίσουν τον εντεινόμενο ανταγωνισμό, σε τιμές και προσφερόμενες υπηρεσίες, πιο αποτελεσματικά. Είναι επίσης σε θέση να αναπτύξουν και να εκμεταλλευτούν τις περισσότερες μορφές εναλλακτικού τουρισμού, από τον συνεδριακό μέχρι και τον αγροτουρισμό κλπ. Πρόκειται για όλα αυτά που δεν μπορούν να κάνουν οι μικροί του κλάδου.

Η κυβέρνηση με την πολιτική της επιτείνει την αντίθεση μικρών και μεγάλων. Η διαφημιστική εκστρατεία του ΕΟΤ, ενισχυμένη με επιπλέον 7 εκατ. ευρώ, πριμοδοτεί και ξενοδοχειακές αλυσίδες που συμμετέχουν σ' αυτή. Ακόμη περισσότερο, καλλιεργεί την επιλογή μεγάλων «οργανωμένων» μονάδων. Τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα καλύπτουν μέχρι και το 45% της επένδυσης, αλλά θέτουν απαγορευτικούς όρους για τις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις, που σαν κύριο στοιχείο έχουν την αυτοαπασχόληση. Το ξεπούλημα της δημόσιας τουριστικής περιουσίας μέσα από την «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα ΑΕ» ευνοεί επίσης τη λεηλασία από μεγαλοεπιχειρηματίες Ελληνες ή ξένους.

Αλλά και η γενικότερη φορολογική πολιτική της κυβέρνησης θέτει ασφυκτική θηλιά στις μικρές επιχειρήσεις, ενώ η διαρκής λιτότητα περιορίζει τους Ελληνες εργαζόμενους, οι οποίοι είτε δεν πάνε καθόλου διακοπές, είτε καταφεύγουν στην πλειοψηφία τους σε συγγενικά και φιλικά σπίτια. Οι πλέον εύποροι προτιμούν μάλλον την πολυτέλεια των μεγάλων ή ειδικών τουριστικών μονάδων. Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στην Ελλάδα και είναι γενικά παραδεκτό ότι πρόβλημα θα υπήρχε και χωρίς τον πόλεμο. Στο βαθμό που εντείνεται η εκμετάλλευση των εργαζομένων και η εξαθλίωση διευρύνεται, θα περιορίζεται και ο αριθμός των τουριστών. Αυτό τον παράγοντα προτιμά ωστόσο να τον αγνοεί η πλειοψηφία των εμπλεκομένων στον τουρισμό.

Ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Επιχειρηματιών Ενοικιαζόμενων Δωματίων - Διαμερισμάτων Ελλάδας Σ. Πολυκράτης και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων στην Ελλάδα Γ. Ευαγγέλου μίλησαν στο «Ρ» για πλευρές αυτής της αντίθεσης στον τουριστικό τομέα.


Ρεπορτάζ
Γιώργος ΦΛΩΡΑΤΟΣ

ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΩΝ ΔΩΜΑΤΙΩΝ
Ασφυκτικές οι πιέσεις στους «μικρούς»

Μιλά στο «Ρ» ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Στέλιος Πολυκράτης

Η ιμπεριαλιστική επέμβαση στο Ιράκ λειτούργησε για μερικούς ως ευκαιρία για να κερδοσκοπήσουν. Οι ιδιοκτήτες ενοικιαζόμενων δωματίων και διαμερισμάτων, δέχονται τις πιέσεις των Ευρωπαίων τουρ οπερέιτορς για μείωση των τιμών. Την ίδια στιγμή δεν έχουν εξοφληθεί οι τελευταίες δόσεις της περασμένης χρονιάς και δεν έχουν δοθεί προκαταβολές για το 2003. Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας τους, Στέλιος Πολυκράτης, χαρακτηρίζει «τραγική» την κατάσταση για τον Απρίλη. Οι τουρ οπερέιτορς πιέζουν επίσης ώστε να μην αναλάβουν το σύνολο των δωματίων μιας μονάδας ή αν αναλάβουν το σύνολο ζητούν έκπτωση που ξεπερνά το 30%!

Μέσα σε αυτό το δυσοίωνο περιβάλλον, οι μικροί ιδιοκτήτες στρέφονται στα προγράμματα του Γ' ΚΠΣ, θεωρώντας ότι θα τους βοηθήσουν, παρ' όλο που η οικονομική ύφεση πλήττει τους εργαζόμενους στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Ο Στ. Πολυκράτης δίνει έμφαση στην «αναγνωρισιμότητα» που έχει κερδίσει ο κλάδος, παραδέχεται όμως ότι «όλες οι κυβερνήσεις στο παρελθόν πριμοδοτούσαν τις μεγάλες επιχειρήσεις του τουρισμού».

Η αισιοδοξία του προέδρου της Ομοσπονδίας προσκρούει ωστόσο στην «απογοήτευση» των μελών του κλάδου, για την οποία κάνει λόγο ο ίδιος αναφερόμενος στις «γραφειοκρατικές διαδικασίες» των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (ΠΕΠ). Ο Στ. Πολυκράτης επισημαίνει ότι «έχουν βγει εκτός επιχορήγησης, έμμεσα, οι επιχειρήσεις μας. Το υπουργείο το αναγνώρισε και μας είπαν ότι θα εκδοθεί νέος οδηγός εφαρμογής μέσα στον Ιούνιο με πιο απλοποιημένες διαδικασίες, εμείς όμως ζητάμε περαιτέρω απλοποιήσεις».

Περιγράφει ως εξής το πρόβλημα: «Εβαλαν μέσα μεγάλους τζίρους και τη συμβολή μας στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αγνοώντας ότι αυτές οι επιχειρήσεις είναι οικογενειακές, με τους ίδιους τους ιδιοκτήτες, με τη φιλοσοφία των αυτοαπασχολούμενων».

Αυτό που ζητάει η Ομοσπονδία είναι να αλλάξουν οι προϋποθέσεις συμμετοχής στα ΠΕΠ, να αυξηθεί στο 50% της επένδυσης το ποσό της επιχορήγησης, να αυξηθούν τα κονδύλια για τον τουρισμό μέσω αυτών των προγραμμάτων. Να ενταχθούν οι ιδιοκτήτες στην «κοινωνία της πληροφορίας» για το πρόγραμμα των κρατήσεων που έχουν κάνει μέσα από το διαδίκτυο. Και φυσικά να σταματήσει η εκβιαστική απόσπαση φόρων μέσα από τις διαδικασίες του κλεισίματος των ανέλεγκτων χρήσεων προηγούμενων ετών.

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΓΡΑΦΕΙΩΝ
Οι συνενώσεις θα ισχυροποιήσουν τον κλάδο

Μιλά στο «Ρ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου, Γιάννης Ευαγγέλου

Ο Γιάννης Ευαγγέλου, πρόεδρος της HATTA, επισημαίνει αρχικά ότι διανύεται μια περίοδος επαναπροσδιορισμού των στόχων του τουρισμού, με ανάγκη προβολής των εναλλακτικών μορφών του. Το ζητούμενο είναι τουρισμός όλο το χρόνο και κατανεμημένος σε όλη τη χώρα. Οσο για τον παραθεριστικό - καλοκαιρινό - τουρισμό, επιδιώκεται η αύξηση της «ποιότητάς» του, της δυνατότητας των τουριστών να δαπανούν μεγάλα ποσά.

Αναγνωρίζει, ωστόσο, την ύπαρξη οικονομικής ύφεσης στην Ευρώπη και κυρίως στη Γερμανία, που πλήττει άμεσα την «ποιότητα» των τουριστών, έτσι όπως την εννοούν οι τουριστικοί παράγοντες. Η αντίφαση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε δυσεπίλυτα προβλήματα.

Τα τουριστικά και ταξιδιωτικά γραφεία είναι κατά κύριο λόγο μικρές επιχειρήσεις, με τα βάρη που επωμίζονται όλες οι ανάλογες επιχειρήσεις. Ο πρόεδρος της HATTA τονίζει ότι οι επαγγελματίες του κλάδου πρέπει να υποστηριχτούν για να συνεχίσουν να υπάρχουν, να εκπαιδευτούν με ευθύνη της πολιτείας και να συνενωθούν σε ομάδες. «Ζητάμε να αναμορφωθεί το θεσμικό πλαίσιο, μέσα από το οποίο μπορούν να δημιουργηθούν τέτοιες ομάδες. Δηλαδή, οριζόντια δίκτυα, πρώτα απ' όλα, που αργότερα θα μπορούν να μετατραπούν και σε καθετοποιημένα. Αυτά αργότερα μπορεί να προσαρτηθούν σε κάποια άλλα δίκτυα ομοειδών, ή ίσως και όχι, ομάδων επαγγελματιών και να λειτουργήσουν πλέον συμπληρωματικά». Ο Γ. Ευαγγέλου θεωρεί ότι αυτός ο στόχος θα επιτευχθεί εάν δοθεί στους μικρούς επαγγελματίες η δυνατότητα να απαγκιστρωθούν από μια τέτοια ομάδα εάν δεν μπορέσουν να συνεργαστούν.

Στην ερώτηση του «Ρ», πώς κρίνει τη στάση της κυβέρνησης, απαντά: «Στα λόγια εμφανίζεται να υποστηρίζει τις ομάδες των μικρομεσαίων. Στην πραγματικότητα, εκείνο το οποίο συμβαίνει και διακρίνω εγώ από τη συμπεριφορά τους και τη λογική με την οποία ενεργούν ή πολιτεύονται, σχετικά, τουλάχιστον, με το κομμάτι του τουρισμού, είναι να προστατεύουν τους μεγάλους».

Ως παράδειγμα φέρνει την παλαιότερη εξαγγελία ενός προγράμματος πριμοδότησης των τουρ οπερέιτορς. Για κάθε τουρίστα που θα ερχόταν στη χαμηλή περίοδο αντιστοιχούσε ένα ποσό. Προϋπόθεση όμως ήταν η ναύλωση ειδικής πτήσης, κάτι που μπορούσε να κάνει μόνον ένας μεγάλος, ενώ οι μικρότεροι επαγγελματίες δε δικαιούνταν επιδότηση αν έφερναν με συμβατικά μέσα τουρίστες την ίδια περίοδο.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ